Eba, Bibilia Kunti Yakukwasia Kusipikizia Aali ya Ewa Ibiipile Saana?
Eba, uli pakati ka bantu bengi saana bakisaangua na maavia akileetua na aali ya ewa ibiipile saana? Aali ya ewa ibiipile saana pamo ni maavia ali aleetua na ezio ewa, ili yaiza mu nzila ingi. Lingi milula ikata ya mu menda, ili yaleengia menda a mu lyezi ao biziba aizula ao kuleeta mwela uli wainoona. Nvula ikata kunti yalengia bulongo bubunduke, ni nvula ya mwela kunti yaleeta tumpenimpeni tuli kulengia muitu ulemeemo mulilo uli wainoona. Kukama kwa menda, mabimbi a mwela ulimo lyuza, ni mwela ulimo bibue musita wa kasama, ni byene kunti byainoona saana.
Mu seemu ingi ya kyalo, buinooni buli mukuleetua na aali ibiipile ya ewa, buli mukukila kuvula ni kukitika lingi. Mpunda ya Fédération internationale des Sociétés de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge yalanda eevi: “Mpendua ya bantu bali mukusaangua na maavia ali mukuleetua na maka a kyalo ali ainoona, ni yeene ili mukukila kuvula. Keekio kili mukukitika ni kooku musita bibunda, mwela wa nvula, kukama kwa menda lubili mukukila kuvula, ni kwinoona buikazi bwa bantu, kubepaya ni kulengia kila muaka mamilioni a bantu bakuuke.”
Kisia bintu bebio kukitika, bantu tebeezi kwemasie kimubili, inzi, ni mu maano. Kunti bakyula kine bazeezia bintu byabo, masesi abo, aosie kine muntu ubatonene wafua.
Kine ni weewe wakisaangua na maavia akileetua na aali ya ewa ibiipile, Bibilia kunti yakukwasia usipikizie. Ili yateekia mutima, kuleeta kiswapilo, ni kufumia masoke ali abomba akikwasia kale bantu bengi saana bakisaangua na maavia ali aleetua na aali ya ewa ibiipile saana. (Baroma 15:4) Kabili ili yaasuka keeki kiipuzio kya mana kili kyaemia bantu bengi: Juu yaki Leeza wakilekelela keeki kintu kikitike—Eba, ni malipizi kufuma kuli weene?
Aali ya ewa ibiipile saana ili mukukitika leenu te malipizi kufuma kuli Leeza
Bibilia ili yasambilizia nangue te Leeza ali waleeta maavia ali mukusaanga bantu. Ili yatusininkiziizia nangue Leeza teezi kubembua na bubi, kabili teezi kubemba muntu. (Yakobo 1:13) I kulanda nangue te weene ali walengia aali ya ewa ibiipile saana ili mukusaanga bantu.
Bibilia ilandile musita Leeza lwaabombiizie maka a bintu byaabumbile eevi kulapizia bantu babiipile. Inzi ozo musita upuseene ni bintu bili mukukitika leenu juu ya aali ya ewa ibiipile saana, paantu ili mukuiza bila kupasia, ili mukuleetela maavia bantu baweeme ni babiipile. Nga vilandile Bibilia, mu ozo musita, Leeza waali wasuunga bantu basili na kilubo, waali wabapasia ntaanzi, ni kuleeta nsaambu ya keelia kyakebele kukita. Kwa mufuano, ili yalanda kyaalengiizie aleete Kibunda mu kyalo kyonse mu musita wakue Noa, waabapasiizie ntaanzi akite evio, kabili waamusuungile Noa ni lupua lwakue.—Kutendeka 6:13; 2 Petro 2:5.
Eevi umane bingi palua nsaambu ilengiizie tuye twamanine nangue maka a kyalo ali ainoona te malipizi kufuma kuli Leeza, mona lyasi lilandile “Bibilia ili Yalanda ki Palua Maka a Kyalo ali Ainoona Bintu?”
Leeza ali waemena baalia bali basaangua na maavia ali aleetua na aali ya ewa ibiipile saana
Bibilia ili yalangilila nangue Yehova a Leeza ali waemenana ni kunvuilana nkumbu. Mona milongo ikoonkelepo ili yateekia mutima.
Isaya 63:9: Musita wa lyemo lyabo lyonse ni weene [Leeza] keekio kyaali kyamwemia.
Mana yakue: Yehova ali wakisika saana kumona bantu baali mukukyula.
1 Petro 5:7: Ali wamyemena.
Mana yakue: Yehova ali waemena aali yobe iweeme.
Paantu Yehova ali waemenana ni kulangilila nkumbu, ali wasonseziiwa kukwasia. Ali wateekiana mutima kupitila masoke ali abomba a mu Bibilia ni kupitila kiswapilo kya kisinka kili mu Bibilia, nangue musita uli mukuiza tekukaba maavia ali aleetua na aali ya ewa ibiipile saana.—2 Bakorinto 1:3, 4.
