1. Ni bintu ki byakakitika bya kusaansamusia bitupembeele mu Buteeko bwa Miaka Elufu?

 KAKIINE busiku bwakatendeka kutuntumunua bantu paanu pa kyalo mu Buteeko bwa Miaka Elufu bwakue Kristu, bwakaba bwali bwa nsaansa saana! Baalia bonse baazeziizie batonua babo, batonene saana kubamona kabili. Ni Yehova onvuile enka evio. (Yob. 14:15) Tontonkania nsaansa yakonvua kila muntu pa kyalo musita batonua bakue lubakatuntumunua. Nga vitwakisambilila mu lyasi lyakipita, baalia “bantu ba nsaambu” bali ni meena abo aleembelue mu kitabu kya bukose, “bakatuntumunua palua bukose.” (Miil Bat. 24:15; Yoan. 5:29) Paange bengi pakati ka batonua betu, bakatuntumunua musita uniini kisia Armagedoni. * Kukila pakaako, “bantu basili ba nsaambu,” nga evelia baalia baasyapatile fuasi buino buino ya kumumana Yehova, ao kumubombela mu kisinka ntaanzi tebanafue, “bakatuntumunua palua bupinguzi.”

2-3. (a) Nga vilandile Isaya 11:9, 10, ni biki byakasambiliziiwa mu miilo ikata saana ya kusambilizia isinakituepo mu buikazi bonse bwa bantu, kabili juu ya ki? (b) Tuli kulondoluela ki mu leeli lyasi?

² Baalia bonse bakatuntumunua bakaba bakabiile kusambiliziiwa. (Is. 26:9; 61:11) Pakaako, kipalile miilo ikata saana ya kusambilizia isinakituepo mu buikazi bonse bwa bantu, ikakitue. (Soma Isaya 11:9, 10.) Juu ya ki? Kuli kintu kimo kilengele. Baalia bantu basili ba nsaambu bakatuntumunua, bakaba bakabiile kusambilila palua Bukolo Bwakue Leeza, palua  ngeleelo ya kilubula mulandu yakue Yesu, palua kukindama kwa liina lyakue Yehova, ni kumana juu ya ki weenesie bunke i apalile kuteeka. Atasie bantu ba nsaambu bakaba bakabiile kumana beelia byakisambilizia Yehova bukebuke ku bantu bakue, juu ya mupaango wakue palua kyalo. Bange pakati ka bantu ba kisinka baafuile lwa kale ntaanzi Bibilia teinapue kuleembua. Bantu basili ba nsaambu pamo ni ba nsaambu bonse bakaba bali ni bingi bya kusambilila.

³ Mu leeli lyasi tuli kupata byasuko bya biipuzio beebi: Ezio miilo ikata ya kusambilizia yakakitua siani? Ni kiki kyakakitika ku bantu kine baitabila buino ezio miilo, kabili ni kiki kyakakitika kine bakaana kwitabila? Byasuko bya bebio biipuzio ni bya mana kuli fwefue loonu. Nga vituli kumona, bukabika paleepale buli bwasonsezia buli mu kitabu kya Danieli ni kya Nfyulo, buli kutukwasia kunvuisia buino bintu byakakitika musita bantu bafuile lubakatuntumunua. Ntaanzi ya byonse, tumone bintu bya kukinkizia byaalandilue mu bukabika buli mu lileembo lya Danieli 12:1, 2.

4-5. Lileembo lya Danieli 12:1 lilangiliile ki palua nsita ya mpela?

⁴ Soma Danieli 12:1. Kitabu kya Danieli kilangiliile vikoonkeene bintu bya kukinkizia bya kukitika mu nsita ya mpela. Kwa mufuano, lileembo lya Danieli 12:1, lilangiliile nangue Mikaeli, i kulanda Yesu Kristu, “emeene palua bantu [bakue Leeza].” Ezio seemu ya bukabika, yaatendekele kufikiliziiwa mu 1914, musita Yesu lwaalukile Likolo wa Bukolo Bwakue Leeza bwa ku muulu.

