1 Reyes 1:1-53
1 Rü nüma ga ãẽ̱xgacü ga Dabí rü nayaxüchi. Rü yemaca̱x woo ñuxre ga düxruü̃maxã nax yadüxgüãxü̃ rü nüxü̃ nanadeyuama.
2 Rü yemaca̱x ga norü puracütanüxü̃ rü ñanagürügü nüxü̃: —Pa Ãẽ̱xgacüx, name nixĩ i wüxi i pacü i ngetecüca̱x cuxü̃́ tadaugü nax ngẽma cuxü̃ rüngü̃xẽẽxü̃ca̱x rü cuxna nadauxü̃ca̱x, rü cuxü̃ nacaxü̃ca̱x, Pa Ãẽ̱xgacüx, nax ngẽmaãcü cuxü̃ nanaiwexü̃ca̱x —ñanagürügü.
3 Rü guxü̃ ga Iraéanegu ngĩxne nadaugü ga wüxi ga pacü ga mecü. Rü ngĩxü̃ inayangaugü ga wüxi ga pacü ga Abiachágu ãégacü ga ĩane ga Chunéü̃cüã̱x ixĩcü. Rü ãẽ̱xgacüxü̃tawa ngĩxü̃ nagagü.
4 Ngĩma ga Abiachá rü imexẽchi rü ãẽ̱xgacüna idau rü ñu̱xũchi nüxü̃́ ipuracü, natürü nüma ga ãẽ̱xgacü rü tama ngĩmaxã namaxü̃.
Adonía rü ãẽ̱xgacüxü̃ nügü ningucuchixẽxẽ
5 Rü yexgumayane ga Adonía ga Dabí nane ga naxma̱x ga Aguíxwaü̃cü rü ãẽ̱xgacüwa nügü nangu̱xẽẽchaü̃ tümachicüxü ga nanatü. Rü naweü̃gü ga cowarugü itúchigüne ne nanutaque̱xe rü yexgumarüxü̃ ta churaragü ga cowaruétügu ĩxü̃. Rü nanade ga 50 ga churaragü nax nüxna daugüxü̃ca̱x.
6 Rü nanatü ga ãẽ̱xgacü ga Dabí rü taguma nananga. Rü nüma ga Adonía rü naenexẽ ga Acharóü̃xü̃ rübumaecü nixĩ rü wüxi ga yatü ga mechametücü nixĩ.
7 Rü nüma ga Adonía rü nanatüarü churaragüarü ãẽ̱xgacü ga Yoá ga Cheruiá nanemaxã nidexa rü chacherdóte ga Abiatámaxã rü ta. Rü nümagü rü nüxü̃ narüngü̃xẽẽgü nax ãẽ̱xgacüxü̃ yangucuchixü̃ca̱x.
8 Natürü ga chacherdóte ga Chadóx, rü tama Adoníawa naxǘ, rü bai ga Benaía ga Yoiadá nane, rü bai ga gumá Tupanaarü orearü uruxü̃ ga Natáü̃, rü bai ga Chimí ga ãẽ̱xgacü ga Dabímücüxüchi ixĩcü, rü bai ga yema Dabíarü churaragü ga nüxü̃ rücua̱xmaegüxü̃ rü taxuxü̃ma naxügü.
9 Rü wüxi ga ngunexü̃ rü nüma ga Adonía rü wüxi ga taxü̃ma ga õna naxü ga ma̱xpǘne ga Choélexü̃tawa ga Roguéxtüxü̃arü ngaicamana. Rü nanadai ga carnérugü, rü wocagü rü wocaxacügü ga ingüexü̃. Rü guxü̃ma ga naenexẽgüna naxu, rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga Yudátanüxü̃ ga ãẽ̱xgacü ga Dabíaxü̃́ puracüexü̃na naxu.
10 Natürü tama nüxna naxu ga gumá orearü uruxü̃ ga Natáü̃, rü bai ga Benaía, rü bai ga yema nanatü ga Dabíarü churaragüerugü rü bai ga naenexẽ ga Charomóü̃.
11 Rü yexguma ga nüma ga Natáü̃ rü Charomóü̃ naé ga Bechabémaxã nidexa, rü ñanagürü: —¿Marü nüxü̃ cucuáxü̃ yixĩxü̃ rü nüma i Adonía i Aguíx ngĩne nax ãẽ̱xgacüxü̃ nügü yangucuchixẽẽxü̃? Rü tórü ãẽ̱xgacü ya Dabí rü tama nüxü̃ nacua̱x.
