Inea japi nirú echoná

Inea: Jena’í mi riwimea

BINELÍWAMI 7

We aʼlá binepo japalí ti leeri echi Biblia

We aʼlá binepo japalí ti leeri echi Biblia

“¿Piri oserúa chukú echoná nulalíwami? ¿Piri mi leeri echoná?” (LUC. 10:26, TNM).

CANCIÓN sjj 97 Onorúami Raʼicháala ko we natéami ju

JAPI BINÉPORÉ a

1. ¿Chúriká ti machí japi Jesús we natéami niraa ineli echi Onorúami Raʼicháala?

 ¿ATI siné kaachi nátili chúriká níliré kipúa Jesús japalí binérili? Jesús ko sinibí binérili japi aní Onorúami Raʼicháala alí ke ineka ruyeli. Ati machí japi echi riká nili jiti echi riká isili pe aminana japalí ma pakoli alí echi raʼíchali jitra japi anili kecho mukuyá (Deut. 8:3; Sal. 31:5; Luc. 4:4; 23:46, TNM). b Alí echi bikiá bamíali miná nasipa japalí iyénili nawesia, Jesús ko wisabé leérili echi Onorúami Raʼicháala, anili japi echoná aní alí ruyeli (Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28, TNM; Luc. 4:16-20).

Japalí Jesús biteili jenaʼí Wichimóbachi, néwariwélitili japi we galeli echi Onorúami Raʼicháala alí isili japi riká bineli echoná (iné echi párrafo 2).

2. ¿Chúsiá Jesús we aʼlá machili japi aní echi Onorúami Raʼicháala? (Iné echi bachá dibujo japi chukú jena oselí).

2 Kecho bijí pakoa alí kecho chotasia nawesia, Jesús ko sinibí rawé leérili echi Onorúami Raʼicháala alí sinibí aʼlá kipuli japalí jarecho leerie alí raʼichie echi jitra. Ayénachó a keʼré japi echi ko kipuli José alí María raʼíchami echi Oserúami jitra echi téemala yúa (Deut. 6:6, 7). c Ati we aʼlá machí japi echi ko sinibí sábado rawé simíami nili echomí sinagoga echi téemala yúa alí we aʼlá kipuli japalí jarecho leerie echi Onorúami Raʼicháala (Luc. 4:16). Alí miná ko binoy niraa leérili. Jiti echi riká isili, echi ko we galeli echi Onorúami Raʼicháala alí ayénachó néwariwélitili japi we machili japi aní echoná. Bilé ejemplo ko ju japi isili japalí 12 bamíbami nili. Japalí echi binériami japi we machíami nili echi Moisés nulalila, kipuli japi “Jesusi echirigá galá machigá ku nijéwali, abóniko anili mapu Binói ne wabé machíami níili” (Luc. 2:46, 47, 52).

3. ¿Piri binepo jena binelíwami?

3 Ata sinibí rawé leérisaká echi Onorúami Raʼicháala, tamujé ayénachó oméripo we aʼlá machiyá alí galea japi aní echoná. Nalí, ¿piri ta nokiboa jiti japi ta leeri tamó iʼwírima? Jiti machiboa, ma inepo japi aneli Jesús echi japi we aʼlá machili echi nulalíwami, japi riká echi escribas, fariseos alí saduceos. Tákoré echi ko sinibí leerie echi Oserúami, ke riweli japi aboi iʼwírima japi aní echoná. Jesús ko ruyeli bikiá namuti japi nokisaa riweili echi escribas, fariseos alí saduceos. Japi anili Jesús tamó iʼwírima, jiti 1) aʼlá inámipo japi ta leeri, 2) binepo echi namuti we natéami japi aní echi Biblia alí 3) riwepo japi echi Onorúami Raʼicháala aminabi tamó iʼwírima.

