Inea japi nirú echoná

Inea: Jena’í mi riwimea

BINELÍWAMI 43

Jeobá ko isima japi mi jiwérami nima

Jeobá ko isima japi mi jiwérami nima

“Echi ko isima japi ke nokema, echi ko isima japi jiwérami nima, echi ko isima japi ke rujima” (1 PED. 5:10, TNM).

CANCIÓN sjj 38 Jeobá mi iʼwérili iyá

JAPI BINÉPORÉ a

1. ¿Jépuká iyali jiwérali echi rijoi we nijéwami japi chabé pireili?

 ECHI Biblia ne sojí sinibí aní japi echi we nijéwami ju japi riká pagótami we jiwérami. Nalí isini kaachi jaré ke jiwérami ka nílili. Japi riká, isini kaachi echi silíami David ke majáami nili alí we jiwérami ka nílili “japi riká bilé kawírali”, nalí isini kaachi ko ke me jiwérami nílili alí we majáami (Sal. 30:7). Alí, tákoré Sansón we jiwérami nili japalí Jeobá iyayé binoy jiwérala, echi ko anili japi Jeobá ke iʼwírisaká, echi ko ke jiwérami nima japi riká jarecho rijoi (Juec. 14:5, 6; 16:17). ¿Jépuká jiwérali iyali echi rijoi we nijéwami? Jeobá.

2. ¿Chúsiá Pablo anili: “Japalí ni ke jiwera, echalí ko ni we jiwérami ju”? (2 Corintios 12:9, 10).

2 Echi apóstol Pablo machili japi echi ayénachó a newaleli echi Jeobá jiwérala (leeri 2 Corintios 12:9, 10, TNM). Japi riká sinéami tamujé, Pablo ayénachó nayuli (Gál. 4:13, 14). Ayénachó echi ko iʼwérili isili aʼlá isiá (Rom. 7:18, 19). Alí isini kaachi a we nátili alí majaa nílili japi mukumea (2 Cor. 1:8, 9). Tákoré echi riká nílili echi ko jéanili: “Japalí ni ke jiwera, echalí ko ni we jiwérami ju”. ¿Chúsiá echi riká anili? Jiti Jeobá iyali jiwérala japi echi newaleli, alí echi riká iʼwírili jiti we jiwérami ka nílima.

3. ¿Chu yiri náriwami binepo jena binelíwami?

3 Jeobá aní japi ayénachó isima japi tamujé jiwérami nipo (1 Ped. 5:10, TNM). Nalí jiti Jeobá echi riká isima, tamujé ko ke ti buwea bi mochísaré. Natabo bilé carro jitra. Jiti echi carro maama newalé bilé jiwérami motor, nalí echi motor ke isima japi echi carro maama ke bilé pagótami rikésaká echi acelerador. Japi riká echi motor, Jeobá ayénachó tamujé iyama jiwérali. Nalí ayénachó tamujé bilé namuti nokisáré japi riká ko rikea echi acelerador. Nalí, ¿piri tamó iyá Jeobá jiti ta jiwérami nipo? Alí, ¿piri nokisáré tamujé jiti a tamó iʼwírima? Jiti ta machiboa, ma binepo chúriká Jeobá jiwérali iyali echi profeta Jonás, María echi Jesús iyela alí echi apóstol Pablo. Ayénachó binepo japi jipi echi riká cho isimí tamujé yúa.

RAʼICHIA JEOBÁ YÚA ALÍ BINEA ECHI BIBLIA TAMÓ JIWÉRALI IYÁ

4. ¿Piri ta nokisáré jiti narepo echi Jeobá jiwérala?

4 Bilé namuti japi ta nokisáré jiti narepo echi Jeobá jiwérala ko ju, japi ta raʼichásaré echi yúa. Jeobá ko a tamujé kipuma alí tamó iyama binoy jiwérala (2 Cor. 4:7). Ayénachó aʼlá nima japi ta leéripo echi Biblia alí japi ta natabo japi aní echoná (Sal. 86:11). Japi aní Jeobá echoná Bíbliachi, tamujé jiwérali iyama (Heb. 4:12). Jiti la, ami raʼichásaká Jeobá yúa alí mi leérisaká echi Biblia, ami narema echi jiwérala japi mi newalé jiti anachama, kanílika nóchilimia Jeobá alí jiti mi omérima isiá echi nóchali japi mi jilí niraa isiá. Inepo chúriká Jeobá jiwérali iyali echi profeta Jonás.

