1 Samuel 17:1-58

17  Rü nüma ga Firitéugü rü nananutaque̱xexẽẽgü ga norü churaragü nax Iraéanecüã̱xgüarü churaragümaxã nügü nada̱i̱xü̃ca̱x. Rü nachica ga Éfe-damíü̃gu nayangutaque̱xegü ga ĩanegü ga Chocó rü Achecáarü ngaxü̃wa ga Yudáanewa.  Rü nüma ga Chaú rü Iraéanecüã̱xgümaxã nügü nanutaque̱xegü ga Eláarü doxonexü̃gu. Rü yéma nügü namexẽẽgü ga Firitéugümaxã nügü nax nada̱i̱xü̃ca̱x.  Rü nümagü ga Firitéugü rü wüxi ga ma̱xpǘnegu nügü ninu, rü yexgumarüxü̃ ta ga Iraéanecüã̱xgü, rü nai ga ma̱xpǘnegu nügü ninu. Rü yema norü doxonexü̃ nixĩ ga guma taxre ga ma̱xpǘne ga nügüna nayaxü̃guxẽẽxü̃.  Rü yema Firitéugütanüwa nixũxũ ga wüxi ga churara ga 3 metrugu ixüchanexü̃, rü yema doxonexü̃wa naxũ. Rü Goriáx nixĩ ga naéga, rü ĩane ga Gáxcüã̱x nixĩ.  Rü napate̱xe rü bróũchenaxca̱x nixĩ. Rü naxü̃newa rü yexgumarüxü̃ ta bróũchemaxã natüxü̃ne. Rü yema norü tüxünexü̃ rü 55 quíru nixĩ ga nayaxü̃.  Rü yema norü tüperemaxü̃ rü guma norü wocae ga nügüãtü yangeãcü rü bróũchenaxca̱x nixĩgü.  Rü gumá norü wocae rü 5 chentímetruarü yexera nixĩ ga norü tamena̱xã rü namagu rü fierunaxca̱x nixĩ rü 6 quíru naya. Rü Goriáxpe̱xegu nixũchigü ga yema norü poxü̃ruü̃arü ngeruxü̃.  Rü nüma ga Goriáx rü yema doxonexü̃arü ngãxü̃gu nayachi rü yéma tagaãcü Iraéanecüã̱xgüarü churaragüxü̃ ñanagürü: —¿Ta̱xacüca̱x mea pegü ipinu nax tomaxã pegü peda̱i̱xü̃ca̱x? Erü choma rü wüxi i Firitéu chixĩ rü name nixĩ i pema i Iraéanecüã̱xgü rü Chaúarü churaragütanüwa nüxü̃ pexuneta i wüxi nax nua naxũxü̃ca̱x nax togü namaxã tadaixü̃ca̱x.  Rü ngẽxguma choxü̃ naporamaegu rü choxü̃ yama̱xgu rü toma tá nixĩ i pexme̱xwa tangexmagüxü̃. Natürü ngẽxguma choma nüxü̃ charüporamaegu, rü pema tá nixĩ i toxme̱xwa pengẽxmagüxü̃. 10  Rü ñoma i ngunexü̃gu, Pa Iraéanecüã̱xgüarü Churaragüx, rü pexca̱x chaca rü ¡ẽcü nua penamu̱x i wüxi i perü churara nax togü namaxã tadaixü̃ca̱x! —ñanagürü. 11  Rü yexguma yema Firitéuarü dexaxü̃ naxĩnüegu ga Chaú rü guxü̃ma ga yema namücügü ga Iraéanecüã̱xgü, rü narümaachitanü rü namuü̃e. 12  Rü nayexma ga wüxi ga yatü ga Beréü̃cüã̱x ixĩcü rü Ichaxí nixĩ ga naéga. Rü nüma rü marü naya ga yexguma Chaú ãẽ̱xgacü ixĩxgu. Rü nüma ga Ichaxí rü nüxü̃́ nayexma ga 8 ga nanegü, rü wüxi ga nane rü Dabí nixĩ. 13  17:13-14 Rü gumá tomaepü̱x ga nane ga rüyamaegücü ga Eriá rü Abinadá rü Chamá rü marü Chaúwe narüxĩ ga daiwa. 