Proverbios 24:1-34
24
24:1-2¡Taxṹ i naxca̱x quixãũxãchixü̃ i ngẽma nacüma i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃ ügüxü̃! ¡Rü taxṹ cuxü̃́ nangúchaü̃xü̃ nax namaxã cuxãmücüxü̃! Erü nümagü rü ma̱xguxicatama narüxĩnüe, rü ngẽxguma yadexagügu rü nachiga nidexa i ngẽma chixexü̃ i naxügüxü̃.
2 Nüü̃ nadau 24:1
-20-
3 Yíxema ĩpata ǘxe, rü mea nagu tarüxĩnüãcüma nixĩ itanaxüxü̃, rü mea tümaãẽxü̃ tacuáãcüma itanapugü ya norü caxtagü.
4 Ngẽma nax tümaãẽxü̃ tacuáxü̃, rü ngẽmaca̱x mea tayapaxẽxẽ ya tümapataarü ucapugü namaxã i tümaarü ngẽmaxü̃gü i mexü̃ i tatanüxü̃.
-21-
5 Ngẽma yatü i pora nüxü̃́ ngẽxmaxü̃arü yexera narümemae ya yimá yatü ya cua̱x nüxü̃́ ngẽxmacü. Rü ngẽma poraarü yexera narümemae i cua̱x.
6 Yíxema daiwa ũxchaü̃xe rü tanaxwa̱xe i meama nagu tarüxĩnü rü tanangugü nax ñuxãcü tanaxüxü̃ i ngẽma dai. Rü ngẽma nax tarüporamaexü̃ca̱x rü tanaxwa̱xe i muxü̃ma i ucu̱xẽruü̃gü.
-22-
7 Ngẽma naechitamare maxü̃xü̃ rü tama nüxü̃ nacua̱x nax nügü ínapoxü̃xü̃ nape̱xewa i ngẽma ãẽ̱xgacü i nüxna ca̱xaxü̃, erü cua̱x nüxü̃́ nataxu.
-23-
8 Yíxema duẽxẽarü chixexẽẽgu rüxĩnüxe, rü duü̃xü̃gü rü chixexẽẽruü̃maxã tüxü̃ naxugü.
9 Ngẽma nagu naxĩnüxü̃ i ngẽma naechitamare maxü̃xü̃ rü pecaduxicatama nixĩ, rü taxúema yáxna namaxã taxĩnü i ngẽma yatü i tama ixĩnüxü̃.
-24-
10 Ngẽxguma tama yáxna namaxã cuxĩnügu i ngẽxguma guxchaxü̃ cuxca̱x ínguxgu, rü naxíra i curü pora.
-25-
11 ¡Rü tüxü̃ rüngü̃xẽxẽ ya yíxema yu tümamaxã uegugüxe! ¡Rü nawa tüxü̃ ínanguxü̃xẽxẽ ya yíxema yuwa ĩxẽ!
12 Erü nüma ya Tupana ya guxü̃xü̃ma cuácü, rü woo cuma nüxü̃ quixuxgu nax tama nüxü̃ cucuáxü̃ nax togü guxchaxü̃ nüxü̃́ ngẽxmaxü̃, natürü nüma ya Tupana nüxü̃ nacua̱x i ngẽxguma tama nüxü̃ curüngü̃xẽẽgu. Rü nüma ya Tupana rü tüxü̃́ nanaxütanü ya wüxíechigü naxca̱x i ngẽma taxüxü̃.
-26-
13 Pa Chaunex, ¡yaxaxü ya yima berure ya maixcuraxüchine ya naxchiãü̃wa ibaxü̃ne! ¡Rü dücax, nüxü̃ naweneta nax ñuxãcü nachi̱xichixü̃!
14 Ngẽxgumarüxü̃ ta nixĩ i ngẽma cua̱x nax ñoma berurerüxü̃ namaixcuraxüchixü̃. Rü ngẽxguma tá cunayaxu̱xgu i ngẽma cua̱x, rü mea tá ínanguxuchi i ngẽma ícunangu̱xẽẽxü̃, rü tagutáma inayarüxo.
-27-
15 ¡Taxṹ i nagu curüxĩnüxü̃ nax tüxü̃ quitoxyepe̱xexü̃ ya yíxema mexü̃gu maxü̃́xẽ! Rü tama name nax guxchaxü̃ nawa cuxüxü̃ ya tümapata.
