Inea japi nirú echoná

Inea: Jena’í mi riwimea

BINELÍWAMI 33

Nokiboa japi riká Daniel

Nokiboa japi riká Daniel

“Mujé ko we natéami ju” (DAN. 9:23).

CANCIÓN sjj 73 Jeobá ko sinibí nikúurima

JAPI BINÉPORÉ a

1. ¿Piri ineli echi babilonios Daniel jitra?

 JAPALÍ Daniel remalí nili echi babilonios tóoli echomí Babilonia, japi we miká nili japoná jonsa biteili, alí ineli japi echi ko “we baʼóami nili” alí japi echi téemala we natéami nili (1 Sam. 16:7). Jiti la echi babilonios binérili jiti we natéami nima echoná Babilonia (Dan. 1:3, 4, 6).

2. ¿Piri nátili Jeobá Daniel jitra? (Ezequiel 14:14).

2 Jeobá ko we galeli Daniel jiti we nijéwami nili, ke bi jiti we baʼóami nili o we natéami. Ata machí japi echi riká ju jiti japalí Daniel 20 bamíbami nili o kecho bijí, Jeobá ko anili japi we nijéwami nili japi riká Noé alí Job, japi wiká bamíali nóchili Jeobá (Gén. 5:32; 6:9, 10; Job 42:16, 17; leeri Ezequiel 14:14). Alí Jeobá ko sinibí we galeli Daniel, japi wiká bamíali biteili alí isili wiká namuti nijéwimia echi (Dan. 10:11, 19).

3. ¿Piri ta binepo jena binelíwami?

3 Jenaʼí binelíwami binepo okuá namuti japi isíami nili Daniel alí japi isili japi we natéami nima Jeobá jitra. Bachá binepo japi Daniel ke majáami nili alí ke riweli Jeobá alí chúriká néwariwélitili. Miná ko binepo chúriká isili Daniel echi riká nimia. Alí ma jubá ko inepo chúriká nokiboa jiti nipo japi riká echi. Tákoré jena binelíwami osairu nátika echi kúruwi alí iwé, sinéami ta omero binea wiká namuti Daniel jitra.

KE MAJÁAMI NII JAPI RIKÁ DANIEL

4. ¿Chu kabú Daniel néwariwélitili japi ke majáami nili?

4 Echi pagótami japi ke majáami ju ayénachó majaa nílimiré, nalí ke riwé japi echi isima japi ke nokimea japi aʼlá ju. Daniel ko bilé remalí ke majáami nili. Ma binepo chu kabú echi riká néwariwélitili. Bachá ikili okuá bamíali simírisa japalí echi babilonios najúnili Jerusalén. Echalí echi silíami Nabucodonosor rimuli bilé waʼlú estatua we ripá wilíami. Jiti la echi ko nuleli sinéami echi we machíami echoná Babilonia piréami, alí ayénachó Daniel, japi anema piri ju japi echi rimuli alí chu aniwáami ju. Ke ruyésaká japi aniwáami ju, sinéami miʼárami nima riweili (Dan. 2:3-5). Daniel ko sapuka isisa riweili jiti ke wiká suwimea echalí. Jiti la echi ko aneli echi silíami japi teeli buwema jiti omérima ruyea piri aniwáami ju japi echi rimuli (Dan. 2:16). Isimia jepuná namuti newaleli japi we bichíyami nima alí ke majáami. ¿Chúsiá? Jiti echoná Biblia ke aní japi Daniel ma ruyéami nili piri aniwáami ju japi jarecho rimuli. Daniel ko raʼíchili echi bikiá amígowala yúa, Sadrac, Mesac alí Abednego, b alí aneli japi tánima Onorúami echi jitra jiti iʼwírima (Dan. 2:18). Jeobá ko a kipuli japi echi tánili alí iʼwírili Daniel jiti omérima ruyea piri aniwáami ju japi rimuli echi Nabucodonosor. ¡Daniel alí echi amígowala ke miʼárami nili!

5. ¿Chu kabú Daniel checho néwariwélitili japi ke majáami nili?

