Luca 1:1-80
1 1:1-2 Pa Mecü Pa Teóquirux, najexma ga ṯacü ga totanüwa ngupetüxü̃. Rü muxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü marü nanaxümatügü ga jemachiga, jexgumarüü̃ ga tomaã nüxü̃ na jaxugüexü̃rüü̃ ga jema duü̃xü̃gü ga noxriarü ügügumama Ngechuchuxü̃ daugüxü̃ rü nüxü̃ rüngü̃xẽẽgüxü̃ ga norü orearü uchigawa.
2 Nüü̃ nadau 1:1
3 1:3-4 Rü ngẽmaca̱x, Pa Teóquirux, rü chama rü ta meãma naxca̱x íchaca ga nachiga ga guxü̃ma ga jema Ngechuchu üxü̃. Rü nhu̱xma rü chauxca̱x rü name na meãma cuxca̱x chanaxümatüxü̃ i ngẽma na meãma nüxü̃ cucuáxü̃ca̱x na aixcuma jiĩxü̃ ga jema ore ga marüchire̱x cuxü̃ nangu̱xẽẽgüxü̃ ga togü.
4 Nüü̃ nadau 1:3
Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga dauxü̃cü̱̃ã̱x nanaxunagü ga Juã́ũ ga baiü̃xẽẽruü̃ãrü buxchiga
5 Rü jexguma Erudi ãẽ̱xgacü ixĩxgu ga Judéaanewa, rü jéma najexma ga wüxi ga Judéugüarü pai ga Zacaríagu ãẽ́gacü. Rü pai ga Arã́ũtaa ga Abíatanüxü̃ nixĩ ga nümax. Rü nama̱xéga rü Isabéu nixĩ. Rü tüma rü ta pai ga Arã́ũtanüxü̃ tixĩ.
6 Rü nüma ga Zacaría rü nama̱x ga Isabéu rü meãma Tupanape̱xewa, namaxẽ rü aixcuma naga naxĩnüẽ ga norü mugü. Rü jemaãcü taxucürüwa texé chixri nachiga tidexagü.
7 Notürü nangexacügü jerü nama̱x rü ingexacü. Rü nhu̱xmachi ga nümagü rü marü jaguã̱xgü nixĩgü.
8 Rü wüxi ga ngunexü̃gu rü jema paigütücumü ga Zacaría natanüwa üxü̃gu nangu na tupauca ga taxü̃newa Tupanaãrü puracü naxügüxü̃ca̱x.
9 Rü jema paigü rü nacüma nixĩ ga nüxü̃ na naxunetagüxü̃ ga wüxi ga natanüxü̃ na tupaucaarü aixepegu naxücuxü̃ca̱x rü jéma Tupanaca̱x na jaguãxü̃ca̱x ga pumara ga paacaxü̃. Rü jema ngunexü̃gu rü Zacaríagu nangu na tupaucaarü aixepegu naxücuxü̃ca̱x na jéma jaguãxü̃ca̱x ga pumara.
10 Rü jema pumara íjagujane rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga düxétüwa jexmagüxü̃ rü ínajumuxẽgü.
11 Rü ngürüãchi Zacaríaca̱x nango̱x ga wüxi ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga dauxü̃cü̱̃ã̱x. Rü jema nachica ga pumara nawa jagugüü̃xü̃ãrü tügünecüwagu nachi.
12 Rü jexguma Zacaría nüxü̃ da̱xgu ga jema Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga dauxü̃cü̱̃ã̱x, rü poraãcü naḇaixãchiãẽ, rü poraãcü namuü̃.
13 Notürü jema dauxü̃cü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ rü nhanagürü nüxü̃: —Pa Zacaríax, ¡tãṹ i cumuü̃xü̃! Erü Tupana rü marü nüxü̃ naxĩnü i curü jumuxẽ. Rü cuxma̱x i Isabéu rü cuxü̃́ tá ixãxãcü, rü Juã́ũmaã tá cunaxüéga.