12 Rü dücax, rü tá cumaxã nüxü̃ chixu i wüxi i ucu̱xẽ nax ngẽmaãcü tama peyuexü̃ca̱x i cumax, rü cune ya Charomóü̃.
13 ¡Rü ãẽ̱xgacü ya Dabíxü̃tawa naxũ! rü ñacurügü tá nüxü̃: “Pa Chorü Corix ¿tama ẽ̱xna i chomaxã icuxunetaxü̃ rü chaune ya Charomóü̃ tá yixĩxü̃ ya yimá ãẽ̱xgacü ixĩcü i cuchicüxü? ¿Rü ñuxãcü i Adonía rü ãẽ̱xgacüxü̃ nügü yaxĩxẽxẽxü̃?” ñacurügü tá nüxü̃.
14 Rü ngẽxguma cuma ãẽ̱xgacümaxã íquidexayane rü choma rü tá chixücu, rü naétüwa tá chidexa i ngẽma curü ore i nüxü̃ quixuxü̃ —ñanagürü ga Natáü̃.
15 Rü yexguma ga ngĩma ga Bechabé rü ãẽ̱xgacüxü̃tawa ixũ rü norü ucapugu ixücu. Rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü marü nayaxüchi ga yexguma, rü Abiachá ga Chunéü̃cüã̱x rü nüxna idau.
16 Rü ngĩma ga Bechabé rü ãẽ̱xgacüpe̱xegu inangücuchi rü ñu̱xmata ĩxmachiü̃wa iyaxṹcatü. Rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü ngĩxna naca rü ñanagürü: —¿Ta̱xacü cunaxwa̱xe i cuxca̱x chaxüxü̃ i ñu̱xmax? —ñanagürü.
17 Rü ngĩma inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Pa Ãẽ̱xgacüx ¿Tama ẽ̱xna Cori ya Tupanaégagu marü chomaxã icuxunetaxü̃ nax chaune ya Charomóü̃ tá yixĩxü̃ ya yimá ãẽ̱xgacü ixĩcü i cuchicüxü?
18 Natürü i ñu̱xma rü Adonía ãẽ̱xgacüxü̃ nügü ningucuchixẽxẽ rü cuma rü tama nüxü̃ cucua̱x i ngẽma.
19 Rü ñu̱xma rü nanadai i wocagü rü wocaxacügü rü muxü̃ma i carnérugü. Rü ñu̱xũchi cunegüna naxu, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü ngẽxgumarüxü̃ ta nüxna naxu ya yimá chacherdóte ya Abiatá rü Yoá ya churaragümaxã icuácü, natürü tama nüxna naxu ya Charomóü̃ ya curü ngü̃xẽẽruxü̃ ixĩcü, Pa Ãẽ̱xgacüx.
20 Rü ñu̱xmax, Pa Corix, rü guxü̃ma i Iraéanecüã̱xgü nüxü̃ naxĩnüechaü̃ nax nüxü̃ quixuxü̃ca̱x nax texé tá ãẽ̱xgacüxü̃ ingucuchixü̃ i cuwena, Pa Ãẽ̱xgacüx.
21 Erü ngẽxguma taxúxexü̃tama cuxunetagu naxü̃pa nax cuyuxü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü chaune i Charomóü̃ rü ñu̱xũchi i choma rü Adonía rü tá toxü̃ nadai —ngĩgürügü ga Bechabé.
22 1:22-23 Rü yexguma ãẽ̱xgacü ga Dabímaxã íyadexayane ga Bechabé rü yéma ãẽ̱xgacüpatawa nangu ga Tupanaarü orearü uruxü̃ ga Natáü̃. Rü yema norü ĩã̱xarü dauruü̃gü rü Dabímaxã nüxü̃ nayarüxugüe ga yéma nax nanguxü̃ ga gumá orearü uruxü̃. Rü nüma ga Natáü̃ rü Dabíxü̃tawa naxũ rü nape̱xegu nanangücuchi ñu̱xmata ĩxmachiü̃wa yaxũcatü.
