LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 51
Eba, Umumanine Buino Yehova?
“Baalia bamanine liina lyobe, bakaba kukuswapila; teukaba kubasia ata kaniini baalia bali bakukeba, We Yehova.”—MALUM. 9:10.
LWIMBO 56 (Lwa Kiswahili) Kita Kisinka Kyaluke Kyobe
KIFUPI KYA LYASI *
1-2. Nga vilangiliile mufuano wakue Angelito, kila muntu pakati ketu apalile kukita ki?
EBA, BAVIAZI bobe ni Bakasininkizia Bakue Yehova? Kine ni evio, languluka nangue teuviinda kupyana bukibuza bwabo bwa bunke pamo ni Yehova. Kine baviazi betu bali bamubombela Leeza ao abe, kila muntu apalile kukuula bukibuza bwakue mwine pamo ni Yehova.
2 Tontonkania palua bintu byamufikiile lupua ali wakuutua Angelito, ali waikala mu Asia. Waakuliile mu lupua lwa Bakasininkizia. Inzi, musita lwaali mulumendo, taiunvuile kuya waali peepi saana ni Leeza. Walanda eevi: “Naali namubombelasie Yehova paantu naali nakebele kukita beelia byaali byakita lupua lwane.” Inzi, Angelito wapinguile kupaanga musita wa kusoma ni kutontonkania Mulandu Wakue Leeza, kabili watendekele kupepa kuli Yehova lingi. Ni kiki kyafuminemo? Angelito walanda eevi: “Nasambiliile nangue, nzila imosie ya kwaluka peepi ni Baba wane untonene, Yehova, ni kumumana ne muine bunke.” Bintu byamufikiile Angelito byaleeta biipuzio paleepale bya mana: Kumana bintu bingi palwakue Yehova kupuseene siani ni kumumana buino? Kabili tuli twafikiila siani kumumana Yehova?
3. Kumana bintu palwakue Yehova kupuseene siani ni kumumana buino?
3 Kunti twalanda nangue muntu amanine bintu palwakue Yehova, kine amanine liina lyakue ao amanine bintu paleepale byalandile ao byakitile. Inzi kumumana buino Yehova kubiikile mukati bintu bingi. Tupalile kubombia musita twasambilila palwakue Yehova ni mibeele yakue iweeme. Kusiali tuli kutendeka kumana keelia kimulengele kulanda ao kukita kintu kampanda. Keekio kyakaba kutukwasia kwinika kine Yehova etabiile malanga etu, bupinguzi bwetu, ni bikitua byetu. Kisia kwinika bintu bituloombelue na Yehova kukita, tukabiile kukita beelia bitwasambilila.
4. Kusambilila mifuano ili mu Bibilia kunti kwatukwasia siani fwefue?
4 Bantu bange kunti batuseka paantu tutonene kumubombela Yehova, kabili kunti bakila kutupiinga musita utwatendeka kuya ku kulonghaana. Inzi, kine tumuswapiile Yehova, taviinda kutulekelela. Twakaba kubiika musinzi wa bukibuza bwa loonse pamo ni Leeza. Eba, kunti kyakitika kisinka tumumane buino Yehova? Een, kunti kyakitika! Mifuano ya balalume basipwililikile, nga evelia Musa ni Likolo Daudi, ilangiliile nangue kunti kyakitika. Lutuli kusambilila bintu bibaakitile, tuli kupata byasuko bya beebi biipuzio bibili: Eba, bafikiile siani kumumana Yehova? Kabili kunti twasambilila ki kupitila mifuano yabo?
MUSA WAAMUMWENE “OLIA ASIIZI KUMONEKA”
5. Musa waasaakuile kukita ki?
5 Musa waapinguile kumubombela Leeza. Lwaali ni miaka 40 eevi, Musa waasaakuile kwiunga pamo ni bantu bakue Leeza, Baebrania, kuliko kuya wamanikile nangue ni “muana mwina muana mwanakazi wakue Farao.” (Baeb. 11:24) Musa waasuulile kifulo kikata. Paantu waaikele pamo ni Baebrania, baali bazia mu Misri, waali mu buavia bwa kukandua kuli Farao, kateeka wa buviinde waali wamuenue nga leeza. Keekio kyaali kilangililo kikata kya kiketekelo! Musa waamuswapiile Yehova. Kiswapilo nga keekio ni musinzi wa libue wa bukibuza bwa loonse.—Tus Maf. 3:5.
6. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano wakue Musa?