14  Nüü̃ nadau 17:13 15  Rü nüma ga Dabí ga rübumaecü rü Iraéanecüã̱xgüarü churaragü íyexmagüxü̃wa naxũũxü̃ rü ñu̱xũchi Beréü̃ca̱x nataeguaxü̃ nax nanatüarü carnérugüna yadauxü̃ca̱x. 16  Rü yoxni yexguma yéma naxũũxü̃yane ga Dabí, rü nüma ga yema Firitéu rü Iraéanecüã̱xgüxü̃ nachixewe ga pa̱xmama rü yáuanecü. Rü yemaacü tümamaxã nixĩ ñu̱xmata 40 ga ngunexü̃wa nangu. 17  Rü wüxi ga ngunexü̃gu ga Ichaxí rü nane ga Dabíxü̃ ñanagürü: —¡Ẽcü nayaxu i wüxiwetaxü̃ i trigu i igoxtanüxü̃, rü ñaa 10 i paũ rü yea nügü ínada̱i̱xchaü̃xü̃wa cueneegüca̱x ngéma nana! 18  ¡Rü ñu̱xũchi ngéma nana ta i ñaa 10 pǘta i quechu naxca̱x ya yimá churaragüarü ãẽ̱xgacü! ¡Rü cueneegüxü̃ íyadau rü ñuxãcü nüxü̃ nangupetügü, rü wüxi i norü popera nua nange nax ngẽmawa nüxü̃ chacuáxü̃ca̱x nax meama nüxü̃ nax ínangupetügüxü̃! —ñanagürü ga Ichaxí. 19  Rü nüma ga Chaú rü Dabíenexẽgü namaxã ga guxü̃ma ga yema Iraéanecüã̱xgüarü churaragü rü yema ma̱xpǘnearü tuãchixü̃ ga Elágu ãégaxü̃wa nayexmagü nax Firitéugümaxã nügü nada̱i̱xü̃ca̱x. 20  Rü moxü̃ãcü ga nüma ga Dabí rü yexwacax yangóonechaü̃gu rü to ga daruü̃me̱xẽgu tüxü̃ namugü ga guxema nanatüarü carnérugü, rü inaxũãchi. Rü nayana ga yema õna ga nanatü ga Ichaxí nüxna naxü̃. Rü yéma naenexẽgü íyexmagüxü̃wa nangu ga yexguma yema churaragü inaxĩãchichaü̃gu ga Firitéugümaxã nügü nax nada̱i̱xü̃ca̱x. Rü tagaãcü nügü naxãũxũnegü. 21  Rü nüma ga Iraéanecüã̱xgü rü ga Firitéugü rü nügüarü to̱xma̱xtagu nügü ninu. 22  Rü nüma ga Dabí rü yema Iraéanecüã̱xgüarü churaragüarü yemaxü̃güarü daruü̃xü̃tagu nananu ga yema trigu, rü paũ, rü quechu ga yéma nanaxü̃. Rü ñu̱xũchi nañaãchiãcüma Iraéanecüã̱xgüarü churaragütanügu nayangaxi nax naenexẽgüna naca̱xü̃ca̱x rü ñuxãcü nüxü̃ nangupetügü. 23  Rü yexguma naenexẽgümaxã idexayane, rü nüma ga yema Firitéu ga Goriáx ga Gáxcüã̱x, rü Firitéugüarü churaragütanüwa nichixichi. Rü wenaxarü Iraéanecüã̱xgüca̱x naca rü tüxü̃ naxãũxũne rü aixrügumaãcü nidexa. Rü nüma ga Dabí rü nüxü̃ naxĩnü. 24  Rü nümagü ga Iraéanecüã̱xgü ga yexguma yema yatüxü̃ nadaugügu rü poraãcü namuü̃e, rü naxcha̱xwa nixü. 25  Rü nügümaxã ñanagürügü: —¿Marü nüxü̃ pedauxü̃ i ngẽma yatü i ngẽxa ichixichixü̃ nax ñuxãcü tüxü̃ naxãũxũnexü̃ i yixema i Iraéanecüã̱xgü? Rü yíxema nüxü̃ rüporamaexẽ, rü nüma ya tórü ãẽ̱xgacü rü muxü̃tama i ngẽmaxü̃gü tá tüxna nana, rü naxacümaxã tá tüxü̃ naxüxma̱x rü tümatanüxü̃ rü taxũtáma tanaxütanü i ngẽma diẽru i ãẽ̱xgacüna üxü̃ —ñanagürügü. 