LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 24
LWIMBO 24 Iza ku Lupili Lwakue Yehova
Twalilila Kuya Wali Mweni Wakue Yehova Lonse!
“We Yehova, nani ali kuvinda kwaluka mweni mu liema lyobe?”—MALUM. 15:1.
KIKATA KIINE
Leli lyasi, lili kutukwasia kutoosia belia bitupalile kukita evi tutwalilile kuya twali benakue kwa Yehova, ni kumana belia bitonene Yehova tubakitile benakue.
1. Malumbo 15:1-5 kunti atukwasia syani?
MU LYASI lyaakipita, twaakisambilila nangue, babombi bakue Yehova, baalia bepeele kuli wene, kunti baaluka baeni mu liema lyakue lya mufuano, kupitila kukita burafi bwa pepi kabili bwa bunke pamo nakue. Inzi, ni biki bitupalile kukita evi tuye twali baeni bakue? Malumbo a 15 alandile palua belia bitupalile kukita. (Soma Malumbo 15:1-5.) Azo Malumbo, ali atupeela masomo a kutukwasia evi tukile kumupalama Leeza.
2. Pange ni kiki kyaamusonseziizie Daudi azimbule liema lyakue Yehova?
2 Malumbo a 15 atendekele na keki kipuzio: “We Yehova, nani ali kuvinda kwaluka mweni mu liema lyobe? Nani ali kuvinda kwikala mu lupili lobe lutakatifu?” (Malum. 15:1) Musita kalemba wa Malumbo Daudi lwaazimbwile “liema” lyakue Yehova, pange waali watontonkania palua tabenakulo, elia ibanga yali mu Gibeoni pa musita umo. Kabili pange Daudi waazimbwile “lupili . . . lutakatifu,” lwakue Leeza evi kulandila palua Sayuni mu Yerusalemu. Koko, i kwaaimikile Daudi liema, mu kilometre 10 evi ni Gibeoni ya kusini, kisia ni kubiikamo kisanduku kya bulayo mpaka musita waakuulilue ekalu.—2 Sam. 6:17.
3. Juu ya ki tupalile kupoza mano ku milandu ili mu Malumbo a 15? (Mona ni foto.)
3 Kulanda kisinka, Baisraeli bengi te baali babombela ata kanini mu tabenakulo. Inzi, bantu banini sie i baali baingila mu liema, molia mubanga mwali kisanduku kya bulayo. Inzi, babombi bonse bakue Yehova ba kisinka, babanga bali ni buvinde bwa kwaluka baeni mu liema lyakue lya mufuano, kupitila kukita burafiki pamo nakue ni kutwalilila kuya bali benakue. Kekio, i kintu kitutonene fwe bonse. Malumbo a 15, azimbwile mibele paleepale elia itupalile kukuzia, evi tutwalilile kuya twali benakue kwa Yehova.
ENDA BILA KILUBO NI KUKITA BINTU BIWEME
4. Twamana syani nangue Yehova talombele tuye twapeleela sie pa kubatiziiwa? (Isaya 48:1)
4 Malumbo 15:2, alandile nangue ‘olia ali waenda bila kilubo, [ni] kukita bintu biweme,’ i mwinakue kwa Leeza. Tupalile kutwalilila kukita bebio bintu bila kulekela. Inzi eba, kunti kyavindikana kakiine ‘kwenda bila kilubo’? Een. Ata sie kine te kuli muntu apwililikile, Yehova wene ali watumona nga evelia fwe bantu bali ‘mukwenda bila kilubo’ kine tuli twaikwinda sana evi kumunakila wene. Musita utuli twaipeela kuli Leeza ni kubatiziiwa, kekio kili kyalangilila nangue twatendeka bulendo bwetu pamo ni Leeza. Languluka nangue mu nsita ya kale, muntu kuya wali sie Mwisraeli, kekio te kyaali kyalangiliile nangue wene ni mweni wakue Yehova. Bange baali bamukuuta Yehova, inzi apana “mu kisinka ni nsambu.” (Soma Isaya 48:1.) Baisraeli ba kisinka baali basambilila belia bitonene Yehova ni kubikita. Enka evio, ni fwefue, evi tuvinde kwitabilua na Yehova lonu, kuli bintu binge bitupalile kukita, kuliko kupeleela sie pa kubatiziiwa ni kwingila mu kilonghaano kya Kikristu. Tupalile kutwalilila ‘kukita bintu biweme.’ Kunti twakita syani evio?