6 Twasambililako ki? Nga Musa, kila muntu pakati ketu ali ni bupinguzi bwapalile kukita: Eba, twakaba kusaakula kumubombela Leeza ni kwiunga pamo ni bantu bakue? Kunti twaipeela kumubombela Leeza, kisia twaaluka mu buavia bwa kupingua na bantu basimumanine Yehova. Inzi kine twamuswapila Baba weetu wa ku muulu, kunti twaketekela nangue ali kutukwasia!
7-8. Musa waatwaliliile kusambilila ki?
7 Musa waatwaliliile kusambilila palua mibeele yakue Yehova ni kukita kutona kwakue Yehova. Kya kumwenako, musita Musa lwalandilue kutungulula ntundu ya Israeli kufuma mu buzia, waatwisikile kabili wamuanine Yehova lingi nangue tapalile. Leeza waamwasukile kwa nkumbu ya kiine, kupitila kumukwasia. (Kuf. 4:10-16) Kyafuminemo ni keeki, Musa waalukile ni buviinde bwa kutwala mpunda ifinine ya bupinguzi kuli Farao. Kisia, Musa waamwene Yehova wabombia maka akue lwaapususiizie Baisraeli ni kumwipaya Farao pamo ni basoda bakue mu Lyezi Lyakasi.—Kuf. 14:26-31; Malum. 136:15.
8 Kisia Musa kubatungulula Baisraeli kufuma mu Misri, lyonse baali baitendooka. Anzia evio, Musa waamwene kusipikizia kukata kwakue Yehova lwaali waemena bantu baali wafumiizie mu buzia. (Malum. 78:40-43) Kabili Musa waamwene Yehova walangilila kwikeefia kwa kupapia musita lwaaluluile maano akue, kisia Musa kumupapaata akite evio.—Kuf. 32:9-14.
9. Nga vilandile Baebrania 11:27, bukibuza bwa ba Musa ni Yehova bwaali siani?
9 Kisia kufuma ku Misri, bukibuza bwakue Musa pamo ni Yehova bwaalukile bwa peepi saana, nga evelia amumwene Baba wakue wa ku muulu. (Soma Baebrania 11:27.) Bibilia yalangilila vyaali bobo bukibuza bwa peepi, luili yalanda eevi: “Yehova waalandile ni Musa menso kwa menso, nga evelia muntu vyali wateenda na muinakue.”—Kuf. 33:11.
10. Eevi tumumane buino Yehova, tupalile kukita ki?
10 Twasambililako ki? Kumumana buino Yehova, te kusambililasie mibeele yakue, inzi tupalile kukita ni kutona kwakue. Kutona kwakue Yehova leenu ni “kubalua muntu apusuke ni kumana kisinka.” (1 Tim. 2:3, 4) Nzila imo ituli twakitilamo kutona kwakue Leeza ni kubasambilizia bange kutona kwakue Yehova.
11. Lutuli twasambilizia bange palwakue Yehova, tuli twafikiila siani kumumana buino?
11 Lingi musita utuli twasambilizia bange palwakue Yehova i lutuli twamumana buino weene. Kwa mufuano, tuli twamona bintu bilangiliile paswetele nkumbu yakue Yehova, musita lwali watutungulula ku bantu bali ni aali iweeme ya mutima. (Yoan. 6:44; Miil Bat. 13:48) Tuli twamona maka a Mulandu Wakue Leeza vyali abomba, musita baalia batwasambilila nabo lubali balekela mibeele ibiipile ni kutendeka kuvuala bu muntu bwa leenu. (Bakol. 3:9, 10) Kabili tumwene kilangiliile mutima wa kusipikizia wakue Leeza lwali wabapeela bantu bengi mu kazonga keetu, fuasi ikata ya kusambilila palwakue weene eevi bakapusuke.—Bar. 10:13-15.
12. Nga vilandile Kufuma 33:13, Musa waaloombele ki, kabili juu ya ki?
12 Musa taatweme bukibuza bwakue pamo ni Yehova waleengiizie. Atasie kisia kukita miilo ikata mu liina lyakue Leeza, Musa waatwaliliilesie kuloomba ni mukinzi eevi akile kumumana buino Yehova. (Soma Kufuma 33:13.) Musa waali na miaka ikilile pa 80 musita lwaloombele evio, inzi waali wamanine nangue waali wakilisie ni bintu bingi bya kusambilila palwakue Baba wakue wa ntono wa ku muulu.