AʼLÁ INÁMIPO JAPI TA LEERI

4. Japi riká aní Lucas 10:25-29, ¿chúsiá we aʼlá ju japi ta inámipo japi ta leeri?

4 Ata aʼlá ináminali japi aní echi Biblia, jiti echi riká japi ta leeri a tamó iʼwírima. Natabo japalí Jesús raʼíchili bilé rijoi yúa japi we machíami nili echi Onorúami nulalila (leeri Lucas 10:25-29, TNM). Echi rijoi ko nárili piri isísaré jiti omérima sinibí bitea, nalí kecho ruyea, Jesús ko bachá nárili piri aniyá echi Onorúami Raʼicháala. Echi ko jéaneli: “¿Piri oserúa chukú echoná Nulalíwami? ¿Piri mi leeri echoná?”. Echi ko we aʼlá anili japi riká oserúa chukú echoná Onorúami Raʼicháala, japi we galésaré Onorúami alí echi pagótami (Lev. 19:18; Deut. 6:5). Nalí aminá ko nárili: “¿Jepi ju echi pagótami?”. Echi riká aniká, néwariwélitili japi ke inámili japi leérili. Jiti la echi ko ke machiyé chúriká nijéwima japi leérili.

Sinéami ta iʼwérili nokisáré aʼlá inamia japi ta leeri

5. Japalí ta leeri echi Biblia, ¿chúsiá we aʼlá ju japi ta raʼichabo Jeobá yúa alí ke sapú niraa leéripo?

5 Ati sinibí leériami nísaká echi Biblia, echi tamó iʼwírima aʼlá inamia japi aní echoná. Jiti la japalí ti leeri, nokiboa jaré namuti. Bachá, kecho bijí chotasia leeria raʼichabo Jeobá yúa. Alí tánipo espíritu santo jiti tamó iʼwírima aʼlá inamia japi ta leeri alí ke natabo jarecho namuti. Okuá, ke sapú niraa leéripo, jiti echi riká aʼlá natabo japi ta leeri. Ayénachó aʼlá nima japi ta jiwérika leéripo o kipubo audio echi Biblia jitra. Isiá jepuná tamó iʼwírima nilia japi riká ko tamujé si jaria echoná, echi riká ko ke ti wikawabo japi ta biné (Jos. 1:8). Bikiá, japalí ti ma sunisa leeria, checho ku raʼichabo Jeobá yúa matétara iyamia echi Raʼicháala jitra alí tánipo japi tamó iʼwírima nokayá japi ta leérili.

¿Chúsiá we aʼlá ju japi ta osiboa pe kuabi namuti japi tamó iʼwírima aʼlá inamia alí ku néwalayá japi ta bineli? (Iné echi párrafo 6).

6. ¿Chúsiá we aʼlá ju japi ta nárika nokiboa alí osiboa japalí ti leeri echi Biblia? (Ayénachó iné echi fotos).

6 ¿Piri ayénachó tamó iʼwírima aminabi aʼlá inamia japi ta leeri? Nárika nokiboa jepuná: “¿Jepi ju echi pagótami japi jitra we raʼicha? ¿Jepi ju japi raʼicha? ¿Jépuká ané echi raʼíchali alí chúsiá? ¿Kumi alí chu kabú echi riká ikí?”. Jepuná náriwami ko tamó iʼwírima jiti ta natabo chu iyiri ju echi namuti we natéami. Ayénachó ti omero osayá pe kuabi namuti alí echi ko tamó iʼwírima aʼlá moʼayá japi ta bineli. Nalí, ¿piri ti osiboa? Echi japi ta nárika nokali, japi ta aali, echi namuti we natéami, chúriká ti nílili japalí ti leérili echi alí chúriká ti nokiboa japi ta leérili. Ati nokisáaká jepuná namuti japalí ti leeri echi Biblia, ati nílipo japi Jeobá ju japi tamó raʼichi.