14 —Rü cuma rü tá poraãcü cutaãẽxü̃chi i ngẽxguma nabuxgu. Rü muxü̃ma i togü i duü̃xü̃gü rü tá ta nataãẽgüxü̃chi.
15 —Erü jima cune rü Tupanape̱xewa rü tá wüxi ja mexẽchicü nixĩ. Rü tãũxü̃táma wĩũ najaxaxü, rü taxuü̃ma to i ṯacü rü ngúchi̱xáxü̃ tá nixaxü. Rü taũta nabujane rü Tupanaãẽ i Üünexü̃ rü tá nüxna nangu.
16 —Rü nüma tá muxü̃ma i Judéugüxü̃ narüngü̃xẽẽ na norü Cori ja Tupanaca̱x nawoeguxü̃ca̱x.
17 —Rü nüma ja Juã́ũ rü tá Cori ja Cristupe̱xegu nixũ. Rü nuxcümaü̃cü ga Tupanaãrü orearü uruü̃ ga Eríarüü̃ tá nixĩ erü tá nüxü̃́ nangẽxma i Tupanaãẽ i poraxü̃. Rü ngẽmaãcü tá nüxü̃ narüngü̃xẽẽ i papagü na naxãcügüxü̃ nangechaü̃xü̃, rü ngẽma tama Tupanaga ĩnüẽchaü̃xü̃ rü na aixcuma inaxĩnüẽxü̃ca̱x. Rü ngẽmaãcü tá duü̃xü̃güxü̃ ínamexẽẽ naxca̱x ja Cori ja Cristu —nhanagürü ga jema dauxü̃cü̱̃ã̱x.
18 Rü Zacaría rü jema dauxü̃cü̱̃ã̱xna naca, rü nhanagürü: —¿Nhuxãcü tá nixĩ i ngẽma na naxãxãcüxü̃ i chaxma̱x? Erü marü chajaxüchi i chamax rü ngĩma rü ta marü ija —nhanagürü.
19 Rü Zacaríaxü̃ nangãxü̃ ga jema dauxü̃cü̱̃ã̱x, rü nhanagürü: —Chama nixĩ i Gabriéu i Tupanaãrü puracü chaxüxü̃. Rü nüma núma choxü̃ namu na cumaã nüxü̃ na chixuxü̃ca̱x i nhaã ore i mexü̃.
20 —Notürü nhu̱xma i cuma rü tama choxü̃́ cujaxõ i ngẽma ore i cumaã nüxü̃ chixuxü̃. Rü ngẽmaca̱x i nhu̱xma rü tá cungega nhu̱xmatáta nabu i ngẽma cune. Notürü ngẽma cumaã nüxü̃ chixuxü̃, rü aixcuma tá ningu nagu i ngẽma ngunexü̃ i Tupana ixunetaxü̃ —nhanagürü.
21 Rü joxni ga duü̃xü̃gü rü tupaucaarü düxétüwa Zacaríaxü̃ nanaṉg̱uxẽẽgü. Rü nügüna nacagüe ga ṯacüca̱x na tama paxa jéma ínaxũxũxü̃.
22 Rü jexguma Zacaría tupaucawa íxũũxgu, rü taxucürüwa duü̃xü̃gümaã nidexa, jerü nangega. Rü nümagü ga duü̃xü̃gü rü nüxü̃ nicua̱xãchitanü ga ṯacüxü̃ na nadauxü̃ ga Zacaría ga tupaucaarü aixepena. Rü Zacaría rü naxme̱xmaã duü̃xü̃güxü̃ nüxü̃ nacua̱xẽẽ ga ṯacü nüxü̃ na üpetüxü̃, jerü nangega.
23 Rü jexguma Zacaría nagu̱xẽẽgu ga na naxüãxü̃ ga Tupanaãrü puracü ga tupauca ga taxü̃newa, rü wenaxãrü napataca̱x nataegu.
24 Rü jemawena rü Zacaría nama̱x ga Isabéu rü ixãxãcü. Rü ngĩpatagu irüxã́ũẽcha, rü wüxime̱ẽ̱xpü̱x ga tawemacü taguma düxétüwa ixũ.
