Inea japi nirú echoná

Inea: Jena’í mi riwimea

CAPÍTULO 17

Raʼichawa Jeobá yúa we natéami ju

Raʼichawa Jeobá yúa we natéami ju

“Echi japi niwali ripá siyónachi alí echi kawí” a mi ipúnili japalí mi yúa raʼichasa (Salmo 115:15).

1, 2. a) ¿Chúsiá ta yúa raʼichásaré Jeobá? b) ¿Chúsiá we natéami ju japi ta binepo japi aní echi Biblia oración jitra?

ECHI kawí ko taa ju echi sipolí yúa, japi ikí nirú ripá siyónachi. Echi riká cho ju tamujé, Jeobá ko kuuchi niraa iné sinéami pagótami (Salmo 115:15; Isaías 40:15). Chúkuré ti kuuchi ke ripá siyónachi nirúami yúa nalí echi Biblia ko aní: “Jeobá ko mulipi yúa atí japi yúa raʼicha ko, jiti ne bichíwika isimí japi riká aneli yúa raʼicha”, Jeobá ko iʼwírima japi a tani ko (Salmo 145:18, 19). Tákoré Jeobá ju echi walubéala, we natéami ju japi echi ko tamujé amígowala nínali alí ipúnili japalí ta yúa raʼicha, echi ko aniwáami ju oración. Echi oración ko ju japi riká bilé regalo we natéami japi Jeobá tamujé iyá ibili niraa.

2 Jeobá a ipuma echi oración ata raʼichásaká japi riká galé binoy. ¿Chuti riká nokiboa? Ma inepo japi aní echi Biblia echi oración jitra.

CHÚSIÁ WE NATÉAMI JU JEOBÁ YÚA RAʼICHAWA

3. ¿Chúsiá we natéami ju japi mi raʼichama Jeobá yúa?

3 Jeobá ko nakí japi mujé raʼichama echi yúa japi mi nili. ¿Chúriká ta machí? Natá japi Onorúami mi ané echoná Filipenses 4:6, 7 (leeri). Jeobá ju japi niwali suwaba echi namuti japi nirú alí echi ko we mi galé alí nakí japi mi raʼíchima japi mi nili, ayénachó japi mi ruyema japalí mi risoa nili o siwea ma.

4. ¿Achi ta aʼlá amigos nipo Jeobá, ata echi yúa raʼichásakó sinibí? ¿Chúriká ta machí?

4 Ata raʼichásaká Jeobá yúa, ata we aʼlá amigos nipo echi yúa. Japalí okuá amigos raʼicha japi nata alí japi nili, aminabi we aʼlá amigos ju. Echi riká cho ju Jeobá yúa, echi mi ané echoná Bíbliachi jonsa japi nata alí japi nili, alí aní japi isima pe aminánami. Jiti bela japalí mi yúa raʼicha Jeobá ané suwaba namuti japi mi nili ne sulachí jonsa. Ata sinibí raʼichásaká Jeobá yúa, ata we aʼlá amigos nipo (Santiago 4:8).

¿CHUTI NOKISARE JITI ONORÚAMI A IPUMA JAPALÍ TI ECHI YÚA RAʼICHA?

5. ¿Chuti riká machí japi Jeobá ko ke ipú suwaba oraciones?

5 ¿A ipúiré Jeobá suwaba oraciones? Ke. Japalí echi profeta Isaías biteili, Jeobá ko jéaneli echi israelitas: “Chu ko támiré wisabé niraa tamí raʼichi, nijé ko tasi ni ka mi ipuma; jiti mi miʼáami ju” (Isaías 1:15). Ata chati namuti nokisáakó, ma ke amigos níporé Jeobá yúa. A echi riká nísaká, ke ti ipúrami nípolé japalí ta yúa raʼicha.

6. a) ¿Chúsiá we natéami ju japi ta bichíwiami nipo? b) ¿Chúriká newaré japi ta bichíwiami ju?

6 Ata nakiyáaká japi Jeobá ipuma japalí ta echi yúa raʼicha, ata bichíwisaré japi a ipuma (Marcos 11:24). Echi apóstol Pablo ko aní: “Alí echi jaré pagótami ketasi chirigá omero olayá mapurigá Riosi nakí, mapalí aboni ketasi bichíi Riosi, mapujiti arigá ʼwérali ju mapu echi jaré mapu ikí nakiko mulubéanala Riosi yuwa, arigá galá bichíiga mayema mapu ne bichíwali nirú Riosi” (Hebreos 11:6). Ke ti bi anisare japi ta a bichíwiami ju. Néwariwélitipo sinibí rawé japi ta a nijéwiami ju Jeobá (leeri Santiago 2:26).

