2 Reyes 18:1-37
18 Rü yexguma tomaepü̱x ga taunecü Iraéanearü ãẽ̱xgacü yixĩxgu ga Ochéa ga Erá nane, rü ningucuchi ga Echequía ga Acháx nane nax Yudáanewa ãẽ̱xgacü yixĩxü̃ca̱x.
2 Rü nüma ga Echequía rü nüxü̃́ nayexma ga 25 ga taunecü ga yexguma ãẽ̱xgacüxü̃ yangucuchigu. Rü 29 ga taunecü ãẽ̱xgacü nixĩ ga Yerucharéü̃wa. Rü naé rü Chacaríaacü tixĩ, rü Abí nixĩ ga ngĩéga.
3 Rü yema Echequía üxü̃ rü name ga Cori ya Tupanape̱xewa guma nũxcümaü̃cü ga norü o̱xi ga Dabí üxü̃rüxü̃.
4 Rü nüma ga Echequía nixĩ ga duü̃xü̃güxü̃ namuxü̃ nax nagu napogüexü̃ca̱x ga yema nachicagü ga tupananetachicüna̱xãgü nawa yexmagüxü̃. Rü guma nutagü ga duü̃xü̃gü nüxü̃ icua̱xüü̃gücü rü íxraxü̃gu nanapo. Rü yema Acheráchicüna̱xãgü rü nayapuexẽxẽ. Rü nagu nabügüe ga yema ãxtapechicüna̱xã ga bróũchenaxca̱x ga Moiché üxü̃ ga Iraéanecüã̱xgü nape̱xewa pumarate̱xe igugüxü̃. Rü yema ãxtapechicüna̱xã rü Neucháü̃gu nanaxüéga.
5 18:5-6 Rü nüma ga Echequía rü poraãcü Cori ya Iraéanecüã̱xarü Tupanaaxü̃́ nayaxõ. Rü natanüwa ga guxü̃ma ga nüxíra ãẽ̱xgacügü ixĩgüxü̃ ga Yudáanewa rü yema nawena ãẽ̱xgacü ixĩgüxü̃, rü nataxuma ga to ga ãẽ̱xgacü ga Echequíarüxü̃ Tupanaga ĩnüxü̃. Rü nüma ga Echequía rü taguma Tupanana nixũgachi, rü aixcümama nagu namaxü̃ ga yema norü mugü ga Tupana ga Moichéna naxãxü̃.
6 Nüü̃ nadau 18:5
7 Rü yemaca̱x ga Cori ya Tupana rü poraãcü nüxü̃ narüngü̃xẽxẽ. Rü guxü̃ma ga ta̱xacü ga naxüxü̃wa rü meama nüxü̃́ ínananguxuchixẽxẽ. Rü nüma ga Echequía rü tama Achíriaanearü ãẽ̱xgacüga naxĩnü rü tama naxme̱xwa nügü nayexmaxẽẽchaü̃.
8 Rü nüma ga Echequía rü Firitéugüxü̃ narüporamae ñu̱xmata ĩane ga Gáchawa nangu rü guma ĩanearü üyeanewa nangu. Rü Gáchaarü dauxü̃taechicawa nanadai ñu̱xmata guma ĩanegü ga ípoxegugünegu yacuáx.
Achíriaanecüã̱xgü rü Chamáriaarü ĩane nanapugü
9 Rü yexguma norü 4 ga taunecü ãẽ̱xgacü yixĩxgu ga Echequía, rü yexguma nixĩ ga Ochéa ga Erá nane rü 7 ga taunecü marü Iraéanearü ãẽ̱xgacü yixĩxü̃. Rü yexguma nixĩ ga Chamanachá ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü ga norü churaragümaxã Chamáriaarü ĩanexü̃ ínachomaeguãchixü̃ rü naxca̱x íyagoãchixü̃.
10 Rü yexguma marü tomaepü̱x ga taunecü yéma nayexmagügux rü nanapugü ga guma ĩane. Yema nangupetü ga yexguma marü norü 6 ga taunecü Yudáanearü ãẽ̱xgacü yixĩxgu ga Echequía rü ñu̱xũchi yexguma marü 9 ga taunecü Iraéanearü ãẽ̱xgacü yixĩxgux ga Ochéa. Rü yexguma nixĩ ga Chamáriaxü̃ yapugüxü̃.
11 Rü yemawena ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü rü Achíriaanewa nanagagü ga Iraéanecüã̱xgü. Rü ĩane ga Arágu nanamugü, rü ñu̱xũchi Gocháü̃ane ga natü ga Abópechinüwa yexmaxü̃wa nanamugü. Rü yema togü rü Médiacüã̱xgüarü ĩanegügu nanamugü.
