1 Reis 22:1-53
22 Rü marü tamaepü̱x ga taunecü ninge nax taguma nügü nadaixü̃ ga Iraéuanecüã̱xgü namaxã ga Chíriaanecüã̱xgü.
2 Notürü gumá norü tamaepü̱x ga taunecügu rü nüma ga Yudáanearü ãẽ̱xgacü ga Yochapá rü Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü ga Acábixü̃tagu nanaxũane.
3 Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü norü ngü̃xẽẽruü̃güxü̃ nhanagürü: —Pema rü marü nüxü̃ pecua̱x rü yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane rü tüxna naxü. ¿Rü tü̱xcüü̃ i tama pora taxüe nax naxme̱xwa napuxü̃ca̱x i ngẽma Chíriaanearü ãẽ̱xgacü? —nhanagürü.
4 Rü yexguma ga nüma ga Acábi rü ãẽ̱xgacü ga Yochapána naca rü nhanagürü: —¿Ẽ̱xna tama choxü̃ íquixümücüchaü̃xü̃ nax yanapuxü̃ca̱x ya yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane? —nhanagürü. Rü nüma ga Yochapá rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Chama rü chorü churaragü rü ítamemare nax pexü̃ tarüngü̃xẽẽgüxü̃.
5 Notürü naxü̃pa nax ngẽma ixüxü̃, rü name nixĩ i Cori ya Tupanaarü ĩnüca̱x tadaugü ngoxi norü ngúchaü̃ yixĩxü̃ i ngẽma —nhanagürü.
6 Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü nanangutaque̱xexẽxẽ ga wixgutaa̱x 400 ga norü tupanaarü orearü uruü̃gü. Rü yemagüna naca rü nhanagürü: —¿Marü namexü̃ yixĩxü̃ rü ẽ̱xna tama nax napu̱xü̃ ya yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane? —nhanagürü. Rü nüma ga yema orearü uruü̃gü rü nanangãxü̃gü rü nhanagürügü: —Marü name i naxca̱x ípeyaxüãchi nax peyapu̱xü̃ca̱x erü Cori ya Tupana rü marü cuxna nanaxã —nhanagürügü.
7 Notürü ga nüma ga Yudáanearü ãẽ̱xgacü ga Yochapá rü ínacaama rü nhanagürü: —¿Nua rü nataxuma i to i orearü uruxü̃ i aixcuma Cori ya Tupanaarü orearü uruxü̃ ixĩxü̃ nax ngẽma rü ta namexü̃ nax nüxna ica̱xaxü̃? —nhanagürü.
8 Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü ga Acábi rü Yochapáxü̃ nangãxü̃ rü nhanagürü: —Ngü̃, nangexma nixĩ ya wüxi nax tüxü̃́ Tupanana naca̱xacü, rü nüma nixĩ ya Micaía ya Irá nane. Notürü naxchi chaxai erü taguma ta̱xacürü mexü̃xü̃ chamaxã nixu, rü guxü̃guma chixemarexü̃xicatama nixu —nhanagürü. Notürü nüma ga Yochapá rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —¡Tauxü̃́ i ngẽma nhacuxü̃! —nhanagürü.
9 Rü yexgumatama ga nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü wüxi ga norü churaragüeruca̱x naca rü nhanagürü nüxü̃: —¡Paxa nua penaga ya yimá Irá nane ya Micaía! —nhanagürü.
10 Rü nüma ga guma Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü ga Acábi, rü Yudáanearü ãẽ̱xgacü ga Yochapá rü meama ninga̱xãẽ ga norü ãẽ̱xgacüchirumaxã rü yexma ĩane ga Chamáriaarü ĩã̱xü̃tagu ínatoxü̃ norü tochicaxü̃gu. Rü guxü̃ma ga yema tupananetaarü orearü uruü̃gü rü ãẽ̱xgacüpe̱xewa nüxü̃ nixu ga yema ore ga naãxẽwa íngugüxü̃.