25 Rü ngĩxĩcatama ngĩgürügü: —Cori ja Tupana rü poraãcü choxü̃ narüngü̃xẽẽ. Rü nhu̱xma rü marü tãũxü̃táma chixri chauchiga nidexagü i duü̃xü̃gü naxca̱x na changexacüxü̃ —ngĩgürügü.
Wüxi ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga dauxü̃cü̱̃ã̱x nüxü̃ nixu ga Ngechuchuarü buxchiga
26 Rü 6 ga tawemacü marü ngĩxü̃́ mexgu ga Isabéu ga jema na naxãxãcüxü̃, rü Gariréaanewa jexmane ga ĩãne ga Nacharétuwa Tupana nanamu ga norü orearü ngeruü̃ ga Gabriéu.
27 Rü ngĩxü̃tawa naxũ ga wüxi ga pacü ga taguma jatü ngĩmaã maxü̃cü. Rü María nixĩ ga ngĩẽ́ga. Rü ngĩma rü ixãtechaü̃ namaã ga wüxi ga jatü ga Juchegu ãẽ́gacü. Rü nüma ga Juche rü nuxcümaxü̃cü ga ãẽ̱xgacü ga Dawítanüxü̃ nixĩ.
28 Rü jema nachica ga María nawa jexmaxü̃gu naxücu ga Gabriéu, rü nhanagürü ngĩxü̃: —Nuxmaẽ Pa Maríax. Tupana rü poraãcü cumaã nataãẽ. Rü Cori ja Tupana rü cuxü̃tawa nangẽxma, rü guxü̃ i ngexü̃güarü jexera marü cuxü̃ narüngü̃xẽẽ —nhanagürü.
29 Notürü jexguma María nüxü̃ da̱xgu ga jema dauxü̃cü̱̃ã̱x ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃, rü namaã iḇaixãchiãẽ ga jema norü ore ga ngĩmaã nüxü̃ jaxuxü̃. Rü ngĩgüãẽwa nagu irüxĩnü ga tü̱xcüü̃ jemaãcü ngĩxü̃ na namoxẽxü̃.
30 Rü jexguma ga Gabriéu rü nhanagürü ngĩxü̃: —Pa Maríax, tama name na cumuü̃xü̃, erü Tupana rü poraãcü cumaã nataãẽ.
31 —Rü nhu̱xma rü tá tawemacü cuxü̃ inajarütaxu, rü tá cuxãxãcü, rü tá najatü i cuxacü. Rü Ngechuchugu tá cunaxüéga.
32 —Rü nüma rü wüxi ja ãẽ̱xgacü ja taxüchicü tá nixĩ. Rü Tupana ja Taxüchicü Nane tá nixĩ i naẽ́ga. Rü Cori ja Tupana rü tá nuxcümaü̃cü ga ãẽ̱xgacü ga Dawírüü̃ ãẽ̱xgacüxü̃ najaxĩxẽẽ.
33 —Rü nüma rü guxü̃gutáma Judéugüarü ãẽ̱xgacü nixĩ. Rü tagutáma ínanguxuchi na ãẽ̱xgacü na jiĩxü̃ —nhanagürü.
34 Rü jexguma ga María rü Gabriéuna ica, rü ngĩgürügü: —¿Nhuxãcü tá nixĩ i ngẽma na chaxãxãcüxü̃, erü taũta chaxãte? —ngĩgürügü.
35 Rü nüma ga Gabriéu rü ngĩxü̃ nangãxü̃, rü nhanagürü: —Tupanaãẽ i Üünexü̃ tá cuxna nangu. Rü Tupana ja Tacüarü pora rü wüxi i caixanexü̃rüü̃ tá cugu najangaixema. Rü ngẽmaca̱x ngẽma õxchana i namaã cuxãxãcüxü̃ rü Tupanape̱xewa mecüxü̃chi tá nixĩ, rü Tupana Nanemaã tá nanaxugü i duü̃xü̃gü.