5. ¿Chúsiá Jonás newaleli jiwérali?

5 Jonás newaleli jiwérali jiti Jeobá ko nuleli bilé nóchali we natéami. Nalí, jiti we majali, echi ko bilecho barco aseli alí simili japoná ke simisaa riweili. Jiti la, echi alí sinéami japi echoná barco mochili, ne sojí suwili japalí waʼlú ukili alí we jiwérami. Japalí Jonás pátami nili echoná baʼwírili, bilé waʼlú rochí waʼali alí echoná ropálachi ripili. Alí, ¿chu níliliré Jonás? ¿Achi nátiliré japi echoná mukumea? ¿Achi nátiliré japi Jeobá ma ke iʼwírima? Jiti la echi ko we majaa níliliré.

Japi riká echi profeta Jonás, ¿piri tamó jiwérali iyama jiti anachabo bilé namuti jilírami? (Iné echi párrafos 6 aminá 9).

6. ¿Piri isili Jonás jiti jiwérali narema japalí pachana rochí ropálachi asali? (Jonás 2:1, 2, 7).

6 ¿Piri isili Jonás jiti jiwérali narema alí jiti ke bineli ka nílima? Echi ko Jeobá yúa raʼíchili (leeri Jonás 2:1, 2, 7). Tákoré Jonás ke nijéwili, echi ko machiyé japi Jeobá a echi kipuma jiti we omona nilie echi namuti jitra japi isili. Ayénachó nátili japi aní echi Onorúami Raʼicháala. ¿Chúriká ta machí japi echi riká isili? Jiti echoná Jonás capítulo 2 néeli wiká raʼíchali japi uchuwi echoná Salmos (japi riká, iné japi aní Jonás 2:2, 5 alí Salmo 69:1; 86:7). Ati aʼlá machí japi Jonás we aʼlá machili echi textos alí japi we nátili echi jitra. Jiti la, japalí ikili echi jilírami namuti, Jonás ko we bichíwili japi Jeobá iʼwírima. Miná ko, japalí ma ku machínali echi rochí ropálachi jonsa, echi ko ma jiwérali olali jiti nijéwima japi Jeobá nuleli (Jon. 2:10-3:4).

7, 8. ¿Piri iʼwírili bilé hermano jiti jiwérali olama?

7 Binea japi ikili Jonás ayénachó tamó iʼwírima japalí ikisaa namuti we jilírami. Ma inepo japi ikili bilé hermano Taiwán bitéami Zhiming riwéami. b Echi ko we nayulú alí ayénachó echi téemala we naʼawi echi yúa jiti nijewi Jeobá. ¿Chu isimí jiti jiwérali olama? Echi ko biné echi Biblia alí raʼicha Jeobá yúa. Nalí jéaní: “Isini kaachi japalí ikí namuti we jilírami, we ni omona nili alí ke ni omeri kanila leeria echi Biblia”. Nalí echi ko ke siwé. Jéaní: “Japi ni bachá isimí ko ju raʼichia Jeobá yúa, miná ko ni uchá echi audífonos alí ni kipú jaré canciones Jeobá jitra. Isini kaachi kuuchi niraa ni wikará japalí jonsa ma ni kilí atí alí miná ko ma ni chotasi binea”.

8 Japi Zhiming bineli echoná Biblia iʼwírili japalí echi newaleli jiwérali. Siné kaachi, japalí kulí operáritami nili, bilé enfermera aneli japi kuabi glóbulos rojos olali alí japi newalema riweili echi la. Nalí bilé rokojó japalí kecho bijí operáritami nili, echi ko leérili bilé hermana jitra japi ayénachó operáritami nili japi riká echi. Echi hermana wabé kuabi glóbulos rojos olali echi yúa, nalí echi ko ke nareli echi la alí aʼlá ku saʼwili. Leérisa echi hermana jitra, Zhiming jiwérali olali jiti nijéwima Jeobá.

9. ¿Piri mi isísaré japalí mi ke jiwera nílisa? (Ayénachó iné echi imágenes).