11 Rü wüxi ga orearü uruxü̃ ga Yedequía ga Quenána nane rü nanaxü ga nhuxre ga wocachatacu̱xrechicüna̱xã ga férunaxca̱x. Rü nhu̱xũchi tagaxãcü nhanagürü: —Rü ngẽma nhanagürü ya Cori ya Tupana: “Rü nhaa wocachatacu̱xregümaxã tá nixĩ i cunadaixü̃ i ngẽma Chíriaanecüã̱xgü nhu̱xmatáta cunagu̱xẽẽ̱x” —nhanagürü.
12 Rü guxü̃ma ga yema orearü uruü̃gü yemaxü̃tama nixugüe namaxã ga yema ãẽ̱xgacügü. Rü nhanagürügü nüxü̃: —¡Ẽcü naxca̱x ípeyaxüãchi ya yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane! Rü tá nüxü̃ perüporamae, erü nüma ya Cori ya Tupana rü marü cuxme̱xgu nananguxẽxẽ, Pa Ãẽ̱xgacüx —nhanagürügü.
13 Rü yoxni ga yema churara ga Micaíaca̱x yaca̱xü̃ rü nhanagürü nüxü̃: —Guxü̃ma i ngẽma togü i orearü uruü̃gü rü wüxigu ãẽ̱xgacümaxã nüxü̃ nixugüe nax nüma tá yixĩxü̃ i naporamaexü̃ ya yima ĩanearü puwa. Rü ngẽmaca̱x rü cuxü̃ chaca̱a̱xü̃ nax cuma rü ta ngẽxgumarüxü̃ ãẽ̱xgacümaxã nüxü̃ quixuxü̃ nax nüma tá yixĩxü̃ i naporamaexü̃ ya yima ĩanearü puwa —nhanagürü.
14 Rü nüma ga Micaía nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Tupanaégagu cumaxã nüxü̃ chixu rü ngẽma ore i nüma ya Tupana chamaxã nüxü̃ yaxuxü̃xicatátama nixĩ i tá nüxü̃ chixuxü̃ —nhanagürü.
15 Rü yemawena rü nüma ga Micaía rü ãẽ̱xgacüxü̃tawa naxũ. Rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü Micaíana naca rü nhanagürü: —Pa Micaíax ¿marü namexü̃ nax naxca̱x ítayaxüãchixü̃ ya yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane rü ẽ̱xna tama? —nhanagürü. Rü nüma ga Micaía rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Marü name nax naxca̱x ípeyaxüãchixü̃ erü nüma ya Cori ya Tupana rü marü pexü̃ naporaexẽxẽ nax pexme̱xgu nanguxẽẽãxü̃ ya yima ĩane —nhanagürü.
16 Notürü nüma ga ãẽ̱xgacü rü Micaíaxü̃ nangãxü̃ rü nhanagürü: —Marü mue̱xpü̱xcüna cumaxã nüxü̃ chixu rü ngẽxguma ta̱xacüxü̃ chamaxã quixuxgu rü chanaxwa̱xe i Tupanaégagu aixcumaxü̃ chamaxã quixu —nhanagürü.
17 Rü nüma ga Micaía rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Nüxü̃ chadau i guxü̃ma i Iraéuanecüã̱xgü i ma̱xpǘneanegu woonemarexü̃ rü nhama carnérugü i ngearü daruü̃áxü̃rüxü̃ nax yixĩgüxü̃. Rü nüma ya Cori rü nhanagürü: “Nhaa duü̃xü̃gü rü nangearü daruü̃ã̱xgü, rü ngẽmaca̱x name nixĩ i wüxichigü i nüma rü napataca̱x nawoegu” —nhanagürü.
18 Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü nhanagürü Yochapáxü̃: —Ngẽma nixĩ i cumaxã nüxü̃ chixuxü̃. Rü nhaa yatü rü taguma ta̱xacürü mexü̃xü̃ chamaxã nixu. Rü ngẽma nüxü̃ yaxuxü̃ rü chixexü̃xicatama nixĩ —nhanagürü.