36 —Rü cutanüxü̃ i Isabéu rü marü ixãxãcü woo marü jaguã̱xchire̱x na jiĩxü̃. Rü woo ga duü̃xü̃gü rü:
“Tagutáma ixãxãcü” nhanagürügü ngĩxü̃, notürü i nhu̱xma rü marü 6 ja tawemacü ngĩxü̃́ name na marü naxãxãcüxü̃.
37 —Erü Tupanaãxü̃́ rü taxuü̃ma naguxcha —nhanagürü.
38 Rü jexguma ga María rü ngĩgürügü: —Chorü Cori ja Tupanaãrü duü̃xü̃ chixĩ i chamax. Rü marü name i chamaã nanaxü i ngẽma chamaã nüxü̃ cuixuxü̃ãcüma —ngĩgürügü. Rü jexguma ngĩxna ínixũ ga jema Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga dauxü̃cü̱̃ã̱x ga Gabriéu.
María rü Isabéuxü̃tagu inaxũãne
39 Rü jexgumaü̃cüü ga María rü paxama nawa ixũ ga guma ĩãne ga Zacaríapata nawa jexmane ga Judéaaneãrü dauxchitawa.
40 Rü Zacaríapatawa ingu, rü ijaxücu, rü Isabéuxü̃ irümoxẽ.
41 Rü jexguma Isabéu nüxü̃ ĩnügu ga Maríaarü moxẽ, rü ngĩrü õxchana ga ngĩãnüwa jexmaxü̃ rü nixĩã̱xcüü. Rü Tupanaãẽ ga Üünexü̃ rü Isabéuna nangu.
42 Rü jexguma ga Isabéu rü tagaãcü Maríaxü̃ ngĩgürügü: —Guxü̃ i ngexü̃güarü jexera Tupana cuxü̃ narüngü̃xẽẽ. Rü ngẽxgumarüü̃ ta cunexü̃ narüngü̃xẽẽ.
43 —¿Ṯacüwa chame na nuã chauxü̃tagu cunaxũãnexü̃? Pa Chorü Cori Naẽx.
44 —Erü ngẽxguma nüxü̃ chaxĩnügu i curü moxẽ, rü chauxacü i chauanüwa ngẽxmaxü̃ rü norü taãẽmaã nixĩã̱xcüü.
45 —Cuma rü cutaãẽ erü nüxü̃́ cujaxõ i norü ore ja Tupana. Rü ngẽmaca̱x Tupana tá najanguxẽẽ i ngẽma ore i cumaã nüxü̃ jaxuxü̃ —ngĩgürügü ga Isabéu.
46 Rü jexguma ga María rü ngĩgürügü: —Chama rü chauãẽwa poraãcü Tupanaxü̃ chicua̱xüü̃.
47 —Rü chorü Cori ja chorü Maxẽẽruü̃maã chataãẽxü̃chi.
48 —Rü woo wüxi i Tupanaãrü duü̃xü̃ i ngearü dĩẽruã́xẽ chixĩ, notürü Tupana chagu narüxĩnü. Rü nhamaü̃cüü i duü̃xü̃gü rü taãẽ̱xcümaã guxü̃gutáma choxü̃ naxugüe.
49 —Erü Tupana ja Poracü rü taxü̃ i mexü̃ chauxca̱x naxü. Rü naxüüne i naẽ́ga ja Tupana.
50 —Rü nüma ja Tupana rü guxü̃gutáma nüxü̃́ tangechaü̃tümüü̃gü ja guxãma ja jíxema aixcuma nüxü̃ muü̃ẽxẽ.
51 —Rü guxü̃ ga norü poramaã tüxü̃ narüjexera ga guxema tügütama icua̱xüü̃güxe.
52 —Rü marü ínanawoxü̃ ga jema ãẽ̱xgacügü ga nügü írütagüxü̃. Notürü guxema duü̃xẽgü ga tügü írüxíragüxe, rü poraãcü tüxü̃ narüngü̃xẽẽ.
53 —Rü guxema tüxü̃́ nataxúxe, rü muxü̃ma tüxna naxã. Notürü guxema muãrü dĩẽruã̱xgüxe rü taxuü̃ma tüxna naxããcüma tüxü̃ ínimugü.