7. Japalí ti leeri echi Biblia ati newalé echi discernimiento, ¿chúsiá? (Mateo 24:15).

7 Jesús ko anili bilé namuti japi ta newalé jiti ta aʼlá inámipo japi aní echi Biblia, echi ko ju: echi discernimiento (leeri Mateo 24:15, TNM). Nalí, ¿piri ju echi discernimiento? Echi ko ju japalí bilé we aʼlá nata alí machí chúriká bilé namuti chopi iyiri ju bilecho yúa alí piri namuti ke chopi iyiri ju. Ayénachó ju japalí ti aminabi nata bilé namuti alí aʼlá ti inami tákoré we jilí ju. Echi riká ti nokisáaká, tamó iʼwírima machiyá japi jaré namuti japi ta leeri, ikili japi riká anili echi profecías. Jiti la, we natéami ju japi ta we aʼlá natabo jiti echi riká aʼlá inámipo japi aní echi Biblia.

8. ¿Piri tamó iʼwírima jiti ta aʼlá nátika leéripo?

8 Jeobá ju japi iʼwiri japi echi nijéwami ju jiti aʼlá inámima japi leeri echoná Biblia. Jiti la echi yúa raʼichabo alí tánipo japi tamó iʼwírima machiyá japi ta leeri (Prov. 2:6). Nalí, ke ti bi anésaré japi tamó iʼwírima, ayénachó ke ti sapú leérisaré alí ti we aʼlá natásaré acha echi namuti ju japi ta ma machí. A nirú wiká publicaciones japi tamó iʼwírima echi riká nokayá, japi riká echi Guía de estudio para los testigos de Jehová. Ati binésaká echi oselí, we ti aʼlá inámipo japi ta leeri echoná Biblia, alí ti machiboa chúriká nijéwipo japi ta biné (Heb. 5:14). Ati sinibí we aʼlá natásaká japi ta leeri, ati aminabi we aʼlá inámipo echi Biblia.

BINEPO ECHI NAMUTI WE NATÉAMI JAPI ANÍ ECHI BIBLIA

9. ¿Piri namuti ke natéami niraa ineli echi saduceos?

9 Tákoré echi saduceos ko we aʼlá machiyé echi malí libros echi Oserúami Hebreas, nalí ke natéami niraa ineli echi namuti we natéami japi aní Onorúami Raʼicháala. Natá japi aneli Jesús echi saduceos japalí raʼíchili achi ku owínima japi ma suwili. Jesús ko aneli: “¿Kechi timí leérili japi osali Moisés echoná oselí, japalí Onorúami aneli echoná kuwíchali nasípaka: ‘Nijé ju Abrahán Onorúamiwala, Isaac Onorúamiwala alí echi Jacob Onorúamiwalaʼ?” (Mar. 12:18, 26, TNM). A keʼré japi echi saduceos wisabé niraa leérili echi raʼíchali, nalí japi aneli Jesús néwariwélitili japi echi ko ke natéami niraa ineli japi ku owínima echi suwíami (Mar. 12:27; Luc. 20:38, TNM). d

10. ¿Piri namuti we natéami ju japi ta natabo japalí ti leeri?

10 Japi anijoli echi saduceos alí japi aneli Jesús, ¿piri ta biné echi jitra? Japi we natéami ju japi ta natabo piri tamó bineri bilé versículo o echi historia japi ta leeri. Ayénachó ati binénali echi namuti we natéami alí echi busuréliami japi uchuwi echoná Biblia tákoré jilí ju inámilia.

11. Japi riká aní 2 Timoteo 3:16, 17, ¿piri tamó iʼwírima binea we natéami namuti japi aní echi Biblia?

11 ¿Chúriká ti machiboa echi namuti we natéami japi aní echi Biblia? Binepo japi aní 2 Timoteo 3:16, 17 (leeri). Echi texto ko aní japi “suwaba Riosi Raʼíchala osirúami wabé galá ju”. ¿Chúsiá? Jiti echi ko “galabé niráa [bineri]”, “oyérami ju”, “galá ruyé” alí tamó iʼwiri “wachínaga ologá piréliya”. Alí echi libros japi uchuwi echoná Biblia japi ke me néeliwa, ayénachó tamó iʼwiri. Jiti la, japalí ti leeri natabo piri tamó bineri Jeobá jitra, japi echi isima alí echi busuréliami japi echi nijí. Jiti bilé ejemplo japi ta leeri tamó oyérima, ¿piri nokiboa? Inepo suwaba echi namuti japi tamó iʼwírima riwea echi namuti japi ke aʼlá ju, alí echi riká ti sinibí nijéwipo Jeobá. Ayénachó natabo chúriká echi ejemplo tamó galá ruyé bilé namuti jitra japi ta ku aʼlá natásaré, a keʼré japi bilé tamó aneli japalí ta nawisasia simíali. Alí, ¿piri ta nokisáré jiti echi ejemplo tamó iʼwírima wachínaga ologá piréliya? Ati binésaré suwaba japi tamó iʼwírima natia japi riká Jeobá. Japalí ta leeri ati newalásaká jepuná naó namuti, echi tamó iʼwírima binea we natéami namuti japi aní echi Biblia.

