1. Nga vilandile Malumbo 18:46, Daudi wamupalania Yehova na ki?

 NSITA inge kunti twasaakaana ni maavia mu kusitukila sie, alia ali kulengia bwikazi bwetu bukole ao bwaluluke sana. Inzi, tuli mukutasia sana pantu tuli ni Yehova Leeza wetu, olia utuli kuvinda kuswapila! Mu lyasi lyaakipita, twaakilangulusiiwa nangue Yehova wene ni Leeza akosele, kabili lyonse ali wasangua watonene kutukwasia. Musita lwali watukwasia, kekio kili kyatusininkiziizia nangue “Yehova akosele!” (Soma Malumbo 18:46.) Inzi, kisia sie kulanda evio, Daudi waamukuutile Leeza nangue, “Mwamba wane.” Juu ya ki Daudi waamupalaniizie Yehova Leeza akosele, na mwamba, kintu kisili na bukose?

2. Tuli kusambilila ki kupitila milandu yakue Daudi ilandile nangue Yehova ni “mwamba wane”?

² Mu leli lyasi, tuli kumona juu ya ki Yehova wapalaniiwa na mwamba, kabili kine kupalaniiwa koko kunti kwatusambilizia ki pa lwakue. Kukila pa kako, tuli kusambilila vya kulangilila nangue tumumwene wene kuya wali mwamba wetu. Kupwako, tuli kulondolwela vya kupala mibele yakue ya bumwamba.

JUU YA KI YEHOVA ALI WAKUUTUA MWAMBA?

3. Lingi Bibilia ili yabombia syani mulandu “mwamba”? (Mona ku ntendeko ya kazeeti.)

³ Bibilia ili yamukuuta Yehova nangue “mwamba” evi kutukwasia kumana mibele yakue paleepale. Lingi mu Bibilia, babombi bakue Yehova lubali bamutasia wene palua mibele yakue ya kupapia, bali bamulondolola kuya wali mwamba. Yehova azimbwilue mara ya kwanza kuya wali “Mwamba” mu lilembo lya Malanguluzi a Mizilo 32:4. Musita Hana lwaapepele kuli Leeza, waalandile nangue “te kuli mwamba uli nga Leeza wetu.” (1 Sam. 2:2) Habakuki waamukuutile Yehova nangue “Mwamba wane.” (Hab. 1:12) Kalemba wa Malumbo a 73, waamukuutile Leeza nangue “mwamba wa mutima wane.” (Malum. 73:26) Ata sie Yehova mwine, waaizimbwile kuya wali mwamba. (Is. 44:8) Ale tumone mibele itatu ya bumwamba elia ili yalangilila  Yehova, kisia tumone vya kukita evi Yehova aaluke “Mwamba wetu.”—Mal Miz. 32:31.

4. Yehova ni mwamba mu nzila ki? (Malumbo 94:22)

⁴ Yehova ni kifyamino. Mwamba olia ukosele, kunti waaluka fwasi ya kufwaminamo muntu kine kuli mulula waviizie. Yehova ni wene, ali watusunga musita utuli twasaakaana ni aali yaviizie mu bwikazi bwetu. (Soma Malumbo 94:22.) Ali watukwasia evi tusunge burafiki bwetu pamo nakue, ni kutusininkiziizia nangue te kuli bwavia butuli nabo lonu, bwakatwalilila lonse. Kabili alaile nangue mu musita uli waiza wakaba kufumiapo kila kintu kili kyatuletela lyemo ni maavia.—Ezek. 34:25, 26.

5. Kunti twakita syani evi Yehova aaluke Kifyamino kyetu kili nga mwamba?

⁵ Nzila imo ya kumukita Yehova aaluke Kifyamino kili nga mwamba wetu ni ezi: Kupepa kuli wene. Musita utuli twapepa kuli Yehova, wene ali watupeela “mutende wakue Leeza” olia uli wasunga mutima ni mano etu. (Baf. 4:6, 7) Mona kintu kyaaimweneene lupua Artem, olia waakakilue juu ya kiketekelo kyakue. Musita ozu lupua lwaali wakakilue, olia abanga wasambisia milandu yakue, waamwipuzisiizie lingi wasasile, kabili waamututumiizie ni kumuzyelekania. Artem waalandile evi: “Musita olia muntu waali wasambisia lwaali wangipuzisia, naali naema. . . . Lyonse naali napepa kuli Yehova. Naali namulomba evi ankwasie kuteekamana ni kulangilila mulangue. Anzia kine naakyuziiziwe mu ezio nzila, naasyele sie nateekameene. . . . Kupitila kukwasiiwa na Yehova kyaalukile nga nene emeene ku nyuma ya kibumba kya mabue.”

