2 Reyes 4:1-44

4  Rü iyexma ga wüxi ga nge ga orearü uruxü̃ naxma̱x, rü ngĩma ga yema nge rü Erichéuxü̃tawa ixũ rü yéma nüxü̃ iyarüxu rü ngĩgürügü: —Chaute rü marü nayu rü cuma rü nüxü̃ cucua̱x ga nüma rü aixcüma Tupanaxü̃ nax nangechaü̃xü̃. Natürü i ñu̱xmax i ngẽma duü̃xü̃ ga diẽru naxü̃tawa ngĩxü̃ nayaxuxü̃ ga chaute, rü chauxü̃tawa naxũ nax nüxü̃́ chanaxütanüxü̃ca̱x. Rü ngẽmaca̱x tüxü̃ nigagüchaü̃ ya yíxema taxre ya chaune norü puracütanüxü̃ruxü̃ —ngĩgürügü.  Rü yexguma nüma ga Erichéu rü ñanagürü: —¿Ta̱xacü i cunaxwa̱xexü̃ nax cuxca̱x chaxüxü̃? ¡Chomaxã nüxü̃ ixu rü ta̱xacü nixĩ i cuxü̃́ ngẽxmaxü̃ i cupatawa! —ñanagürü. Rü ngĩma rü inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Choma i curü ngü̃xẽẽruxü̃ rü choxü̃́ nataxuma i ta̱xacü i chopatawa. Rü wüxi i íxraxü̃ i baepáxü̃acu i chíxü̃xicatama choxü̃́ nangẽxma —ngĩgürügü.  Rü yexguma nüma ga Erichéu rü ngĩxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü: —¡Ẽcü curü ngaixcamagu pegüxü̃ i duü̃xü̃gütanüwa naxũ rü naxca̱x ínaca i guxü̃ma i norü baepaü̃gü i ngeãcuxü̃, rü cugüpatawa nana!  ¡Rü ñu̱xũchi ngẽxma cuchiü̃gu naxücu namaxã i ngẽma cunegü, rü nawãxta i curü ĩã̱x! ¡Rü chíxü̃maxã yaxüãcu i ngẽma baepáxü̃gü! ¡Rü yima marü napagücü rü nüxrüguma nanu! —ñanagürü.  Rü ngĩma ga yema nge rü inaxü ga yema Erichéu ngĩmaxã nüxü̃ ixuxü̃. Rü nüma ga ngĩnegü rü yéma ngĩxü̃tawa nanana ga yema baepaü̃gü, rü ngĩma rü chíxü̃maxã iyaxüãcu.  Rü yexguma marü ngĩxü̃́ yaxããcu̱xgux ga guxü̃ma ga yema baepáxü̃gü rü wüxi ga ngĩnexü̃ ngĩgürügü: —¡To i baepáxü̃ nua nange! —ngĩgürügü. Rü nüma ga ngĩne rü ngĩxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü: —Marü nataxuma —ñanagürü. Rü yexguma ga yema chíxü̃ ga ngĩrü baepaü̃wa ibaibexü̃ rü ínayachaxãchi.  Rü ngĩma rü ñu̱xũchi gumá orearü uruxü̃ ga Erichéuxü̃tawa ixũ rü namaxã nüxü̃ iyarüxu. Rü nüma rü ñanagürü ngĩxü̃: —¡Ẽcü ñu̱xma rü namaxã nataxe i ngẽma chíxü̃ rü ngẽmatanümaxã naxütanü i ngẽma coriaxü̃́ cungetanüxü̃! Rü ngẽma íyaxücü i diẽrumaxã tá nixĩ i pemaxẽxü̃ namaxã ya cunegü —ñanagürü. Erichéu ngĩxü̃ narüngü̃xẽxẽ ga wüxi ga nge ga ĩane ga Chunéü̃cüã̱x  Rü wüxi ga ngunexü̃gu rü ĩane ga Chunéü̃wa naxüpetü ga Erichéu. Rü yéma iyexma ga wüxi ga nge ga guma ĩanegu ãchiü̃cü rü mexü̃ ga ngĩchiga ngĩxü̃́ yexmacü. Rü Erichéuna ixu ga ngĩchiü̃wa nax nachibüxü̃ca̱x. Rü guxü̃guma ga yexguma yéma naxüpetüü̃xgu ga Erichéu, rü yexma ngĩxü̃tagu ínidauuxü̃ rü yéma inichibüü̃.  