Skip to content

Skip to table of contents

Kwitabila Leenu Kulila kwa Ntandala

Kwitabila Leenu Kulila kwa Ntandala

FWE BONSE tumanine nangue Yehova ali mukutungulula ni kuliisia kimupasi bantu bakue mu enu “nsiku ya mpeleezio.” (2 Tim. 3:1) Kakiine, kila umo palwakue, apalile kusaakula kwitabila. Kunti twapalania aali yeetu ni elia yaabasaangile Baisraeli musita ubaali mu kaseba. Baali bapalile kwitabila musita ubaali baunvua ntandala yalila.

Yehova waamuanine Musa atile mabue a nfalanga ni kutengenezia ntandala (ao, tarumbeeta) ibili “eevi kukolonghania libumba ni kutiona nkambi.” (Mpen. 10:2) Ba makoani baali balizia ntandala mu nzila ipusene-puseene eevi kukwasia bantu bamane kibaali bapalile kukita. (Mpen. 10:3-8) Leenu, bantu bakue Yehova bali bapeelua malaizio mu nzila ingi. Tontonkania palua eezi nzila itatu ili yatulangulusia kuliziiwa kwa ntandala mu Israeli ya kale eevi kukupa bantu. Leenu, bantu bakue Yehova bali bakupua ku kulonghaana kukata, bakote basaakuilue bali babeeleziiwa, kabili bilonghaano byonse bili byapeelua malazio a leenu ao akipilibulua.

MUSITA UTWAKUPUA KU KULONGHAANA KUKATA

Musita Yehova lwaatonene “libumba lyonse” likolonghane ku lubali lwa kutula koba lwa liema lya kupupilamo, ba makoani baali balizia ntandala yonse ibili. (Mpen. 10:3) Mikoa yonse yaali yaapangile nkambi kuzyunguluka liema lya kupupilamo, kabili yaali yaakasaniiziwe mu bikundi bina, yaaunvuile lizui lya ntandala. Baalia baali peepi ni mu lyango wa liema, baali baiza bila kukokola. Bange baali kule, baali bakabiile musita wingi ni kwikwinda eevi kufika. Ibe baali kule ao peepi, Yehova waatonene bonse bakolonghane ni kunvua malaizio akue.

Leenu, tetwizi kukolonghana ku liema lya kupupilamo, inzi tuli twakupua ku kulonghaana kwa bantu bakue Leeza. Ozo mukupo ubiikile mukati kulonghaana kwa kalaale ni kulonghaana kunge kwibeleele, kooko i kutuli twapata mpunda ya mana ni butunguluzi. Mwaya kyalo, bantu bakue Yehova bali basekelela ntantiko imosie. Pakaako, baalia bali baitabila mukupo wa kuya kulonghaana, bali basekelela kuya baali pamo ni bange bali kikundi kili ni nsaansa. Bamo bali bakita buleendo bwaleepele kukila bange. Anzia evio, baalia bali baitabila mukupo, bamanine nangue tebeezi kwenda kya mpuni.

Ale, baalia bali mu bikundi bili kwa bunke, kabili bili kule saana ni koolia kuli mukukitilua kulonghaana kukata? Kupitila teknolojia ya leenu, ni beene bali banoonkelamo mu ntantiko yenka elia imonke ni kwiunvua kuya bali seemu ya bikundi beelia bikolongheene pamo. Kyakumuenako, musita mukenzi kufuma ku kitente kya mu kyalo kyonse lwaatuminue; musambo wa mu kyalo kya Benin waapisiizie ku viideo ezio ntantiko ni kuilangilila mu muzi wa Arlit, mu kyalo kya Niger uli waimbuamo mabue, uli wasaangua mu Kaseeba ka Sahara. Bantu makumi abili na umo, balupua ni bankazi pamo ni baalia batonene kisinka, baalongheene. Anzia kine baali kule saana ni bange, baiunvuile kuya baunganisiiziwe ni libumba likata lya bantu makumi ana na bana elufu ni mia imo makumi atatu na umo (44 131). Lupua umo waaleembele eevi: “Twatasia kakiine pa kupisia eezi ntantiko ku viideo. Kukita evio kwakileengia kabili tumone nangue mututonene kakiine.”

MUSITA BAKOTE BA BILONGHAANO UBALI BAKUPUA EEVI BABEELEZIIWE

Musita koani Muisraeli lwaali walizia ntandala imo sie “masiiko sie, mitue ya maelufu,” i baali bapalile kuya ku liema lya kulonghaaninamo. (Mpen. 10:4) Kooko, Musa waali wabapeela mpunda ni kubabeelezia. Kukita evio kwaali kwabakwasia kubomba buino miilo mu mikoa yabo. Ni weewe ubenge waali umo wa babo bakulu, kakiine ni weewe nga waali waikwinda kusaanguako ni kunoonkelamo.