9 Japalí mi karú ikisaa, ¿achi mi isini kaachi we jilí niraa raʼichia Jeobá yúa? ¿O achi mi ke me jiwera nili binea? Natá japi Jeobá we aʼlá machí japi mi nili alí japi mi ikí. Tákoré mi kuabi namuti ruyé, bichiwi japi echi mi iyama japi mi newalé (Efes. 3:20). We mi jilí niráaká leeria alí binea echi Biblia jiti mi we okoa nili alí mi we omona, ami omérima kipúa echi audios Biblia jitra alí publicaciones. Ayénachó ami omérima kipúa bilé echi canciones japi ta olá o bilé video echoná jw.org. Jeobá ko isima japi mi jiwérami nima, echi mi yúa raʼichásaká alí mi aasa echoná Biblia alí jarecho publicaciones chúriká isimí echi mi iʼwiria.

ECHI HERMANOS TAMÓ JIWÉRALI IYÁ

10. ¿Chúriká tamó jiwérali iyá echi hermanos?

10 Jeobá ko nee echi hermanos tamó jiwérali iyamia. Japalí ti ikisaa namuti we jilírami o we ti jilí niráaká nokayá bilé nóchali japi Jeobá tamó iyá, echi hermanos ko omérima tamó kanílitia (Col. 4:10, 11). Japalí ti risoa nili, echalí ju japalí ti we newalé echi amigos (Prov. 17:17). Echi hermanos omeri tamó iʼwiria nijika japi ta newalé, tamó ku kanílitia alí tamó iʼwérili iyayá jiti ta ke riwepo nóchilia Jeobá. Ma inepo chúriká jarecho iʼwírili María, echi Jesús iyela, alí jiwérali iyali.

11. ¿Chúsiá María newaleli jiwérali?

11 María ko newaleli jiwérali, isimia echi nóchali japi Jeobá nuleli. A keʼré japi María we majaa nílili japalí echi ángel Gabriel ruyeli chu iyiri nóchali isima. Echi ko ropea ripima riweili kecho bijí niwisa. Nalí echi ko ke machiyé chúriká wéelima bilé muchi alí wéelima riweili echi japi Mesías nima. Ke siné nasawili bilé rijoi yúa, nalí echi ko ruyésaré echi José japi ropea ripili (Luc. 1:26-33).

12. Japi riká aní Lucas 1:39-45, ¿chúriká nareli María echi jiwérali japi newaleli?

12 ¿Chúriká nareli María jiwérali isimia echi nóchili we natéami? Riweli japi jarecho echi iʼwírima. Japi riká, aneli Gabriel japi echi ruyema jarecho si namuti echi nóchali jitra japi Jeobá echi iyali (Luc. 1:34). Pe aminana, echi ko we miká simili “echoʼná ripáami wérachi” Judá jiti inema bilé echi téemala, Elisabet. ¡Alí we aʼlá nili japi echomí simili! ¿Chúsiá? Elisabet we simárika raʼíchili María, alí néerami nili Jeobá jitra jiti animea bilé profecía echi muchi jitra japi olama riweili María (leeri Lucas 1:39-45). Alí miná ko, María anili japi Jeobá “ne wabé omériga olali” (Luc. 1:46-51). Jeobá ko néeli Gabriel alí Elisabet jiwérili iyamia María.

13. ¿Piri ikili japalí Dasurí iʼwírili tánili echi hermanos?