5. Kumunakila Yehova mu bintu byonse kuli na mana ki?
5 Pa menso akue Yehova, ‘kwenda bila kilubo,’ ni ‘kukita bintu biweme’ kulangiliile kukita bintu bingi bipitile pa kuya ku kulonghaana lyonse. (1 Sam. 15:22) Tupalile kwikwinda sana kumunakila Leeza mu kila aali ya bwikazi bwetu, ata sie kine uli kwa bunke. (Tus Maf. 3:6; Kas. 12:13, 14) Ni kintu kya mana tuye twaikwinda kumunakila Yehova ata sie mu tuntu tunini. Kukita evio, kuli kwalangilila nangue tumutonene kakiine, kabili kekio kili kyalengia ni wene akile kututona.—Yoan. 14:23; 1 Yoan. 5:3.
6. Kukonkana ni lilembo lya Baebrania 6:10-12, ni kintu ki kya mana sana kipitile bintu biweme bitwaamukitiile Yehova lwa kale?
6 Yehova ali mukutasia palua bintu bitwaamukitiile mu musita waapitile. Anzia evio, te elia miilo sie itwaamubombeele Yehova lwa kale, ili kuvinda kutulengia tutwalilile kuya twali baeni mu liema lyakue Yehova. Kekio, kilangiliilue bwino mu lilembo lya Baebrania 6:10-12. (Soma.) Yehova tezi kulaba bintu biweme belia bitwaakitile mu musita waapitile. Inzi, atonene tutwalilile kumupupa kwa mweo wetu onse “mpaka ku mpela.” Wene, wakaba kuya wali mwinetu lonse “kine te tunakile.”—Bag. 6:9.
LANDA KISINKA MU MUTIMA OBE
7. Kulanda kisinka mu mutima wetu kuli na mana ki?
7 Muntu olia atonene kuya wali mweni mu liema lyakue Yehova, apalile kuya ‘walanda kisinka mu mutima wakue.’ (Malum. 15:2) Kekio, kilangiliile kukita bintu bingi bikilile pa kutiina kubepa. Yehova atonene tuye twali ba kisinka mu bintu byonse bituli twalanda ni kukita. (Baeb. 13:18) Kekio ni kya mana “pantu Yehova asuulile muntu mupompo, inzi ali wakita bukibuza bwa pepi pamo ni bantu balungheeme.”—Tus Maf. 3:32.
8. Ni lwendo ki lutupalile kutiina?
8 Baalia bali ‘balanda kisinka mu mutima wabo’ te bezi kumunakila Leeza pantu sie bamwenue na bantu, inzi bali bakita evio ata sie kine bali kwa bunke. (Is. 29:13) Bali batiina kukita bintu mu nzila ya bupompo. Muntu mupompo, kunti watendeka kutontonkania nangue pange sheria yakue Yehova teizi kusangua yaweme sana lyonse. (Yak. 1:5-8) Ozo muntu, kunti waandua kumunakila Yehova mu bintu belia byamwene nangue te bya mana sana. Kisia, kine wene wamona nangue te kuli bwavia bwaakimupata juu ya kupuulula bebio bintu, kunti watendeka kukita ni bintu bikilile kubipa. Ata sie kine ozo muntu ali kuya watontonkania nangue ali mukumubombela Leeza, Yehova tavinda kwitabila lupupo lwakue. (Kas. 8:11) Inzi, fwefue tutonene kuya twali ba kisinka mu bintu byonse.
9. Ni kiki kyaakitikile musita Yesu lwaamoneene ni Natanaeli lya kwanza, kabili fwefue kunti twasambililapo ki? (Mona ni foto.)
9 Ni kintu kya mana sana kuya twali bantu bali ‘balanda kisinka mu mutima wetu.’ Kunti twainika evio, kupitila kintu kyaakitikile musita Filipo lwaamutwele Natanaeli, rafiki wakue, evi aye amonane ni Yesu. Ata sie kine abanga wali tanamumonepo Natanaeli ata limo, Yesu waalandile evi: “Ozu, i Mwisraeli mwine-mwine, muli wene te muli bupompo.” (Yoan. 1:47) Kulanda kisinka, Yesu waali wabamwene basambi bakue bange kuya bali ba kisinka, inzi waamwene nangue Natanaeli abanga wali wa kisinka mu nzila iibeleele. Natanaeli abanga wali muntu asipwililikile nga fwefue benka. Inzi, taali wali munafiki, abanga wali muntu wa kisinka mu bintu byonse. Yesu waatonene sana ezio mibele, kabili waamutasiizie Natanaeli. Kulanda kisinka, fwe bonse tutonene Yesu eyunvue evio vyenka ni pa lwetu!