Leenu, bakote ba mu kilonghaano te “masiiko”; kabili tebeezi kwialula bamulopue pa libumba lyakue Leeza libali basuunga. (1 Pet. 5:1-3) Inzi, bali baikwinda saana eevi kusuunga libumba. Pakaako, musita ubali bakupua eevi kukila kubeeleziiwa, nga evelia ku Masomo a Miilo ya Bukolo, bali baitabila mukupo bila kukokola. Musita wa azo masomo, bakote bali basambilila vya kukila kubomba buino miilo yabo ya kwemena bintu paleepale mu kilonghaano. Keekio kili kyakwasia aali yabo ya kimupasi ni ya kilonghaano ikile kwaluka ya pa muulu. Anzia kine tewizi kusoma azo masomo, ni weewe wenka uli mukunoonkelamo kupitila baalia bali baasoma.

MUSITA BINTU LUBILI BYAALULUA

Musita kampanda ba makoani Baisraeli baali balizia ntandala mu lizui lyaali lyaaluluka-aluluka. Kulila kwa evio kwaali kwababuila nangue Yehova atonene nkambi yonse ifume pa ezio nkeende. (Mpen. 10:5, 6) Musita bantu lubaali bakuuka, baali bakita evio mu nzila ipangilue buino, inzi te kyaali kyaleengele. Paange musita unge, Baisraeli bange baali bamona kyakolele saana kukuukila ku nkeende inge. Juu ya ki?

Paange bange baali bamona nangue mukupo wa kukuuka waali wakitua lingi saana kabili mukutulumukila saana. “Musita kampanda lilezi lyaali lyasialasie lyaimeene kutendekela kyungulo mpaka lukele-keele.” Musita unge pa kukuuka, nsita yaali yapitapo “yaali nsiku ibili, muezi, ao musita ukilile kuleepa.” (Mpen. 9:21, 22) Nkambi yaakuukile liinga? Kitabu kya Mpendua katue ka 33 kyalondolola nangue Baisraeli baakitile nkambi mu nkeende 40.

Musita kampanda, Baisraeli baali bakita nkambi pa nkeende pabanga pali bulelo. Kupangila pa nkeende pali bulelo, kwaali kwaweeme saana mu kaako “kaseba kakata kabili kali katiinia.” (Mal Miz. 1:19) Pakaako, paange baali mu bwezio bwa kutontonkania nangue kine bafuma pa ezio nkeende, kunti bakuukila ku nkeende inge ibiipile saana.

Musita mikoa inge luyatendekele kukuuka, paange mikoa inge yaali yamona kyakolele kupembela. Mikoa yonse yaali yaunvua lizui lya ntandala lyaali lyaaluluka-aluluka, inzi yonse te yaali yakuuka pa musita umo. Leelio lizui lya ntandala, lyaali lyasinia nangue mikoa yaali yapangile nkambi kutula kooba, i kulanda nangue mukoa wa Yuda, Isakari, ni Zabuloni i ya kukuuka. (Mpen. 2:3-7; 10:5, 6) Kine beene bapua kukuuka, ba makoani baali balizia lya bubili ezio ntandala eevi kusinia mikoa ikasaaniiziwe mu bikundi bitatu, yaali yapaangile ku nkungulua. Ba makoani baatwaliliile kukita evio mpaka nkambi yonse yakuuka.

Paange ni weewe waamwene kale kyakolele kwitabila kwalulua kunge kwa bintu, kwakitilue na kuteania. Paange wavulungheene mu maano ni kutontonkania nangue bintu byapilibulua lingi saana. Ao paange waatonene saana mipaango kampanda yaakwetue ni kumona nangue yeene teipalile kwalulua. Ibe, kwaali ni nsaambu ya kukita evio, paange waamwene nangue teuviinda kusipikizia kupilibuka kooko, kabili paange yaloombele musita waleepele eevi uviinde kwipatanisia. Anzia evio, kine twaikwinda kwitabila kisia kwinika nangue i vitupalile kukita, Leeza ali kutupaala, kabili kunti twainika kintu keekio.

Mu nsita yakue Musa, Yehova waatunguluile mamilioni a balalume, banakazi, ni baana, ni kubapisia mu kaseba. Kabenge taabemeene ni kubatungulula, nga te baviindile kupusuka. Leenu, Yehova ali mukututungulula mu eno nsiku ya mpeleezio yaviizie. Ali mukutukwasia tuye twali peepi nakue ni kusuunga kiketekelo kyetu kya kosele! Kansi, nga vyaakitile Baisraeli bakisinka, fwe bonse tuye twapinguile kwitabila kulila kupusene-puseene kwa ntandala!