Rü ngĩma rü ngĩtexü̃ ngĩgürügü: —Choma nüxü̃ chacua̱x i ñaa yatü i nuxã taxü̃tagu ídauuxü̃ rü wüxi i Tupanaarü orearü uruxü̃ nixĩ. 10  Rü ngẽmaca̱x ¡ngĩxã tapataarü daxũwa naxca̱x tanaxü i wüxi i ucapu! ¡Rü wüxi i pechicaxü̃ ngẽxma taxǘ, rü wüxi i mecha, rü wüxi i toruxü̃, rü wüxi i omü nax ngẽxma napexü̃ca̱x ega nua taxü̃tawa naxũũxü̃gu! —ngĩgürügü. 11  4:11-12 Rü wüxi ga ngunexü̃ rü nüma ga Erichéu rü yema ucapu ga naxca̱x naxügüxü̃wa nangu nax yexma napexü̃ca̱x. Rü norü ngü̃xẽẽruxü̃ ga Guexáchixü̃ ñanagürü: —¡Ngĩxca̱x naca i ngẽma chiũra i daa ĩpataarü yora! Rü ngĩmaxã chidexachaü̃ —ñanagürü. Rü nüma ga gumá norü ngü̃xẽẽruxü̃ rü ngĩxca̱x naca. Rü ngĩma ga yema nge rü Erichéuxü̃tawa ixũ. Rü nüma ga Erichéu rü norü ngü̃xẽẽruxü̃ ga Guexáchixü̃ namu rü ñanagürü: 12  Nüü̃ nadau 4:11 13  —¡Ngĩmaxã nüxü̃ ixu i ngẽma chiũra rü poraãcü namaxã tataãxẽgü i ngĩrü ngü̃xẽxẽ! ¡Rü ngĩxna naca rü ta̱xacü nanaxwa̱xexü̃ nax ngĩxca̱x naxüxü̃! Rü bexmana inaxwa̱xe nax ngĩétüwa idexagüxü̃ i ãẽ̱xgacüpe̱xewa rüe̱xna churaragüarü ãẽ̱xgacüpe̱xewa —ñanagürü. Rü yexguma ga ngĩma rü inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Taxuxü̃ma chanaxwa̱xe erü nua chautanüxü̃tanüwa rü poraãcü chataãxẽxüchi —ngĩgürügü. 14  Rü yexguma nüma ga Erichéu rü Guexáchina naca rü ñanagürü: —¿Cuxca̱x rü ta̱xacü i mexü̃ nax ngĩca̱x naxüxü̃? —ñanagürü. Rü nüma ga Guexáchi rü nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Ngĩma rü ingexacü rü ñu̱xũchi yimá ngĩte rü marü naya —ñanagürü. 15  Rü yexguma nüma ga Erichéu rü ñanagürü nüxü̃: —Ẽcü ¡ngĩxca̱x naca rü nua naxũ! —ñanagürü. Rü yexguma ga Guexáchi rü ngĩxca̱x nayaca, rü ngĩma rü yéma ixũ natürü ĩã̱xgutama iyachiãchi. 16  Rü yexguma nüma ga Erichéu rü ñanagürü ngĩxü̃: —Yimá nai ya taunecüarü ñúxgumaãcü rü tá marü cunaga ya wüxi ya cune —ñanagürü. Rü ngĩma rü inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Pa Tupanaarü Duü̃xü̃x, tama name i ngẽmaãcü choxü̃ cuwomüxẽxẽ —ngĩgürügü. 17  Natürü yema Erichéu ngĩmaxã nüxü̃ ixuxü̃rüü̃tama ningu. Rü ixãxacü, rü gumá nai ga taunecügu rü nabu ga gumá ngĩne. 18  Rü nüma ga gumá bucü rü niyachigü. Natürü wüxi ga ngunexü̃gu rü nanatüxü̃ ínayadau ga trigu íbuxgüxü̃tanüwa yexmaxẽ. 