1-2. (a) Juu ya ki bantu bopeene leenu bapalile kumuswapila Yehova? (Malum. 37:3, 4) (b) Tuli kulondoluela ki mu leeli lyasi?

EBA, kwasiala ukabe kwingila mu kyupo, ao waakingilasie leenu mu kyupo? Kine i evio, kakiine upembeleele kusekelela buikazi pamo ni muntu uutonene saana. Inzi, kulanda kisinka, buikazi bwa mu kyupo buli bwasaangua bwali ni maavia akue. Kabili, muli mwasaangua ni bupinguzi bukata bupalile kukwatua. Bintu bimuli kukita musita umwasaakaana ni maavia pamo ni bupinguzi bumuli kukwata, byakaba kukumia ni nsaansa yeenu ya mu kyupo mu miaka ili mukwiza. Kine mwamuswapila Yehova, mwakaba kuya mwakwata bupinguzi bwa mulangue, kabili kyupo kyenu kyakaba kukila kuluma ni kukila kwaluka ni nsaansa. Kine te mubombiizie masoke akue Leeza, kunti mwapata maavia akaba kwinoona kyupo kyenu, kabili mwakaba kuzeezia nsaansa yeenu.​—Soma Malumbo 37:3, 4.

² Anzia kine leeli lyasi liteaniiziwe palua bantu bopeene leenu, inzi lili kulondoluela palua maavia ali asaanga bantu bonse bopeene. Lili kulondoluela saana bintu bituli kusambilila kupitila mifuano ya balalume ni banakazi paleepale bazimbuilue mu Bibilia. Ezio mifuano ili mu Bibilia, ili kutusambilizia masomo atuli kuviinda kubombia mu aali paleepale ya buikazi ibiikile mukati ni buikazi bwa mu kyupo. Kabili, tuli kumona bintu bituli kusambilila kupitila bintu bili byasaakaana na bantu paleepale bopeene ba mu enu nsiku.

3-4. Bantu bopeene leenu kunti basaakaana ni maavia ki?

³ Bantu bange kunti babakinkizia baalia bopeene leenu eevi  baaluke ni buikazi nga boolia buli na bange. Kwa mufuano, baviazi pamo ni bantu bange ba mu lupua kunti babakinkizia baalia bopeene leenu batendeke kuviala baana bila kukokola. Ao babibuza pamo ni bantu ba mu lupua balisie ni malanga aweeme, kunti babakinkizia baalia bopeene leenu basite nsesi ni bintu bingi biweeme.

⁴ Kine te bakengeele, kunti bakwata bupinguzi buli kulengia baaluke ni madeni engi. Kisia, keekio kunti kyaloomba ba mulume ni mukazi batendeke kubomba nsa ingi eevi bakabe kulipa madeni abo. Kunti batendeka kubomba saana, kisia ni kubalengia tekuti bapate kabili musita utosiizie wa kukita lisambililo lya bunke, lisambililo lya mu lupua pamo ni kusimikila. Kabili, kunti batendeka kupitua kulonghaana juu ya kubomba saana, eevi bapate nfalanga ingi ao eevi basininkizie nangue basuungile miilo yabo. Keekio, kunti kyalengia bandue kupata musita wa kukita bingi mu miilo yakue Yehova ili yaleeta nsaansa.

5. Weewe, wasambilila ki kupitila mufuano wakue Klaus ni Marisa?

⁵ Kuli mifuano ingi ilangiliile nangue kupooza saana maano ku kukeba bintu bya kimubili, tekwizi kuleeta nsaansa. Mona bintu byaasambiliile ba mulume ni mukazi bamo bali bakuutua ba Klaus ni Marisa. * Ku ntendeko ya buikazi bwabo bwa mu kyupo, bonse babili baali babomba saana eevi bapate nfalanga ingi ni bintu bingi. Inzi, te baali na nsaansa ya kisinka. Klaus walanda eevi: “Twaapatile bintu bingi kukila ni pa beelia bitwaali twakabiile, inzi kimupasi tetwaali na mupaango ata umo. Kulanda kisinka, buikazi bwaali bwakolele, kabili bwaemiizie mu maano.” Paange ni weewe waakiinika nangue kupooza saana maano ku kukeba bintu bya kimubili te kwakikuleetela nsaansa. Kine i evio, te kutioka mutima. Kutoosia mifuano iweeme palua ezio aali kunti kwakukwasia. Ntaanzi ya byonse, tumone bintu bili kuviinda kusambilila mulume kupitila mufuano wakue Likolo Yehoshafati.