Musita aali ya ewa ibiipile luisikaleeta kabili maavia
Bibilia ili yalangilila nangue Yehova alaile kukupeela musita uweeme uli waiza ni kiswapilo. (Yeremia 29:11) Atonene bantu basekelele buikazi mu paradiso, apana baikeele mu mwenzo nangue aali ya ewa ibiipile saana ili kubaleetela maavia.—Kutendeka 1:28; 2:15; Isaya 32:18.
Leeza wakaba kubombia Bukolo bwakue, i kulanda, buteeko bwa ku muulu bwakaba kuteekua na Yesu, wali Likolo eevi kulengia ozo musita uli mukuiza ukabe kukitika. (Mateo 6:10) Yesu ali ni mulangue kabili ni maka, bintu bikabiilue eevi kwanzia maavia ali aleetua na aali ya ewa ibiipile saana. Yesu lwaali pa kyalo walangiliile nangue waali ni maka a kwanzia aali ya ewa ibiipile saana. (Marko 4:37-41) Weene wakaba kuteeka wali ni buviinde bwa kwinika ni mulangue, wali mukubasambilizia bantu vya kwemena mazingira ni vya kwikala mu nzila isiviinda kwinoona mazingira. (Isaya 11:2) Pensina butunguluzi bwakue Yesu, bantu te bakemiiwa kabili na aali ya ewa ibiipile saana.
Paange kunti waipuzia eevi, ‘Yesu wakabombia musita ki maka akue a kwanzia aali ya ewa ibiipile saana?’ Eevi kwasuka ku keekio kiipuzio, mona lyasi lya Kiswahili lilandile, “Bukolo Bwakue Leeza Bwakaba Kutendeka Kuteeka Kyalo Musita ki?”
Vya kuluisia loonu aali ya ewa ibiipile saana
Masoke a Bibilia kunti a kukwasia ntaanzi, musita wa aali ya ewa ibiipile saana ni kisia paapo.
Ntaanzi: Iteanie eevi kukita lubilo-lubilo.
Bibilia ili yalanda nangue: Muntu akengeele ali wamona buavia ni kufiama, inzi kipuba ali watwalilila kuya ku ntaanzi ni kusaanga maavia.—Tuswalo ni Mafunde 22:3.
Mana yakue: Ezia kumanina mbeela aali ya ewa ibiipile saana ili kuviinda kuleeta maavia eevi uye waiteaniizie kukita lubilo ni kusuunga lupua lobe.
Bintu Bibaimweneene: “Busiku butwapusukile mulilo waaleemene mu muitu, twali twaiteaniizie. Twali twateaniizie sakosi ya kubutuka naayo. Twali ni miti. Twali ni maubo etu. Bantu mu mbali yeetu bali bavulungheene, kabili bila bamwene vya kukita. Inzi, fwefue twaali ni kila kintu kitukabiile, pakaako ndi natasia saana!”—Tamara, Kalifornia, U.S.A.
Musita aali ya ewa luibiipile saana: Pooza maano ku kintu kya mana saana.
Bibilia ili yalanda nangue: Atasie kine muntu akwete bintu bingi, bukose bwakue tebwizi kufuma mu bintu byakwete.—Luka 12:15.
Mana yakue: Bukose ni bwa mana kupita bintu bya kimubili
Bintu Bibaimweneene: “Kisia mulula ukata wa mu menda uli wakuutua Lawin b kwinoona nsesi yeetu, nsyamwene kabili kya kunti nkite. Inzi kintu kimo kinakitile, naapepele kuli Yehova Leeza mu kisinka. Naainikile nangue twaazeziiziesie bintu byetu bya kimubili apana bukose bwetu.”—Lesli, Ufilipino.
Kisia aali ya ewa ibiipile saana kupita: Emenasie bya leelo apana bya lukeele.
Bibilia ili yalanda nangue: Tekwemene bya lukeele, paantu lukeele lwakeemena luine.—Mateo 6:34.
Mana yakue: Apana kwema saana mu maano palua maavia akaba kukitika lukeele.
Bintu Bibaimweneene: Kisia mwela ukata uli wakuutua Irma kubunzia nsesi yaane, kwaalukile bupinguzi buingi bwa kukwata kukila nsita inge yonse kabili naaemene saana mu maano. Naaikwindile kukoonka musoko wa Bibilia wa kusiemena bintu bya lukeele. Naainikile nangue kupitila kukwasiiwa na Yehova, kunti naviinda kusipikizia maavia engi kukila vinaali natontonkania.”—Sally, Florida, U.S.A.
Eevi upate masoke engi, mona lyasi lya Kiswahili lilandile “Musita Busaanzo Lubwafika—Bintu Bili Kuviinda Kupususia Bukose.”
a Yehova i liina lya bunke lyakue Leeza.—Malumbo 83:18.
b Ozu mulula ukata wa mu menda uli wakuutua kabili Haima.