19  Rü nüma ga guma bucü rü inanaxügü ga aita nax naxüxü̃, rü ñanagürü: —Poraãcü changu̱xchametüxüchi —ñanagürü. Rü yexguma ga nanatü rü wüxi ga tümaarü duü̃xü̃ca̱x taca rü ñatagürü: —¡Yéa naéxü̃tawa naga! —ñatagürü. 20  Rü nüma ga yema tümaarü duü̃xü̃ rü naéxü̃tawa nanaga. Rü ngĩma rü inaganagüe rü ngĩgüperemawa inatoxẽxẽ ñu̱xmata tocuchiwa nangu. Rü yexgumatama nayu ga guma bucü. 21  Natürü ngĩma ga naé rü yema ucapu ga Erichéu nagu peexü̃gu iyaxǘ nagu ga yema norü pechicaxü̃ ga nagu napexü̃. Rü íixũxũ rü inawãxta ga yema ĩã̱x. 22  Rü yemawena ngĩteca̱x yéma imuga rü ngĩgürügü: —¡Nua namu i wüxi i tórü duü̃xü̃ namaxã i wüxi i búru nax naxü̃tawa chaxũxü̃ca̱x ya yimá Tupanaarü orearü uruxü̃! Rü ñu̱xũchi tá chataegu —ngĩgürügü. 23  Rü ngĩte ngĩxna naca rü ñanagürü ngĩxü̃: —¿Ta̱xacürüxü̃ ícuyadau i ñu̱xmax? Ñu̱xma rü tama ngexwaca nangóxü̃ ya tauemacüchiga nixĩ rü tama ngü̃xchigaarü ngunexü̃ nixĩ —ñanagürü. Rü ngĩma inangãxü̃ rü ngĩgürügü nüxü̃: —¡Taxṹ i cuxoegaxãẽxü̃! —ngĩgürügü. 24  Rü ngĩxrü ngü̃xẽẽruü̃xü̃ imu nax búru naxüxma̱xwe̱xexü̃ca̱x rü ñu̱xũchi nüxü̃ ngĩgürügü ga yema ngĩxrü puracütanüxü̃: —¡Ngĩxã rü chopexegu ixũ rü ñu̱xmatáta choma cumaxã nüxü̃ chixũ nax ngextá tá ícuyachaxãchixü̃! —ngĩgürügü. 25  Rü yemaacü yéma ixũ rü nawa ingu ga guma ma̱xpǘne ga Carmérugu ãégane ga yema Tupanaarü orearü ngeruxü̃ ga Erichéu íyexmaxü̃wa. Rü yexguma Erichéu yáxü̃guma ngĩxü̃ da̱u̱xgu nax yéma ne naxũxü̃, rü Guexáchi ga norü ngü̃xẽẽruü̃xü̃ ñanagürü: —¡Dücax, yéama ne ixũ i chiũra i Chunéü̃cüã̱x! 26  ¡Rü ínañaachi rü ngĩxü̃ nayaxu rü ngĩxna naca rü ñuxãcü ngĩxü̃ naxüpetü rü ñuxãcü nüxü̃ naxüpetü ya ngĩte rü ngĩne! —ñanagürü. Rü nüma ga Guexáchi ga Erichéuarü ngü̃xẽẽruü̃xü̃ rü yéma naxũ. Rü ngĩma rü namaxã nüxü̃ iyaxu nax guxü̃ma namemarexü̃. 27  Rü ma̱xpǘne ga Carméruwa ingu ga Erichéu íyexmaxü̃wa. Rü yexguma naxü̃tawa nanguxgu, rü nacutüwa ina̱i̱xãchi. Rü gumá Erichéuarü ngü̃xẽẽruxü̃ ga Guexáchi rü ngĩxca̱x nixũ nax ngĩxü̃ yagagachixü̃ca̱x. Natürü nüma ga Erichéu rü ñanagürü nüxü̃: —Nüetama erü ngĩma rü poraãcü ngechaü̃ ngĩxü̃́ nangu̱x, natürü nüma ya Cori ya Tupana rü taxũta chomaxã nüxü̃ nixu nax ta̱xacü ngĩxü̃ ngupetüxü̃ —ñanagürü. 