6. Yehoshafati waabombiizie siani lifunde lili mu Tuswalo ni Mafunde 3:5, 6, musita kisepe kikata lukyaaizile kumutinsia weene pamo ni bantu bakue?

⁶ Mwe balume, eba nsita inge muli mwaiunvua kuya mwatitikiilue na miilo yeenu? Kine i evio, kunti mwanoonkelamo kupitila mufuano wakue Likolo Yehoshafati. Musita lwaali likolo, Yehoshafati waaemeene saana aali iweeme ya ntundu yonse yalingi! Waakitile siani eevi aviinde kufikilizia keekio kifulo kikata? Yehoshafati waakitile maka saana eevi kusuunga baalia babanga bali pensina buviinde bwakue. Waakosiizie mizi ya Yuda ni kukolonghania kisepe kyalumine kya balukale kikilile pa milioni imo mia imo ni makumi sita elefu (1 160 000). (2 Mil Nsi. 17:12-19) Kisia, Yehoshafati waasaakeene ni buavia bukata. Kisepe kikata kya Baamoni, Bamoabu pamo ni balalume ba ku nkeende ya ku lupili lwa Seiri baamutinsiizie Yehoshafati, lupua lwakue pamo ni bantu bakue. (2 Mil Nsi. 20:1, 2) Yehoshafati waakitile siani? Waamuloombele Yehova amukwasie  ni kumupeela maka. Kintu kyaakitile, kyaali kyapateene ni milandu ili mu Tuswalo ni Mafunde 3:5, 6. (Soma.) Lipepo lilangiliile kwikeefia kwakue Yehoshafati, lili mu 2 Milandu ya Nsiku 20:5-12. Leelio lipepo, lilangiliile nangue waamuswapiile saana Yehova. Yehova waasukile siani lipepo lyakue Yehoshafati?

7. Yehova waasukile siani lipepo lyakue Yehoshafati?

⁷ Yehova waamulanziizie Yehoshafati kupitila Mulawi umo waali wakuutua Yahazieli. Yehova waamulandile eevi: “Imane pa fuasi yeenu, imane sinta, mumone Yehova vyali kukita eevi kumipususia.” (2 Mil Nsi. 20:13-17) Kakiine, lyonse te babanga baluana evio bului! Anzia evio, azo malaizio te aafumine ku muntu, inzi aafumine kuli Yehova. Yehoshafati waakitile bintu bibaamulandile paantu waamuswapiile saana Yehova. Musita weene pamo ni bantu bakue lubaaile kusaakaana ni baluani babo, ku ntaanzi ya libumba lyakue lya balukale, taabiikileko balukale bali ni bufundi saana bwa kuluana, inzi waabiikile balalume basili na biluilo baali bamutasia Yehova kupitila kwimba. Yehova waafikiliziizie bulayo bwakue bwaamulaile Yehoshafati; Yehova waabaviindile babo balukale baluani.​—2 Mil Nsi. 20:18-23.

8. Mulume kunti wasambilila ki kupitila mufuano wakue Yehoshafati?

⁸ We mulume, kunti wasambilila kupitila mufuano wakue Yehoshafati. Uli ni miilo ya kwemena lupua lobe, pakaako uli wabomba saana eevi kusuunga ni kukwasia lupua lobe. Musita luuli wasaakaana ni maavia, paange kunti wamona nangue uli kuviinda kupuisia maavia azo we muine. Inzi, apana kuswapila maka obe we muine. Kuliko kukita evio, pepa saana wali pa bunke eevi Yehova akukwasie. Kukila pakaako, pepe saana ni mukazi obe. Keba butunguluzi bwakue Yehova kupitila kusambilila Bibilia ni mpapulo ili yafumiiwa na kuteania kwakue Leeza, kabili bombia masoke ali moomo. Bantu bange kunti basuula bupinguzi buswapiile Bibilia bumuli kukwata, kabili paange kunti balanda nangue te mwakeba kuzambuka. Kunti bamilanda nangue nfalanga pamo ni bintu bimuli kusita byakaba kusuunga buino saana lupua lwenu. Inzi, languluka mufuano wakue Yehoshafati. Waamuswapiile Yehova, kabili waalangiliile evio kupitila bintu byaakitile. Yehova taamusiile ozo muntu wa kisinka, ni weewe takaba kukusia. (Malum. 37:28; Baeb. 13:5) Ba mulume ni mukazi kunti bakita ki eevi kusininkizia nangue bonse bali ni buikazi bwa nsaansa?

