Bibilia Yaalandile ki Ntaanzi Palua Ntensi Ikata?
Kila muaka, mu kyalo muli mwapita ntensi ingi saana. Pakati ka ezio ntensi, ingi ni iniini. Ntensi ikata ili yainoona saana bintu, ili yaleeta lyemo, ni kwipaya bantu. Musita unge, ntensi ili yaleeta tsunami, i kulanda mabimbi akata saana mu lyezi. Ezio tsunami, ili yainoona saana bintu ni kwipaya bantu bengi saana baalia bali basaangua baikeele mu tuzonga tuli peepi ni lyezi. Eba, Bibilia yaalandile ntaanzi nangue kwakaba ni ezio ntensi ikata?
Mu leeli lyasi
Eba, Bibilia yaalandile ntaanzi nangue kwakaba ni ntensi?
Yesu, waazimbuile ntensi mu bukabika ao bunabi buli mu Bibilia. Milandu yakue, ileembelue mu bitabu bitatu bya mu Bibilia beebi bili paapa:
Byalo byaakalwisiania, bukolo bwaakasokozia bukolo nakue. Kwaakaba kimina kya nzala ni ntensi mu kendo ilekenkeene.—Mateo 24:7.
Byalo byaakalwisiania, bukolo bumo bwaakasakukila bunge, kwaakaba ntensi mu nkendo ilekenkeene mwaya kyalo, kabili kwakaba ni kimina kya nzala.—Marko 13:8.
Kwaakaba ntensi ikata mu nkendo yonse, kwaakaba nzala ni maluele alekenkeene.—Luka 21:11.
Yesu waalandile ntaanzi nangue ntensi ikata yakatendeka kupita mu nkendo ilekenkeene ni wenka ozo musita kwali bului ao vita, kimina kya nzala, ni maluele alekenkeene. Bebio bintu byonse lubili mukukitika, byalangilila nangue twikeele mu nsiku ya mpeleezio. (Mateo 24:3; 2 Timoteo 3:1) Kine twatoosia mpendua iswapiile Bibilia, tuli kumona nangue ezio nsiku ya mpeleezio, yaatendekele mu muaka wa 1914 kabili teinafike pa mpela.
Eezi ntensi ili mukukitika leenu, eba, ili mukufikilizia bukabika buli mu Bibilia?
Kakiine. Bukabika bwaalandile Yesu, kubiika pamo ni beelia byaalandile palua ntensi, bipaleene ni bintu bituli mukumona enu nsiku. Kutendekela mu 1914, tekusyapitile ntensi ikata saana ikilile pa elufu imo mia kenda ni makumi asaano (1 950) ni kwipaya bantu bakilile pa milioni ibili. a Mona mifuano iniini ya bintu byakikitika mu eezi miaka mia.
2004—Lyezi lya India. Ntensi ili ni bukata bwa 9,1, yaaleetele mabimbi akata saana ni kwinoona mizi ni kwipaya bantu mia ibili ni makumi abili na basaano elufu (225 000) eevi.
2008—China. Ntensi ili ni bukata bwa 7, 9, yaainoonene mizi iniini ni mizi ikata, kabili ili yalingililua nangue bantu makumi kenda elufu (90 000) eevi baafuile, bantu mia itatu ni makumi saba na basaano elufu (375 000) baakisikile, kabili yaalengiizie ma milioni ange a bantu basiale bila bali na masesi.
2010—Haiti. Ntensi ili ni bukata bwa 7, 0, yaali yakoonkelue na tuntensi tuingi tunini-tuniini, yaali yabiipile saana paantu yaipaile bantu bakilile pa mia itatu elufu (300 000) kabili yaalengiizie ma milioni ange a bantu basiale bila bali na masesi.
2011—Japani. Ntensi ili ni bukata bwa 9,0, yaali ni mabimbi akata saana. Ili yalingililua nangue, yaalengiizie bantu likumi na munane elufu ni mia isaano (18 500) bafua, kabili yaalengiizie ma mia a bantu bakuuke. Kiwanda kya mu muzi wa Fukushima, kyaainoonenue ni kufumia ewa yabiipile saana. Miaka likumi kisia paapo, bantu makumi ana elufu (40 000) baandilue kubuela mu masesi abo juu ya ewa ibiipile saana ibanga yafuma ku keekio kiwanda.
Bukabika buli mu Bibilia bulandile palua ntensi, buli na mana ki kuli fwefue?
Bukabika buli mu Bibilia bulandile palua ntensi, buli bwatukwasia tuye twakengeele juu ya keelia kyakaba kukitika mu musita uli mukuiza paapasie leenu. Yesu waalandile eevi: Pamukamona bebio bintu byali mukukitika, mukenike nangue Bukolo bwakue Leeza bwapalama.—Luka 21:31.
Bibilia ili yalanda nangue Bukolo Bwakue Leeza ni buteeko buliko kakiine, kabili buli ku muulu, ni Yesu Kristu i Likolo wa bobo buteeko. Bobo Bukolo, i bolia bwaalandile Yesu basambi bakue nangue baye bapepa buize.—Mateo 6:10.
Musita Bukolo Bwakue Leeza lubwakaba kuteeka pa kyalo, Leeza wakaba kusininkizia nangue maka a kyalo ali ainoona, nga evelia ntensi, te akaba kuleeta buavia kabili, ni bantu tebasikemiiwa kabili na ntensi. (Isaya 32:18) Kabili, wakaba kupuisia maavia akileetua na ntensi, ku mubili wa muntu ao mu maano. (Isaya 65:17; Nfyulo 21:3, 4) Eevi umane bingi, soma lyasi lilandile Ufalme wa Mungu Utatimiza Nini?
a Mpunda ilandiile mpendua ifumiiziwe na Global Significant Earthquake Database yakwasiiziwe na United States National Geophysical Data Center.