28  Rü yexguma ga ngĩma rü ngĩgürügü: —Pa Corix, cumatama nixĩ ga chomaxã nüxü̃ quixuxü̃ rü tá nax chaxãxacüxü̃, rü tama choma cuxna naxca̱x chaca ga yema. Natürü ga yexguma rü cumaxã nüxü̃ chixu nax tama choxü̃ cuwomüxẽẽxü̃ ¿rü ñuxãcü i ñu̱xma i marü nayuxü̃ ya chaune? —ngĩgürügü. 29  Rü yexguma ga Erichéu rü Guexáchixü̃ ñanagürü: —¡Paxa cugü namexẽxẽ rü nayaxu ya yimá chorü caxü̃ruxü̃ rü paxa ngéma ngĩpatawa naxũ! Rü ngẽxguma texéxü̃ namagu cungauxgu ¡rü taxũtáma nüxü̃ curümoxẽ! Rü ngẽxguma texé namawa cuxü̃ rümoxẽgu ¡rü taxũtáma cunangãxü̃! Rü ngẽxguma ngĩpatawa cunguxgu ¡rü yima bucüchametügu naxǘ ya yimá chorü caxü̃ruxü̃! —ñanagürü. 30  Natürü ga ngĩma ga naé ga guma bucü rü Erichéuxü̃ ngĩgürügü: —Cori ya Tupanaégagu rü cuégagutama cumaxã nüxü̃ chixu rü taxũtáma chataegu ega tama cumaxã chaxãmücügu —ngĩgürügü. Rü yexguma ga nüma ga Erichéu rü ngĩwe narüxũ. 31  Rü nüma ga Guexáchi rü yoxni nape̱xegu nixũ. Rü yexguma ngĩpatawa nanguxgu, rü guma caxü̃ruxü̃ rü guma bucüchametügu nanaxǘ, natürü taxuxü̃ma nangupetü nax wena namaxü̃xü̃ca̱x. Rü yemaca̱x ga nüma ga Guexáchi rü Erichéuca̱x nataegu, rü namagu nüxü̃ nangau. Rü ñanagürü nüxü̃ —Yimá bucü rü tama naxca̱x nataegu i norü maxü̃ —ñanagürü. 32  Rü yexguma Erichéu yéma nguxgu, rü guma ĩpatagu naxücu. Rü yexma nüxü̃ nayangau ga guma bucü ga marü yucü ga norü pechicaétügu ücü. 33  Rü yema ucapugu naxücu ga Erichéu, rü nanawãxta ga ĩã̱x, rü inanaxügü nax Cori ya Tupanamaxã yadexaxü̃. Rü guma bucümaxã nüxicatama yéma nayexma. 34  Rü yemawena rü yema pechicaxü̃gu nañunagü naétü ga gumá bucü. Rü gumá bucüa̱xgu nañaxaxü̃, rü naxetügu naxǘxetü, rü naxme̱xétügu naxǘxme̱x. Rü gumá bucüétügu niñu. Rü yexguma ga naxü̃ne ga gumá bucü rü ngürü nanai. 35  Rü yexguma ga nüma ga Erichéu rü ínarüda, rü yema ucapugu narüxũũxü̃. Rü yemawena rü wenaxarü noxrirüü̃tama guma bucüétü nañunagü. Rü ngürüãchi ga guma bucü rü nangaixchu 7 e̱xpü̱xcüna, rü nidauuchi. 36  Rü yexguma ga nüma ga Erichéu rü Guexáchica̱x naca rü ñanagürü nüxü̃: —¡Ngĩxca̱x naca i naé ya daa bucü! —ñanagürü. Rü nüma ga Guexáchi rü ngĩxca̱x naca. Rü yexguma Erichéu íyexmaxü̃wa nanguxgu, rü nüma rü ñanagürü ngĩxü̃: —Daa nixĩ ya cune —ñanagürü. 