9. Kunti twalanda ki palwakue kabika Isaya pamo ni mukazi wakue?

⁹ Kabika Isaya pamo ni mukazi wakue, baapoozele saana maano abo ku miilo yakue Yehova. Isaya abanga wali kabika, kabili kipalile ni mukazi abanga wali ni miilo yakue muine ya bukabika, paantu ali wakuutua nangue “kabika mwanakazi.” (Is. 8:1-4) Ba Isaya pamo ni mukazi wakue, baali babiikile lupupo lwakue Yehova pa ntaanzi mu buikazi bwabo. Kakiine, baabasiliile bantu bopeene ba mu enu nsiku yeetu, mufuano uweeme saana wa kupala!

10. Kusambilila bukabika bwa Bibilia kunti kwabakwasia siani bamukazi ni mulume bapingule kumubombela Yehova kukoonkana ni buviinde bwabo bonse?

¹⁰ Baalia bopeene kunti bamupala kabika Isaya pamo ni mukazi wakue, kupitila kwipeela saana mu miilo yakue Yehova. Kunti bakila kumuswapila Yehova kupitila kusambilila pamo bukabika buli mu Bibilia, ni kumona lyonse vibuli mukuya bwafikiliziiwa. * (Tit. 1:2) Kunti batontonkania bintu bibapalile kukita eevi kukwasia kufikilizia bukabika  paleepale buli mu Bibilia. Kwa mufuano, kunti bakwasia kufikilizia bukabika bwakue Yesu bulandile nangue mpunda iweeme yakasimikilua mu kyalo kyonse ntaanzi mpela teinaize. (Mat. 24:14) Musita ba mulume ni mukazi lubali kumona nangue bukabika buli mu Bibilia bwafikiliziiwa, bali kukila kukosia bupinguzi bwabo bwa kukita bingi mu miilo yakue Yehova kukoonkana ni buviinde bwabo.

11. Ba Akila ni Prisila baakitile ki musita ubaakuukiile ku nkeende ya leenu, kabili juu ya ki twalanda evio?

¹¹ Bantu bopeene leenu, kunti basambilila kupitila mufuano wa ba Akila ni Prisila, lupua lwa Kiyuda lwaali lwaikala mu muzi wa Roma. Baaunvuile mpunda iweeme palwakue Yesu, ni kwaluka Bakristu. Kakiine, baali basekeleele buikazi bwabo. Inzi, buikazi bwabo bwaalulukile mu kusitukilasie musita Kateeka Klaudio lwaabalandile Bayuda bonse bafume mu Roma. Tontonkania vyaalukile buikazi bwa ba Akila ni Prisila. Baali bapalile kusia fuasi ibaali bamanine, kupata fuasi inge ya leenu ya kwikalako ni kutendeka kabili miilo yabo ya kutengenezia maema. Eba, ezio aali ya leenu ikolele yaabalengiizie te kunti bakite bingi kabili mu miilo yakue Yehova? Kipalile umanine kyasuko kya keekio kiipuzio. Lubaafikile ku muzi wa leenu, ku Korinto, baatendekele kukwasia kilonghaano kya kooko, ni kubomba pamo ni mutumua Paulo eevi kukoselezia balupua ba kooko. Kisia baaile ku mizi inge yaali yakabiilueko saana bakasimika. (Miil Bat. 18:18-21; Bar. 16:3-5) Kakiine babanga baali ni bintu bingi bya kukita mu buikazi bwabo, kabili babanga baali ni nsaansa!