54 —Rü poraãcü nüxü̃ narüngü̃xẽẽ ga norü duü̃xü̃gü ga Judéugü. Rü tama nüxü̃ inarüngüma na nüxü̃́ ingechaü̃tümüü̃güxü̃, jexgumarüü̃ ga nuxcümaü̃güxü̃ ga tatanüxü̃maã na inaxunetaxü̃.
55 —Jerü jemaãcü inaxuneta namaã ga tórü o̱xi ga Abrã́ũ rü namaã ga tatanüxü̃gü na guxü̃gutáma tüxü̃ nangü̃xẽẽxü̃ —ngĩgürügü ga María.
56 Rü tamaẽ̱xpü̱x ga tawemacü Isabéuxü̃tagu irüxã̱ũ̱x ga María. Rü nhu̱xmachi ngĩpataca̱x itaegu.
Juã́ũ ga baiü̃xẽẽruü̃ãrü buxchiga
57 Rü nawa nangu ga ngunexü̃ ga na naxíraxacüxü̃ ga Isabéu. Rü najatü ga ngĩxãcü.
58 Rü jexguma nüxü̃ nacua̱xgügu na nhuxãcü Tupana ngĩmaã mecümaxü̃, rü ngĩrü ngaicamagu pegüxü̃ ga duü̃xü̃gü rü ngĩtanüxü̃gü rü ngĩxü̃ ínajadaugü, rü ngĩxü̃ narümoxẽgü rü ngĩxü̃ najataãẽgüxẽẽ.
59 Rü 8 ga ngunexü̃guwena rü ínajawiecha̱xmüpe̱xechiraü̃gü ga guma ngĩne. Rü nanatü ga Zacaríagu nanaxüégagüchaü̃ ga duü̃xü̃gü.
60 Notürü naẽ ga Isabéu rü tama inaxwa̱xe. Rü ngĩgürügü: —Narümemaẽ nixĩ i Juã́ũgu tanaxüéga —ngĩgürügü.
61 Rü duü̃xü̃gü rü nhanagürügü ngĩxü̃: —¿Tü̱xcüü̃ cunaxwa̱xe i ngẽma naẽ́ga? Erü cutanüxü̃tanüwa rü tataxuma ja texé ja ngẽmagu ãẽ́gaxe —nhanagürügü.
62 Rü jexguma ga duü̃xü̃gü rü naxme̱xwa nanatü ga Zacaríana nacagüe ga ṯacü rü naẽ́gagu tá na naxüégaãxü̃.
63 Rü jexguma ga Zacaría rü poperaxü̃ naxuneta na jexma na naxümatüãxü̃ca̱x ga naẽ́ga. Rü jexma nanaxümatü, rü nhanagürü:
“Juã́ũ tá nixĩ i naẽ́ga”, nhanagürü ga namatü. Rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü naḇaixãchiãẽgü ga jexguma jema naẽ́gaxü̃ nadaugügu.
64 Rü jexgumatama wenaxãrü nidexa ga Zacaría. Rü inanaxügü ga Tupanaxü̃ na jacua̱xüü̃xü̃.
65 Rü jemaca̱x guxü̃ma ga jema duü̃xü̃gü ga norü ngaicamagu ãpatagüxü̃ rü poraãcü naḇaixãchiãẽgü. Rü guxü̃wama ga jema naãnewa ga Judéaanewa rü duü̃xü̃gü nüxü̃ nixuchigagü ga jema ngupetüxü̃.
66 Rü guxü̃ma ga nüxü̃ cuáchigagüxü̃ ga jema ngupetüxü̃, rü nagu narüxĩnüẽẽcha. Rü nügümücügüna nacagüe, rü nhanagürügü: —¿Ṯacü tá nixĩ i ngẽma õxchana? Erü Tupana rü aixcuma naxü̃tawa nangẽxma —nhanagürügü.
