Proverbios 29:1-27

29  Texé ya tama nayaxúxe i ucu̱xẽ, rü paxa tá guxchaxü̃ tümaca̱x ínangu, rü taxúetama tümaétüwa tachogü.  Ngẽxguma ngẽma duü̃xü̃gü i mexü̃gu rüxĩnüexü̃ ĩanemaxã icua̱xgügu, duü̃xü̃gü rü nataãẽgü. Natürü ngẽxguma ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃gu rüxĩnüexü̃ ĩanemaxã icua̱xgügu, rü duü̃xü̃gü rü ngúxü̃ ningegü.  Wüxi i nane i naãẽxü̃ cuáxü̃ rü nanatüxü̃ nataãẽxẽxẽ, natürü ngẽma nane i ngexü̃gü i naxü̃nemaxã taxexü̃maxã ãmücüxü̃, rü norü diẽru ngĩxü̃ naxaiya̱xü̃mare.  Ngẽma nachixü̃anearü ãẽ̱xgacü i mea norü duü̃xü̃gümaxã icuáxü̃, rü norü duü̃xü̃gü rü naga naxĩnüe. Natürü ngẽma ãẽ̱xgacü i ngexicatama nagu rüxĩnüechaxü̃ nax duü̃xü̃güxü̃ naxütanüxẽẽãxü̃ca̱x i diẽru, rü chixexü̃wa nanaxũxẽxẽ i nachixü̃ane.  Yíxema guxü̃guma tümamücüxü̃ icua̱xüxü̃netaxe rü ngẽmaãcü tümamücüxü̃ titoxyepe̱xe, rü guxchaxü̃ naxca̱x taxü.  Rü norü chixexü̃tama nixĩ i ngẽma yatoxyepe̱xexü̃ i ngẽma duü̃xü̃ i chixexü̃gu maxü̃xü̃. Natürü ngẽma duü̃xü̃ i mexü̃gu maxü̃xü̃ rü nataãxẽ rü mexü̃gu narüxĩnü.  Yíxema mexü̃gu rüxĩnüxe, rü tümaétüwa nidexa ya yíxema tama muarü diẽruã̱xgüxe. Natürü ngẽma duü̃xü̃ i chixexü̃gu rüxĩnüxü̃, rü nüxü̃́ tanataxuraxü̃mare ya yíxema tama muarü diẽruã̱xgüxe.  Ngẽma duü̃xü̃güxü̃ nuexẽẽxü̃, rü nananuexẽxẽ ya wüxi ya ĩaneãcu. Natürü ngẽma naãẽxü̃ cua̱xgüxü̃ rü nanangüxmüexẽxẽ i duü̃xü̃gü.  Yíxema tümaãẽxü̃ cuáxe rü ngẽxguma chi namaxã tanuxgu i wüxi i tama naãẽxü̃ cuáxü̃, rü nüma rü tá nanu rü tá tüxü̃ nacugü, rü taxuxü̃ma tá tamexẽxẽ. 10  Ngẽma máetagu rüxĩnüexü̃, rü tümachi naxaie, rü tüxü̃ nadaixchaü̃ ya yíxema mexü̃gu rüxĩnüexe. 11  Ngẽma tama naãẽxü̃ cuáxü̃ rü tama naxãne nax nanuxü̃. Natürü yíxema tümaãẽxü̃ cuáxe, rü yáxna namaxã taxĩnü i tümaarü nu. 12  Ngẽma ãẽ̱xgacü i naga ĩnüxü̃ i ngẽma ore i doramare ixĩxü̃, rü chixexü̃wa nanagagü i guxü̃ma i norü ngü̃xẽẽruü̃gü. 13  Yíxema ngearü diẽruã́xẽ rü ngẽma ãẽ̱xgacü i chixri tümamaxã icuáxü̃, rü Tupanape̱xewa rü nawüxigumare. Erü ngẽma taxre rü Tupana nayaxüxetü nax nüxü̃ nadaugüxü̃ca̱x. 14  Ngẽma ãẽ̱xgacü i mea tümamaxã icuáxü̃ ya yíxema ingearü diẽruã̱xgüxe, rü nataagü rü guxü̃gutáma ãẽ̱xgacü nixĩgü. 15  Cuaximaxã rü ucu̱xẽmaxã nixĩ i wüxi i nane iyanawe̱xãchixü̃. Natürü ngẽma nane i chixexü̃ i taguma ucu̱xẽxü̃ rü naéxü̃ naxãnexẽxẽ. 16  Ngẽxguma namuxgu i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃gu maxẽxü̃ rü namu i pecadugü. Natürü ngẽma duü̃xü̃gü i mexü̃gu maxẽxü̃, rü tá nüxü̃ nadaugü nax guxchaxü̃ naxca̱x ínguxü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃gu maxẽxü̃. 17  Ngẽxguma aixcüma mea cunaxucu̱xẽgu i cune, rü tá taãxẽ cuxna naxã, rü taxuca̱xtama cuxoegaãxẽ. 18  Wüxi ya ĩane i ngextá duü̃xü̃gü tama Tupanaga ínaxĩnüexü̃wa, rü taxuxü̃ma mea inixũ. Natürü ngextá Tupanaga íxĩnüexü̃wa rü mexü̃gu ínamaxẽ i duü̃xü̃gü. 19  Wüxi i mugüruxü̃ rü tama dexamaxãmare tanawe̱xãchixẽxẽ. Erü woo nüxü̃ nacua̱xgu i ngẽma namaxã nüxü̃ ixuxü̃, natürü taxũtáma inaxĩnü. 20  Ngẽma tama naãẽxü̃ cuáxü̃arü yexera nixĩ i tama inaxĩnüxü̃ i ngẽma naechitamare idexaxü̃. 21  Texé nabuxgutama nangexrüxe i wüxi i tümaarü mugüruxü̃, rü yixcüra rü tá poraãcü tüxü̃́ nangu̱x. 22  Texé ya nuwa̱xexe rü nu ítanguxẽxẽ, rü poraãcü ítatü. 23  Ngẽma nügü icua̱xüxü̃xü̃ rü tá tanaxãnexẽxẽ. Natürü yíxema tama tügü icua̱xüxü̃xẽ, rü duü̃xü̃gü rü tá tümamaxã nataãẽgü. 24  Ngẽxguma namaxã cuxãmücügu i ngẽma ngĩ́xü̃ rü cugütama cuchixexẽxẽ. Rü ngẽxguma nüxü̃ cuxĩnügu nax ãẽ̱xgacü poxcu cumaxã ueguxü̃, rü woo Tupanaégagu cugü ícuxuegu, rü taxucürüwa cugü ícupoxü̃. 25  Ngẽxguma duü̃xü̃güxü̃ cumuü̃gu rü cugünatama guxchaxü̃ cuxã. Natürü texé ya Tupanaga ĩnüxe, rü nüma ya Tupana tüxna nadau. 26  Muxü̃ma i duü̃xü̃gü rü ãẽ̱xgacüarü ngü̃xẽẽca̱x nadaugü. Natürü Cori ya Tupanaxicatama nixĩ ya aixcüma tüxü̃ rüngü̃xẽẽcü. 27  Ngẽma mexü̃gu maxẽxü̃ rü tama yáxna namaxã naxĩnüe i ngẽma chixexü̃gu maxẽxü̃. Rü ngẽma chixexü̃gu maxẽxü̃ rü tama yáxna tümamaxã naxĩnüe ya yíxema mexü̃gu maxẽxe.

Notas