37  Rü ngĩma rü naxca̱x iyaxũ rü Erichéupe̱xegu inangücuchi. Rü yemawena iyaga ga gumá ngĩne rü íixũxũ nawa ga yema ucapu. Erichéu inayanaxoxẽxẽ ga yema nawa iyuxü̃ ga õnawa yexmaxü̃ 38  Rü yemawena ga Erichéu rü Guirigáca̱x nataegu. Rü yexgumaü̃cüxü rü yema naanewa rü taiya nangu̱x. Rü wüxi ga ngunexü̃gu ga yexguma Erichéuxü̃ ínatomaeguãchigügu ga Tupanaarü orearü uruü̃gü, rü nüma ga Erichéu rü norü ngü̃xẽẽruü̃xü̃ ñanagürü: —¡Üxüétügu naxünagü ya yima buetare ya tacü rü ñu̱xũchi Tupanaarü orearü uruü̃güaxü̃́ naxü i wüxi i õna i dexechitanüxü̃! —ñanagürü. 39  Rü wüxi ga yema Tupanaarü orearü uruxü̃ rü naanewa naxũ nax nanetüarü o tayabuxgüxü̃ca̱x. Rü nüxü̃ inayangau ga wüxi ga naixnecücüã̱x ga nanetü ga napuéruraxü̃xü̃. Rü ta nicawe ga norü o rü namaxã nügü naxü̃ãcuchiru. Rü yexguma ĩpatawa nanguxgu rü íxraxü̃gu inanachexcu rü ñu̱xũchi yema idexechitanüxü̃ ga õnawa nanawoü̃, tama nüxü̃ nacuáãcüma nax ta̱xacü yixĩxü̃ ga yema. 40  Rü yemawena rü yema Tupanaarü orearü uruü̃güaxü̃́ ta ínacuixichigü ga yema idexechitanüxü̃ ga õna. Rü yexguma marü inaxügüãgu nax nangõ̱xgüãxü̃ rü tagaãcü aita naxüe rü ñanagürügü: —Pa Orearü Uruxü̃x, ñaa õna i dexechitanüxü̃ rü nüxü̃ nangẽxma i ta̱xacü i nawa iyuxü̃ —ñanagürügü. Rü marü tama nanangõ̱xgüchaü̃. 41  Natürü nüma ga Erichéu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Íxraxü̃ i arína nua chauxü̃tawa penge! —ñanagürü. Rü yema arína rü buetaregu nagü, rü ñu̱xũchi ñanagürü nüxü̃: —¡Ñu̱xma rü duü̃xü̃güxü̃ pechibüexẽxẽ! —ñanagürü. Rü nüma ga duü̃xü̃gü rü nachibüe rü marü nataxuma ga ta̱xacü ga chixexü̃ nawa ga yema õna. Erichéuwa Tupana nayamuxẽxẽ ga paũ 42  Yemawena rü wüxi ga yatü ga Baá-charichácüã̱x rü Erichéuxü̃tawa nanana ga 20 ga paũ ga chebádawa üxü̃ ga yexwaca̱x íguxü̃ rü ñu̱xũchi norü chocagu trigute̱xe ga yexwaca̱xüxü̃ yéma nange. Rü nüma ga Erichéu rü norü ngü̃xẽẽruü̃xü̃ namu nax duü̃xü̃güna naxããxü̃ca̱x nax nangõ̱xgüãxü̃ca̱x ga yema paũ. 43  Natürü yema norü ngü̃xẽẽruxü̃ rü nanangãxü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ñuxãcü tá i guxü̃ i ñaa 100 i duü̃xü̃güna chanaxãxü̃ i ñaa noxretama i paũ? —ñanagürü. Rü Erichéu nanangãxü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —¡Nüxna naxã nax nangõ̱xgüãxü̃ca̱x i duü̃xü̃gü! Erü Cori ya Tupana rü ñanagürü: “Tá nanangõ̱xgü rü tá ínayaxüama” —ñanagürü. 44  Rü yemaacü ga yema norü ngü̃xẽẽruxü̃ rü nüxü̃ nayanu. Rü nanangõ̱xgü ga yema duü̃xü̃gü rü ínayaxüama yema Cori ya Tupana nüxü̃ ixuxü̃ãcüma.

Notas