7. a) ¿Chúsiá ta ke niraka yúa raʼichabo Jeobá alí aʼlá riwíwika? b) ¿Chúriká néwariwélitipo japi ta ne sulachí jonsa raʼicha?

7 Japalí ta raʼichi Jeobá yúa, ke niraka yúa raʼichabo, ayénachó aʼlá riwíwika. Japi riká raʼichawa echi japi presidente ju, ¿kechi ko mi we aʼlá riwíwika raʼichama ni? Jeobá nalí ne wabé natéami ju echi yúa, jiti Jeobá isili niwayá suwaba namuti jiti bela we aʼlá riwíwika yúa raʼichabo echi yúa (Génesis 17:1; Salmo 138:6). Ayénachó yúa raʼichabo ne sulachí jonsa, ke wisabé aniboa echi bi raʼíchali (Mateo 6:7, 8).

8. ¿Chu nokiboa ma Jeobá tánisa japi ta newalé?

8 Japalí ta raʼíchika ané Jeobá japi ta tánili, ata ne echi riká isísaré japi riká ta aneli Jeobá. Japi riká, ata tani Jeobá japi ta newalé sinibí rawé. Nalí ke buwebo japi Jeobá binoy nijima suwaba namuti japi ta tánili, nochabo nalí jiti ta olabo japi ta newalé, chuwé nóchili ta nochásaré japi ta omeri nocha (Mateo 6:11; 2 Tesalonicenses 3:10). Ata raʼichásaká Jeobá yúa jiti tamó iʼwírima jiti ta ke chati nokiboa, ke ti simírisaré japoná chati namuti nirú jiti ke chati namuti nokiboa (Colosenses 3:5). Jipi ko binepo jaré preguntas japi machinali echi pagótami echi oración jitra.

JAPI MI MACHISARE ECHI ORACIÓN JITRA

9. a) ¿Jépuká ta yúa raʼichabo? b) ¿Piri ta biné japi aní Juan 14:6?

9 ¿Jépuká mi yúa raʼichama? Jesús ko binérili echi discípulos japi jériká raʼichama: “Tamujé Onolá mápumi echoʼná ripá riwigachi atí” (Mateo 6:9). Jiti bela Jeobá bi yúa raʼichabo. Ayénachó jériká anili Jesús: “Nijeni ju echi buwé echoʼná ripá riwigachi burúami, ayénachó Nijeni ju echi ne bichíwali, ayénachó Nijeni nijá mapurigá echi pagótami sinibí pirélama. Aʼlí a ketasi tamí jiti simisáagá, ke wesi omérama echoʼná nawayá mapoʼná Onorúami atí” (Juan 14:6). Ata biné japalí ta raʼicha Onorúami yúa, Jesús riwalá aneka raʼíchipo. ¿Chúsiá we natéami ju japi ta Jesús riwalá aniká raʼichabo? Jiti Jeobá ipuma japi ta ané, ata riwíwisaré jiti echi júuli japi nawama. Ma ti bineli, japi Jesús nawali jiti ta niyúbitami nipo jiti ta ke aʼlá sébali nokáami ju alí ta suwí (Juan 3:16, TNM; Romanos 5:12, TNM). Ayénachó Jeobá ma wilali Jesús japi riká Walúala Sacerdote alí Juez (Juan 5:22; Hebreos 6:20).

Ata omeri sinibí rawé raʼicha Onorúami yúa.

10. ¿Acha natéami niraa iné Onorúami chuti riká yúa raʼicha? Ruyé.

10 ¿A natéami ju japi ta jaka o chokóbika raʼíchipo Onorúami yúa? Ke. Jeobá ko tasi aní japi chúriká yúa raʼichabo, echoná Bíbliachi aní jaré pagótami japi raʼíchili Onorúami yúa wiliká, chokóbika ma, nalí we aʼlá riwíwika nokali, jiti bela tamujé ayénachó echi riká nokiboa (1 Crónicas 17:16; Nehemías 8:6; Daniel 6:10; Marcos 11:25). Jeobá ko we natéami niraa iné japi ta yúa raʼichabo, ke ko chuti riká nokiyá echi yúa raʼicha. Ata kilí raʼíchipo o jiwérika ma, kumi ko iyena ke, japi iyénako mi omeri, rawé o ma aʼlí. Japalí ta kilí yúa raʼicha Jeobá ko a ipú chúkuré jarecho ko ke ipú (Nehemías 2:1-6).

11. ¿Piri mi namuti jitra raʼichama Onorúami yúa?

