Skip to content

Skip to table of contents

LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 46

LWIMBO 49 Tusansamusie Mutima Wakue Yehova

Mwe ba Lupua​—Eba, Muli Mukwikwinda evi Mwaluke Babombi Bali Babombela?

Mwe ba Lupua​—Eba, Muli Mukwikwinda evi Mwaluke Babombi Bali Babombela?

“Mu kupeelana muli nsansa ingi kukila mu kupeelua.”MIIL BAT. 20:35, NWT.

KIKATA KIINE

Kubakoselezia ba lupua babatiziiziwe batone, kabili bekwinde kukita bilombelue evi baaluke babombi bali babombela.

1. Mutumua Paulo waaiunvwile syani palua babombi bali babombela?

 BABOMBI bali babombela bali babomba miilo ya mana sana mu bilonghaano. Kekio i kyaalengiizie mutumua Paulo abatasie sana babo balalume ba kisinka. Kwa mufuano, musita lwaabalembeele Bakristu Bafilipi mukanda, waabapoziizie bonse, inzi waabapoziizie sana babombi bali babombela pamo ni bakote.—Baf. 1:1.

2. Lupua Luis ali waiunvua syani pantu ni mubombi ali wabombela?

2 Ba lupua bengi, balumendo ao bakulu, bali baunvua nsansa musita ubali bakwasia bilonghaano bali babombi bali babombela. Kwa mufuano, Devan abanga wali ni myaka 18 musita lwaalukile mubombi ali wabombela. Lupua unge olia ali wakuutua Luis, wene waalukile mubombi ali wabombela lwabanga wali ni myaka ikilile pa 50. Ali waiunvua syani pantu ni mubombi ali wabombela? Walanda evi: “Ndi ni nsansa sana ya kubombela ba lupua ni ba nkazi bane nali mubombi ali wabombela, asa musita undi natontonkania palua ntono ibali bandangilila!” Kulanda kisinka, evio i vili vyaiunvua ni babombi bange bali babombela.

3. Tuli kupata byasuko bya bipuzio ki?

3 Kine uli lupua abatiziiziwe, inzi teunaaluke mubombi ali wabombela, eba wamona syani kine waibiikila ozo mupango? Ni kiki kili kukusonsezia evi ukite evio? Kabili, ni mibele ki izimbwilue mu Bibilia elia yupalile kwaluka nayo? Mu leli lyasi, tuli kupata byasuko bya bebio bipuzio. Inzi lonu, tulandilenke palua miilo ya babombi bali babombela.

MIILO YA BABOMBI BALI BABOMBELA

4. Ni miilo ki ili yabomba babombi bali babombela? (Mona ni foto.)

4 Mubombi ali wabombela, ali wasangua wali lupua abatiziiziwe olia abiikilue na mupasi utakatifu evi kubakwasia bakote babombe bwino miilo ingi ya mana ibali nayo mu kilonghaano. Babombi bamo bali babombela bali bakita maka evi ba kasimika bonse baye bali ni tuzonga twa kusimikilamo pamo ni mpapulo ya kubombia mu kusimikila. Bange bali bakwasia mu miilo ya busaka ni kusunga Nsesi ya Bukolo. Kabili, bange bali babomba miilo ya bu asha ni ya odio-video musita wa kulonghaana. Kulanda kisinka, babombi bali babombela bali babomba miilo ya mana. Inzi kintu kya mana sana ni keki, babombi bali babombela bali basangua bamutonene Yehova, kabili bali baikala kukonkana ni mafunde akue a nsambu. Kukila pa kako, babatonene sana ba lupua ni ba nkazi babo Bakristu. (Mat. 22:37-39) Eba, lupua abatiziiziwe kunti wakita ki evi aaluke mubombi ali wabombela?

Babombi bali babombela bali bamupala Yesu kupitila kubombela bange mu kwitonena (Mona lifungu lya 4)


5. Lupua apalile kukita ki evi aaluke mubombi ali wabombela?

5 Bibilia izimbwile mibele ilombelue pa kunti lupua aaluke mubombi ali wabombela. (1 Tim. 3:8-10, 12, 13) Kine uli lupua kunti waaluka mubombi ali wabombela kupitila kusambilila ezio mibele ni kwikwinda sana kwaluka nayo. Inzi, kintu kya kwanza ni keki, upalile kwiipuzianke juu ya ki utonene kwaluka mubombi ali wabombela.