5 Pe aminana japalí ma ruyeli piri aniwáami ju echi waʼlú estatua, Daniel ikili bilecho namuti we jilírami japoná newaleli ke majáami niya. Che siné rawé Nabucodonosor rimuli bilé okó we ripá wilíami. Daniel ko ke majaka ruyeli Nabucodonosor piri aniwáami ju japi echi rimuli, japi riká echi ko aneli japi lowimea alí japi riwema nulayá pe teili bi (Dan. 4:25). Echi riká anésiwa, echi silíami sapú iyosa riweili alí nulayá japi miʼlimea Daniel. Nalí Daniel ke majali alí suwaba ruyeli.

6. ¿Piri iʼwírili Daniel jiti ke majáami nima?

6 ¿Piri iʼwírili Daniel jiti sinibí ke majáami nima? Taa ka jonsa echi ko we aʼlá binéliré echi wénwala jitra. Echi onolá alí echi iyela we aʼlá nijéwili japi Jeobá nuleli echi israelitas, japi echi wénwala binérisaré echi kúchuwala echi Onorúami Nulalila (Deut. 6:6-9). Daniel ke bi machili japi anili echi Makoy Nulalíwami, nalí ayénachó machili jarecho namuti japi Jeobá aneli echi israelitas, japi riká chu iyiri namuti jákami a okésaré alí chu iyiri ko ke (Lev. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13). c Ayénachó we aʼlá machili echi Onorúami puéblowala jitra alí aʼlá machili chu ikili japalí ke nijéwili japi Onorúami nuleli (Dan. 9:10, 11). Suwaba echi namuti japi binoy ikili japalí biteili, isili japi echi we bichíwima japi Jeobá alí echi ángeles sinibí echi iʼwiri (Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19).

Binea, raʼichia Onorúami yúa alí we bichiwia echi, iʼwírili Daniel ke majáami niya. (Iné echi párrafo 7).

7. ¿Piri jarecho namuti iʼwírili Daniel ke majáami niya? (Ayénachó iné echi dibujo).

7 Daniel ko sinibí bineli echi profecías japi osali echi profetas, japi riká echi profecías japi osali Jeremías. Jiti echi riká isili, Daniel ko pe aminana machili japi echi judíos ma mulipi ku buyama echoná Babilonia jonsa (Dan. 9:2). Alí, japalí ineli japi a ikili japi riká anili echi profecías, Daniel ko aminabi we bichíwili Jeobá. Alí sinéami japi we bichiwi Jeobá, ayénachó ke majáami ju (ayénachó iné japi aní Romanos 8:31, 32, 37-39TNM). Bilé namuti we natéami japi iʼwírili Daniel ko nili, sinibí raʼichia Jeobá yúa (Dan. 6:10). Echi ko ruyéi Jeobá echi namuti japi ke aʼlá isié, japi echi inilie alí iʼwírili tanie (Dan. 9:4, 5, 19). Japi riká sinéami tamujé, Daniel ko ke ochérili ke majáami niya. Echi ko kilipi niraa bineli echi riká niya. Nalí, ¿piri namuti iʼwírili? Binea echi Onorúami Raʼicháala, raʼichia Jeobá yúa alí bichiwia echi.

8. ¿Piri tamó iʼwírima ke majáami niya?

8 Tákoré tamujé wénwala ke majáami ju, ke aniwáami ju japi tamujé echi riká cho nipo; nalí tamujé aboi iʼwérili nokisáré echi riká niya. Echi ko ju japi riká binea bilé namuti. Jiti mi binema isiá bilé namuti, ami we aʼlá inésaré echi japi mi bineri alí mi echi riká isísaré. Echi riká cho, jiti ke majáami nipo ati we aʼlá inésaré echi japi ke majáami ju alí ti echi riká cho nokisáré japi riká isimí echi. ¿Piri ta bineli Daniel jitra? Japi ta iʼwérili nokisáré we aʼlá binea echi Biblia, we aʼlá amigo niya Jeobá yúa sinibí raʼíchika ne sulachí jonsa alí we bichiwia japi echi ko sinibí tamó iʼwírima. Ati nokisáaká suwaba jepuná namuti, ati ke majáami nipo japalí ikisaa namuti jilírami.

9. ¿Piri namuti aʼláala ikí japalí ti ke majáami ju?

