Keekio kintu kibiipile kyaakitikile, kyaaluluile buikazi bwane paantu kyaalengiizie ntendeke kumukeba Leeza. Inzi, ntaanzi ya kumibuila kintu kyaakitikile bobo busiku, mibuilenke bintu byaakitikile mu bwanike bwane byaalengiizie ntendeke kutona kusambilila palwakue Leeza.

Naavyelue mu muaka wa 1937 mu muzi wa Guesnain, uli wasaangua ku nkungua ao kaskazini ya mu kyalo kya Ufaransa, kabili uli wasaanguamo mabue a mutengo. Baba wane waali waimba mabue a mutengo ali akuutua makala, kabili waansambiliziizie nangue ni kintu kya mana kubomba saana. Kabili waansambiliziizie kusuula kutionua kwa nsaambu. Waali wamona nangue bantu bengi baali babomba miilo ya kwimba mabue, baali bakitilua mu nzila isipalile, kabili baali babomba mu aali yaaviizie, pakaako waali watonene kubakwasia. Eevi kuwaamia aali yabo, baba wane waaingiile mu kikundi kya kulandila nsaambu ya bantu baali baimba mabue. Kabili waali wakisiiwa saana na bubumbi-munda ao bunafiki bwa ba padri ba mu kazonga kabo. Bengi baali ni buikazi bwaweeme inzi, kuya baloomba byakulia ni nfalanga ku bantu baali baimba mabue babanga baali ni buikazi bwaviizie. Baba wane waafiitilue saana na bebio  bintu byaali byakitua na ba padri. Keekio kyaalengiizie apana ansambilizie palua diini. Kakiine te twaali twalanda atasie kaniini palwakue Leeza.

Lunaali naya nakula, ni neene naasuulile kutionua kwa nsaambu. Kooko kutionua kwa nsaambu, kwaali kwabiikile mukati vyali vyakitilua baeni baali baikeele mu kyalo kya Ufaransa. Naali nasaapa kabumbu pamo ni baana bena baeni, kabili naali nasekelela kupisia musita pamo naabo. Inzi, mama wane waali muntu wa ku Polandi (Pologne), apana wa ku Ufaransa. Naali natonene bantu ba mpapa ipusene-puseene beekale pamo mu mutende kabili baye bakitilua bintu bila kapatulula.

Naaleembesiiziwe mu miilo ya bulukale mu 1957. Keekio i kyaalengele nfike ku mpili ya ku Algeria mu busiku builile bolia bunalandanga ntaanzi. Kisia kusamuna nangue: “Leeza! We Leeza!” Nsyaasaakeene na lukale muluani, inzi naasaakeene na punda wa mu kisonso! Naapeemene kakiine! Keekio kintu kyaakitikile, kubiika pamo ni bului, byaalengiizie ntendeke kutontonkania saana palua buikazi. Naatendekele kwiipuzia eevi: “Paapo, paanu pa kyalo twikaliilepo ki? Leeza atupoozeleko maano? Eba, kwakaba ni musita wakaba kwalukako mutende wa loonse?”

Musita unaafumine ku miilo ya bulukale naiza ku kwendela baviazi, naasaakeene ni Kasininkizia Wakue Yehova. Waampeele Mpilibulo ya Bibilia ya ba Katolika ya Kifaransa ili yakuutua La Sainte Bible. Naatendekele kuisoma musita unaabuelele ku Algeria. Lileembo lya Nfyulo 21:3, 4 lyaankumiizie saana. Lili lyalanda eevi: “Liema lyakue Leeza lili pamo ni bantu bakue . . . Kabili wakabakuusa mensozi onse kufuma mu menso abo, ni lufu telukabako kabili, kabili tekukaba malilo, aosie kulila ao misa tebikabako kabili.” * Ezio milandu yaampapiizie. Naatendekele kwiipuzia eevi: ‘Paapo eezi milandu ni ya kisinka?’ Mu ozo musita nsyaali namanine ata kantu palwakue Leeza ni palua Bibilia.