JUU YA KI UTONENE KWALUKA MUBOMBI ALI WABOMBELA?

6. Ni kiki kipalile kukusonsezia kwaluka mubombi ali wabombela? (Mateo 20:28; mona ni foto ili ku ntendeko ya kazeeti.)

6 Tontonkania palua mufuano wakue Yesu Kristu. Kumutona Baba wakue pamo ni bantu, i kwaali kwamusonsezia mu kila kintu kyabanga wakita. Ezio ntono i yaali yamusonsezia aye wabakwasia bange ni kubomba miilo inge ya pansi. (Soma Mateo 20:28; Yoan. 13:5,14, 15) Kine ni wewe usonseziiziwe na ntono, Yehova wakaba kukupaala, kabili wakaba kukukwasia evi ufikilizie mupango obe wa kwaluka mubombi ali wabombela.—1 Bakor. 16:14; 1 Pet. 5:5.

Kupitila mufuano, Yesu wabasambilizia batumua bakue baye babombela bange baikefiizie kuliko kukeba miilo ya pa muulu (Mona lifungu lya 6)


7. Juu ya ki lupua tapalile kutona kwaluka mubombi ali wabombela evi bange bamutasie?

7 Mu kenu kyalo, lingi bantu bali babatona baalia bali bailangilila nangue ni ba mana. Inzi, te kili evio mu kuteania kwakue Yehova. Lupua olia asonseziiziwe na ntono nga Yesu, tezi kutona kubatitikila bange, ao kukeba bamumone nangue wene ni wa mana. Kine muntu wa evio waaluka mubombi ali wabombela mu kilonghaano, pange kunti wakaana kukita miilo ya pansi elia ikabiilue evi kwemena mikooko ya mana yakue Yehova. Kabili, kunti watontonkania nangue kubomba ezio miilo ni kwikoosia. (Yoan. 10:12) Yehova takaba kupaala kwikwinda kwa muntu olia ali wakita bintu wasonseziiziwe na kibuli ao olia ali wakeba bange bamutasie.—1 Bakor. 10:24, 33; 13:4, 5.

8. Yesu waabapeele basambi bakue masoke ki?

8 Nsita imo, ata sie ba rafiki pa pepi sana bakue Yesu, ni bene baali bakeba miilo ya mana, inzi nia yabo te ibanga yaweme. Kwa mufuano, tontonkania palua bintu byaakitile batumua babili bakue Yesu, i kulanda Yakobo ni Yoane. Baamulombele Yesu abapeele miilo ya mana mu Bukolo bwakue. Yesu taabalandile nangue te babanga bapalile kulomba evio. Inzi, waabalandile evi batumua bonse 12: “Kine muntu watona kuba mukulu pakati kenu, aye wali mubombi wa bonse, kabili kine muntu watona kuba wali wa mambo [ao wa kwanza] lenu pakati kenu, abe muzia wa bonse.” (Mark. 10:35-37, 43, 44) Ba lupua baalia bali bakeka kwaluka babombi, ni koku bansonseziiziwe na nia iweme, i kulanda, kubabombela bange, bakaba kukwasia kilonghaano mu nzila ingi.—1 Bat. 2:8.

NI KIKI KILI KUKUKWASIA EVI UTONE KUBABOMBELA BA LUPUA NI BA NKAZI?

9. Kunti wakita ki evi utone kubabombela ba lupua ni ba nkazi?

9 Kulanda kisinka, wewe umutonene Yehova, kabili utonene kubabombela bange. Anzia evio, pange te uli na nkulu ya kubomba miilo ya babombi bali babombela. Kine i evio, ni kiki kili kukukwasia utone miilo ibali babomba? Wamona syani kine watontonkania palua nsansa ili yafuma mu kubombela ba lupua ni ba nkazi bobe? Yesu waalandile evi: “Mu kupeelana muli nsansa ingi kukila mu kupeelua.” (Miil Bat. 20:35, NWT) Yesu taapeleele sie pa kulanda ezio milandu, inzi i vyabanga wakita. Kulanda kisinka, kubombela bange kwaamuleteele nsansa, ni wewe kunti kwakuletela nsansa.