9 ¿Piri namuti aʼláala ikí japalí ta ke majáami ju? Ma inepo japi ikili Ben, d japi bité echomí Alemania. Echoná escuela, sinéami echi compañeros bichiwie echi evolución alí natie japi ke bichíwali ju japi Onorúami niwali suwaba namuti. Siné rawé echi maestro riweli japi Ben ruyema sinéami echi compañeros chúsiá echi bichiwi japi Onorúami niwali suwaba namuti, alí Ben ko ke majaka ruyeli japi echi bichíwili. Alí miná ko, ¿piri ikili? Ben ko jéaní: “Echi maestro we aʼlá tamí kipuli alí iyali sinéami kini compañérowala bilé copia echi oselí jitra japi ni niwali ruyemia japi ni bichiwi”. Alí, ¿chu anijoli echi Ben compañérowala? Echi ko jéaní: “Wiká we aʼlá tamí kipuli alí anijoli japi we tamí riwiwi”. Japi ikili Ben ata biné japi ke majáami niya isimí japi jarecho tamó riwíwima alí japi machinálima Jeobá jitra. Jiti la we natéami ju japi ta iʼwérili nokiboa ke majáami niya.

JAPI RIKÁ DANIEL, KITI SINÉ RIWÉ JEOBÁ

10. ¿Piri aniwáami ju lealtad?

10 Echoná Biblia, echi raʼíchali hebrea japi traducíriwa “lealtad” aniwáami ju japi ke siné riwé bilé jiti we galéami ju alí simá isíami. Alí wisabé néeliwa ruyemia japi Jeobá we galé japi echi nijéwami ju. Echi raʼíchali ayénachó néeliwa ruyemia japi echi Onorúami puéblowala we galé anakupi niraa (2 Sam. 9:6, 7). Ayénachó echi japi we galé bilé, pe aminana aminabi we inílima we galea alí ke siné riwénalima. Echi riká ikili echi profeta Daniel.

Jiti Daniel sinibí we nijéwami nili, Jeobá ko tibuli néeka bilé ángel jiti echi mauyá ke ikima Daniel. (Iné echi párrafo 11).

11. ¿Piri namuti jilírami ikili Daniel japalí ma simírikami 90 bamíbami nili? (Ayénachó iné echi bachá dibujo japi chukú jena oselí).

11 Japalí Daniel biteili, sinibí néwariwélitili japi nijéwili Jeobá alí ke siné riweli. Japi riká, japalí ma simírikami 90 bamíbami nili, ikili bilé namuti we jilírami. Echalí echi medos alí persas nuláami nili echoná Babilonia, alí echi silíami ko nili echi Darío. Jaré echi weli jáwami we kichili Daniel alí ke riwiwie Jeobá. Jiti la napawika nátili chúriká miʼlimea Daniel. Echi ko nokali japi echi silíami Darío osaká risensia iyama jiti nirúlima bilé nulalíwami japoná Daniel néwariwélitima achi nijéwami ju Onorúami o wechi ko echi silíami. Daniel ko riwesa riweili raʼichia Jeobá yúa bilepi michá bi jiti néwariwélitima japi nijewi echi silíami. Daniel ko ke nijéwili, jiti la pátami nili japoná uchutie echi mawiyá; nalí Jeobá ko a niyúbili jiti ke riweli nijewia (Dan. 6:12-15, 20-22). ¿Piri tamó iʼwírima jiti ke riwepo nijewia Jeobá japi riká Daniel?

12. ¿Piri isili Daniel jiti aminabi ke riwénalima Jeobá?

12 Jiti ta ke riwepo nijewia Jeobá ati we galésaré. Daniel ko ke riweli nijewia Jeobá jiti we galeli. A keʼré japi echi ko ke riweli galea Jeobá jiti nátili chúriká isíami ju echi alí chúriká néwariwélitili (Dan. 9:4). Ayénachó Daniel newalali suwaba echi namuti japi isili Jeobá echi jitra alí echi puéblowala, alí waʼlú matétara iyali ne sulachí jonsa (Dan. 2:20-23; 9:15, 16).

Japi riká Daniel, ke mi siné riwema nijewia Jeobá, ami we galésaká echi ne sulachí jonsa. (Iné echi párrafo 13).

13. a) ¿Piri namuti we jilírami ikí jaré kúruwi alí iwé japi cristianos ju? Ruyé bilé ejemplo. (Ayénachó iné echi foto). b) Japi riká machina echoná video, ¿piri mi omérima anea bilé mi nárisa achi echi testigos aʼlá niraa iné japi riká noká echi homosexuales? (Iné echoná jw.org echi video japi rewé Japalí nokiwá aʼlá namuti kilí piréliwa).