26  Rü yexguma ga Dabí rü yema naxü̃tawa yexmagüxü̃na naca rü ñanagürü: —¿Ta̱xacümaxã tá nüxü̃́ naxãtanü ya yimá yatü ya ñaa Firitéuxü̃ imácü rü naxoxẽẽcü nax ngẽma Iraéanecüã̱xgümaxã ta̱xacü nax yaxugüxü̃? ¿Erü ta̱xacü nixĩ i ñaa Firitéu i tama Tupanaxü̃ cuáxü̃ rü ngẽmaca̱x Tupana ya Maxü̃cüarü churaragüxü̃ naxãũxũnexü̃? —ñanagürü. 27  Rü nümagü ga Iraéanecüã̱xgüarü churaragü rü Dabíxü̃ nangãxü̃gü, rü yema noxri namaxã nüxü̃ yaxugüexü̃maxãtama nanangãxü̃gü, rü namaxã nüxü̃ nixu ga ta̱xacümaxã tá nüxü̃́ nax naxütanüãxü̃ i ngẽma Goriáxü̃ imáxü̃. 28  Natürü nüma ga Eriá ga Dabíenexẽ ga yaxü̃, rü nüxü̃ naxĩnü ga yema yatügümaxã nax íyadexaxü̃ ga Dabí. Rü yemaca̱x naenexẽmaxã nanu rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ta̱xacüwa nua cuxũ? ¿Rü texémaxã ngéma taxúema íxãpataxü̃wa cunawogü i ngẽma tanatüarü carnérugü? Choma rü marü nüxü̃ chacua̱x i ngẽma cucüma nax nua cuxũxü̃ nax icuyadawenümarexü̃ca̱x nax togü tadaixü̃ —ñanagürü. 29  Rü nüma ga Dabí rü nanangãxü̃ga rü ñanagürü: —¿Ta̱xacü ẽ̱xna chaxü rü ngẽmaca̱x ngẽma ñacuxü̃ choxü̃? Rü nua chidexamare —ñanagürü. 30  Rü yemawena ga Dabí rü naenexẽna nixũgachi, rü to ga churarana naca. Rü yemaacütama nanangãxü̃. 31  Rü nümaxü̃ ga Iraéanecüã̱xgü ga Dabíxü̃ ĩnüexü̃ ga nax ínacaxü̃, rü Chaúmaxã nüxü̃ narüxugüe. Rü nüma ga Chaú rü Dabíca̱x nangema. 32  Rü yexguma ga Dabí rü Chaúxü̃ ñanagürü: —Tama name nax texé oegaãẽxü̃ nagagu i ñaa Firitéu, erü chomax i cuxü̃́ puracüxe nax chixĩxü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü ngéma tá chaxũ rü namaxã tá togü tadai —ñanagürü. 33  Rü nüma ga Chaú rü nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Taxuacüma cuxica ngẽma Firitéumaxã pegü pedai. Erü cuma rü cungextü̱xüxüchi, natürü i nüma rü norü ngextü̱xügucürüwa daica̱x nangu̱x —ñanagürü. 34  17:34-35 Rü nüma ga Dabí rü nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Yexguma chaunatüarü carnérugüna chada̱u̱xgu, rü yexguma wüxi ga leóü̃ rüe̱xna wüxi ga osu i düraxü̃ yéma ne ũxgu rü natanüwa ga carnérugü wüxi ga carnéru tüxü̃ yayaxu̱xgu, rü choma rü nawe changẽ, rü naã̱xwa tüxü̃ chanapu. Rü yexguma cha̱u̱xca̱x yañaxgu nax choxü̃ yayaxuxü̃ca̱x, rü nachicürawa chatüxüe rü chayachi̱xgü rü ñu̱xmata chayama̱x. 35  Nüü̃ nadau 17:34 36  Rü choma i curü duü̃xü̃, Pa Ãẽ̱xgacüx, rü woo leóü̃ yixĩxgu rüe̱xna osu i düraxü̃ yixĩxgu rü chayama̱x. Rü ñaa Firitéu i tama Tupanaxü̃ cuáxü̃ rü ngẽmaãcü tá namaxã chanaxü, erü Tupana ya Maxü̃cüarü churaragüxü̃ naxãũxũne. 