Zacaría rü Tupanaxü̃ nicua̱xüü̃
67 Rü nanatü ga Zacaríana nangu ga Tupanaãẽ i Üünexü̃. Rü nüxü̃ nixu ga jema ore ga Tupana namaã nüxü̃ ixuxü̃.
68 Rü nhanagürü: —Name nixĩ i nüxü̃ ticua̱xüü̃gü ja tórü Cori ga nuxcümaü̃cü ga tórü o̱xi ga Iraéarü Tupana. Erü núma tatanüwa nangu na tüxü̃ jamaxẽxẽẽxü̃ca̱x i jixema i norü duü̃xü̃gü na ixĩgüxü̃.
69 —Rü ngẽmaca̱x tüxna nanamu ja wüxi ja poracü ja tórü maxẽxẽẽruü̃ ga nuxcümaü̃cü ga norü duü̃xü̃ ga Dawítanüxü̃wa ne ũcü.
70 —Rü jemaãcü Tupana tamaã inaxuneta nawa ga jema nuxcümaü̃güxü̃ ga norü orearü uruü̃gü ga ixüünegüxü̃.
71 —Rü Tupana rü namaã nüxü̃ nixu rü nüxna tá tüxü̃ ínanguxü̃xẽẽ i tórü uwanügü rü guxü̃ma i duü̃xü̃gü i tachi aiexü̃.
72 —Rü nuxcümaü̃güxe ga tórü o̱xigümaã nüxü̃ nixu na nüxü̃́ tangechaü̃tümüü̃güxü̃ rü tagutáma nüxü̃ ijanangümaxü̃ ga jema tümamaã inaxunetaxü̃.
73 1:73-75 —Rü jemaãcü ga Tupana rü nuxcümaü̃cü ga tórü o̱xi ga Abrã́ũmaã inaxuneta. Rü namaã nüxü̃ nixu rü tá tüxü̃ ínanguxü̃xẽẽ nüxna i tórü uwanügü na tama imuü̃ẽãcüma naxüxü̃ca̱x i Tupanaãrü puracü rü aixcuma mecü na ixĩgüxü̃ nape̱xewa i guxü̃ i tórü maxü̃wa i wüxichigü i ngunexü̃gu —nhanagürü ga Zacaría.
74 Nüü̃ nadau 1:73
75 Nüü̃ nadau 1:73
76 Rü nhanagürü ta: —Cumax, Pa Chaunex, rü Tupana ja Taxüchicüarü orearü uruü̃maã tá cuxü̃ naxugü. Erü cuma rü tá Corixü̃pa joxni duü̃xü̃gümaã nüxü̃ cuixu i nachiga ja Cori.
77 —Cuma rü Coriarü duü̃xü̃güxü̃ tá nüxü̃ cucua̱xẽẽ na Tupana tá nüxü̃́ nüxü̃ ngechaü̃xü̃ i norü pecadugü na ngẽmaãcü najauxgüãxü̃ca̱x i maxü̃ i taguma gúxü̃.
78 1:78-79 —Erü nüxü̃́ tangechaü̃tümüü̃gü ja Tupana ja poraãcü tüxü̃ ngechaü̃cü. Rü ngẽmaca̱x dauxü̃guxü̃ i naãnewa taxca̱x ne nanamu i nhama i naãneãrü ngóonexẽẽruü̃ i ngexwacaxü̃xü̃ na nangóonetanüxẽẽãxü̃ca̱x i ngẽma duü̃xü̃gü ga noxri guxü̃guma norü chixexü̃gagu ãũcümaxü̃wa jexmagüxü̃. Rü nüma tá tüxü̃ narüngü̃xẽẽ na Tupanamaã rüngüxmüẽxü̃ca̱x —nhanagürü ga Zacaría.
79 Nüü̃ nadau 1:78
80 Rü jema õxchana rü nijachigü rü wüxichigü ga ngunexü̃gu jexeraãcü Tupanaxü̃ nicuáchigü. Rü dauxchita ga ngextá taxúema íxãpataxü̃wa najexma nhu̱xmata jema ngunexü̃wa nangu ga na Judéugüxü̃ nügü nacua̱xẽẽxü̃.