16 Erü tüma ya yíxema duü̃xẽ ya mexü̃gu maxü̃́xe rü woo 7 e̱xpü̱xcüna itayanguxgu, rü 7 e̱xpü̱xcüna tá ítarüdaama. Natürü ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃gu maxẽxü̃, rü ngẽma norü chixexü̃gu tá inayarütauxe.
-28-
17 ¡Taxṹ i cutaãẽxü̃ rü peta cuxüxü̃ ega guxchaxü̃gu nanguxgu i ngẽma curü uanü!
18 Erü ngẽxguma ngẽmaãcü cunaxü̱xgu, rü nüma ya Tupana rü taxũtáma namaxã nataãxẽ i ngẽma cuxüxü̃, rü tá curü uanümaxã narüngüxmü.
-29-
19 ¡Taxṹ i cunuxü̃ namaxã i ngẽma chixexü̃gu maxẽxü̃, rü bai i namaxã quixãũxãchixü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü!
20 Erü nüma i ngẽma chixexü̃gu maxü̃xü̃ rü norü chixexü̃gu tá nayu, rü ñoma omü ixoxü̃rüxü̃ tá nixĩ i norü maxü̃.
-30-
21 24:21-22 Pa Chaunex, ¡naga naxĩnü ya Tupana! ¡Rü ngẽxgumarüxü̃ ta naga naxĩnü ya ãẽ̱xgacü! ¡Rü taxṹ i namaxã cuxãmücüxü̃ i ngẽma tama ixĩnüechaü̃xü̃! Erü ngẽma norü poxcu rü ngürüãchimare tá naxca̱x ínangu. Rü taxúema nüxü̃ tacua̱x i ngẽma poxcu nüma ya Tupana rü nüma ya ãẽ̱xgacü tá namaxã ueguxü̃.
22 Nüü̃ nadau 24:21
23 Ñaagü nixĩ i norü ucu̱xẽgü i ngẽma nüxü̃ icua̱xüchigüxü̃, rü ñanagürügü: —Ngẽma ãẽ̱xgacügü i guxchaxü̃güarü mexẽẽruü̃gü rü ngẽxguma guxchaxü̃ namexẽẽgügu rü tama name nax tama guxãga naxĩnüexü̃.
24 Ngẽma ãẽ̱xgacü i naétüwa üxü̃ i ngẽma duü̃xü̃ i chixexü̃ üchiréxü̃, rü norü ĩanegücüã̱x rü tá chixexü̃ namaxã naxuegugü. Rü ngẽma togü i nachixü̃anegü tá nüxü̃ naxoe.
25 Natürü ngẽma ãẽ̱xgacü i napoxcuxü̃ i ngẽma duü̃xü̃ i chixexü̃ üxü̃, rü duü̃xü̃gü rü tá namaxã nataãẽgü.
26 Yíxema mea duü̃xü̃güxü̃ ngãxü̃xe, rü ñoma texé tüxü̃ chúxáxü̃rüxü̃ nixĩ.
27 Naxü̃pa nax cuxüpataxü̃ rü name nax cuxüane ngẽxma cutoexü̃ca̱x, rü ngẽmawena rü marü name nax cuxüpataxü̃.
28 ¡Taxṹ i ta̱xacürü chixexü̃ cumücüchiga quixuxü̃, rü taxṹ i dora nachiga quidexaxü̃!
29 Tama name i nagu curüxĩnü nax cugütama cuxütanüxü̃ ega texé chixexü̃ cuxca̱x ínguxẽẽgu.
30 24:30-31 Yexguma yema oxü̃arü naanewa chaxüpetügu rü yema tama naãẽxü̃ cuáxü̃arü úbanecüwa chaxüpetügu, rü yema naanegüwa nüxü̃ chadauxü̃ nixĩ nax chuxchuxü̃maxã naxãtüxü̃ rü norü poxeguxü̃ ga nutagünaxca̱x rü yawa̱xgüxü̃.
31 Nüü̃ nadau 24:30
32 Rü yexguma yemaxü̃ chada̱u̱xgu, rü chaugüãẽgu namaxã changuxü̃ ga yema nüxü̃ chadauxü̃. Rü yema rü wüxi ga chorü cua̱xruxü̃ nixĩ.
33 24:33-34 Ngẽxguma cupeechamaregu rü cugü cupa̱xcumügu nax mea cupexü̃ca̱x, rü ngẽma taiya rü tá cuxü̃ nima̱x ñoma wüxi i ngĩ́ta̱xáxü̃ i ãxnexü̃rüxü̃ —ñanagürügü.
34 Nüü̃ nadau 24:33