Kisia kulekela miilo ya bulukale, mu muaka wa 1959, naasaakeene ni Kasininkizia umo ali wakuutua François. Ozo muntu waasambiliziizie bisinka bingi bya mu Bibilia. Kwa mufuano, waandangiliile mu Bibilia nangue Leeza ali ni liina lya bunke, Yehova. (Malum. 83:18) François waambuilile kabili nangue, Yehova wakaleeta nsaambu pa kyalo, ni kyalo wakakyalula paradiso, kabili nangue wakafikilizia milandu ili mu Nfyulo 21:3, 4.

Azo masambilizio aali apalile kakiine, kabili aakumiizie mutima wane. Inzi, naatendekele kubafiitilua ba padri, kabili naali natonene kutendeka kubaponta paantu baali basambilizia bintu bisipateene na Bibilia! Naali natwaliliilesie kutontonkania nga baba wane kabili naali natonene kuluisia kutionua kwa nsaambu. Nsyaali natonene kupembelela. Naatonene kukita kintu kampanda bila kukokola!

François pamo ni kibuza wane unge wa leenu waali Kasininkizia, baankwasiizie eevi nteekamane. Baambuilile nangue miilo ya fwe Bakristu, te ya kupingula bange, inzi, ya kubapeela bantu kiswapilo kupitila mpunda iweeme ya Bukolo Bwakue Leeza. Ezio i miilo yaali yakita Yesu, kabili i yaalandile basambi bakue baye bakita. (Mat. 24:14; Luk. 4:43) Kabili, naasambiliile kulondolola ni bantu mu nzila iweeme kabili mu bufundi, anzia kine bintu bibazumiine te bya kisinka. Bibilia ilandile eevi: “Mubombi wakua  Mulopue tapalile kuya wali wa mazibo, inzi apalilesie kuya watonene bantu bonse.”​—2 Tim. 2:24.

Naakitile bupilibuko bunaali napalile kukita, kabili naafikiile kubatiziiwa ni kwaluka Kasininkizia Wakue Yehova mu muaka wa 1959, ku kulonghaana kwa muputule. Kooko i kunaamwene nkazi umo mukaziana ali wakuutua Angèle, naamutonene saana. Naatendekele kulonghaana mu kilonghaano kyabo, kisia twaaupeene mu muaka wa 1960. Kakiine ozo mwanakazi ali buino saana, mukazi apalile saana, kabili bupe kufuma kuli Yehova.​—Tus Maf. 19:14.

Mu miaka ingi, naakisambilila bintu bingi bya mana kupitila balupua bali ni mulangue ni kibeelezio. Kintu kya mambo kinaakisambilila ni keeki: Eevi tuviinde kubomba miilo yaviizie itupeelue, iloombele kuya twali ni mibeele ya kwikeefia ni kubombia mulangue uli mu lileembo lya Tuswalo ni Mafunde 15:22, lilandile eevi: “Bintu bili byafikiliziiwa kupitila bantu bengi bakuleeta musoko.”

Mu muaka wa 1964, naatendekele kumona nangue ezio milandu itungulwilue na mupasi ni ya kisinka. Mu ozo muaka naalukile kangalila wa muputule. Naali naendela bilonghaano eevi kubakinkizia balupua ni kubakuula kimupasi. Anzia evio, mbanga naalisie na miaka 27, kabili nsyaali na kibeelezio. Pakaako naali naluvia. Inzi, naaikwindile kusambilila kupitila bebio bilubo. Kukila pa byonse, naasambiliile masomo engi a mana kupitila bantu bengi “ba kuleeta musoko” bali ni buviinde kabili bali ni kibeelezio.

Nalanguluka musita unaali nakilisie kangalila wa muputule wa leenu. Lunaendeele kilonghaano kimo mu Paris, lupua umo akosele kimupasi waanganine kine kunti twalondolola nakue pa bunke. Naamwasukile eevi: “Buinosie.”