RIWEPO JAPI TA LEERI ECHONÁ BIBLIA TAMÓ IʼWÍRIMA

12. ¿Chúsiá Jesús nárili echi fariseos acha leérili echi oserúami?

12 Echi fariseos ko ke aʼlá nátika leérili echi Onorúami Raʼicháala, jiti bela Jesús ko nárili echi ‘¿Kechi timí leérili echi Oserúami?ʼ (Mat. 12:1-7). e Echi fariseos ko anijoli japi echi discípulos ke tasi nijéwili echi nulalíwami japi anili piri ke nokisaa riweili sábado rawé. Ruyemia, Jesús ko ruyeli okuá ejemplos japi uchuwi echoná oserúami alí bilé versículo japi chukú echoná Oseas. Echi riká Jesús néwariwélitili echi fariseos japi echi ko ke inámili echi nulalíwami alí japi we cha riká nokáami nili. Jepuná rijoi ko sinibí leerie echi Onorúami Raʼicháala, nalí ke iʼwírili. ¿Chúsiá? Jiti echi ko we niráami nili alí leérili bi anemia jarecho japi ke aʼlá noká, jiti la ke inámili japi leérili (Mat. 23:23; Juan 5:39, 40).

13. ¿Chúsiá ke niráami nipo japalí ti leeri echi Biblia?

13 Japi anili Jesús, tamó bineri japi ta aʼlá nátika leérisaré echi Biblia. Ke nipo japi riká echi fariseos, nalí riwepo japi Jeobá tamó binérima alí ke niráami nipo. Ayénachó kilí niraa narepo “Riosi Raʼíchala, echi mapu ichirúami niráa níili echoʼná ʼyemi sulálachi” (Sant. 1:21). Alí ati kilí nísakó ayénachó riwepo japi Onorúami Raʼicháala japi riká nawará ikimea tamujé sulálachi. Japalí ta leeri echi Biblia, ke niráami nipo alí ke natia iyénipo echi namuti japi ke aʼlá noká jarecho. Ati echi riká nokisáaká nokiboa jepuná namuti: wikáwiami nipo, natimáami alí galéami.

¿Chúriká ti machiboa achi ti riwé japi echi Onorúami Raʼicháala tamó iʼwírima? (Iné echi párrafo 14). f

14. ¿Chu iyiri náriwami tamó iʼwírima machiyá achi ta riwé japi echi Biblia tamó iʼwírima? (Ayénachó iné echi fotos).

14 Japi riká ti ju jarecho yúa néwariwéliti achi ta riwé japi aní echi Biblia tamó iʼwírima. Jiti echi fariseos we chati suléami nili, ke aʼlá inámili japi aní Onorúami Raʼicháala alí echi ko sinibí cha riká ineli japi nokayé jarecho (Mat. 12:7). Jiti la, aʼlá natásaré chúriká ti iné jarecho alí chúriká ti noká echi yúa. Japi riká, ¿achi ti sinibí raʼicha echi aʼláala namuti japi noká jarecho, o wechi ko ti iné japi ke aʼlá noká? ¿Achi ti sinibí wikawi jarecho, o iyoa ti ripí alí cha riká ti raʼicha echi jitra? Echi náriwami tamó iʼwírima machiyá achi japi ta nata, japi ta nili alí japi ta noká ju japi riká ti biné echoná Biblia (1 Tim. 4:12, 15; Heb. 4:12).