10. Yesu waalangiliile syani nangue abanga watonene kubabombela bange? (Mark. 6:31-34)

10 Tumone mufuano ulangiliile Yesu vyaalangiliile nangue abanga wali ni nsansa ya kubombela bange. (Soma Marko 6:31-34.) Busiku bumo, Yesu pamo ni batumua bakue, baali batopele. Pa kako, babanga baya ku fwasi isiliko nsungu evi batuuzie. Inzi, bantu bengi sana baafikile ku ezio fwasi ntanzi yabo, baali baswapiile nangue Yesu ali kubasambilizia. Atonenge, Yesu nga wakeene kubasambilizia pantu wene pamo ni benakue ‘babulilue musita wa kulia.’ Ao nga waabakumbile kisia kubasambilizia sie kisinka kimo ao bibili. Inzi, kya kupapia, pantu abanga wabatonene, ‘waabambile kubasambilizia twebo twingi.’ Kabili, waatwaliliile kubasambilizia mpaka “musita wa kyungulo.” (Mark. 6:35) Yesu waakitile evio, apana sie pantu i vyabanga wapalile kukita, inzi pantu ‘waabonvwiliile nkumbu.’ Wene waatonene kubasambilizia pantu abanga wabatonene. Kubabombela bange kwaamuleteele nsansa ikata.

11. Yesu waabakwasiizie syani bakatwilizia bakue? (Mona ni foto.)

11 Yesu taapeleele sie pa kubasambilizia babo bantu bengi. Wene waabakitiile ni bintu binge bya kibumili bibabanga bakabiile. Kwa mufuano, kupitila kukita kimpezia-mano, waavuziizie byakulia, kabili waabalandile basambi bakue babakasanie babo bantu bebio byakulia. (Mark. 6:41) Kupitila kukita evio, waabasambiliziizie batumua bakue vya kubabombela bange. Kabili, waabalangiliile nangue miilo ya kukwasia bange, nga elia ili yabomba lingi babombi bali babombela, ni ya mana. Tontonkania nsansa yaaunvwile batumua lubaabombele pamo ni Yesu miilo ya kubakasania bantu byakulila byaavuziizie Yesu mu kimpezia-mano mpaka ‘bantu bonse baalia ni kwikuta’! (Mark. 6:42) Ozu ni mufuano sie umo ulangiliile Yesu vyaabiikile pa ntanzi bintu bikabiile bange. Mu bwikazi bwakue bonse panu pa kyalo, abanga wababombela bantu. (Mat. 4:23; 8:16) Kusambilizia bange ni kubapeela bintu bibaali bakabiile, kwaamuleteele Yesu nsansa. Kulanda kisinka, ni wewe kunti waaluka ni nsansa sana kine waikwinda kwaluka mubombi ali wabombela, wasonseziiziwe na ntono.

Kumutona Yehova pamo ni kutona kubabombela bange, kwakaba kukusonsezia ukite kyonse kili mu buvinde bobe evi kubakwasia ba lupua ni ba nkazi (Mona lifungu lya 11) a


12. Juu ya ki te tupalile kwimona nangue te tuli na buvinde ata bumo bwa mana mu kilonghaano?

12 Kine wewe wamona nangue te uli na buvinde ata bumo bwa mana, te kutyoka mutima. Bila kukubepa, uli ni mibele elia ili kukukwasia kubombela kilonghaano. Kunti wapata faida kine wasoma milandu yaalandile Paulo mu 1 Bakorinto 12:12-30, ni kumulomba Yehova akukwasie evi umone vya kuimbombia. Milandu yakue Paulo ilangiliile paswetele nangue wewe uli ni miilo ya kubomba mu kilonghano, kabili uli wa mana nga evelia sie kila mubombi unge wakue Yehova. Kine lonu teunakumanie bilombelue evi kwaluka mubombi ali wabombela, te kutyoka mutima. Kuliko kukita evio, wamona syani kine waikwinda kukita kelia kyuli ni buvinde bwa kukita evi kumubombela Yehova pamo ni ba lupua bobe? Uye wasininkiziizie nangue bakote bakaba kukupeela miilo ya kubomba kukonkana ni buvinde bobe.—Bar. 12:4-8.