13 Japi riká Daniel, jipi rawé wiká kúruwi alí iwé piré japoná echi pagótami ke riwiwi Jeobá alí ke nijewi japi echi nulá. A keʼré japi echi pagótami kichima echi japi galé Jeobá alí jarecho ko iʼwérili anémiré echi kúruwi alí iwé jiti riwema nijewia Jeobá. Echi riká ikili Gabriel, japi bité echomí Australia. Japalí remalí nili alí simiyé echoná escuela, siné kaachi echi maestra nárili sinéami piri nokimea bilé amigo anésaká japi homosexual ju. Echi maestra ko anili japi biléana mi jama echi japi ke cha riká iné japi riká ju echi amigo alí biléana mi echi japi a cha riká iné. Gabriel ko jéaní: “Pe nijé bi alí bilecho testigo, ke aʼlá niraa ineli japi echi amigo homosexual nima”. Alí japi ikili pe aminana aminabi we jilí nili Gabriel jitra. ¿Chúsiá? Echi ko jéaní: “Japalí ti echoná clase mochili, sinéami echi compañeros alí echi maestra ke riweli kawélika raʼichia tamujé jitra. Ani iʼwérili isiki kilí niya alí we aʼlá ruyea japi ni bichiwi, nalí ke bilé tamí kipuli”. ¿Chu nílili Gabriel? Echi ko jériká aní: “Ke ni galeli japalí kawélika raʼíchili tamí jitra, nalí be, ani we kaníliki machiyá japi ni nijéwili Jeobá alí jiti ni anili japi ni bichiwi”.

14. ¿Piri ta nokisáré jiti ta ke siné riwepo nijewia Jeobá?

14 Japi riká Daniel tamujé ayénachó oméripo sinibí nijewia Jeobá, ati iʼwérili nokisáaká galea ne sulachí jonsa. Alí jiti ta aminabi we galepo Jeobá, ati we aʼlá machisáré chúriká ju echi, bineka echi namuti japi echi niwali (Rom. 1:20). Alí, ¿piri namuti nirú japi iʼwírima echi kúruwi alí iwé jiti aminabi we galema alí riwíwima Jeobá? Japoná aní “¿A bilé isíliré niwayá?” nirú videos alí oselí japi mi omérima inea. Ayénachó mi omérima leeria echi folletos ¿Es la vida obra de un Creador? alí El origen de la vida. Bilé hermana japi bité echomí Dinamarca Esther riwéami, jériká anili echi oselí jitra: “We ni galé japi riká ruyé echi oselí. Ke tamó ané japi ta bichíwisaré, nalí we aʼlá tamó ruyé chúriká ju echi namuti jiti tamujé aboi bichíwipo”. Ben, japi ta jitra raʼíchili echoná párrafo 9, jéaní: “Jepuná oselí tamí iʼwírili jiti ni we bichíwima. Echoná ni bineki japi a bichíwali ju japi Jeobá niwali suwaba echi namuti”. Ma binesa echi namuti jitra, ami natama japi riká aní echi Biblia echoná Apocalipsis 4:11: “Tamujé Walubélawala [Jeobá], Mujemi tamujé Riósawala ju. Galá níima mapu Mujemi chopi waminabi walubéraga anérami níima. Ayénachó galá níima mapu Mujemi chopi waminabi galabé oʼwikérami níima [...], mapujiti Mujemi niwáli ne suwaba namuti”. e

15. ¿Piri jarecho namuti nokiboa jiti ta aminabi we aʼlá amigos nipo Jeobá yúa?

15 Bilecho namuti japi tamó iʼwírima aminabi galea Jeobá ko ju, binea echi Jesús jitra. Echi riká isili bilé hermana Samira riwéami japi bité echomí Alemania. Echi ko jéaní: “Ani aminabi we machiki Jeobá binea Jesús jitra”. Japalí tiwé nili, Samira ko we jilí nirali inamia japi Jeobá a newa nili, nalí ke echi riká ikili Jesús yúa. Ayénachó jéaní: “We ni galé japi riká ju Jesús jiti echi ko we galeli echi kuuchi alí ke jilí nili echi amígowala niya”. Japalí Samira aminabi we machili Jesús, ayénachó aminabi we aʼlá amígawala nili Jeobá yúa. ¿Chúsiá? Echi ko jéaní: “Kilipi niraa ani bineki japi Jesús ne sojí chopi iyiri ju japi riká echi Onolá, jiti suwaba isimí japi riká echi. Ayénachó ni bineki japi Jeobá júali echi binoy Nolá jenaʼí Wichimóbachi jiti ta machiboa chúriká ju echi binoy” (Juan 14:9). Kúruwi alí iwé, a timí we aʼlá amigos nínalaká Jeobá yúa, iʼwérili nokisí we aʼlá binea Jesús jitra. Echi riká timí nokisáaká, a timí aminabi we galema Jeobá alí timí ke siné riwema echi.