37  Rü gumá Cori ya Tupana ga leóü̃na rü osu i düraxü̃na choxü̃ ípoxü̃cü, rü yimátátama nixĩ i ñaa Firitéume̱xẽwa choxü̃ ípoxü̃cü —ñanagürü. Rü yexguma ga Chaú nanangãxü̃ rü ñanagürü: —¡Ẽcü ngéma naxũ rü Cori ya Tupana cuxü̃ íxümücü! —ñanagürü. 38  Rü yemawena nanamu nax Dabíxü̃ yacu̱xcuchigüxü̃ nagu ga yema naxchiru ga bróũchenaxca̱x ga nümatama ga Chaú nagu icu̱xuuxü̃. Rü bróũchenaxca̱x ga napate̱xemaxã nanaxüpate̱xegü. Rü naremüarü poxü̃ruxü̃ rü naxca̱xwe̱xarü poxü̃ruü̃gu nayacu̱xẽẽgü. 39  Rü yemawena ga Dabí rü norü goyexü̃wa norü tara ninga̱xcuchi. Rü nüxü̃ naxü ga nax yaxũxü̃ namaxã ga yema nügüxü̃newa nanucuxü̃. Natürü tama namaxã nixü ga guxü̃ma ga yema nügüxü̃newa nanucuxü̃ yerü taguma yema nügü naxǘ. Rü yexgumatama Chaúxü̃ ñanagürü: —Taxuacüma chixũ namaxã i ñaa chaxunewa ngẽxmagüxü̃ erü tama chomaxã nixü —ñanagürü. Rü yexguma rü nügü ínacuxuxü̃ne ga Dabí. 40  Rü yemawena rü nanayaxu ga gumá norü naixmena̱xã rü nixũgachi. Rü yema ngatexü̃wa nanade ga 5 pü̱xü ga nutaxacü ga ibáipü̱xücü rü norü choca ga yangechigüxü̃gu nananucu. Rü ñu̱xũchi norü maxgütaexü̃ ga naxme̱xgu yangexü̃maxã yema Firitéuca̱x nixũ. 41  Rü nüma ga Firitéu rü meamare Dabíca̱x nixũchigü. Rü nape̱xegu nixũchigü ga yema norü poxü̃ruü̃arü ngeruxü̃. 42  17:42-43 Rü yexguma Dabíxü̃ nada̱u̱xgu ga yema Firitéu nax wüxi ya ngextü̱xücü ga idauü̃chametücüücü nax yixĩxü̃ rü mecü nax yixĩxü̃, rü tama nayaxaixcümaãxü̃ nax nügü namaxã nada̱i̱xü̃. Rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ẽ̱xna cuxca̱x rü wüxi i airu chixĩ rü ngẽmaca̱x naimaxã nua cha̱u̱xca̱x cuxũxü̃? —ñanagürü. Rü yexgumatama Dabímaxã chixexü̃ naxuegu norü tupanaégagu. 43  Nüü̃ nadau 17:42 44  Rü ñu̱xũchi ñanagürü: —¡Nua naña rü ngurucugüna rü ngo̱xogüna tá chanaxã i cumachi! —ñanagürü. 45  Rü nüma ga Dabí nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Cuma rü cha̱u̱xca̱x quixũ taramaxã rü wocaemaxã. Natürü i chomax rü cuxca̱x chixũ naégagu ya yimá Tupana ya Guxü̃étüwa Ngẽxmacü ya Iraéanecüã̱x i churaragüarü Tupana ya cuma norü churaragüxü̃ cuxãũxũnecü. 46  Rü ñu̱xma ya Cori ya Tupana rü tá cho̱xme̱xgu cunangu̱xẽxẽ nax cuxü̃ chimáxü̃ca̱x. Rü tá cuxü̃ íchadaeeru rü ngẽma curü churaragü i yuexü̃ rü tá ngurucugüna rü ngo̱xogüna chanana. Rü ngẽmaãcü tá guxü̃ i naanewa nüxü̃ nacua̱xgü nax Iraéanewa nangẽxmaxü̃ ya Tupana. 