Waangipuziizie eevi: “Louis, kine doktere waendela bantu ku masesi abo, ali waya kupempula baani?”

Naamwasukile eevi: “Baluele.”

Waanganine eevi: “I evio.” Inzi, ndi nakumona wapisia nsita ingi pamo ni bantu bakosele kimupasi, nga evelia kangalila wa kilonghaano. Mu kilonghaano muli balupua ni bankazi bengi batiokele mutima, baleenu, ao bali ni busoni. Bakaba kutona saana kine wapisia nsita pamo naabo ni kuya kulia kyakulia ku masesi abo.”

Naatasiizie saana palua ozo musoko uweeme unapeelue na ozo lupua mutonua. Ntono yakue palua mikooko yakue Yehova yaankumiizie ku mutima. Anzia kine kyaali kyakolele kwitabila nangue naakitile kilubo, naatendekele penka palia kubombia beelia byaalandile ozo lupua. Ndi namutasia Yehova pa kumpeela balupua ba evio.

 Mu miaka ya 1969 ni 1973, naapeelue miilo ya kwimanina kabungue kaali kaimanina miilo ya byakulia ku kulonghaana kubili kwa byalo bingi kwaakitikile mu muzi wa Colombes, mu Paris. Ku kulonghaana kukata kwaakitikile mu muaka wa 1973, bantu elufu makumi sita eevi (60 000) baali bapalile kulisiiwa mu nsiku isaano! Nsyaamwene kine tuli kukita siani pakuti tuviinde. Inzi kabili, lileembo lya Tuswalo ni Mafunde 15:22 i lyaankwasiizie pa ozo musita kukeba masoke ku bantu bange. Naabaloombele balupua bali ni kibeelezio bankwasie. Bantu baanakebeleko masoke baali babiikile mukati baalia bali baipaya nama ni kusisia, bali balima saasa, bangeleki ni basulu. Twaaviindile kubomba buino pamo naabo ezio miilo yaali yakolele saana.

Mu muaka wa 1973, neene ni mukazi wane twaakupilue kuya kubombela ku Beteli ya mu Ufaransa. Miilo ya mambo inaapeelue kooko ni yeene, yaali yakolele saana. Naali napalile kukeba nzila ya kutuminamo bitabu mu kyalo kimo kya mu Afrika kili kyakuutua Cameroun, mubanga mwakaniiziwe miilo yeetu pakati ka miaka ya 1970 ni 1993. Kabili, nsyaali namanine nangue kunti naviinda kukita ezio miilo. Paange lupua waali waimaniine miilo mu Ufaransa waainikile. Kipalile keekio i kyaamulengele angane eevi: “Balupua betu ba mu kyalo kya Cameroun bakabiile saana kyakulia kya kimupasi. Tubapeele kyakulia!” Twaakitile enka evio.

Naaendeele mu byalo bingi bya mu mipaka ni Cameroun eevi monane ni bakote baali bafumine mu keekio kyalo. Babo balupua baali basipile kabili baali ni mulangue. Baankwasiizie kupata nzila ya kutuminamo mpapulo eevi balupua baye baipata lyonse mu Cameroun. Yehova waapaalile maka atwaakitile. Kakiine mu miaka 20 eevi, bantu bakue Yehova te baabulilue ata limo na Lupungu Lwakue Kamwenenena ni lupapulo lwa Huduma Yetu ya Ufalme lubanga lwafumiiwa kila muezi.

Lutwaatendekele kumanana buino ni mukazi wane Angèle, naafikiile kwinika nangue ali ni mibeele ya kimupasi. Ezio mibeele yaakilile kumoneka buino mu  buikazi bwetu bwa mu kyupo. Kwa mufuano, mu kyungulo kya bolia bwenka busiku butwaaupeene, waandandile tupepe kuli Yehova ni kumubuila nkulu yeetu ya kumubombela nsita yonse twali ba mulume ni mukazi. Yehova waasukile leelio lipepo.