16. ¿Chúsiá we natéami ju japi ta ke riwepo japi ta we galé? (Salmo 18:25; Miqueas 6:8).

16 Echi pagótami japi ke siné riwé japi echi galé, we aʼlá amigos olá alí ke rojaní echi yúa (Rut 1:14-17). Ayénachó, japalí ti ke siné riwé Jeobá, ata we kilí nili. ¿Chúsiá? Jiti ta machí japi Jeobá ke siné riwema japi ke siné riwé echi (leeri Salmo 18:25; Miqueas 6:8). ¿Kechi ko ti we kanili machiyá japi echi Walubéala japi niwali suwaba namuti tamujé amígowala nínali tákoré ti ke me natéami ju? Ke bilé namuti o tamujé sayérala isima japi ta riwepo Jeobá amígowala niya, ke cho riwepo tákoré ti suwiyé (Dan. 12:13; Luc. 20:37, 38, TNM; Rom. 8:38, 39). Jiti la, we natéami ju japi ta nokiboa japi riká Daniel jiti echi riká ke siné riwepo Jeobá.

AMINABI BINÉ DANIEL JITRA

17, 18. ¿Piri jarecho si namuti ati omeri binea Daniel jitra?

17 Jenaʼí binelíwami ati bineli okuá namuti bi japi riká isíami nili Daniel. Nalí ati omeri binea jarecho wiká namuti si echi jitra. Japi riká, Jeobá ko isili japi Daniel inema alí rimuma jaré namuti japi ikimea riweili, ayénachó isili japi omérima ruyea piri aniwáami ju. Wiká echi profecías ma echi riká ikili alí jarecho ko tamó ruyé echi namuti japi ikimea pe aminana omáana Wichimóbachi.

18 Echoná biléala binelíwami ata binepo okuá profecías japi osali Daniel. Aʼlá inamia echi namuti, sinéami tamó iʼwírima jipi rawé jiti we aʼlá nátika nokiboa. Jepuná profecías ayénachó tamó iʼwírima jiti ke majáami nipo alí ke siné riwepo Jeobá, ayénachó jiti anachabo echi karú ikiwáami japi ma mulipi ikimea.

CANCIÓN sjj 119 Aʼlá wichíwipo Jeobá

a Echi kúruwi alí iwé japi cristianos ju ikí namuti we jilírami japoná néwariwélitisaré achi ke majáami ju alí we nijéwami. A keʼré japi echi compañeros echoná escuela, kaweli echi jitra jiti bichiwi japi Onorúami niwali suwaba echi namuti o anémiré japi ke aʼlá nátami ju jiti nijewi japi aní echi Biblia. Jenaʼí binelíwami ati binepo japi ke majaka nijewi alí ke siné riwé Jeobá, we aʼlá nátami ju japi riká echi profeta Daniel.

b Echi riká riwarali echi babilonios.

c A nirú bikiá namuti japi jitra Daniel ke aʼlá niraa ineli koʼyá echi koʼwáami japi nijili echi babilonios: 1) a keʼré japi echi namuti jákami sapala nili japi echi Onorúami Nulalila anili japi ke okésaré (Deut. 14:7, 8); 2) a keʼré japi echi namuti jákami sapala a bijí léami nili (Lev. 17:10-12); 3) a keʼré japi echi koʼwáami iyárami nili echi dioses ke bichíwali, jiti la koʼyá nili japi riká ko echi nijewia (ayénachó iné japi aní Levítico 7:15 alí 1 Corintios 10:18, 21, 22).

d Sinúrika ju jaré riwalá.

e Jiti mi aminabi we galema Jeobá, ayénachó mi omeri binea echi libro Acerquémonos a Jehová, japi we aʼlá ruyé chu isíami ju Jeobá.