10. Juu ya ki tupalile kuya twakengeele palua milandu ituli twalanda? (Yakobo 1:26)
10 Bintu bingi bili pakati ka bintu bitulombelue kukita, belia bizimbwilue mu Malumbo a 15, bilandiile palua bintu bitupalile kubakitila bantu bange. Malumbo 15:3 alandile nangue mweni wa mu liema lyakue Yehova “tezi kwambana na lulimi lwakue, tezi kumukitila mwikazi nakue kintu ata kimo kibipile, kabili tezi kubenoonena benakue lulumbi.” Kine twatendeka kwamba bange, kekio kunti kyabakisia sana, ni kutulengia te kunti tuye twali baeni kabili mu liema lyakue Yehova.—Soma Yakobo 1:26.
11. Kwambana kuli na mana ki, kabili kine muntu ali waambana kunti wakitua syani kine talapiile?
11 Kalemba wa Malumbo wazimbula mu nzila iibeleele kwambana. Kwambana kuli na mana ki? Nga vikili, kwambana, kuli na mana ya kulanda bulanzi bwa bufi, kabili bwa kukisia, bolia buli bwainoona lulumbi ao sifa ya muntu. Kine muntu ali waamba bange, kabili kine talapiile, kunti watengua mu kilonghaano kya Kikristu.—Yer. 17:10.
12-13. Kunti twainoona bila kumana lulumbi lwa benetu mu aali ki paleepale? (Mona ni foto.)
12 Malumbo 15:3 ali atulangulusia kabili nangue baeni bakue Yehova tebezi kubakitila bekazi nabo kintu ata kimo kibipile, kabili tezi kubenoonena benabo lulumbi. Eba, kunti twainoona lulumbi lwa benetu mu nzila ki?
13 Kunti twainoona lulumbi lwa muntu bila kumana kupitila kusalanghania mpunda isipalile pa lwakue. Tulande, (1) nkazi umo walekela bupainia, (2) ba mulume ni mukazi bamo te bakili babombela ku Beteli, ao (3) lupua umo takili mukote ao mubombi ali wabombela. Eba, kunti kyawama kutendeka kuwazia-wazia nsambu yaakilengia bakitue evio, ni kutendeka kubabwilako bange azo mawazo? Kunti kwasangua nsambu inge elia itusimanine yaakilengia babo bantu baaluke mu ezio aali. Mweni wa mu liema lyakue Yehova, “tezi kumukitila mwikazi nakue kintu ata kimo kibipile, kabili tezi kubenoonena benakue lulumbi.”
KINDIKA BAALIA BALI BAMUTIINA YEHOVA
14. Londolola mweni wakue Yehova vyali kuvinda kumukaana “muntu onse ezyelekaniizie.”
14 Malumbo 15:4 ali alanda nangue mwinakue kwa Yehova “ali wamukaana muntu onse ezyelekaniizie.” Kunti twamana syani nangue muntu ezyelekaniizie? Kupitila mawazo etu, te tuvinda kumana kine muntu ezyelekaniizie. Juu ya ki? Pantu te tupwililikile. Pa kako, kunti twatona bantu baalia batumwene nangue tuli twaunvwana nabo bwino, kisia ni kubasuula bange baalia bali bakita bintu bya kutulengia tufiitue. Inzi, tupalile kukaana sie baalia bamwenue na Yehova nangue, ‘bezyelekaniizie.’ (1 Bakor. 5:11) Babo bantu, babiikile mukati baalia bali bakita bibipile bila kulapila, bali bazyelekania kiketekelo kyetu ni bintu bituzumiine, ao baalia bali baezia kutopia burafiki bwetu pamo ni Yehova.—Tus Maf. 13:20.
15. Ni nzila ki imo ili kuvinda kutukwasia kubakindika “baalia bali bamutiina Yehova”?
15 Kisia papo, Malumbo 15:4 yalanda nangue tupalile kubakindika “baalia bali bamutiina Yehova.” Pa kako, tupalile kukeba nzila ya kulangilila buwame ni kubakindika benakue kwa Yehova. (Bar. 12:10) Kunti twakita evio, mu nzila ki? Nzila imo elia iswapiile Malumbo 15:4 ni ezi: Mweni wa mu liema lyakue Yehova “tezi kutyona bulayo bwakue, ata sie kine bwamuletela bwavia.” Kine twatyona bulayo bwetu kunti twabakisia bange. (Mat. 5:37) Kwa mufuano, Yehova atonene baeni bakue baye baikeele kukonkana ni kilapo kibaakitile mu kyupo kyabo. Kabili, ali wasekelela musita lwali wamona bavyazi baikwinda kufikilizia belia bibaabalaile baana babo. Kumutona Leeza pamo ni mwikazi netu, kwakaba kutusonsezia kwikwinda sana kufikilizia milandu yetu kukonkana ni buvinde bwetu.