13. Tumanine ki palua bintu bingi bilombelue evi lupua aaluke mubombi ali wabombela?

13 Tontonkania palua nsambu inge ipalilie kukusonsezia ukite bintu bilombelue evi waaluke mubombi ali wabombela. Mibele ao bintu bingi bilombelue, i belia byenka bilombelue Bakristu bonse. Kulanda kisinka, Bakristu bonse bapalile kumupalama Yehova, kwimwena nsansa ili yafuma mu kupeelana, ni kuya bali ni bwikazi buweme bwa Kikristu. Ni kiki, kipalile sana kukita lupua evi aaluke mubombi ali wabombela?

WEWE KUNTI WAKITA SYANI EVI WALUKE MUBOMBI ALI WABOMBELA?

14. Bulanzi, “kuya waitiimine” buli na mana ki? (1 Timoteo 3:8-10, 12)

14 Lonu, tulandilenke palua bintu bilombelue belia bizimbwilue mu 1 Timoteo 3:8-10, 12. (Soma.) Kine uli mubombi ali wabombela, upalile “kuya waitiimine.” Bobu bulanzi kunti bwapilibulua kabili nangue “kukita bintu bili kulengia bange bakukindike,” kuya “wafuukile,” ao “waikindikile.” Kekio te kilangilliile nangue mubombi ali wabombela tapalile kuseka ata kanini ao kubasekia bange. (Kas. 3:1, 4) Anzia evio, apalile kwikwinda sana evi kubomba miilo yapeelue. Kine lyonse ali wapua miilo yapeelue, kabili kine ali waimbomba bwino, ba lupua ni ba nkazi bakaba kuya bamukindika.

15. Bulanzi bulandile nangue, “bali ba kisinka” pamo ni “te kunti baye batonesia nfalanga” buli na mana ki?

15 Bulanzi bulandile nangue, “Bali ba kisinka” bulangiiliile nangue kine uli mubombi ali wabombela, upalile kuya waswapikikile, i kulanda, kuya wafikilizia belia byuli walanda nangue wakaba kukita, kabili apana kuya wababepa bange. (Tus Maf. 3:32) “Te kunti baye batonesia nfalanga.” Bobu bulanzi bulangiliile nangue upalile kuya wali wa kisinka mu busulu buuli wakita pamo ni bange ni mu kubombia makuta. Te upalile kubombia ba rafiki bobe mu kilonghaano mu nzila isipalile evi upate makuta.

16. (a) Bulanzi bulandile nangue, “te kunti baye bali ba kyakolua ba divai” buli na mana ki? (b) Kuya wali ni “zamiri iswetele” kuli na mana ki?

16 “Te kunti baye bali ba kyakolua ba divai.” Bobu bulanzi bulangiliile nangue te upalile kuya wamina sana bwalua, ao kuya wali mumini. Bulanzi, “zamiri iswetele” (NWT), buli na mana ya kuya waikeele kukonkana ni mafunde akue Yehova. Ata sie kine te upwilikile, uli ni burafiki buweme pamo ni Leeza, ni kekio kili kyakuletela mutende wa mukati.

17. Bulanzi bulandile nangue, “bapalile kweziiwa ni kumonua kine bapalile,” bubiikile mukati kiki? (1 Timoteo 3:10; mona ni foto.)

17 “Bapalile kweziiwa ni kumonua kine bapalile.” Bobu bulanzi bulangiliile nangue bakote bali bamona nangue uli wabomba bwino miilo ibali bakupeela, kabili nangue kunti bakuswapila. Pa kako, kine bakote bakupeela miilo, uye wakonka malaizio abali kukupeela wapozeleko mano pamo ni malaizio ali afumiiwa na kuteania. Ikwinde kunvwisia vya kukita miilo yupeelue, ni musita uupalile kuipwilapo. Kine uli wabomba kwa mute miilo yonse ibali bakupeela, ba lupua ni ba nkazi bakaba kumona nangue uli mukukita buyatanzi, kabili bakaba kusekelela. Mwe bakote, muye mwaikwinda kubabelezia ba lupua babatiziiziwe. (Soma 1 Timoteo 3:10.) Eba, mu kilonghaano kyenu, muli ni ba lupua babatiziiziwe baalia bakili ba misepuka? Eba, bali bakita lyonse lisambililo lya bunke? Eba, lyonse, bali baasukapo ku kulonghaana, kabili eba, bali basimikila lyonse? Kine bali bakita evio, ale bapeele miilo elia ibali kuvinda kukita kukonkana ni myaka ni aali yabo. Kukita evio, kunti kwalangilila nangue bali ni buvinde bwa kubomba bwino miilo yabo. Mu kupita kwa nsita, basyali ku mwisio wa myaka yabo ya bumusepuka, kunti bakita bintu bilombelue ni kwaluka babombi bali babombela.