⁵ Anzia evio, kabili Danieli waalandile nangue Yesu ‘wakeemana’ mu “nsita ya buavia elia isinamonekepo kutendekela musita waalukileko ntundu mpaka pa ozo musita.” Eezi “nsita ya buavia,” i leelia “lyemo likata” lilandilue mu Mateo 24:21, (NWT). Yesu waimana, ao wakita bintu eevi kusakila bantu bakue Leeza ku mpela ya eezi nsita ya buavia, i kulanda, ku Armagedoni. Mu kitabu kya Nfyulo, babo bantu bakuutilue nangue libumba likata ‘leelia lyafuma mu lyemo likata.’​—Nfy. 7:9, 14, NWT.

6. Ni kiki kyakitika kisia libumba likata kupusuka pa lyemo likata? Londolola. (Mona kabili mu kaaka kazeeti lyasi lilandile, “Biipuzio Kufuma ku Bakabeleenga” juu ya kutuntumunua palua bukose pa kyalo.)

⁶ Soma Danieli 12:2. Ni kiki kyakitika kisia libumba likata kupusuka mu ezio nsita ya buavia? Bobu bukabika te bulandile palua kutuntumuka kwa mufuano, i kulanda kubuela kukosa kimupasi kwa babombi bakue Leeza, kuli mukukitika mu nsiku ya mpeleezio, nga vitwaunvuile lwa ntaanzi. * Inzi, eezi milandu ilangiliile kutuntumunua kwa bantu bafuile kwakakitika mu kyalo kya leenu kili mukuiza. Juu ya ki twalanda evio? Mulandu “lufunko” ubombiiziwe ni mu Yobu 17:16 wapateene ni mulandu “kiina kya mankabuli.” Keekio kilangiliile nangue Danieli 12:2 ilandiile palua kutuntumunua kwine kwine kwakaba kukitua kisia nsiku ya mpeleezio kupua kabili kisia vita ya Armagedoni.

7. (a) Bantu bange bakatuntumunua ku “bukose bwa loonse.” Keekio kili na mana ki? (b) Juu ya ki kooko kwakaba kwali ‘kutuntumunua . . . kuwaamiisie’?

⁷ Ale, Danieli 12:2 ili na mana ki musita luili yalanda nangue bange bakatuntumunua ku “bukose bwa loonse”? Keekio kilangiliile nangue, baalia bakatuntumunua ni kufikiila kumumana ao kutwalilila kumumana ni kumukindika Yehova pamo ni Yesu mu kipindi kya miaka elufu (1 000), bakafikiila kupata bukose bwa loonse. (Yoan. 17:3) Kooko  kwakaba kwali ‘kutuntumunua . . . kuwaamiisie’ kuliko koolia kwaakitikile mu nsita ya kale ku bantu paleepale. (Baeb. 11:35) Juu ya ki? Paantu babo bantu basipuililikile, baabuelele kabili kufua.

8. Bantu bange bakatuntumunua siani “ku kupata busoni ni ku kusuulua loonse”?

⁸ Inzi, te bonse bakatona kusambiliziiwa na Yehova. Bukabika bwa kitabu kya Danieli bulandile nangue bange bakatuntumunua “ku kupata busoni ni ku kusuulua loonse.” Paantu bakalangilila mutima wa bukisanguka, meena abo te akaleembua mu kitabu kya bukose, kabili te bakapata bukose bwa loonse. Inzi, ‘bakasuulua loonse,’ ao kwinoonua. Pakaako, lileembo lya Danieli 12:2 lilandiile palua keelia kyakakitika ku mpela yakue ku bonse bakatuntumunua kukoonkana ni beelia bibakakita kisia kutuntumunua kwabo. * (Nfy. 20:12) Bamo bakapata bukose bwa loonse, ni bange bila.

9-10. Ni kiki kinge kyakakitika kisia lyemo likata, kabili ni baani “bakabeeka nga kubeeka kwa muulu”?

⁹ Soma Danieli 12:3. Ni kiki kinge kyakakitika kisia “nsita ya buavia” kufika? Kukila pa milandu ili mu Danieli 12:2, mulongo wa 3 walanda kintu kinge kyakitika kisia lyemo likata.