23 Nüü̃ nadau 1:22
24 Rü ãẽ̱xgacüna naca rü ñanagürü: —Pa Ãẽ̱xgacüx ¿ẽ̱xna cuma yixĩxü̃ i nüxü̃ cuxunetaxü̃ ya Adonía nax cuchicüxü ãẽ̱xgacü yixĩxü̃?
25 Erü ñu̱xma rü ínapetae nax ãẽ̱xgacüxü̃ yangucuchixü̃ rü nanadai i wocagü rü wocaxacügü rü muxü̃ma i carnérugü rü ñu̱xũchi cunegüna naxu, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü nüxna naxu i ngẽma churaragüerugü rü ñu̱xũchi Abiatá ya chacherdóte ixĩcü. Rü ñu̱xma i nümagü rü ngéma nangẽxmagü rü Adoníamaxã nachibüe rü naxaxegü, rü tagaãcü aita naxüe rü ñanagürügü: “¡Namaxü̃ ya ãẽ̱xgacü ya Adonía!” ñanagürügü.
26 Natürü i choma rü tama choxna naxu rü tama nüxna naxu ya Chadóx ya chacherdóte ixĩcü, rü woo Benaía ya Yoiadá nane ixĩcü rü woo Charomóü̃ ya cune ixĩcü rü tama nüxna naxu.
27 Pa Ãẽ̱xgacüx ¿ẽ̱xna curü mu nixĩ nax ngẽma naxügüxü̃? ¿Rü tü̱xcüü̃ tama tomaxã nüxü̃ quixu nax texé tá tixĩxü̃ ya cuwena írütoxe nax ãẽ̱xgacü tixĩxü̃ca̱x? —ñanagürü ga Natáü̃.
Dabí nüxü̃ nixu rü Charomóü̃ tá nixĩ i nachicüxü ãẽ̱xgacü ixĩxü̃
28 Rü nüma ga ãẽ̱xgacü ga Dabí rü Bechabéca̱x nangema. Rü ngĩma ga Bechabé rü ãẽ̱xgacüpe̱xewa ixũ, rü yexma iyachi.
29 1:29-30 Rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü Tupanaégagu ngĩmaxã nüxü̃ nixu rü ñanagürü: —Yimá Tupana ya guxü̃ma ga guxchaxü̃wa choxü̃ ínguxuchixẽẽcüégagu cumaxã nüxü̃ chixu rü ñomatama i ngunexü̃gu rü cune ya Charomóü̃ tá nixĩ ya ngexwacaxü̃cü ya ãẽ̱xgacü. Rü yema ü̃pama Cori ya Iraéanecüã̱xgüarü Tupanaégagu cumaxã nüxü̃ chixuxü̃rüxü̃ rü nüma tá nixĩ i chowena chauchicawa natoxü̃ —ñanagürü.
30 Nüü̃ nadau 1:29
31 Rü ngĩma ga Bechabé rü ãẽ̱xgacüpe̱xegu inangücuchi ñu̱xmata ĩxmachiü̃wa yaxũcatü, rü tagaãcü ngĩgürügü: —¡Guxü̃guma namaxü̃ ya chorü cori ya ãẽ̱xgacü ya Dabí! —ngĩgürügü.
32 1:32-33 Rü yemawena ga nüma ga ãẽ̱xgacü ga Dabí rü norü duü̃xü̃güxü̃ namu nax naxca̱x yacagüxü̃ca̱x ga chacherdóte ga Chadóx, rü orearü uruxü̃ ga Natáü̃, rü Benaía ga Yoiadá nane. Rü yexguma ãẽ̱xgacüxü̃tawa nangugügu ga yema rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü ñanagürü: —¡Ípeyagagü i ngẽma ãẽ̱xgacügü i chorü ngü̃xẽẽruü̃gü nax Charomóü̃xü̃ naxümücügüxü̃ca̱x! ¡Rü chorü cowarugu penatonagüxẽxẽ ya chaune ya Charomóü̃ rü natüacü ya Guióü̃wa penaga!
33 Nüü̃ nadau 1:32
34 Rü ngẽxguma chacherdóte ya Chadóx rü orearü uruxü̃ ya Natáü̃ nabaerugügu nax Iraéanecüã̱xgüarü ãẽ̱xgacü yixĩxü̃ca̱x ya Charomóü̃ ¡rü nagu picuegü i carnéruchatacu̱xre rü tagaãcü ñapegürügü: “¡Namaxü̃ ya ãẽ̱xgacü ya Charomóü̃!” ñapegürügü tá.