19 Rü nüma ga Micaía rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Chanaxwa̱xe i curüxĩnü i nhaa to i norü ore ya Tupana. Rü nüxü̃ chadau ya Tupana ya norü tochicaxü̃wa rütocü, rü guxü̃ma i dauxü̃cüã̱x i orearü ngeruxü̃ i naxü̃tagu chigüxü̃ i norü tügünecüwawa rü norü to̱xoxwecüwawa.
20 Rü yexguma ga nüma ga Cori ya Tupana rü ínaca rü nhanagürü: “¿Texé tá tixĩ ya Acábina ĩnüxe rü ngẽmaãcü naxca̱x ixĩãchixü̃ca̱x ya yima ĩane ya Ramúchi ya Yiriáyianewa ngexmane nax ngẽmaãcü ngẽxma nayuxü̃ca̱x?” nhanagürü. Rü nhuxre ga norü orearü ngeruü̃gü rü nüxü̃ nixugüe ga wüxi ga ĩnü, rü togü ga toraxü̃xü̃ ga ĩnü.
21 Notürü wüxi ga dauxü̃cüã̱x rü Cori ya Tupanaxü̃tawa naxũ, rü nhanagürü: “Chama rü tá ngẽ́ma chaxũ nax Acábina chayaxĩnüxü̃ca̱x”, nhanagürü. Rü nüma ga Cori ya Tupana rü nüxna naca nax nhuxãcü tá yixĩxü̃ ga nüxna naxĩnüxü̃.
22 Rü nüma ga yema dauxü̃cüã̱x rü Tupanaxü̃ nangãxü̃ rü nhanagürü: “Chama rü tá doramare i ore naãxẽwa changuxẽxẽ i guxü̃ma i ngẽma Acábiarü tupananetaarü orearü uruü̃gü”, nhanagürü. Rü yexguma ga nüma ga Cori ya Tupana rü nhanagürü nüxü̃: “Cuma i nüxü̃ cucuáxü̃ nax ngẽma cunaxüxü̃” —nhanagürü.
23 Rü yexguma ga Micaía rü Acábixü̃ nhanagürü: —Nhu̱xmawaxi nixĩ i nüxü̃ cucuáxü̃ nax nüma ya Cori ya Tupana rü curü orearü uruü̃gügu naxüãxü̃ i wüxi i naãxẽ i doramaxã naa̱xgüwa idexaxü̃ rü curü yuchigaxü̃ ixugümarexü̃ —nhanagürü.
24 Rü yexguma ga Yedequía ga Quenána nane rü Micaíaca̱x nixũ rü nayapechametü rü nhanagürü nüxü̃: —¿Nhuxgu nixĩ i Tupanaãxẽ i choxna yaxũgachixü̃ nax cumaxãma yadexaxü̃ca̱x? —nhanagürü.
25 Rü nüma ga Micaía rü nanangãxü̃ rü nhanagürü nüxü̃: —Ngẽma naxca̱x ícuca̱xaxü̃arü ngãxü̃ rü tá nüxü̃ cucua̱x i ngẽxguma ĩpatagügu nuxica ícunacúchigügu naxcha̱xwa i ngẽma cuxü̃ ima̱xgüchaü̃xü̃ —nhanagürü.
26 Rü yexguma ga nüma ga ãẽ̱xgacü ga Acábi rü norü purichíaxü̃ namu nax Micaíaxü̃ yayauxgüxü̃ca̱x rü nhanagürü: —¡Peyaya̱xux i Micaía rü daa ĩanearü ãẽ̱xgacü ya Amóũxü̃tawa rü chaune ya Yuáxü̃tawa penaga!
27 ¡Rü namaxã nüxü̃ pexu ya ãẽ̱xgacü rü napoxcuã rü íxramarexü̃ i õna rü dexá nüxna naxãgü rü nhu̱xmatáta mea íchangu nax daiwa ne chaxũxü̃! —nhanagürü.
28 Rü yexguma ga nüma ga Micaía rü nanangãxü̃ rü nhanagürü: —Ngẽxguma cuma tá maxü̃ãcü cutáegu̱xgux, rü ngẽmawa tá nüxü̃ cucua̱x nax Tupana rü tama chawa yadexaxü̃ —nhanagürü.