¹⁰ Ni baani “bakabeeka nga kubeeka kwa muulu”? Lileembo lya Mateo 13:43 (NWT), lyatukwasia kubamana babo bantu kupitila kulanda eevi: “Pa ozo musita bantu ba nsaambu bakabeeka nga kubeeka kwa koba mu Bukolo bwakue Baba wabo.” Mu bulanzi buzyungulukiile eezi milandu, Yesu waali walandila palua “baana ba Bukolo,” i kulanda, balupua bakue babiikilue mafuta, baalia bakabomba pamo nakue mu Bukolo bwa ku muulu. (Mat. 13:38, NWT) Pakaako, Danieli 12:3 ipalile kuya yalandiile palua baalia babiikilue mafuta, pamo ni miilo ibakakita mu musita wa Buteeko bwa Miaka Elufu.

11-12. Baalia ba mia ni makumi ana na bana elufu (144 000) bakabomba miilo ki mu miaka elufu (1 000)?

¹¹ Baalia babiikilue mafuta, bakaleeta siani “bantu bengi ku nsaambu”? Baalia babiikilue mafuta, bakabomba pamo saana ni Yesu Kristu eevi kutungulula miilo ya kusambilizia yakafikiliziiwa paanu pa kyalo mu kipindi kya miaka elufu (1 000). Baalia ba mia ni makumi ana na bana elufu (144 000) bakabomba bali bamakolo, kabili bali bamakoani. (Nfy. 1:6; 5:10; 20:6) Kansi, bakakwasia “kukosia ntundu,” kabili bakakwasia bantu bakabuele kupuililika bukebuke. (Nfy. 22:1, 2; Ezek. 47:12) Keekio kyakabaleetela saana nsaansa baalia babiikilue mafuta!

¹² Ni baani bakaba baali pakati ka “bantu bengi” bakaleetua ku nsaambu? Babo bantu, bakaba babiikile mukati baalia bakatuntumunua, kabili ni baalia bakapusuka pa Armagedoni, kubiika mukati ni baana bonse bakavyalua mu kyalo kya leenu. Ku mpela ya miaka elufu (1 000), baalia bonse bakaba baikeele pa kyalo, bakaba bapuililikile. Ale, ni kiki kyakalengia meena abo akaleembue loonse mu kitabu kya bukose na bike kabili apana na kreyo?

13-14. Bantu bonse bapuililikile bakaba baali pa kyalo, kyakapala bakalangilile ki ntaanzi ya kupeelua bukose bwa loonse?

¹³ Tupalile kuya twalangulukile nangue kupuililika te kulangiliile nangue muntu wapatila mbeela bukose bwa loonse. Tontonkania palua ba Adamu ni Eva. Baali bapuililikile, inzi ntaanzi ya kupeelua bukose bwa loonse, baali bapalile kulangilila nangue bamunakiile  Yehova Leeza. Kabili kya bulanda, baandilue kumunakila weene.​—Bar. 5:12.

¹⁴ Ale, aali yakaba yali siani ku baalia bakaba baikeele pa kyalo ku mpela ya miaka elufu (1 000)? Bonse bakaba bapuililikile. Eba, babo bantu bonse bakaba bapuililikile, bakakwasia loonse buteeko bwakue Yehova mu nzila yonse? Ao eba, bange bakakita nga evelia vyaakitile ba Adamu ni Eva, baalia baandilue kulangilila bukisinka anzia kine babanga bapuililikile? Bebio biipuzio bipalile kwasukua, inzi siani?

15-16. (a) Bantu bonse bakapeelua fuasi ya kulangilila bukisinka bwabo kuli Yehova musita ki? (b) Kooko kweziiwa kwakaleeta mazabo ki ku mpela yakue?

¹⁵ Sataana wakakakua mu kipindi kya miaka elufu (1 000). Mu keekio kipindi, takaba waali na buviinde bwa kuzeezia muntu onse. Anzia evio, ku mpela ya miaka elufu (1 000), Sataana wakakakulua kufuma mu kifungo kyakue. Kisia, weene wakeezia kuvulunghania bantu bapuililikile. Mu keekio kipindi kya buezio, bantu bonse bapuililikile pa kyalo, bakaba kuya baali ni fuasi ya kulangilila paswetele kine bakindikile liina lyakue Leeza ni kukwasia buteeko bwakue. (Nfy. 20:7-10) Bintu bibakakita pa ozo musita, byakapingula kine meena abo apalile kuleembua loonse mu kitabu kya bukose ao abe.

