NAGU CURÜĨNÜ i museuü̃ cungu. Rü muü̃ma i museuarü cuaꞌãtchiẽẽruü̃ nangau tempugagu. Nümaü̃ i muü̃tchi cuaꞌãtchiẽẽruü̃arü natütchi nüü̃ natau. Notürü nangema wüi cuaꞌãtchiẽẽruü̃ na guü̃ma nameẽtchi. Rü nagu curüĩnü na ngema yeera ngewacaü̃ niĩü̃. Notürü wüi duü̃ü̃ na museuwa napuracü nüü̃ nidea: “Tama niĩ, yeraãcü nũcümaü̃ü̃ rü tama nanawaꞌe nameẽẽ”. Rü yicama naca i cuca tchi yema ga nüna nadau i wüi natchicawa. Rü ngema duü̃ü̃ nangãü̃: “Tama. Rü ngema yana namaã naĩnü ga pucü rü buanecü. Rü muü̃ma ga duü̃ü̃gü nüü̃ inayanaoẽẽtchaü̃.” Nhuꞌmatchi, nagu curüĩnü: ‘Taꞌacü nawa natoraü̃ü̃?’

Tupanaarü Ore ngema cuaꞌãtchiẽẽruü̃ nawüigu niĩ. Wüi popera nũcümaü̃ü̃ niĩ, yeeraãcü nũcümaü̃ü̃ na togü i poperagü. Rü aicuma niĩ na togü i poperagü nũcümaü̃ü̃ nangema. Notürü ngema i poperagü tempugagu marü nangau niĩ. Wüi cuaꞌãtchiruü̃, ngẽguma ciênciatchiga nideagu tama naweꞌgu. Rü norü ucuꞌẽgü nanaüü̃tchiga tama nüü̃ narüngü̃ẽẽ. Rü ngema poperagü inayatau rü tempu nagagu muü̃tchi i naátügü irütauü̃.

Notürü Tupanaarü Ore natoraü̃ü̃ niĩ. Ngĩma norü ügü ga yatügü naümatüü̃ i yeera i 3.500 taunecügü, notürü ngĩma tauma nawa inayatau rü guü̃ma üye nangema. Rü Tupanaarü Ore ga iaü̃, natchuꞌuü̃ rü tchiri natchiga nidea. Norü nguꞌẽẽtaegü yana namaã naĩnü woo ga yema gutchaü̃gü nayemagü. Woo i Tupanaarü Ore wüi popera nũcümaü̃ü̃ niĩ, norü ucuꞌẽgü tüü̃ narüngü̃ẽẽ i nhuꞌma. — Nüü̃ nadau i quadru “Desatualizada ou à frente do seu tempo?”.

Beꞌmana nagu curüĩnü i ngematchiga: ‘Rüeꞌna ngema Tupanaarü ucuꞌẽgü tacaꞌ name niĩ i nhuꞌma?’ Nhaã nagu curüĩnü na nanangãü̃caꞌ: ‘Ngeü̃rüüü̃ i gutchaü̃gü Naanearütawa ngemaü̃? Ngeü̃rüüü̃ i gutchaü̃gü tüü̃ nanamuü̃ẽẽ?’ Beꞌmana nagu curüĩnü i natchiü̃ãnegü nadai, Naanena naüe, rü duü̃ü̃gü tchiẽü̃tchiü̃ üü̃ urü ãẽꞌgacügü i duü̃ü̃güü̃ nawomüẽẽ. Nhuꞌmatchi nüü̃ tadau taꞌacü i Tupanaarü Ore tüü̃ nangúẽẽ. Rü cugüna naca: ‘Tchi duü̃ü̃gü nanaü i taꞌacü Tupanaarü Ore tüü̃ namu, rüeꞌna Naanewa rüyeeramemaẽü̃?’

NAGU YIGÜ INGETCHAÜ̃GÜÜ̃ RÜ NAGU YIGÜMAÃ RÜNGÜMÜEÜ̃

“Tataãẽgü ya yíema togüarü tchogüruü̃ iĩgüe, erü Tupana rü nanegümaã tá tüü̃ nau.” (Mateu 5:9) “Rü nacaꞌ pedau na guü̃ma i duü̃ü̃gümaã meã pemaẽü̃ rü namaã na iperüngümüü̃caꞌ i guü̃guma.” — Romacü̃ãꞌ 12:18.