13 Japi riká María, tamujé ayénachó jiwérali iyárami nipo jarecho hermanos jitra. Ma binepo bilé hermana jitra Dasurí riwéami japi bité echomí Bolivia. Echi onolá ko nayuli bilé nawilí jitra japi ke ku saʼwiwáami ju. Japalí echi boʼili echoná hospital, Dasurí ko sinibí echoná asinálili tibúa (1 Tim. 5:4). Isiá echi namuti we jilí nili. Echi ko jéaní: “Wisabé niraa ni níliki japi ni ma ke omeri”. Nalí ne kulí ko, Dasurí ke iʼwírili tánili jarecho. ¿Chúsiá? Echi ko jéaní: “Ke ni nakiyé japi jarecho hermanos risimea alí ni natie: ‘Jeobá ju japi tamí iʼwírimaʼ. Nalí miná ko ni newalaki japi ni ke iʼwírili tánisaká jarecho, ke ni omérima nijé bineli anachia echi namuti jilírami” (Prov. 18:1). Dasurí ko osélili jaré amigos alí ruyeli japi echi ikiyé. Miná ko jéaní: “Japi nokali echi hermanos we tamí iʼwírili alí jiwérali iyali. Japi riká, echi ko toyá siyé koʼwáami echoná hospital alí tamí iʼwérili iyayé leérika jaré textos japi uchuwi echoná Biblia. ¡We ni kanili machiyá japi ta ke aweni ju! Sinéami japi ta Jeobá nijewi a ti ju japi riká téemala japi sinibí mi iʼwiri, japi sinibí mi yúa atí japalí mi ikí namuti jilírami alí japi mi iʼwiri sinibí nijewia Jeobá”.

14. ¿Chúsiá ti riwésaré japi echi ancianos tamó iʼwírima?

14 Jeobá ayénachó nee echi ancianos tamó jiwérali iyamia. Echi ko ju japi riká chiliwéliami japi Jeobá nijí tamó jiwérali iyamia alí ku kanílitimia (Is. 32:1, 2). Jiti la raʼichá echi yúa japalí mi we omona nili. Alí echi mi iʼwírinalaká, riwé japi mi iʼwírima. Jeobá nee echi ancianos jiti tamó jiwérali iyama.

JAPI TA BUWÉ TAMÓ JIWÉRALI IYÁ

15. ¿Piri namuti aʼláala japi ikimea pe aminana ati buwea piré?

15 Echi namuti aʼláala japi aní echi Biblia japi ikimea, tamó jiwérali iyá (Rom. 4:3, 18-20). Sinéami japi ta cristianos ju ati buwé echalí rawé japalí ti ma sinibí pirélipo, jaré echoná ripá riwigachi alí jarecho jenaʼí Wichimóbachi japalí ma we baʼóami nisa. Jiti ta echi buwea piré, ati omeri anachia echi namuti jilírami japi ikí, nawesia echi raʼíchali aʼláala alí iʼwiria echi hermanos echoná congregación (1 Tes. 1:3). Ma inepo chúriká echi namuti aʼláala japi buwea biteili Pablo jiwérali iyali echi.

16. ¿Chúsiá Pablo newaleli jiwérali?

16 Pablo ko newaleli jiwérali. Echoná carta japi osélili echi corintios, echi ko anili japi binoy ko ju japi riká bilé namuti wicholí jitra niwárami japi sapú asiní. Echi ko anili japi risoa olárami nili, najátarami, wipisórami alí japi ke machili piri isima. Alí isini kaachi ko ne sojí mukuli (2 Cor. 4:8-10). Pablo ko osali jepuná raʼíchali japalí ma bisiá niraa simili iʼwérili iyasia echi hermanos. A keʼré japi echalí echi ko ke machili japi aminá we jilírami namuti ikimea. Pe aminana, japalí a bijí iyénili iʼwérili iyayá echi hermanos, wiká pagótami risoa olali Pablo, chapirúami nili, ayénachó ne sojí silili echoná mar alí miná ko erta achari.

17. Japi riká aní 2 Corintios 4:16-18, ¿piri jiwérali iyali Pablo jiti anachama echi namuti jilírami?

17 ¿Piri jiwérali iyali Pablo jiti anachama? Echi ko nátili japi ikimea pe aminana (leeri 2 Corintios 4:16-18). Echi ko aneli echi hermanos Corinto piréami, japi tákoré echi ripokala “waminá suwibásimí” echi ko ke riwema japi echi isima japi siwema. Ayénachó nátili chúriká bitélima pe aminana alí we natéami niraa ineli japi bitélima echoná ripá riwigachi japoná “ne wabé simírami oʼwéalatami” nima. Echi ko aminabi anachánilie echi namuti jilírami, jiti echi riká narema echi namuti aʼláala japi buwea biteili. Jiti Pablo we nátili echi namuti japi ikimea pe aminana, echi ko nílili japi riká ko “bukulíwami niráa niwárami nílasimí sinibí rawé”.