29 Rü yexguma ga nüma ga Acábi ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü nüma ga Yochapá ga Yudáanearü ãẽ̱xgacü rü naxca̱x inaxĩãchi ga guma ĩane ga Ramúchi ga Yiriáyianewa yexmane.
30 Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü Yochapáxü̃ nhanagürü: —Chama rü tá tomare i naxchirugu chicu̱x i ngẽxguma ichocu̱xgux nax ngẽma Chíriaanecüã̱xgümaxã yigü idaixü̃ca̱x, rü cuma rü tá chauxchirugu quicu̱x —nhanagürü. Rü yemaacü ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü tomare ga naxchirugu yacúãcüma nixĩ ga nügü nadaixü̃.
31 Notürü nüma ga gumá Chíriaanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü, rü nüxna naxãga ga yema 32 ga norü churaragüeru ga cowaru itúgüne ga naweü̃maxã icua̱xgüxü̃, rü nhanagürü: —¡Taxũtáma pegü namaxã pedai ega tama Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü yixĩxgu! —nhanagürü.
32 Rü yexguma yema churaragüeru Yochapáxü̃ daugügu, rü naxca̱x naxĩ rü nüxü̃ ínachomaeguãchi nax namaxã nügü nadaixü̃ca̱x yerü nüma nüxü̃ nacua̱xgügu rü guma nixĩ ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü. Rü yemaca̱x ga Yochapá rü aita naxü, rü ngü̃xẽẽca̱x ínaca.
33 Rü yexguma nüxü̃ nicua̱xãchitanü nax tama gumá yixĩxü̃ ga Iraéuanecüã̱xgüarü ãẽ̱xgacü rü nüxna nixĩgachimare, rü marü tama nawe nangẽgü.
34 Notürü wüxi ga Chíriaanecüã̱xarü churara yexma nanamaxmare ga norü würa rü meama Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacüca̱x ninha rü norü daixchirucuchitamaxã namexchinü, rü poraãcü nanapi̱x. Rü yemaca̱x ga nüma ga Acábi rü naweü̃arü ũxẽẽruü̃xü̃ namu, rü nhanagürü: —¡Chamaxã natáegu rü choxü̃ ínamue erü poraãcü chanapi̱x! —nhanagürü.
35 Rü niyexeraguchigü ga yema nügü nax nadaixü̃ ga Iraéuanecüã̱x namaxã ga Chíriaanecüã̱x. Rü nüma ga Iraéuanecüã̱xarü ãẽ̱xgacü rü naweü̃watama nayexma rü yema naweü̃arü ũxẽẽruxü̃ nüxü̃ narüngü̃xẽẽ nax inachixü̃ca̱x. Rü yemaacü Chíriaanecüã̱xmaxã nügü nada̱i̱x. Notürü yexguma marü nayáuanegu rü nayu ga nüma ga guma ãẽ̱xgacü ga Acábi. Rü guma nagü rü naweü̃xü̃mawa narüchu̱xchue.
36 22:36-37 Rü yexguma marü yanaxücuchaü̃gu ga üa̱xcü rü Iraéuanecüã̱xarü churaragü rü nhanagürügü: —Wüxíechigü rü tümaarü ĩaneca̱x rü tümaarü naaneca̱x tawoegu erü ya ãẽ̱xgacü rü marü nayu —nhanagürügü. Rü nüma ga guma ãẽ̱xgacü rü ĩane ga Chamáriawa nanangegü, rü yexma nayata̱xgü.
37 Nüü̃ nadau 22:36
38 Rü yexguma marü inata̱xgüãguwena, rü nanayauxgü ga guma naweü̃ nawa ga wüxi ga puchu ga Chamáriawa yexmacü rü ngexü̃gü ga chixri maxẽxü̃ nawa aiyagüxü̃cü. Rü ga airugü rü nanade̱xegü ga guma Acábigü yema Cori ya Tupana nüxü̃ ixuxü̃rüxü̃.
39 --
40 --
41 --
42 --
43 --
44 --
45 --
46 --
47 --
48 --
49 --
50 --
51 --
52 --
53 --