11 ¿Piri mi namuti tánisaré japalí Onorúami yúa raʼicha? Chuwé namuti jitra japi Jeobá a galé. Echi Biblia ko aní: “Ayénata tánsagá mapurigá Riosi olama bilé namuti, mapurigá Binói chopi nakí olánala, echalí Riosi galá kipukú mapurigata tániga raʼícha” (1 Juan 5:14). ¿Ata raʼíchipo japi ta nili tamujé aboni? Ayena. Raʼichawa Jeobá yúa ju japi riká mi raʼicha bilé amigo yúa. Ata ruyé suwaba japi ta nili alí japi ta nata (Salmo 62:8). Ayénachó tánipo espíritu santo jiti ta aʼlá nokiboa (Lucas 11:13, TNM). Ami tánisaré jiti mi iʼwírima jiti we aʼlá machíami nima japi mi isínili alí mi iʼwérili iyama jiti mi anachama japalí mi risoa ikí (Santiago 1:5). Anepo Jeobá japi tamó wikáwima japalí ta cha nokisaa (Efesios 1:3, 7, TNM). Ayénachó ti tánisaré Onorúami japi iʼwírima tamujé téemala alí echi hermanos echoná congregación alí jarecho si (Hechos 12:5; Colosenses 4:12, TNM).

12. ¿Piri nalí we natéami nísaré japalí ta raʼicha Onorúami yúa?

12 ¿Piri nalí we natéami nísaré japalí ta yúa raʼicha Onorúami? Jeobá alí japi isima. Ne sulachí jonsa waʼlú matétarabá iyabo Jeobá jiti echi isimí nijía echi namuti japi ta newalé (1 Crónicas 29:10-13). Jesús ko binérili echi discípulos chúriká yúa raʼichama Onorúami, jéaneli: Emi jériká ti mi raʼichabo Onorúami yúa: ‘Tamujé Onolá japi mi ripá riwigachi atí, kiti riwé japi echi pagótami cha riká raʼichama mujé riwalá jitra. Wilá bilé Silíami jiti nulama jenaʼí. Isí japi mi binoy nakí jenaʼí Wichimóbachi, japi riká mi isimí ripá riwigachi. Tamó iyá jipi echi koʼwáami japi ta newalé, tamó wikawi japi ta cha nokali, japi riká tamujé ma wikáwili japi nokali jarecho pagótami. Kiti riwé japi ta cha nokiboa, nalí tamó tibú echi Diablo jitraʼ” (Mateo 6:9-13, TNM). Jesús ko binérili japi bachá we natéami ju japi ta raʼíchaka tánipo japi ke chibí anérami nima Jeobá riwalá. Alí ayénachó anili japi tánipo japi ma nulama jenaʼí Wichimóbachi echi Silíami japi Onorúami wilali. Echi riká anili japi nokimea ma yúa raʼichasa echi namuti we natéami jitra alí miná ko tánipo echi namuti japi ta newalé. Japalí ta yúa raʼicha Jeobá alí bachá raʼicha echi jitra alí japi binoy isímaré, echi riká ta néwariwéliti japi echi ko ne wabé natéami ju.

13. ¿Chumi kilí isima Jeobá yúa raʼichia?

13 ¿Chumi kilí isima Jeobá yúa raʼichia? Echi Biblia ko tasi aní chumi kilí isima. Japalí mi raʼicha Onorúami yúa ami omérima wilí yúa raʼicha teeli ma, japi mi chu nili. Ami omeri raʼicha Jeobá yúa pe teeli japalí mi koʼméaré, nalí japalí mi matétara iyá o japalí mi risoa nílisa, ami wilí raʼichámiré Jeobá yúa (1 Samuel 1:12, 15). Nalí, ke niráami nipo niwaká wilí oración jiti jarecho ko inema japi ta we aʼlá nokáami ju, japi riká nokali jaré pagótami japalí biteili Jesús (Lucas 20:46, 47). Jeobá ko ke galé jepuná oración. Jeobá ko nakí japi ta ne sulachí jonsa raʼíchipo echi yúa.

14. a) ¿Chumi kisapi raʼichásaré Onorúami yúa? b) ¿Piri ka ta biné Jeobá jitra?

14 ¿Chumi kisapi raʼichásaré Onorúami yúa? Echi ko nakí japi sinibí yúa raʼichabo. Echi Biblia ko aní: “Tániga raʼichasi”, “ne sinibí niráa tániga raʼichasi Riosi yuwa” alí “sinibí galá tániga raʼichási Riosi” (Mateo 26:41; Romanos 12:12; 1 Tesalonicenses 5:17). Jeobá ko sinibí tamó ipuma. Sinibí rawé waʼlú matétara iyaba Jeobá jiti tamó we nakí alí we simá isíami ju. Ayénachó tánipo japi tamó iʼwérili iyama japalí ta aʼmónisa. Ata natéami niraa inésaká echi oración, ata sinibí rawé Jeobá yúa raʼichabo.

15. ¿Chúsiá ta anisare “amén” ma sunisa Jeobá yúa raʼicha?