35 ¡Rü ñu̱xũchi penaxümücü nax ngẽmaãcü nua chauxü̃tawa naxũxü̃ca̱x rü chorü toruxü̃wa yanatoxü̃ca̱x! Erü chomatama chanaxwa̱xe nax chauchicüxü Iraéanemaxã rü Yudáanemaxã inacuáxü̃! —ñanagürü ga Dabí.
36 Rü Benaía ga Yoiadá nane ixĩcü rü ãẽ̱xgacüxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü: —¡Ngẽmaãcü yixĩ, erü ngẽmaãcü nixĩ i nanaxwa̱xexü̃ ya Cori ya curü Tupana, Pa Ãẽ̱xgacüx!
37 Rü yexgumarüxü̃ nax Cori ya Tupana cuxü̃tawa nayexmaxü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü ñu̱xma rü ngẽxgumarüxü̃ tá nixĩ nax Charomóü̃xü̃tawa nangẽxmaxü̃ rü nüxü̃ nangü̃xẽẽxü̃ nax curü yexera mea Iraéanecüã̱xgümaxã inacuáxü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, Pa Dabíx —ñanagürü ga Benaía.
38 Rü yemawena Charomóü̃xü̃tawa naxĩ ga chacherdóte ga Chadóx rü ñu̱xũchi orearü uruxü̃ ga Natáü̃, rü Benaía ga Yoiadá nane ixĩcü, rü ñu̱xũchi ãẽ̱xgacüarü dauruü̃gü ga churaragü ga Queretéugü rü Peretéugü. Rü ãẽ̱xgacü ya Dabíarü mulagu nanatonagüxẽẽgü ga Charomóü̃, rü ñu̱xũchi natüacü ga Guióü̃wa nanagagü.
39 Rü nüma ga chacherdóte ga Chadóx rü Tupanapatawa nanayaxu ga yema carnéruchatacu̱xre ga chíxü̃maxã ããcuxü̃, rü Tupanape̱xewa Charomóü̃étü nanaba nax ãẽ̱xgacü ga réi yixĩxü̃ca̱x. Rü yemawena rü carnéruchatacu̱xregu nicuegü, rü guxü̃ma ga duü̃xü̃gü rü tagaãcü ñanagürügü: —¡Namaxü̃ ya ãẽ̱xgacü ya Charomóü̃! —ñanagürü.
40 Yemawena rü guxü̃ma ga yema duü̃xü̃gü rü Charomóü̃we narüxĩ. Rü wowerugu nicuegü, rü poraãcüxüchi nataãẽgü. Rü yema nax natagaxüchixü̃ rü naane nidu̱xru.
41 Rü yexguma yexwaca̱xtama chibüwa yangugügu ga Adonía namaxã ga yema nüxna naxuxü̃, rü nüxü̃ naxĩnüe ga tagaãcü yéma ne paxetatanüxü̃. Rü yexguma Yoá nüxü̃ ĩnügu ga yema tagaãcü yéma ne paxetatanüxü̃, rü ínaca rü ñanagürü: —¿Tü̱xcüü̃ nicuxcu i duü̃xü̃gü i daa ĩanewa? —ñanagürü.
42 Rü yexguma íyadexayane ga Adonía rü yéma nangu ga Yonatáü̃ ga chacherdóte ga Abiatá nane ixĩcü. Rü nüma ga Adonía rü ñanagürü nüxü̃: —¡Ixücu!, erü cuma rü wüxi i yatü i duü̃xü̃gü cuga ĩnüexe quixĩ rü ngẽmaca̱x mexü̃ i ore nua cunge —ñanagürü.
43 Rü Yonatáü̃ Adoníaxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —Nüma ya Dabí ya tórü ãẽ̱xgacü rü Charomóü̃xü̃ ãẽ̱xgacüxü̃ ningucuchixẽxẽ.