12 Rü yema nangupetü yerü yema Iraéanecüã̱xgü rü tama Cori ya norü Tupanaga naxĩnüe rü nüxü̃ naxoe ga yema uneta ga norü o̱xigümaxã nüxü̃ yaxuxü̃. Rü tama naga naxĩnüe ga guxü̃ma ga yema mugü ga Cori ya Tupanaarü duü̃ ga Moiché nüxü̃ ixuxü̃ rü ñu̱xũchi tama yema mugügu namaxẽ.
Chenáqueri rü Yudáanegu naxücu
13 Rü yexguma marü 14 ga taunecü ãẽ̱xgacü yixĩxgu ga Echequía, rü nüma ga Chenáqueri ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü rü norü churaragümaxã guxü̃nema ga ĩanegü ga Yudáanewa yexmagüne ga ípoxegugüneca̱x ínayagoõchi rü nanapuxü̃.
14 Rü yemaca̱x nüma ga Echequía ga Yudáanearü ãẽ̱xgacü rü nimuga naxca̱x ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü ga ĩane ga Láquiwa yexmacü rü ñanagürü: —Nüxü̃ chacua̱x rü wüxi i guxchaxü̃ cumaxã chaxü. Rü ngẽmaca̱x chanaxwa̱xe i cutaegu nawa i chauchixü̃ane, rü choma tá cuxü̃́ chanaxütanü i ngẽma nagu cuxunetaxü̃ i diẽru —ñanagürü. Rü nüma ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü rü Echequía ga Yudáanearü ãẽ̱xgacümaxã nüxü̃ nixu ga natanü. Rü 9,900 quíru nagúxü̃ ga diẽrumü rü 990 quíru nagúxü̃ ga úirugu naxuneta.
15 Rü nüma ga Echequía rü ngĩxü̃ inaxã ga guxcüma ga diẽru ga Tupanapata ga taxü̃newa yexmacü rü guxcüma ga diẽru ga ãẽ̱xgacüpatawa yexmacü.
16 Rü yexgumarüxü̃ ta ga Echequía rü guma Cori ya Tupanapata ga taxü̃nearü ĩã̱xwa rü norü naxpenüü̃wa nanade ga yema úiru ga nümatama yéma nanucuchiréxü̃, rü Achíriaanearü ãẽ̱xgacüna nanaxã.
17 Natürü woo yemaacü Achíriaanearü ãẽ̱xgacüaxü̃́ nanaxütanü, rü nüma ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü rü Echequíaxü̃tawa nanamugüama ga norü churaragüeru rü wüxi ga to ga ãẽ̱xgacü ga nüxna nayoexü̃. Rü yexgumarüxü̃ ta yéma nanamu ga wüxi ga to ga churaragüeru namaxã ga muxü̃ma ga norü churaragü. Rü Láquiwa inaxĩãchi nax Yerucharéü̃ca̱x íyaxü̃ãchixü̃ca̱x. Rü yexguma Yerucharéü̃wa nangugügu, rü yema puchu ga ma̱xpǘnewa yexmaxü̃arü ngaicamawa nangugü, rü yéma nayachaxãchitanü nacüwawa ga yema nama ga Yauxchiruchicawa nadaxü̃.
18 Rü ñu̱xũchi ãẽ̱xgacü ga Echequíaca̱x nangemagü nax namaxã yanadexaxü̃ca̱x. Natürü nüma ga ãẽ̱xgacü rü tama yéma naxũ. Rü nachicüxü yéma nanamugü ga Eriaquíü̃ ga Irichía nane ga ãẽ̱xgacüpatamaxã icuácü, rü Chéna ga ãẽ̱xgacüarü poperagüna daucü, rü Yoá ga Achá nane ga ãẽ̱xgacüarü ngü̃xẽẽruxü̃ ixĩcü. Rü yéma naxĩ nax yema Achíriaanecüã̱xgümaxã yanadexagüxü̃ca̱x.
19 Rü nüma ga yema Achíriaanearü churaragüeru rü ñanagürü nüxü̃: —¡Namaxã nüxü̃ pixu ya Echequía i torü ãẽ̱xgacüarü ore i ñaxü̃!: “¿Cuma nagu curüxĩnügu rü tá nangẽxma i texé cuxü̃ nax ípoxü̃xü̃ i cho̱xme̱xwa?
20 ¿Ẽ̱xna cuma nagu curüxĩnügu rü ngẽma curü dexa i mexü̃ rü namaxã nawüxigu i chorü churaragü i meama daixü̃ icua̱xgüxü̃? ¿Rü texéna icurüyoexü̃ nax chomaxã cunuxü̃ rü tama chauga cuxĩnüxü̃?