12. Juu ya ki bantu bopeene bapalile kwibiikila mipaango ya kimupasi?

¹² Balupua ni bankazi bopeene ba mu enu nsiku, kunti bapala mufuano wa ba Akila ni Prisila kupitila kubiika miilo ya Bukolo pa ntaanzi. Musita uweeme wa ba mulume ni mukazi wa kulondolola palua mipaango ya mu buikazi bwabo, ni ntaanzi tebanaupane. Kine ba mulume ni mukazi baibiikila bonse pamo mipaango palua kumubombela Yehova ni kwikwinda kufikilizia mipaango ezio, kunti baaluka ni fuasi ikata ya kwimwena Yehova vyali kubakwasia. (Kas. 4:9, 12) Mona bintu byaaimweneene Russell ni Elizabeth.  Russell walanda eevi: “Twaatendekele kulondoluela palua mipaango ya kimupasi ntaanzi tetunaupane.” Elizabeth walanda eevi: “Twaalondoluele ntaanzi palua mipaango ezio. Lutwali twakwata bupinguzi bunge paleepale kisia musita kupita, twaali twasininkizia nangue bintu bitwasaakula kukita te byaanziizie kufikilizia mipaango yeetu.” Aali ya ba Russell ni Elizabeth yaabakwasiizie kukuuka ni kuya kubombela ku Mikronesia kwaali kwakabiilue saana bakasimika.

13. Nga vilandile Malumbo 28:7, kine twamuswapila Yehova, kuli kwaluka ki?

¹³ Nga ba Russell ni Elizabeth, balupua ni bankazi bengi bopeene, bali mukupingula kuleengia buikazi bwabo eevi baaluke ni musita wingi wa kusimikila ni kusambilizia mpunda iweeme kukoonkana ni buviinde bwabo. Kine ba mulume ni mukazi baibiikila mipaango ya kukita bingi mu miilo yakue Yehova, ni kubomba pamo eevi kufikilizia mipaango ezio, bali kwimwena bintu biweeme. Bali kwimwena Yehova vyali kuya wabemena, kabili bali kukila kumuswapila ni kwaluka ni nsaansa ikata.​—Soma Malumbo 28:7.

14. Ba Petro pamo ni mukazi wakue baalangiliile siani nangue baaswapiile bulayo buli mu lileembo lya Mateo 6:25, 31-34?

¹⁴ Bantu bopeene kunti basambilila kabili kupitila mufuano wakue mutumua Petro pamo ni mukazi wakue. Lupaapitile miezi sita eevi, kisia kusaakaana ni Yesu lya kuanza, mutumua Petro waali ni bupinguzi bufinine bwa kukwata. Petro waali wabomba miilo ya kuloba nsabi eevi asuunge lupua lwakue. Pakaako, musita Yesu lwaamulandile atendeke kumukoonka nsita yonse, Petro waali wapalile kutontonkania palua mukazi wakue musita wa kukwata bupinguzi. (Luk. 5:1-11) Petro waasaakuile kuya ni Yesu mu miilo ya kusimikila. Waakitile bupinguzi bwa mulangue! Kabili tuli ni nsaambu iweeme ya kulanda nangue mukazi wakue waakwasiizie bupinguzi bwakue Petro. Bibilia ili yalanda nangue kisia Yesu kutuntumunua, mu nsita imo imo, Petro waali waya pamo ni mukazi wakue mu miilo yaali wapeelue. (1 Bakor. 9:5) Kakiine, paantu muka Petro abanga wali mukazi Mukristu aweeme, keekio kyamulengele Petro afumie masoke ku balume ni bakazi Bakristu waali ni buntungua bwa kulanda. (1 Pet. 3:1-7) Kakiine, Petro pamo ni mukazi baaswapiile bulayo bwakue Yehova bulandile nangue kine babiika Bukolo bwakue pa ntaanzi, Weene wakaba kubapeela bintu bibakabiile.​—Soma Mateo 6:25, 31-34.