Kabili, Angèle waankwasiizie nkile kumuswapila Yehova. Kwa mufuano, musita utwaakupilue kuya kubombela ku Beteli mu muaka wa 1973, naatwisikile paantu naatonene saana miilo ya muputule. Inzi, Angèle waandangulusiizie nangue twaamupeele kale Yehova buikazi bwetu, pakaako, tupalile kukita kintu kyonse kitwalandua na kuteania kwakue. (Baeb. 13:17) Naamwitabiziizie bila kutwisika! Kisia twaaile ku Beteli. Mukazi wane ali ni mulangue, ateekameene, kabili amutonene saana Yehova. Ezio mibeele yaakikosia bukibuza bwetu, kabili yaakitukwasia kukwata bupinguzi buweeme mu miaka ingi itwakita twali bonse.

Loonu twakota kale, inzi Angèle atwaliliile kuya wali mukazi aweeme saana kabili mwanakazi ali wakwasiana. Kwa mufuano, eevi tusome masomo a Kiteokrasi ali asomua lingi mu Kingereza, neene ni Angèle twaaikwindile kusambilila loolo lulimi. Pakaako, twaakuukiile mu kilonghaano kya lulimi lwa Kingereza anzia kine tubanga twasiali na miaka ikilile pa 70. Palwane kusambilila lulimi lunge kwaali kwaaviizie, paantu mbanga nali ni miilo ingi mu Kabungue ka ku Musambo wa ku Ufaransa. Inzi, neene pamo ni Angèle twaali twakwasiana. Loonu tuli na miaka 80 eevi, inzi tutwaliliile kuteania kulonghaana mu Kingereza ni mu Kifaransa. Kabili tuli twaikwinda kupisia biputulua ni kwasukapo kukoonkana ni buviinde bwetu, kabili tuli twasimikila pamo ni kilonghaano kyetu. Yehova waapaalile mute weetu wa kusambilila Kingereza.

Mpaalo imo ikata, yaamonekele mu muaka wa 2017. Neene ni Angèle twaapatile lisyuko lya kuya kusoma masomo a balupua ba mu Kabungue ka ku Musambo pamo ni bakazi babo, aakitikile ku Kitente kya Masomo kya Bakasininkizia Bakue Yehova kili ku Patterson, New York.

Kisinka, Yehova i Kasambilizia Mukulu. (Is. 30:20) Pakaako, anzia kine tuli bakulu ao balumendo, fwe bonse tuli twasambiliziiwa buino saana! (Mal Miz. 4:5-8) Kulanda kisinka, naakinika nangue balumendo bali bamutuilizia Yehova pamo ni balupua ni bankazi bali ni kibeelezio, bali bakwata bupinguzi buweeme mu buikazi bwabo ni kwaluka babombi ba kisinka bakue Yehova. Lileembo lya Tuswalo ni Mafunde 9:9, lyatulangulusia eevi: “Mupeele muntu ali ni mulangue, kabili ali kukila kwaluka ni mulangue. Musambilizie wa nsambu, ni kumana kwakue kwakaba kukila kuvula.”

Nsita inge ndi natontonkania palua bolia busiku bwali bwailile, kabili bwabiipile ku mpili ya ku Algeria te pasyapitile miaka 60 eevi. Bobo busiku nsyaali namanine nangue nakaaluka ni buikazi buli ni nsaansa nga bobu. Naakisambilila bintu bingi saana kupitila bange! Yehova waakimpeela neene ni Angèle buikazi buweeme saana, kabili bupalile. Pakaako, tupinguile kutwalilila kusambilila kupitila Baba weetu wa ku muulu, ni kupitila balupua ni bankazi bali ni mulangue kabili bali ni kibeelezio bamutonene weene.