NÜÜ̃ NANGETCHAÜ̃TÜMÜÜ̃ RÜ NÜÜ̃ INAYARÜNGÜMA I DUÜ̃Ü̃GÜARÜ PECADUGÜ

“Tataãẽgü ya yíema togü i duü̃ü̃gü tüü̃́ ngetchaü̃tümüü̃güe, erü tümagü rü tá ta Tupanaãü̃́ tangetchaü̃tümüü̃gü.” (Mateu 5:⁠7) “Rü name niĩ i wüitchigü i pema na pegümaã yana peĩnüẽü̃. Rü ngẽguma tchi teé taꞌacü pemaã üꞌgu, rü name niĩ i pegüü̃́ nüü̃ pengetchaü̃gü i ngẽma. Rü yegumarüü̃ ga tórü Cori [Yeuwa] * na peü̃́ nüü̃ ngetchaü̃ü̃rüü̃, rü name niĩ i togüaü̃́ nüü̃ pengetchaü̃gü.” — Corochacü̃ãꞌ 3:13.

TACAꞌ NAWÜIGUÜ̃ I GUÜ̃MA I DUÜ̃Ü̃GÜ

Tupana “rü wüi ga duü̃ü̃watama nanaü ga guü̃ma ga duü̃ü̃gü na guü̃ i naãnewa nangẽmagüü̃caꞌ”. (Puracügü 17:⁠26) “Tupanacaꞌ nawüiguü̃ i guü̃ma i duü̃ü̃gü erü nüma rü aicuma guãü̃ma nangetchaü̃. Rü nüma rü wüitchigü i natchiü̃ãnewa nanade i ngẽma duü̃ü̃gü i nüü̃ ngetchaü̃güü̃ rü meü̃ ügüü̃.” — Puracügü 10:34, 35.

NÜNA NADAU GUÜ̃MA I NAANEWA NGEMAÜ̃

“Rü yeguma Cori ya Tupana yema naane ga Edéü̃wa nayemaẽẽgu ga guma yatü, rü nanamu na mea nüna nadauü̃caꞌ ga guü̃ma ga yema naanewa yemaü̃.” (Gênesis 2:⁠15) Tupana “rü marü nawa nangu na icuyanaoẽẽü̃ i ngẽma duü̃ü̃gü i natchieẽẽü̃ i nhama i naãne”. — Apocaríchiu 11:18.

TAMA NÜÜ̃ NANGÚTCHAÜ̃Ü̃CAꞌ I TOGÜARÜ NGẼMAÜ̃ RÜ TAŨ CUGÜ ÜÃÜ̃ NGẼÃẼMAÃ

“Peuãẽ na tama peü̃́ nangútchaü̃ü̃caꞌ i togüarü ngẽmaü̃! Erü wüi i duü̃ü̃ rü tama ngẽma na namuãrü ngẽmaü̃ã́ü̃caꞌ niĩ i nayauãü̃ i norü maü̃ i taguma gúü̃.” (Luca 12:15) “Rü ngẽmacaꞌ tama name i naĩ i ngemaã rü eꞌna naĩ ya yatümaã na ipepeü̃. Rü tama name na peeneãrü ngútchaü̃we perüĩü̃ rü eꞌna pegüna penanuãtchigütchaü̃ü̃ i taꞌacü i ngẽmaü̃gü. Rü ngẽmacaꞌ name niĩ i nüü̃ perüoe i guü̃ma i ngẽma tchieü̃gü, rü bai i natchiga na peideagümareü̃.” — Epéchiucü̃ãꞌ 5:3.

NAMECÜMA RÜ NÜÜ̃́ NAPURACÜ̃

“Tanawaꞌe na guü̃guma ngẽmaãcü tanaüü̃.” (Ebréugü 13:18) “Rü ngẽguma teé petanüwa ngĩ́taaꞌgu ga ü̃pa, rü name niĩ i nüü̃ tarüo i ngẽma. Rü name niĩ i tümameꞌẽmaã meã tapuracü.” — Epéchiucü̃ãꞌ 4:28.

TOGÜÜ̃ NARÜNGÜ̃ẼẼ

“Rü nüü̃́ penangútchaü̃ẽẽgü i ngẽma duü̃ü̃gü i marü nüü̃ rüoetchaü̃ü̃ na yaõgüãü̃! Rü nüü̃ perüngü̃ẽẽgü i ngẽma duü̃ü̃gü i turaeü̃ i norü õwa! Rü name niĩ i yana namaã peĩnüẽ i guü̃ma i ngẽma taeneẽgü.” (1 Techarónicacü̃ãꞌ 5:14) ‘Nüü̃ tarüngü̃ẽẽü̃ i tacutagü rü yutegüü̃.’ — Tiago 1:27.