6. Juu ya ki kunti twamuswapila Yehova lyonse? (Isaya 26:​3, 4)

⁶ Yehova aswapikikile. Nga evelia mwamba usivinda kukuusiiwa, Yehova ali wasangua walipo sie lyonse juu yetu. Kunti twamuswapila wene pantu wene ni “Mwamba wa lonse.” (Soma Isaya 26:3, 4.) Wene wakaba walipo sie lyonse juu ya kufikilizia bulayo bwakue, kutwilizia mapepo etu, ni kutukwasia mu nzila itukabiile. Kabili kunti twamuswapila Yehova pantu wene ali wasangua wali wa kisinka ku baalia bali bamubombela. (2 Sam. 22:26) Takaba kulaba ata kanini belia bituli twamukitila, kabili lyonse wakaba kutupaala.—Baeb. 6:10; 11:6.

7. Kine twamuswapila Yehova ni kiki kitwakaba kwimwena? (Mona ni foto.)

⁷ Tuli twalangilila nangue Yehova wene ni Mwamba wetu musita utuli twamuswapila sana. Tuswapiile nangue kine twamunakila wene mu nsita ya maavia, twakaba kunonkelamo. (Is. 48:17, 18) Kila musita utuli kuya twamona Yehova watukwasia, tuli kuya twakila kumuswapila. Tuli kuya twasininkiziizie nangue Yehova sie i ali ni buvinde bwa kutukwasia kusipikizia kila bwavia ata sie kine bukolele syani. Lingi, musita utuli twaisanga mu aali imonekele nangue te kuli muntu unge wa kutukwasia, tuli twainika nangue kunti twamuswapila sie Yehova. Vladimir waalandile evi: “Musita unaapisiizie mu kifungo, naaunvwile kuya nali pepi sana ni Yehova. Pantu mbanga nali sie bunke, naasambiliile kukila kumuswapila wene, kabili Yehova sie bunke i waali ni buvinde bwa kunkwasia kusipikizia.”

8. (a) Juu ya ki kunti twalanda nangue Yehova tezi kwaluluka? (b) Tuli twanonkelamo syani kupitila kuya twali ni Leeza Mwamba wetu? (Malumbo 62:6, 7)

⁸ Yehova tezi kwaluluka. Yehova ali nga mwamba  ukata, ao nga lupili lolia lusizi kwaluluka. Bumuntu bwakue pamo ni mupango wakue te bizi kwaluluka. (Mal. 3:6) Musita ba Adamu ni Eva lubaasangukile mu Edeni, Yehova taalulwile mupango wakue palua bantu. Nga vyaalembele mutumua Paulo, Yehova “tavinda kwikaana.” (2 Tim. 2:13) Kekio kilangiliile nangue Yehova tavinda ata kanini kulekela kulangilila mibele yakue, kulekela mupango wakue, ao kulekela kukonka mafunde akue, ata sie kine kwaluke ki, ao ata sie kine bange bakita bintu bya kumuvulunghania. Pantu Yehova tezi kwaluluka, tumanine nangue wene wakaba kutukwasia mu nsita yaviizie, kabili nangue wakaba kufikilizia bulayo bwakue bwa musita uli waiza.—Soma Malumbo 62:6, 7.

9. Mufuano wakue Tatyana, wakusambilizia ki wewe?

⁹ Kine twatontonkania palua mibele yakue Yehova ni palua mipango yakue palua kyalo ni bantu, kekio kunti kyatukwasia tumuswapile ni kumwalula kuya wali mwamba wetu. Kabili kyakaba kutukwasia kusyala twali ba kisinka, ni kusyala twateekameene mu nsita ya maavia. (Malum. 16:8) Kekio i kyaaimweneene nkazi Tatyana, olia waapozelue mu kifungo juu ya kiketekelo kyakue. Waalandile evi: “Mbanga nali bunke kakiine. Ku ntendeko kyaali kyaaviizie sana. Lingi, naali natyoka sana mutima.” Kisia, waatendekele kutontonkania pa lwakue Yehova, ni palua mupango wakue ku bantu. Lwaakitile evio, waainikile juu ya ki kibanga kyali kya mana sana kuli wene kusipikizia bobo bwezio. Kekio kyaamukwasiizie kuteekamana, kabili kyaamupeele maka a kusyala wali wa kisinka. Waalandile evi: “Kumana kelia kyaalengiizie kekio kikitike, kwaankwasiizie kulanguluka nangue naalukile mu bobo bwezio juu yakue Yehova. Kekio kyaankwasiizie kulekela kwitontonkaniizia sie ne mwine.”