47  Rü guxãma ya yíxema núma ngẽxmagüxe rü tá nüxü̃ tacua̱xgü ya Cori ya Tupana rü tama taramaxã, rüe̱xna wocaemaxã nixĩ i naxüaxü̃ i ngẽma nüma nagu naxĩnüxü̃. Erü nüma ya Tupana rü tama duü̃xü̃gürüxü̃ ãxneãcü texémaxã nügü nadai. Rü nüma tátama nixĩ i toxme̱xgu pexü̃ nayixẽẽxü̃ i ñu̱xmax —ñanagürü. 48  17:48-49 Rü yexguma ga nüma ga Firitéu rü nayuxnagü rü Dabíca̱x niña. Rü yexgumarüxü̃ ta ga nüma ga Dabí rü paxãma Firitéuca̱x niña. Rü norü chocagu nixu rü wüxi ga nuta nayaxu, rü norü maxgütaeruü̃gu nanaxǘ. Rü yemamaxã Firitéuxü̃ namaxü̃, rü meama nacatümaxã namexchinü. Rü gumá nuta rü nacatüwa narüwa̱x, rü nüma ga Firitéu rü nachametümaxã mairaxü̃anegu nayangu. 49  Nüü̃ nadau 17:48 50  17:50-51 Rü yemaacü nixĩ ga Dabí ga Firitéuxü̃ naporamaexü̃ namaxã ga wüxi ga maxgütaexü̃ rü wüxi ga nuta. Rü nüma ga Dabí rü nangearü taraã̱x, rü yemaca̱x yema Firitéuca̱x niña rü nanayaxu ga norü tara rü yemamaxãtama ínanadaeeru, rü yemaacü nayama̱x. Rü yemaxü̃ nadaugügu ga Firitéugü ga marü nax nayuxü̃ ga yema norü churara ga namaxã poraxü̃, rü nibuxmü. 51  Nüü̃ nadau 17:50 52  Rü yexguma ga Iraéanecüã̱xgüarü churaragü rü Yudátanüxü̃ ga churaragü rü aita naxüe yerü marü Firitéugüxü̃ narüporamaegü. Rü nawe nangẽgü ñu̱xmata ĩanegü ga Gáx rü Ecróü̃arü ũũchiwa. Rü yema Firitéugüarü churaragü ga yuexü̃ rü nanuquegü nawa ga yema nama ga Chaaraíü̃wa ne daxü̃ rü ñu̱xmata ĩanegü ga Gáx rü Ecróü̃wa nguxü̃. 53  Rü nüma ga Iraéanecüã̱xgü rü yema Firitéugüwe nangẽgüguwena, rü yema ínapegüxü̃wa naxĩ rü nanade ga guxü̃ma ga norü yemaxü̃gü ga yéma nüxna yabuxmüxü̃. 54  Rü yexguma ga nüma ga Dabí rü nanayaxu ga Goriáxeru rü Yerucharéü̃wa nanange. Natürü ga gumá naxnegü rü napatagu nayanu. 55  Rü yexguma Dabí rü yema Firitéuca̱x iñaxgu, rü nüma ga Chaú rü norü churaragüeru ga Abnéxna naca rü ñanagürü: —¿Texé tixĩ ya nanatü ya yimá ngextü̱xücü? —ñanagürü. 56  Rü nüma ga yema norü churaragüeru ga Abnéx rü nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Pa Ãẽ̱xgacüx, tama nüxü̃ chacua̱x nax texé nane yixĩxü̃ —ñanagürü. Rü nüma ga Chaú rü ñanagürü nüxü̃: —¡Ẽcü, naxca̱x ícagüchigü nax texé nane yixĩxü̃! —ñanagürü. 57  Rü yexguma Dabí rü yema Firitéuarü ma̱xwa ne naxũxgu, rü nüma ga Abnéx rü Chaúpe̱xewa nanaga namaxã ga yema Firitéueru ga yangexü̃. 58  Rü nüma ga Chaú rü nüxna naca rü ñanagürü: —Pa Ngextü̱xücüx ¡chomaxã nüxü̃ ixu rü texé nane quixĩxü̃! —ñanagürü. Rü nüma ga Dabí nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Choma rü yimá curü duü̃ ya Ichaxí ya Beréü̃cüã̱x nane chixĩ —ñanagürü.

Notas