21 Rü nüxü̃ chacua̱xama nax Equítuanearü ngü̃xẽẽna nixĩ i curüyoexü̃. Ngẽma Equítuane rü ñoma wüxi ya dexne ya ibüyenerüxü̃ nixĩ rü ngẽxguma texé nagu iyauxãchigu rü tá tümame̱xẽwa ningaxi. Rü nüma i Faraóü̃ i Equítuanearü ãẽ̱xgacü rü ngẽxgumarüxü̃ nixĩ naxca̱x i guxü̃ma i ngẽma nüxü̃́ yaxõgüxü̃.
22 Rü ngẽxguma chi pema choxü̃ ñapegügu: ‘Toma rü torü Cori ya Tupanana nixĩ i tarüyoegüxü̃’, ñapegügu, ¿rü tü̱xcüü̃ ga Echequía rü nagu napogüxü̃ ga yema nachicagü ga nawa Tupanaca̱x nangutaque̱xegüxü̃ rü yema nachicagü ga nawa Tupanaca̱x yagugüxü̃ ga ãmaregü? ¿Rü ñu̱xũchi tü̱xcüü̃ Yudáanecüã̱xgüxü̃ rü Yerucharéü̃cüã̱xgüxü̃ namuxü̃ nax ngẽma Yerucharéü̃wa ngẽxmaxü̃ i ãmarearü guruü̃wa nüxü̃ yacua̱xüü̃güxü̃ca̱x ga Tupana?
23 Rü name nixĩ i chorü cori ya Achíriaanearü ãẽ̱xgacüga cuxĩnü. Rü choma rü tá cuxna chanamugü i 2,000 i cowarugü ega cuma cuxü̃́ nangẽxmagu i 2,000 i churaragü i cowarumaxã icua̱xgüxü̃.
24 Cuma rü tama cuxü̃́ nangẽxma i pora nax cuyañaxẽẽxü̃ i woo i ngẽma Achíriaanearü churaragüeru i rüturamaexü̃. ¿Cumax rü nagu curüxĩnü rü Equítuanewa tá cuxna nanana i carugü i daiwexü̃ rü cowarugü rü churaragü i ngẽma cowarugümaxã icua̱xgüxü̃?
25 ¿Cuma nagu curüxĩnügu nax ngüxrümare nua chaxũxü̃ i choma nax ñaa nachixü̃anewa pexca̱x íchayagoõchixü̃ rü pexü̃ chadaixü̃ca̱x, rü tama Cori ya Tupanaarü ngü̃xẽẽmaxã yixĩxü̃? Rü, dücax, nüma nixĩ i choxü̃ namuxü̃ nax pexca̱x íchayagoõchixü̃ nax pexü̃ chadaixü̃ca̱x” —ñanagürü.
26 Rü Eriaquíü̃ ga Irichía nane rü Chéna rü Yoá nanangãxü̃gü ga yema Achíriaanearü churaragüeru rü nüxü̃ ñanagürügü: —Tanaxwa̱xe i Araméutanüxü̃gawa tomaxã quidexa i cumax, erü toma rü nüxü̃ tacua̱x i ngẽma Araméutanüxü̃ga. ¡Rü taxṹ i Ebréugügawa tomaxã quidexaxü̃ i cumax! Erü guxü̃ma i ngẽma duü̃xü̃gü i ĩanearü poxeguxü̃tápü̱xétüwa rüdaunüxü̃ rü nüxü̃ naxĩnüe —ñanagürügü.
27 Natürü ga yema Achíriaanearü churaragüeru rü nanangãxü̃ga rü ñanagürü: —Tama curü ãẽ̱xgacüca̱x rü bai i pexca̱x yixĩxü̃ nax yima Achíriaanearü ãẽ̱xgacü nua choxü̃ muxü̃ nax nüxü̃ chixuxü̃ca̱x i ñaa ore. Rü ngẽma duü̃xü̃gü i ĩanearü poxeguxü̃tápü̱xétüwa rüdaunüxü̃ca̱x nixĩ i chidexaxü̃, erü nümagü rü perüxü̃ tátama naü̃ nangõ̱xgüxü̃ rü naxü̱̃xü̃ yaxaxgüxü̃ —ñanagürü.
28 18:28-29 Rü yexguma ga nüma ga Achíriaanearü churaragüeru rü inachi rü tagaãcü Ebréugawa ñanagürü: —¡Nüxü̃́ iperüxĩnüe ya yimá Achíriaanearü ãẽ̱xgacü ya poracü nüxü̃ ixuxü̃! Rü nüma rü ñanagürü: “¡Taxṹ i pegü penawomüxẽẽxü̃ i Echequía! Erü nüma rü taxucürüwa cho̱xme̱xwa pexü̃ ínanguxü̃xẽxẽ” ñanagürü.