10. Kunti twakita syani evi Yehova aaluke Mwamba wetu lonu?

¹⁰ Mu musita uli waiza, twakaba kupata maavia akata sana, alia akaba kulomba tukabe kuya twamuswapiile Yehova kuliko musita unge onse. Onu i musita wa kulumia kiswapilo kyetu muli Yehova, ni kusininkizia sana nangue wene wakaba kutukwasia kusyala twali ba kisinka mu kila aali. Wewe kunti wakita syani evio? Soma mpunda ili mu Bibilia pamo ni mifuano ya babombi bakue Yehova ba mu enu nsiku. Toosia Leeza vyali walangilila mibele ya bumwamba evi kukwasia babombi bakue. Tontonkania sana palua ezio mpunda. Kukita evio, kunti kwakukwasia umukite Yehova aaluke Mwamba obe.

PALA MIBELE YAKUE YEHOVA YA BUMWAMBA

11. Juu ya ki tutonene kupala mibele yakue Yehova? (Mona ni kisanduku kilandile, “ Mipango ya Kwibiikila Balumendo.”)

¹¹ Twamona Yehova vyali wailangilila kuya wali nga mwamba. Tontonkania vituli kuvinda kupala mibele yakue. Kine twaikwinda sana kupala mibele yakue Yehova kunti twabalumia ba lupua ni ba nkazi mu kilonghaano. Kwa mufuano, Yesu waamwinikile Simoni nangue Kefa (liina lipilibwilue “Petro.”) Liina Petro lili na mana ya kipande kya “Kilibue.” (Yoan. 1:42) Yesu waali wakeba kulanda nangue Petro wakaba ni miilo ya kubateekia mutima ba lupua ni ba nkazi ni kukoselezia kiketekelo kyabo. Bakote ba mu kilonghaano balondolwelue kuya bali “kilelo kya kitalabue kituulukile.” Kekio kilangiliile nangue bakote bali babakingilila  baalia bali mu kilonghaano. (Is. 32:2) Kulanda kisinka, kilonghaano kili kyanonkelamo musita ba lupua ni ba nkazi bonse, lubali bapala mibele yakue Yehova.—Baef. 5:1.

12. Kunti twaaluka syani bifyamino ku bange mu nsita ya maavia?

¹² Uye wali kifyamino. Kine ba lupua betu bazezia masesi abo, ao kine babutuka mu masesi abo juu ya masanzo a kiasili, juu ya vita kunti twabapokelela evi bekale mu masesi etu. Pantu mu enu “nsiku ya mpelezio” aali ili mukuya yakila kubipa, kulanda kisinka twakaba kukila kwaluka ni fwasi ya kubakwasia ba lupua ni ba nkazi mu bintu bibakaba kuya bakabiile. (2 Tim. 3:1) Kabili, kunti twabalangilila ntono ni kubateekia mutima nga vibakabiile. Kunti twakita evio kupitila kubapokelela kwa nsansa ku Nsesi ya Bukolo pa kulonghaana ni kulanzyana nabo, evi kilonghaano kiye kyali fwasi iweme ya kukoselezyana ni kuteekyana mutima. Lonu, bantu bengi mu kenu kyalo bali bakitilana bintu mu nzila ibipile. Kekio kunti kyalengia ba lupua ni ba nkazi baye bali mu bulanda sana ni kwimona nangue te batonenue. Pa kako, musita ubali baiza ku kulonghaana, tuye twaikwinda sana kubakoselezia ni kubalangilila nangue tubatonene.

13. Bakote kunti bakita syani evi baaluke bifyamino ku bange? (Mona ni foto.)

¹³ Bakote kunti baaluka bifyamino bya kilonghaano, kine bali babateekia mutima ba lupua ni ba nkazi mu kilonghaano musita ubali mu maavia. Kine ba lupua ni ba nkazi baaluka mu maavia juu ya masanzo a kiasili, ao kine lupua ao nkazi ali ni bulwele bulombele matunzo a lubilo, bakote bapalile kukwata mipango lubilo evi kubakwasia. Kabili, bapalile kubapeela butunguluzi ni malaizio kufuma mu Bibilia ni kubakoselezia. Kine ba lupua ni ba nkazi bamanine nangue mukote ali wasangua walanzyana nabo mu nzila ya buwame, ali wabatwilizia, kabili ali waikwinda kwinika vibali baiunvua, bali kuya baleengele kumupalama ni kumulomba abakwasie. Kulangilila ezio mibele kuli kwakwasia bange  beyunvue kuya batonenue. Kekio kili kyalengia ba lupua ni ba nkazi baye baleengele kukonka butunguluzi buswapiile Bibilia bolia buli kufumia mukote.—1 Bat. 2:7, 8, 11.