LEERIA ECHI BIBLIA TAMÓ KANÍLITI

15. ¿Chu nílili Jesús echi Onorúami Raʼicháala jitra?

15 Jesús ko we galeli japi aní Onorúami Raʼicháala alí bilé profecía ma echi riká oserúa chukuli echoná Salmo 40:8: “We ni kanili, jiti ni nocha japi mujé tamí nulé, japi mi nulá ne sulachí jonsa ni isimí”. Jiti Jesús we kanílili leeria echi Onorúami Raʼicháala, jepuná iʼwírili jiti we kanílima alí aminabi nóchilima Jeobá. Tamujé ayénachó we kanílika nóchilipo Jeobá ati iʼwérili nokisáaká leeria echi Onorúami Raʼicháala alí galea japi aní echoná (Sal. 1:1-3).

16. ¿Piri mi isínali aminabi we aʼlá binemia japi aní echi Biblia? (Iné echi recuadro “ Japi anili Jesús tamó iʼwiri jiti aʼlá inámipo japi ta leeri”).

16 Japi isili alí japi anili Jesús, tamó iʼwiri jiti aminabi we aʼlá nokiboa leeria alí binea echi Biblia. Jiti aʼlá inámipo japi ta leeri, raʼichabo Jeobá yúa, ke sapú leéripo, nárika nokiboa alí osiboa pe kuabi namuti japi ta bineli. Ayénachó aʼlá nátika leéripo alí aapo echoná publicaciones. Alí japalí ti leeri echi historias japi ke me machiwá, aapo echoná echi namuti we natéami japi tamó bineri. Ata nakiyaka japi aní echi Biblia tamó iʼwírima, ke niráami nísaré alí ke natia járisaré piri namuti ke aʼlá noká jarecho. Ati echi riká nokisáaká japalí ti leeri echi Biblia, ati binepo namuti we natéami alí ti aminabi mulíwipo Jeobá (Sal. 119:17, 18; Sant. 4:8).

CANCIÓN sjj-S 95 La luz brilla más cada día

a Japi ta Jeobá nijéwami ju, ata iʼwérili noká leeria echi Biblia sinibí rawé. Jarecho pagótami ayénachó leeri, nalí ke aʼlá inami japi aní echoná. Echi riká cho ikili japalí Jesús biteili. Ma binepo piri aneli Jesús echi japi leérili echi Biblia alí chúriká ti nokisáré tamujé jiti aʼlá inámipo japi aní echi Biblia.

b Japalí Jesús ma pakoli alí chapirúami nili echi espíritu santo jitra, a keʼré japi echi ko ku newalali japi riká biteili ripá siyónachi kecho nawayá jenaʼí Wichimóbachi (Mat. 3:16).

c María ko we aʼlá machiyé japi aní echi Onorúami Raʼicháala alí wisabé niraa anili japi aní echoná (Luc. 1:46-55). A keʼré japi echi alí José ke olali winomí jiti ralimea bilé copia echi Oserúami jitra. José alí María we aʼlá kipúa mochíliré japalí jarecho leérili echi Onorúami Raʼicháala echoná sinagoga, jiti la we aʼlá newaláliré japi anili echoná.

d Iné echi artículo “Acérquese a Dios: ‘Él es el Dios [...] de los vivosʼ”, echoná oselí Echi Nawésami 1 inárachi febrero 2013.

e Echoná Mateo 19:4-6, TNM, ata iné japi Jesús checho aneli echi fariseos: “¿Kechi timí leérili echi oserúami?”. Tákoré echi ko aʼlá machiyé japi chúriká Jeobá niwali echi namuti, nalí ke nijéwili echi nulalíwami japi Jeobá iyali echi niwíkami.

f JAPI RUYÉ JAPI MACHINA ECHONÁ FOTO: Echoná salón bilé hermano japi atí echoná sonido alí uchá echi video, wisabé niraa ke aʼlá isimí. Nalí, ma sunisa echi napawíliwami echi hermanos ko ané japi we iʼwérika isili echi nóchili alí matétara iyá.