Bakote kunti ‘babeezia ba lupua babatiziiziwe ni kubamona kine bapalile’ kupitila kubapeela miilo paleepale (Mona lifungu lya 17)


18. Bulanzi bulandile nangue, “basili na mulandu” buli na mana ki?

18 ‘Basili na mulandu’ (NWT). Bobu bulanzi bulangiliile nangue te kuli muntu ata umo ali kubasitaka nangue baakikita kintu kibipile sana. Inzi, kulanda kisinka, Bakristu kunti babepelua ao kusitakua bintu bya bufi. Kwa mufuano, bantu baamusitakile Yesu bintu bya bufi, kabili wene waalandile nangue ni basambi bakue bakaba basitakua. (Yoan. 15:20) Inzi, kine wewe watwalilila kuya wali ni lwendo luweme, nga evelia vyaakitile Yesu, ba lupua ni ba nkazi mu kilonghaano, bakaba kumona nangue uli ni sifa iweme.—Mat. 11:19.

19. Bulanzi bulandile nangue, “apalile kuya wali sie na mukazi umo” buli na mana ki?

19 Mubombi ali wabombela “apalile kuya wali sie na mukazi umo.” Kine wewe uupile, upalile kukonka mafunde a ku ntendeko akue Yehova palua kyupo, i kulanda, mwalalume umo ni mwanakazi umo. (Mat. 19:3-9) Mwalalume Mukristu tapalile ata kanini kukita bukambue. (Baeb. 13:4) Inzi, kekio kibiikile mukati bintu bingi. Apalile kuya wali wa kisinka ku mukazi wakue. Kabili, tapalile kumulangilila ntono mu nzila isipalie mwanakazi unge asili mukazi wakue.—Yob. 31:1.

20. Mwalalume kunti wasunga syani “bwino” bantu ba mu lupua lwakue?

20 “Kuya wamanine kusunga bwino baana bakue ni lupua lwakue.” Kine wewe uli mutue wa lupua, upalile kupoza sana mano ku miilo yobe. Upalile kuya watungulula lyonse lupupo lwa mu lupua. Upalile kuya wasimikila lingi pamo ni mukazi obe kabili pamo ni kila mwana mu lupua lobe, kukonkana ni buvinde bobe. Uye wabakwasia baana bobe baye bali ni burafiki bwa pepi pamo ni Yehova. (Baef. 6:4) Mwalalume olia ali wasunga bwino lupua lwakue, kunti wavinda kusunga bwino ni kilonghaano.—Palania ni 1 Timoteo 3:5.

21. Kine teunaaluke mubombi ali wabombela, upalile kukita ki?

21 We lupua, kine teunaaluke mubombi ali wabombela, twakupapaata usome leli lyasi wapozeleko mano, kabili umulombe Yehova akukwasie. Sambilila palua bintu bilombelue evi muntu aaluke mubombi ali wabombela, kabili bombelapo sana evi ubifikilizie. Tontonkania vyumutonene Yehova pamo ni ba lupua ni ba nkazi bobe. Uye watonene sana kubabombela. (1 Pet. 4:8, 10) Mona nsansa ili yafuma mu kubombela lupua lobe lwa kimupasi. Kansi, Yehova apaale sana kwikwinda kuuli mukukita evi kwaluka mubombi ali wabombela!—Baf. 2:13.

LWIMBO 17 “Natona”

a BULONDOLOZI BWA FOTO: Kuso, Yesu ali mukubabombela basambi bakue; kulio, mubombi ali wabombela ali mukumukwasia lupua umo akotele mu kilonhgaano.