14. Kunti twalangilila syani nangue tuswapikikile?

¹⁴ Uye wali muntu aswapikikile. Tutonene bange baye batuswapiile, asa kine bali mu maavia. (Tus Maf. 17:17) Wewe kunti wakita syani evi bange baye bakuswapiile? Kunti waikwinda kupala mibele yakue Leeza kila busiku. Kwa mufuano, kunti wakita evio kupitila kufikilizia belia byuli walaya, ni kupitila kukita bintu ntanzi ya musita, kuliko kukita nyuma. (Mat. 5:37) Kabili kine wewe umanine muntu akabiile kukwasiiwa, kunti wamukwasia. Kukila pa kako, wewe kunti waaluka muntu aswapiilue kine uli waikwinda kukita miilo yupeelue mu kilonghaano kukonkana ni malaizio.

15. Kilonghaano kili kyanonkelamo syani kine bakote baswapikikile?

¹⁵ Bakote baalia bali basangua baswapikikile, bali bakwasia kilonghaano. Mu nzila ki? Kine ba lupua ni ba nkazi bamanine nangue kunti bamukuuta mukote mu nsita yonse i bakabiile kukwasiiwa, te baya baemene sana. Kabili, bali baiunvua kuya batonenue kine bamwene nangue  bakote batonene kubakwasia. Kabili kine bakote bali bafumia masoke aswapiile Bibilia ni mpapulo yakue muzia wa kisinka kuliko kubombia sie mawazo abo, ba lupua ni ba nkazi bali babaswapila. Kukila pa kako, kine mukote ali wasunga siri, kabili kine ali wafikilizia belia byali walaya, kekio kunti kyalengia kabili ba lupua ni ba nkazi bamuswapile.

16. Kine tuli twakita belia bimwene Yehova nangue i biweme, fwefue pamo ni bange kunti twanonkelamo syani?

¹⁶ Lyonse, uye wakita belia bimwene Yehova nangue i biweme. Kine tuli twamunakila Yehova mu bintu byonse, kabili kine tuli twakwata bupinguzi buswapiile Bibilia, tuli kubabiikila bange mufuano uweme. Kine tuli twasambilila Mulandu Wakue Leeza ni kukosia kiketekelo kyetu kuli wene, tuli kuya twali ba kisinka kuli wene pamo ni mafunde akue. Twakaba kwinika masambilizio ni mawazo a bufi, alia asipateene na kutontonkania kwakue Yehova, kabili te tukaba kutwamininua na azo masambilizio ao mawazo a bufi. (Baef. 4:14; Yak. 1:6-8) Kine twapata mpunda ibipile, kumuketekela Yehova pamo ni bulayo bwakue, kuli kutukwasia kusyala twateekameene. (Malum. 112:7, 8) Kabili, kunti twavinda kubakwasia baalia bali basaakaana ni maavia.—1 Bat. 3:2, 3.

17. Ni kiki kili kukwasia bakote babasonsezie bange bakite belia bimwene Yehova nangue i biweme?

¹⁷ Bakote bapalile kuya bali ni kiasi mu bintu bibali bakita, kuya bali ni mano aweme, kuya bapanga bwino bintu, ni kuya bateekameene. Babo balalume bali babakwasia bange basyale bateekameene, kabili baye bamuketekeele sana Yehova. Kukila pa kako, bali balumia kilonghaano kupitila kuya ‘baisimpile sana mu mpunda ya kisinka.’ (Tit. 1:9; 1 Tim. 3:1-3) Bakote kunti babakwasia bakasimika baye balonghaana lyonse, baye basimikila lyonse, ni kukita lisambililo lya bunke kupitila mufuano wabo, ni kupitila kubomba miilo ya busungi. Musita ba lupua ni ba nkazi lubali basaakaana ni maavia ali abaletela lyemo, bakote bali babalangulusia ba lupua ni ba nkazi kusyala bamuswapiile Yehova pamo ni bulayo bwakue.

18. Juu ya ki tutonene kumutasia Yehova ni kukila kumupalama? (Mona ni kisanduku kilandile, “ Nzila ya Kukila Kumupalama Yehova.”)

¹⁸ Kisia kusambilila mibele iweme sana yakue Yehova, kunti twalanda nga evelia vyaalandile Likolo Daudi: “Kansi, Yehova Mwamba wane atasiiwe.” (Malum. 144:1) Lyonse, kunti twamuswapila Yehova. Mu bwikazi bwetu, ata sie kine twakota tuli ni nsambu ya kulanda nangue: “Wene i Mwamba wane,” twasininkiziizie nangue lyonse wakaba kutukwasia kutwalilila kuya twalumine kimupasi.—Malum. 92:14, 15.