Tupanaarü Ore rü nacüma rümemaẽü̃caꞌ tüü̃ nanguꞌẽẽ. Ngĩma tüü̃ nanguꞌẽẽ na nüü̃ icuaꞌgüü̃ na norü ucuꞌẽgü nameẽtchi niĩ ngẽguma norü Orega taĩnüẽgu. Rüeꞌna tchi yeera i duü̃ü̃gü Tupanaarü Orega naĩnüe nuã i Naanewa torü maü̃ rümemaẽ yiĩü̃? Tupanaarü ucuꞌẽgü aicuma tüü̃ narüngü̃ẽẽ i nhuꞌma! Notürü,  ­nhuãcü i Tupanaarü Ore cuü̃ narüngü̃ẽẽ i nhuꞌma?

Rü yatü ya nüü̃ cuácü narüyeera nhanagürü: “Tupanaãrü cuaꞌ rü meãma nangoꞌ tümawa ya yíema aicuma nawe rüĩẽ.” (Mateu 11:⁠19) Na nüü̃ icuaꞌgüü̃ tchi wüi ucuꞌẽ tacaꞌ name nanawaꞌegü nanaü taꞌacü ngema ucuꞌẽ nüü̃ niu, aicaꞌ? Notürü, beꞌmana nagu curüĩnü: ‘Tchi Tupanaarü Ore tchaucaꞌ meü̃ rü tchorü maü̃ rüyeeramemaẽü̃caꞌ. Notürü nhuãcü Tupanaarü Ore tchoü̃ narüngü̃ẽẽ i tchorü gutchaü̃gü i nhuꞌma?’ Nüü̃ nadau wüi cuaꞌruü̃.

Wüie ngeü̃ Cláudia * norü maü̃ nataãẽü̃tchi. Ngürüãtchi, nanaütchicüü i norü maü̃. Naacü nayu, nate nüü̃ ítata rü ngearü i diẽrü. Ngĩgürügü: “Yeguma tchaacü nayugu, tchaute tchoü̃ ítatagu rü ta tchanatauẽẽ i tchapata tama nüü̃ tchacuaꞌ na taꞌacü tchaüü̃. Poraãcü tchangetchaü̃. Tchama rü marü tama tchamatchaü̃.”

Cláudiatama nüü̃ nadau na ngema ore i Salmo 90:⁠10wa aicuma niĩ: “Rü 70 ya taunecü niĩ ya woetama nagu imaẽcü. Rü yíema rüporamaegüe rü 80 ya taunecüwa tangugü. Notürü yíema máarü maü̃ãgüe rü tümacaꞌ ínangu i ngúü̃gü rü gutchaü̃gü. Rü yimá torü taunecügü rü torüü̃ paama nangupetü.”

Cláudia nacaꞌ nadau i Tupanaarü Ore na ngĩü̃ narüngü̃ẽẽü̃caꞌ. Rü Tupanaarü Ore ga ãũrima Cláudiaü̃ narüngü̃ẽẽ. Rü togü i naátügü nanaweꞌ na muü̃ma i duü̃ü̃gücaꞌ ngema Tupanaarü ucuꞌẽgü nameẽtchi niĩ. Nümagü rü nüü̃ nadau ga Tupanaarü Ore nawüigu niĩ i wüi cuaꞌãtchiẽẽruü̃ na guü̃ma nameẽtchi ngemaü̃. Togü nũcümaü̃ü̃ i poperagü tama name niĩ i nhuꞌma, notürü Tupanaarü Ore natoraü̃ü̃. Taꞌacüwa natoraü̃ü̃ niĩ i Tupanaarü Ore? Rüeꞌna i Tupanaarü Ore aicuma Tupanawa ne naũ? — 1 Techarónicacü̃ãꞌ 2:13.

Beꞌmana nagu curüĩnü i maü̃ paama nangupetü rü muü̃tchi i gutchaü̃gü nangema. Ngẽguma gutchaü̃ nangemagu, ngetá nüü̃ cudau i ucuꞌẽgü, ngü̃ẽẽ rü taãẽ?

Ngiã nüü̃ tadau i tamaepüꞌ i nacümagü na nhuãcü Tupanaarü Ore cuü̃ narüngü̃ẽẽ curü maü̃wa. Ngĩma cuü̃ narüngü̃ẽẽ na:

1. nüü̃ narüoü̃caꞌ i gutchaü̃gü ngẽguma natautchagu.

2. nameẽẽü̃caꞌ i gutchaü̃gü ngẽguma cuü̃ nangupetügu.

3. meã cumaü̃ü̃caꞌ woo beꞌmana gutchaü̃gü tama nüü̃ narüo.

Rü to i naátügü nüü̃ nidea ngematchiga.