13. Ni nzila ki imo ya kulangilila nangue tutweme twafiniizie bukibuza bwetu pamo ni Leeza?
13 Twasambililako ki? Anzia kine twakimubombela kale Yehova musita waleepele ao abe, te tupalile ata kaniini kutwama bukibuza bwetu pamo nakue twaleengiizie. Nzila imo pakati ka nzila ya mana ili yalangilila nangue tutweme twafiniizie bukibuza bwetu pamo ni Leeza, ni kulanda nakue kupitila lipepo.
14. Juu ya ki kupepa ni nfungulo ya kusambilila bingi palwakue Leeza?
14 Kulanziana buino i kuli kwalengia bukibuza butwalilile kuya bwalumine. Kansi mupalame Yehova kupitila kupepa lingi, bila kuya waali na muenzo ata kaniini wa kumubuila malanga obe a mukati. (Baef. 6:18) Krista, nkazi ekeele mu kyalo kya Uturuki, walanda eevi: “Ntono yane palwakue Yehova ni kiswapilo bili mukukula kila musita unamubuila malanga ane kupitila lipepo ni kumona vyali wankwasia. Kumona Yehova vyali waasuka mapepo ane kwakilengia mumone Yehova kuya waali Baba kabili Kibuza.”
MUNTU ETABIILUE NA MUTIMA WAKUE YEHOVA
15. Yehova waamumwene siani Likolo Daudi?
15 Likolo Daudi waavyaliilue mu lupua lwaali lwamupupa Yehova Leeza. Inzi, Daudi wakitile bingi kukilasie kukoonka kibeelezi kya diini yaalimo lupua lwakue. Waakuulile bukibuza bwakue muine pamo ni Leeza, ni Yehova wamutonene mu nzila ibeleele. Yehova muine waamumwene Daudi nga “muntu etabiilue na mutima [Wakue].” (Miil Bat. 13:22) Ni kiki kyaalengele Daudi aaluke peepi saana ni Yehova?
16. Daudi wasambiliile ki palwakue Yehova kupitila kukentesia bibumbua?
16 Daudi wasambiliile palwakue Yehova kupitila bibumbua. Musita Daudi lwaali mulumendo, waali wapisia nsa ingi wali kule ni kwabo, wali mukusuunga nkondolo yakue baba wakue. Paange ozo musita i lwaatendekele kutontonkania palua bintu byaabumbile Yehova. Kwa mufuano, Daudi lwaali wakenta mu lyulu busiku, paange waali wamona bintu bingi apanasie kikundi kikata kya ntaanda ivulile saana. Waali wainika mibeele yakue Olia waabibumbile. Daudi waakinkiziiziwe kuleemba eevi: “Myulu ili yalangilila bulumba bwakue Leeza, lyulu lili kusanzukile lili lyapunda miilo ya minue yakue.” (Malum. 19:1, 2) Musita Daudi lwaatontonkaniizie vyaabumbilue bantu, waamwene mulangue wa kupapia wakue Yehova uli wabomba. (Malum. 139:14) Daudi lwaakitile maka a kumana miilo yakue Yehova, waaisaangile kuya waali wa pansi.—Malum. 139:6.
17. Kunti twasambilila ki kine twatontonkania palua bibumbua?
17 Twasambililako ki? Pooza maano ku bibumbua. Keba musita wakukentesia ni kupapa saana keeki kyalo kiweeme kyaabumbile Yehova! Mu buikazi bobe bwa kila busiku, tontonkania bibumbua bili peepi nobe—bimuti, nama ni bantu—vibyakusambilizia palwakue Yehova. Kusiali, kila busiku buli bwakia bwakaba kuya bwalimo masomo engi palwakue Baba obe wa ntono. (Bar. 1:20) Kabili kila busiku wakaba kumona ntono yobe kuli weene yakaba kuya yakila kutana.
18. Nga vilandile Malumbo 18, Daudi wainikile kiki?
18 Daudi waainikile nangue Yehova waali wamukwasia. Kwa mufuano, musita Daudi lwaaluisiizie palua nkondolo yakue baba wakue kufuma ku nkalamu ni kimbui, waainikile nangue ni Yehova wamukwasiizie kwipaya ba nama babo basasile. Lwamuipaile lukale Goliati, muntu mukata kabili waleepele, Daudi waamweene paswetele nangue ni Yehova waali wamutungulula. (1 Sam. 17:37) Kabili musita lwapandile kwempe kwipawa kuli Likolo Sauli wa bunkua, Daudi wamanine nangue Yehova i wamupususiizie. (Malum. 18, bulondolozi bwa ntaanzi) Kabenge waali muntu wa kibuli nga watendekele kwitasia palua bintu bebio byaakitile. Inzi Daudi waali wafuukile. Pakaako, wainikile kuboko kwakue Yehova mu buikazi bwakue.—Malum. 138:6.
19. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano wakue Daudi?
19 Twasambililako ki? Tukabiile kukita bingi kukila kumuloombasie Yehova atukwasie. Tupalile kabili kwikwinda kwinika musita ni nzila yali watukwasiiziamo. Kine twikeefizie, tuli kwitabila nangue buviinde bwetu buli ni mipaka, kabili twakaba kumona paswetele nangue Yehova ali watukwasia kukita beelia bitusiviinda. Kabili kila musita utuli twamona Yehova watukwasia, bukibuza bwetu bwakaba kukila kukosa. Isaac, lupua wa mu kyalo kya Fiji, waamubombeele Yehova miaka ingi waasaangile nangue keekio ni kisinka. Walanda eevi: “Kine nakenta mu buikazi bwane bwaapitile kunti namona nangue Yehova waankwasiizie kutendekela panabambiile kusambilila Bibilia mpaka loonu. Ni pakaako, mumwene Yehova kuya wali muntu kakiine.”
20. Kunti twasambilila ki kupitila bukibuza bwa ba Daudi ni Leeza?
20 Daudi waapalile mibeele yakue Yehova. Yehova waatubumbile twali ni buviinde bwa kupala mibeele yakue. (Kut. 1:26) Kine twakila kusambilila palua mibeele ilangiliile bumuntu bwakue Yehova, twakaba kukila kwaluka ni buviinde bwa kumupala. Daudi wafikiile kumumana buino Baba wakue wa ku muulu, pakaako, waali ni buviinde bwa kumupala musita lwaali wabomba pamo ni bange. Mona mufuano umo. Anzia kine Daudi wakitile lizaambi kuli Yehova musita lwakitile bukende pamo ni Bat-sheba ni kumwipaizia mulume wakue, Yehova wamulangiliile Daudi nkumbu ya kweleela. (2 Sam. 11:1-4, 15) Kyaleengiizie ni paantu Daudi waamupalile Yehova kabili walangiliile nkumbu ya kweleela ku bange. Paantu Daudi waali ni bukibuza buweeme nga bobo pamo ni Yehova, waalukile umo pakati ka makolo atonenue saana a Baisraeli ni kwaluka mufuano waali wabombia Yehova wa kupiiminako makolo ange.—1 Mak. 15:11; 2 Mak. 14:1-3.
21. Kukoonkana ni vilandile Baefeso 4:24 ni 5:1, ni biki bili byafuminamo mu ‘kumupala Leeza’?
21 Twasambililako ki? Tupalile ‘kumupala Leeza.’ Kukita evio te kwizi kulengasie tunoonkelemo, inzi kabili ni nzila iweeme kakiine ya kumumana. Kine twawaamia bumuntu bwetu mu kumupala weene, twalangilila nangue tuli baana bakue.—Soma Baefeso 4:24; 5:1.
KUKEBA KUMUMANA BUINO YEHOVA
22-23. Kine twabombia beelia bitwasambilila palwakue Yehova, kwakaba kwaluka ki?
22 Nga vitwamona, Yehova ali wailangilila kuli fwefue kupitila bibumbua ni kupitila Mulandu wakue, Bibilia. Keeki kitabu kibeleele, kizuzimo mifuano ya babombi ba kisinka bakue Leeza, batupalile kupala, nga evelia ba Musa ni Daudi. Yehova waakitile seemu yakue. Tupalile kukita seemu yeetu ni kukita maka etu onse eevi kusambilila palwakue weene.
23 Tetukaba kulekela ata kaniini kusambilila palwakue Yehova. (Kas. 3:11) Kintu kya mana te kumanasie bingi palwakue, inzi ni kumana beelia bitwakita kukoonkana ni bintu bitumanine. Kine twabombia beelia bitwasambilila ni kwezia kumupala Baba weetu wa ntono, ni weene waakaba kutwalilila kutupalama. (Yak. 4:8) Kupitila Mulandu wakue, watusininkiziizia nangue takaba kubasia ata kaniini baalia bali bamukeba.
LWIMBO 80 (Lwa Kiswahili) “Tompe ni Kumona Yehova Vyaweeme”
^ kip. 5 Bantu bengi bazumiine nangue Leeza kwali, inzi te bamumanine kakiine. Eba, kumumana Yehova kuli na mana ki, kabili kunti twasambilila ki kupitila mufuano wakue Musa ni Likolo Daudi palua kukuula bukibuza bukosele pamo nakue? Leeli lyasi lili kwasuka bebio biipuzio.