Skip to content

Skip to table of contents

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

TWALILILA KUYA WAKENTELE!

Eba, Byalo Kunti Byabombela Pamo Eevi Biviinde Kwifompola mu Buavia bwa Aali ya Ewa?​—Bibilia Ili Yalandapo Siani?

Eba, Byalo Kunti Byabombela Pamo Eevi Biviinde Kwifompola mu Buavia bwa Aali ya Ewa?​—Bibilia Ili Yalandapo Siani?

 Nsiku ya Saba, pa nsiku 20 Muezi wa 11, 2022, i pa kipua kilie kya buumo bwa ntundu, kya COP27 kimaniine palua kwaluluka kwa aali ya ewa. Bakateeka baalia baakiba baali ku keekio kilie, baakitabiziana kubipeela byalo bipabi, nfalanga ya kubikwasia biviinde kuluisia masaanzo aalia ali aleetua na kwinooneka kwa aali ya ewa. Inzi, bantu bengi balanda nangue kukita evio, tekukaba kupuisia buavia bwa kwaluluka kwa aali ya ewa.

  •   “Natona paantu twakwata bupinguzi bwa kusuunga nfalanga ya kubakwasia baalia bali mukwema juu ya aali ya ewa,” i vyakilanda António Guterres, kaleemba mukulu wa Buumo bwa Ntundu, pa nsiku 19, Muezi wa 11, 2022. “Kulanda kisinka, kukita eevi tekukaba kuya kwatosiizie . . . Kyalo kyetu kikilisie mu ekaeka.”

  •   “Leenusie, paange kyalo kyakaba kwaluka mu aali ibiipile saana elia yakaba kukumia kila muntu mu nzila ibiipile.”​—Mary Robinson, prezida wa kale wa mu kyalo kya Irelandi kabili abanga wali Komisionere Mukulu wa Nations Unies aux droits de l’homme, pa nsiku 20, Muezi wa 11, 2022.

 Saana balumendo ni bakaziana, bali mukunvua muenzo ni kwiipuzia kine kyalo kyakaba kuya kyali siani musita uli mukuiza. Inzi, eba, byalo kunti byabombela pamo ni kukita bintu fulani eevi bawaamie kwaluluka kwa aali ya ewa? Bibilia ili yalandapo siani?

Eba, byalo byakaba kubombela pamo ni kukita buyantanzi?

 Bibilia ili yatubuila nangue, atasie kine ma buteeko ali akita maka eevi kuwaamia mu nzila fulani maavia a aali ya ewa, te akaba kuviinda kupuisia aza maavia onse. Mona nsaambu ibili yalengia tulande evio:

  •   Kintu keelia kifonfoteene tekiviinda koololua.​—Kasimika 1:15.

     Mana yakue: Ma buteeko a bantu te ali na buviinde bwa kukita kila kintu kibatona, paantu bantu baabumbilue bila bali na buviinde bwa kwitungulula bo beene. (Yeremia 10:23) Atasie kine nangue byalo kunti byabombela pamo, bili kutwalililasie bila kuya byali na buviinde bwa kupuisia maavia a mu kyalo atasie kine byaikwinda saana kukita evio.

  •   Paantu bantu bakaba baitonene, bakatonesia nfalanga, . . . te bakaba na nkumbu ao te bakaba batona kunvuana.​—2 Timoteo 3:2, 3.

     Mana yakue: Bibilia yaalandile kisinka ntaanzi nangue, bantu ba mu nsiku yeetu bakaaluka ba butani kabili apana batona kubomba pamo ni bange eevi kuwaamia buikazi bwa bantu bange.

Nsaambu ili kulengia tuswapile

 Inzi, musita uli mukuiza wa kyalo kyetu, te uswapiile bintu bili mukuya byalaya ma buteeko a bantu. Leeza waamubiikile Yesu Kristu aye wali Kateeka wa kyalo ali ni buviinde. Palwakue, Bibilia ili yalanda nangue:

  •   Bukolo bwakaba pa bikoope byakue. Wakaba wakuutua Kasoka Wakupapia, Leeza wa Maka, Baba wa Muyayaya, Kiloolo wa Mutende.​—Isaya 9:6, bulondolozi bwa pensina.

 Yesu i Likolo wa Bukolo Bwakue Leeza, ao buteeko bwa ku muulu. (Mateo 6:10) Ali ni maka, mulangue, kabili ali ni nkulu ya kwemena kyalo kyetu ni bantu bonse bekeelepo. (Malumbo 72:12, 16) Pensina butunguluzi bwakue, bobu buteeko bwa ku muulu, bwakaba kwinoona baalia bonse bali mukuya bainoona kyalo, kabili bwakaba kuwaamia mazingira a pa kyalo.​—Nfyulo 11:18, bulondolozi bwa pensina; Isaya 35:1, 7.

 Eevi umane bingi palua kelia kyakaba kupuisia loonse ni kuwaamia maavia aalia ali mukuleetua na kwinooneka kwa aali ya ewa, soma lyasi lilandile “Bibilia Ili Yalanda ki Palua Kwaluluka kwa Aali ya Ewa ni Musita Weetu uli Mukuiza?