29 Nüü̃ nadau 18:28
30 18:30-31 Rü ngẽxguma Echequía pexü̃ yaxõgüxẽẽchaü̃gu nax Cori ya Tupanana perüyoegüxü̃ca̱x rü pexü̃ ñaxgu: “Nüma ya Cori ya Tupana rü aixcüma tá tüxü̃ ínanguxü̃xẽxẽ, erü tama nanaxwa̱xe nax daa ĩane rü Achíriaanearü ãẽ̱xgacüme̱xẽwa nangẽxmaxü̃”, ñaxgu, ¡rü taxṹ i naga pexĩnüexü̃! Rü yimá Achíriaanearü ãẽ̱xgacü rü nua choxü̃ namu nax pemaxã nüxü̃ chayarüxuxü̃ca̱x nax namaxã perüngüxmüexü̃ca̱x, rü naxme̱xwa pegü pengẽxmagüxẽẽxü̃ca̱x. Rü ngẽmaãcü i wüxichigü i pema rü tá penangõ̱x i ngẽma norü úbanecüarü o rü norü igunecüarü o, rü ñu̱xũchi ngẽma noxrütama puchuwa ngẽxmaxü̃ i dexáwa tátama pexaxegü.
31 Nüü̃ nadau 18:30
32 Rü ngẽmawena rü wüxi i nachixü̃ane i pechixü̃anerüxü̃ ixĩxü̃wa tá pexü̃ nagagü. Rü ngẽma nixĩ i wüxi i nachixü̃ane i ngextá trigunecügü nawa ngẽxmaxü̃ nax penaxüxü̃ca̱x i perü paũ, rü nawa ngẽxmaxü̃ i úbanecügü nax penaxüxü̃ca̱x i perü bínu. Rü ñu̱xũchi ngẽma nachixü̃anewa nangẽxma i oribuarü chíxü̃ rü berure rü ta. Rü ngéma rü taãẽãcü tá pemaxẽ rü taxũtáma peyue. ¡Natürü taxṹ i Echequíaga pexĩnüexü̃! Erü nüma rü pexü̃ nawomüxẽxẽ i ngẽxguma nüxü̃ yaxuxgu nax Cori ya Tupana tá pexü̃ ínguxü̃xẽẽxü̃.
33 Rü dücax, rü natanüwa ga guxü̃ma ga yema togü ga nachixü̃anegü ¿rü ngexü̃rüüxü̃ ga yema nachixü̃anegüarü tupanagü rü napora nax Achíriaanearü ãẽ̱xgacüme̱xẽwa ínapoxü̃ãxü̃?
34 ¿Rü ngexü̃gü nixĩ i ngẽma tupanagü i Amáanecüã̱xarü, rü Arpáxanecüã̱xarü, rü Cheparabaíü̃anecüã̱xarü, rü Enáanecüã̱xarü rü Ibáanecüã̱xarü? ¿Rü yema tupanagü rü nüxü̃́ natauxchaxü̃ yixĩxü̃ ga ãẽ̱xgacü ga Achíriaaneme̱xẽwa nax ínanguxuchigüxẽẽãxü̃ ga ĩane ga Chamária?
35 ¿Rü ngexü̃rüüxü̃ nixĩ ga yema tupanagütanüwa ga nachixü̃anexü̃ ípoxü̃xü̃ naxme̱xwa ga Achíriaanearü ãẽ̱xgacü? ¿Rü tü̱xcüü̃ i ñu̱xma i nagu perüxĩnüexü̃ rü Cori ya Tupana tá yixĩxü̃ ya ínapoxü̃cü ya Yerucharéü̃? —ñanagürü.
36 Rü yema duü̃xü̃gü rü nachianegü, rü bai ga wüxi ga oremaxã nanangãxü̃gü, yerü ga ãẽ̱xgacü rü nüxü̃ yema ñanagürü nax tama nangãxü̃güãxü̃ca̱x.
37 Rü yexguma ga Eriaquíü̃ ga Irichía nane ga ãẽ̱xgacüpatamaxã icuácü rü Chéna ga ãẽ̱xgacüarü poperagüna daucü rü Yoá ga Achá nane ga ãẽ̱xgacüarü ngü̃xẽẽruxü̃ ixĩcü rü nanaxĩ̱xãchiãẽgü rü nügü narügáutechirugü. Rü ãẽ̱xgacü ga Echequíaxü̃tawa naxĩ nax namaxã nüxü̃ yanaxugüexü̃ca̱x ga yema Achíriaanearü churaragüeruarü ore.