15. Weewe wasambilila ki kupitila bintu byaaimweneene ba Tiago ni Esther?

¹⁵ Kine temunakokole mu kyupo kyenu, kunti mwatwalilila siani kukuzia nkulu ya kutania miilo yeenu ya kusimikila? Nzila imo ni kupitila kutoosia bintu byaaimweneene balupua ni bankazi bange bopeene. Kwa mufuano, kunti mwasoma maasi ali ni mutue ulandile: “Baaipeele mu kwitonena.” Azo maasi aabakwasiizie ba mulume ni mukazi bamo, Tiago ni Esther, bekazi ba ku Brazili, baaluke ni nkulu ikata ya kuya kubombela ku fuasi kukabiilue saana bakasimika. Tiago walanda eevi: “Musita utwaasomene mifuano ilangiliile Yehova vyali wakwasia babombi bakue ba mu enu nsiku, ni fwefue twaatonene kukoonka musoko wakue Yehova ni kwimwena vyali kutukwasia.” Baafikiile kukuukila ku Paraguai. Kooko i kubaabombeele mu kazonga kali kalanduamo lulimi lwa Kireno kutendekela mu muaka wa 2014. Esther walanda eevi: “Lileembo lituli twatona saana fwe bonse babili ni lya Baefeso 3:20. Lingi twaali twamona ezio milandu yafikiliziiwa mu miilo yakue Yehova itwaali twabomba.” Mu ozo mukanda Paulo  waalaile nangue Yehova kunti watupeela bintu bingi kupita ni beelia bituli kulomba. Kakiine bobo bulayo buli bwafikiliziiwa lingi!

16. Balupua ni bankazi basinakokole mu kyupo kunti bapata pi masoke akubakwasia musita ubali mukutontonkania palua mipaango ya mu buikazi bwabo?

¹⁶ Balupua ni bankazi bopeene basina kokole mu kyupo, kunti banoonkelamo kupitila mufuano wa bange bali basambilila kumuswapila Yehova. Paange kuli balupua ni bankazi bange bopeene bakita kale miaka ingi mu miilo ya nsita yonse. Wamona siani kine wabaloomba masoke musita luuli mukutontonkania palua mipaango yobe? Ezio ni nzila inge ya kulangilila nangue umuswapiile Yehova. (Tus Maf. 22:17, 19) Kabili, ni bakote kunti bakwasia balupua ni bankazi basinakokole mu kyupo bebiikile mipaango ya kimupasi ni kwifikilizia.

17. Ni kiki kyaabasaangile ba Klaus ni Marisa, kabili twasambilila ki kupitila bintu bibaaimweneene?

¹⁷ Nsita inge kunti twaya twatonene kumubombela Yehova mu nzila imo, inzi paange weene kunti watutungulula tumubombele mu nzila inge. Mona mufuano wakue Klaus ni Marisa, batwazimbulanga lwa ntaanzi. Kisia kukita miaka itatu baupeene, baafumine kufuasi kubaali baikala, ni kwipeela kuya kufuasi inge eevi kukwasia miilo ya kukuula ku musambo wa ku Finlande. Inzi, baabuililue nangue te betabiziiziwe kukita miezi ikilile pa sita bali kooko. Ku ntendeko, baatiokele mutima. Inzi, musita uniini kisia paapo, baakupilue kuya kusoma masomo a lulimi lwa Kiarabu. Kabili loonu bali ni nsaansa ya kubombela mu kazonga kalimo bantu bali balanda lulimi lwa Kiarabu, mu kyalo kinge. Marisa lwali mukulanguluka bintu byaakitikile, walanda eevi: “Naali naunvuile muenzo wa kukita kintu kinsinakitepo ata limo, kabili naali nakabiile kumuswapila saana Yehova. Inzi, naakiimwena Yehova vyakiba watukwasia lyonse mu nzila itusyakiba twaswapiile. Kisia kwimwena bebio bintu, nakikila kumuswapila Yehova.” Nga vilangiliile ozu mufuano, kunti waya wali ni kisinka nangue Yehova wakaba kukupaala lyonse kine wamuswapila saana.

18. Bantu bopeene kunti bakita ki eevi batwalilile kumuswapila Yehova?

¹⁸ Kyupo ni bupe kufuma kuli Yehova. (Mat. 19:5, 6) Atonene ba mulume ni mukazi basekelele bobo bupe. (Tus Maf. 5:18) Mwe balupua ni bankazi bopeene leenu, mwamona siani kine mwatoosia vimuli mukubombia buikazi bwenu? Eba, muli mukukita maka enu onse eevi kumulangilila Yehova nangue muli mukutasia palua bupe bwaamipeele? Mulanzie Yehova kupitila lipepo. Kebe mafunde mu Mulandu wakue ali kumikwasia mu aali yeenu. Kisia koonke masoke amuli mwapeelua na Yehova. Muli kuya mwali ni kisinka nangue kine mwaipeela saana mu miilo yakue Yehova, mwakaba kwaluka ni buikazi bwa nsaansa kabili bupaalilue!