¹⁶ Bantu bange, basimanikile mpendua, bakakita nga evelia vyaakitile ba Adamu ni Eva ni kukaana buteeko bwakue Yehova. Babo bantu bakapatua na ki? Lileembo lya  Nfyulo 20:15 lyatubuila eevi: “Onse asyali waleembelue liina lyakue mu keeki kitabu kya bukose, waapoozelue mu kikuka kya mulilo.” Kakiine, babo bantu bakasanguka, bakenoonua loonse. Inzi, bengi pakati ka bantu bapuililikile, bakapita pa bobo buezio bwa kupeleezia. Kisia, meena abo akaleembua loonse mu kitabu kya bukose.

17. Malaika waamulandile Danieli nangue ni kiki kyakakitika mu nsita yeetu? (Danieli 12:4, 8-10)

¹⁷ Kakiine, kili kyakinkizia saana kutontonkania palua bintu byakaba kukitika mu nsita ili mukuiza! Anzia evio, Danieli waapokeleele kabili mpunda inge ya mana kufuma kuli malaika palua musita weetu, i kulanda, “nsita ya mpela.” (Soma Danieli 12:4, 8-10; 2 Tim. 3:1-5) Malaika waamulandile Danieli nangue: “Kumana kwa kisinka kwakavula.” Kakiine, milandu ya bukabika ili mu kitabu kyakue, ibanga yali ya kuiza kunvuiwa buino saana na bantu bakue Leeza. Malaika waaongeziizie kulanda nangue mu ezio nsita, “babiifi bakakita mu nzila ya bubiifi, kabili te kuli mubiifi onse wakonvua.”

18. Bantu babiifi bakaba kupatua na ki leenusie?

¹⁸ Loonu, kunti kyamoneka nangue babiifi te bali mukulapiziiwa palua bubiifi bwabo. (Mal. 3:14, 15) Inzi, leenusie Yesu wakaba kubapingula  bantu bapaleene ni mbuzi, kabili wakaba kubatenganisia kufuma ku bantu bapaleene ni mikooko. (Mat. 25:31-33) Babo bantu babiifi te bakapusuka pa lyemo likata, kabili te bakatuntumunua eevi bakeekale mu kyalo kya leenu. Meena abo te akaleembua mu “kitabu kya kulanguluka” kizimbuilue mu Malaki 3:16.

19. Tupalile kukita ki loonu, kabili juu ya ki? (Malaki 3:16-18)

¹⁹ Loonu, tupalile kulangilila kupitila lwendo lwetu nangue te tuli pakati ka bantu babiifi. (Soma Malaki 3:16-18.) Yehova ali mukukolonghania baalia bamwene kuya bali “bunoonsi bwibeleele,” i kulanda, baalia bakindeeme pa menso akue. Kakiine, tutonene kuya twali pakati ka babo bantu.

20. Ni bulayo ki bwa kupeleezia bwaapeelue Danieli, kabili juu ya ki upembeleele kwa nkulu kufikiliziiwa kwa bobo bulayo?

²⁰ Kakiine, twikeele mu musita ukinkiziizie saana! Anzia evio, kuli bintu binge bya kupapia byakaba kukitikasie leenu. Leenusie, twakaba kumona kupuisiiwa kwa bubiifi bonse. Kisia paapo, twakaba kumona kufikiliziiwa kwa bulayo bwaalailue Danieli kuli Yehova, bulandile eevi: “Weewe wakeemana palua lifungo lyobe ku mpela ya nsiku.” (Dan. 12:13) Eba, weewe upembeele kwa nkulu busiku ‘bwakeemana’ kabili Danieli, pamo ni batonua bobe? Kine i evio, ikwinde saana kwaluka muntu wa kisinka loonu, kabili uli kuya wasininkiziizie nangue liina lyobe lyakaba kusiala lyaleembelue mu kitabu kya bukose kyakue Yehova.