44 Rü ngẽmaca̱x i nüma ya ãẽ̱xgacü rü nanamu ya chacherdóte ya Chadóx rü Natáü̃ rü Benaía ya Yoiadá nane rü Queretéugü rü Peretéugü noxrütama dauruü̃gü nax Charomóü̃xü̃ yaxümücügüxü̃ca̱x rü ãẽ̱xgacüarü mulagu yamuegüãxü̃ca̱x.
45 Rü ñu̱xũchi nüma ya chacherdóte ya Chadóx rü orearü uruxü̃ ya Natáü̃ rü Guióü̃wa Tupanape̱xewa chíxü̃maxã nanabaerugü nax ãẽ̱xgacü ya réi yixĩxü̃ca̱x ya Charomóü̃. Rü duü̃xü̃gü rü taãẽãcü ngéma ne naxĩ i ñu̱xmax. Rü ngẽmaca̱x nixĩ i íyacuxcuxü̃ ya daa ĩanewa, rü ngẽma nixĩ i nüxü̃ pexĩnüexü̃.
46 Rü ñu̱xma i nüma ya Charomóü̃ rü marü nawa narüto i ngẽma tochicaxü̃ nax ãẽ̱xgacü yixĩxü̃.
47 Rü ñu̱xũchi ngẽma ãẽ̱xgacügü ya Dabíarü ngü̃xẽẽruü̃gü rü ngéma naxĩ nax taãẽãcüma Charomóü̃xü̃ yanamõxẽgüxü̃ca̱x, rü namaxã nüxü̃ yaxugüxü̃ca̱x nax Tupana tá nüxü̃ rüngü̃xẽẽxü̃ nax Dabíarü yexera duü̃xü̃gümaxã inacuáxü̃. Rü ñu̱xũchi nüma ya Dabí rü norü pechicaxü̃gu nayangücuchi nax Tupanaxü̃ yacua̱xüxü̃xü̃ca̱x.
48 Rü ñanagürü: “¡Namecümaxüchi ya Cori ya Iraéanearü Tupana ya ñu̱xma naxwa̱xecü nax wüxi i chaune chorü tochicaxü̃wa rütoxü̃ nax chauchicüxü ãẽ̱xgacü yixĩxü̃ca̱x, rü ñu̱xma chamaxyanetama rü nüxü̃ chadau yema chomaxã nüxü̃ yaxuxü̃rüxü̃”, ñanagürü ga Dabí —ñanagürü ga Yonatáü̃.
49 Guxü̃ma ga yema Adonía nüxna uxü̃ rü baixãchiãẽmaxã nidu̱xruxe, rü ñu̱xũchi guxü̃ma inachigü rü wüxichigü rü noxrüwaama nixũchigü.
50 Rü nüma ga Adonía rü yema nax Charomóü̃xü̃ namuü̃xü̃ca̱x rü inachi rü Tupanapatawa naxũ. Rü ãmarearü guruü̃arü cuipe̱xegu nayarüngĩ rü yexma nayarücu̱x.
51 Rü nayexma ga wüxi ga duü̃xü̃ ga Charomóü̃maxã nüxü̃ yarüxuxü̃, rü ñanagürü: —Adonía rü cuxü̃ namuü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü ngẽmaca̱x Tupanapataarü ãmarearü guruü̃ca̱x niña rü norü cuipe̱xegu nayayauxãchi nax yemaacü nügü ínapoxü̃xü̃ca̱x. Rü naxca̱x ínaca nax ñu̱xmatama nüxü̃ quixuxü̃ nax taxũtáma cuyamáxü̃! —ñanagürü.
52 Rü Charomóü̃ nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Ngẽxguma wüxi i yatü i mecümaxü̃ãcü namaxü̃xgu rü taxuxü̃táma nüxü̃ naxüpetü, rü bai i wüxi i nayae tá inarütaxu. Natürü ngẽxguma chi ta̱xacürü chixexü̃ nawa ichayangauxgu rü tá nayu —ñanagürü.
53 Rü yexgumatama ga Charomóü̃ rü yéma nanamu ga norü duü̃xü̃gü nax yema ãmarearü guruü̃wa yagagüãxü̃ca̱x. Rü ñu̱xũchi nüma ga Adonía rü ãẽ̱xgacü ga Charomóü̃xü̃tawa naxũ rü nape̱xegu nayangücuchi. Rü nüma ga ãẽ̱xgacü ga Charomóü̃ nanamu nax napataca̱x nataeguxü̃ca̱x.