18. ¿Chúriká jiwérali iyá Tíjomir alí echi téemala japi buwea piré?

18 Bilé hermano Bulgaria bitéami Tíjomir riwéami, aní japi buwea echi namuti aʼláala japi ikimea pe aminana we jiwérali iyá echi. Ma jaré bamíali ju japalí mukuli echi bonilá Zdravko riwéami alí Tíjomir we omona nílili. ¿Piri iʼwírili echi alí echi téemala jiti anachama echi namuti we jilírami? Natia japi chúriká nima japalí ku jawásitami nisa echi suwíami. Echi ko jéaní: “Ati napawika raʼicha kumi ku narepo Zdravko, chu iyiri koʼwáami niwílipo, jépuká ti bayepo alí echi namuti japi ta ruyepo japi riká ikísili ma jubá rawé”. Tíjomir aní japi natia echi namuti aʼláala japi buwea piré, iʼwiri echi téemala jiti aminabi anáchika buwema japalí Jeobá ku wilásima echi bonilá.

¿Chúriká mi nata japi mi bitélima echoná kulíwami Wichimóbachi? (Iné echi párrafo 19). c

19. ¿Piri mi isísaré jiti mi aminabi we bichíwima japi mi buwea bité? (Ayénachó iné echi imagen).

19 ¿Piri mi isísaré jiti mi aminabi we bichíwima japi mi buwea bité? Ami buwésaká echalí rawé japalí mi ma sinibí bitélima echoná Wichimóbachi, leeri japoná echi Biblia ruyé echi Wichimóbachi baʼóami jitra alí natá japi riká ko mi ma echoná atiká (Is. 25:8; 32:16-18). Natá chúriká mi bitélima echoná Wichimóbachi we baʼóachi. ¿Ma mi echoná asaká nili? ¿Jépuká mi iné? ¿Piri mi kipú? ¿Chumi nili? Echi imágenes echi Wichimóbachi baʼóami jitra japi uchuwi echoná publicaciones, mi iʼwírima jiti mi nílima japi riká ko mi ma echoná atiká. Ayénachó mi omeri inea echi videos echi canciones jitra, japi riká We mi kanílima, Ma mulipi nima o Nijé natámaré japi Jeobá isímaré. Ati sinibí natásaká chúriká nima pirea echoná kulíwami Wichimóbachi, ati anachabo echi namuti jilírami japi ta olá (2 Cor. 4:17). Natia echi namuti aʼláala japi Jeobá ma mulipi isima, mi jiwérali iyama.

20. ¿Chúriká ti ku jiwera nílipo japalí ti ma ke jiwera nílisa?

20 Onorúami tamó iyama jiwérali japalí ti ma ke jiwera nílisa (Sal. 108:13). Jeobá ma tamó iyali suwaba japi ta newalé jiti we jiwérami nipo. Jiti la, japalí mi jilí niraa isiá bilé nóchali, anachia bilé namuti o aminabi kanílika nóchilia Jeobá, ne sulachí jonsa raʼichá echi yúa alí biné echi Biblia jiti echi mi iʼwírima. Ayénachó riwé japi echi hermanos mi iʼwírima alí aminabi buwé echi namuti aʼláala japi ikimea. Echi riká mi isísaká, Jeobá mi jiwérali iyama jiti mi omérima “kilí ologá anacha mapurigátamo risúu olárami ju, ayénachótamo arigá ne wabé kanílabo sulachí niráa” (Col. 1:11).

CANCIÓN sjj-S 33 Echa sobre Dios tu carga

a Jena binelíwami iʼwírima echi japi we nata echi namuti jilírami japi ikí alí echi japi we jilí niraa isiá echi nóchali japi olá echoná organización. Ayénachó binepo chúriká Jeobá tamó jiwérali iyá alí piri ta nokisáré jiti narepo echi nikúurola.

b Sinúrika ju jaré riwalá.

c JAPI RUYÉ JAPI MACHINA ECHONÁ IMAGEN: Bilé hermana japi ke kipú, kilí niraa nata japi aní echi Biblia japi ikimea pe aminana alí iné bilé video bilé canción jitra. Echi riká, echi ko we aʼlá nata japi chúriká bitélima echoná Wichimóbachi we baʼóachi.