15 ¿Chúsiá ta anisare “amén” ma sunisa Jeobá yúa raʼicha? Echi raʼíchali amén ko ju “echi riká nima”. Japalí ta echi riká anisaa ata néwariwéliti japi ta ne bichíwali nakí japi echi riká nima japi ta anili (Salmo 41:13). Ayénachó echi Biblia ko aní japi bilé ma sunisa Jeobá yúa raʼicha japoná wiká muchuwi aniboa “amén”, jiwérika o kilira ma, echi riká ta anisáakó ata aniyáaré japi ta aʼlá niraa iné japi anili (1 Crónicas 16:36; 1 Corintios 14:16, TNM).

JAPALÍ TA JEOBÁ YÚA RAʼICHA, ¿CHÚRIKÁ ISIMÍ TAMUJÉ IʼWIRIA?

16. ¿Achi ipúiré Onorúami japalí ta yúa raʼicha? Ruyé.

16 ¿Achi ne bichíwali ipúiré Onorúami japalí ta yúa raʼicha? Ayena. Echi Biblia ko aní japi Onorúami ipú japalí ta echi yúa raʼicha alí nijí japi ta tánili (Salmo 65:2; Isaías 30:19). Jeobá ko a ipú japi ta ané tákoré wiká millones ke japi yúa raʼicha, alí sinéami a iyá japi tánili echi pagótami wikaná niraa.

17. ¿Chúriká nee Jeobá echi ángeles alí echi hermanos jiti tamujé iʼwírima japi ta raʼíchika tali?

17 Jeobá nee echi ángeles alí echi pagótami japi nijéwami ju, echi riká isimí nijía japi ta tánili (Hebreos 1:13, 14). Wiká pagótami ko tánili Onorúami jiti aʼlá binema japi aní echi Biblia alí miná ko jaré testigos simía binérisia. Echi riká newaré japi echi ángeles isimí japi binéritami nima “echi Galabé Riosi Raʼíchala” omáana Wichimóbachi (leeri Apocalipsis 14:6). Ayénachó ta raʼíchili Jeobá yúa japalí ta risoa nili, o bilé namuti ta newalesa ma, alí bilé hermano tamó kuʼírili (Proverbios 12:25; Santiago 2:16).

Jeobá ko nee echi pagótami japi nijéwami ju echi riká isimí nijía japi ta tánili.

18. ¿Chúriká tamó iʼwiri Jeobá japalí ta echi yúa raʼichasa?

18 Jiti a ipuli japi ta tánili, Jeobá ko nijí espíritu santo. Japalí ta risoa nili ata tani Onorúami jiti tamó iʼwírima, echi espíritu santo jitra tamó iʼwírima anacha (2 Corintios 4:7). Ayénachó echoná Bíbliachi ta leérika machí japi Jeobá tamujé a ipuli japi ta aneli, alí cho nikuuri jiti ta aʼlá nokiboa japi echi galé. Ama mi leérisa cho jaré textos japi we simá aní alí mi echi riká ku kanílima. Jeobá ayénachó isima japi bilé animea bilé comentario echoná napawíliwachi japi tamó iʼwérili iyá o bilé hermano japi anciano ju echoná congregación mi leérimiré bilé texto japi aní echi Biblia (Gálatas 6:1).

19. ¿Chúsiá ta natábiré japi Jeobá ke sapú nijí japi ta raʼíchika tánili?

19 Siné kaachi ko ami nátieré chúsiá Jeobá ke mi iʼwiri japi mi tánili raʼíchika, natá japi echi binoy ko machí chu kabú alí chúriká mi iyama japi mi tánili. Jiti Jeobá ko we aʼlá machí japi ta newalé. Nalí be ata bijí tánisaré Onorúami sinibí rawé, jiti ta echi riká nokisáaká ata néwariwélitipo japi ta bichiwi japi a tamó iyama japi ta tánili (Lucas 11:5-10). Isini kaachi Jeobá ko tamó iʼwiri sinúrika japi riká tamó tánili. Japi riká ata raʼíchiré Jeobá yúa japalí ta risoa nili, nalí Jeobá ko ke isimí jiti ta ma ke risoa nílika pirélipo, echi ko jiwérali nijí jiti ta anachabo (leeri Filipenses 4:13, TNM). *

20. ¿Chúsiá ta raʼichásaré Onorúami yúa sinibí rawé?

20 Echi oración we natéami ju, echi riká ta machí japi Jeobá nakí japi ta yúa raʼichabo, echi riká ta cho machí japi a tamó ipú (Salmo 145:18). We ta raʼichásaká ne sulachí jonsa, we ta aʼlá amigos nipo echi yúa.

^ parr. 19 Filipenses 4:13, TNM: “Jiti Onorúami tamí iʼwiri ani omérima anachia suwaba japi ikí”.