16. Ni nzila ki inge ili kuvinda kutukwasia kubakindika benakue kwa Yehova?
16 Kabili, kunti twalangilila nangue tuli mukubakindika benakue kwa Leeza kupitila kubalangilila mibele ya kupokelela ni kupeelana. (Bar. 12:13) Kine tuli twapisia nsita pamo ni ba lupua ni ba nkazi betu, kufumiako musita utuli twasangua ku kulonghaana ni mu kusimikila, tuli kukila kubapalama bene pamo ni Yehova. Kukila pa kako, tuli twamupala Yehova kupitila kulangilila mibele ya kupokelelana.
TE KUTONA SANA NFALANGA
17. Juu ya ki Malumbo a 15, alandiile ni palua nfalanga?
17 Lilembo lya Malumbo lilandile nangue mweni wakue Yehova “tezi kukopesia nfalanga yakue evi anonkelemo, kabili tezi kwitabila katamidomo, juu ya kumukyuzia muntu asili na kilubo.” (Malum. 15:5) Juu ya ki aza Malumbo afupi azimbulapo ni nfalanga? Pantu kine tuli twaemena sana nfalanga, kunti twatendeka kuimona kuya yali ya mana sana kupita bantu ni Leeza. (1 Tim. 6:10) Mu nsita ya kale, bange babanga babakitila mu nzila isipalile ba lupua babo bapabi, kupitila kubalomba faida pa nfalanga ibaali babakopesia. Kabili, ba zuzi bange, baali bapoka katamidomo ni kubapingula bantu basili na kilubo mu nzila isipalile. Yehova tezi kutona bebio bikitua.—Ezek. 22:12.
18. Kunti twaiipuzia bipuzio ki evi tumane vituli twaiunvua palua nfalanga? (Baebrania 13:5)
18 Kili bwino kwitoosia evi kumona vituli twaiunvua palua nfalanga. Iipuzie evi: ‘Eba, lingi ndi natontonkania sana palua nfalanga ni bintu bya kusita? Kine nakopa nfalanga, eba ndi nakokola sana pa kulipa juu ya kutontonkania nangue olia waankopesiizie takabiile sana ezio nfalanga? Kuya nali ni nfalanga kuli kwandengia ngimone nangue ndi wa mana sana kuliko bange? Kabili eba, kekio kili kyalengia ngiye naandua kubakwasia bange? Ndi nabapingula ba lupua ni ba nkazi nangue batonene sana bintu bya kimubili pantu sie bakwete nfalanga? Eba, ndi natona sie kukita burafiki pamo ni baalia banonkele kuliko kukita na bapabi?’ Kili bwino sana kwiipuzia bebio bipuzio, pantu tupeelue lisyuko lya mana sana lya kuya twali baeni bakue Yehova. Kunti twasunga lelio lisyuko kine twatwalilila kutiina kutona sana nfalanga. Kine twakita evio, Yehova takaba kutusia ata kanini!—Soma Baebrania 13:5.
YEHOVA ABATONENE BENAKUE
19. Juu ya ki Yehova atonene tukite belia byonse bizimbwilue mu Malumbo a 15?
19 Malumbo a 15 apwililiile na bobu bulayo: “Onse ali wakita bebi bintu takatensiiwa ata kanini.” (Malum. 15:5) Papa, kalemba wa Malumbo walondolola juu ya ki Yehova atonene tukite bebi bintu byonse byazimbulua mu aza Malumbo. Wene, atonene tukite evio, evi tuye twali ni nsansa. Kansi, kine twakita belia bili byatulomba Leeza, tuli kwaluka ni bwikazi bukilile kuwama, kabili wene wakaba kutukingilila.—Is. 48:17.
20. Ni kiki kiswapiile baeni bakue Yehova?
20 Baeni bakue Yehova kunti baswapila kwaluka ni musita uweme sana uli waiza. Baalia babiikilue mafuta bakekala ku muulu, mu fwasi elia yaateaniizie Yesu. (Yoan. 14:2) Baalia bali kiswapilo kya kwikala pa kyalo, bapembeleele kufikiliziiwa kwa bulayo buli mu Nfyulo 21:3. Kakiine, tuli ni lisyuko likata lya kukupua na Yehova evi twaluke baeni bakue!
LWIMBO 39 Iikitile Liina Liweeme Pamo ni Leeza