Jeremías 31:1-40

31  Rü nüma ya Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Ngẽxguma ngẽma ngunexü̃wa nanguxgu rü choma rü guxü̃táma i Iraétanüxü̃arü Tupana tá chixĩ, rü nümagü rü tá chorü duü̃xü̃gü nixĩgü —ñanagürü.  Rü Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Yema chianexü̃wa rü choma rü namaxã chamecüma ga yema duü̃xü̃gü ga daiwa ibuxmüxü̃. Rü yexguma nixĩ ga Iraétanüxü̃ naxca̱x nadaugüxü̃ ga wüxi ga nachica ga nagu nangü̃güxü̃.  Rü nũxcüma nixĩ ga cha̱u̱xca̱x nangóxü̃ ga Cori ya Tupana, rü ñanagürü choxü̃: Wüxi i ngechaü̃ i taguma iyacuáxü̃maxã cuxü̃ changechaü̃. Rü ngẽmaca̱x i ñu̱xma rü ta cumaxã chamecüma.  Pa Iraétanüxü̃x, choma rü tá wena íchanadaxẽxẽ i pechixü̃ane, rü tá pexü̃ charüngü̃xẽẽxü̃ nax wena naxügüxü̃ca̱x i perü ĩanegü. Rü pema rü paü̃derumaxã tá taãẽxãcü ípixüãchitanüxü̃.  Rü Chamáriaanearü ngüchitaeruxü̃gügu tá wena úbamaxã petoegü. Rü yíxema úba itogüxe rü taãẽãcü tá tanangõ̱xgü i tümaarü úbagü.  Rü tá ínangu i ngunexü̃ i nagu aita naxüexü̃ i ngẽma dauxü̃taegüxü̃ i Efraíü̃anearü ngüchitaeruxü̃güwa dauxü̃taegüxü̃, rü ñanagürügü tá: “¡Nua pexĩ, Pa Duü̃xü̃güx, rü ngĩxã Chióü̃wa taxĩ nax Cori ya Tupanaxü̃ yarücua̱xüü̃güxü̃ca̱x!” ñanagürügü tá.  Rü Cori ya Tupana rü ñanagürü: “¡Taãẽãcü pewiyaegü Pa Acóbutanüxü̃x! Erü pema rü guxü̃ma i togü i nachixü̃anegüarü yexera pitachiga. ¡Rü tagaãcü Tupanaxü̃ picua̱xüü̃gü rü ñapegügü: ‘Cori ya Tupana rü marü tüxü̃ ínanguxü̃xẽxẽ i yixema i Iraétanüxü̃ íyaxügüxe’ ”, ñapegügü!  Rü tá pexü̃ chawoeguxẽxẽ nüxna i ngẽma nachixü̃ane i nórtewa ngẽxmaxü̃ rü nüxna i ngẽma togü i nachixü̃anegü i guxü̃ i naanewa ngẽxmagüxü̃. Rü ngẽma woeguxü̃tanügu tá naxãgü i ngẽma ngexetüxü̃, rü ngẽma ichixeparaxü̃, rü ngẽma ngexü̃gü i tapütüwegüxü̃, rü ngẽma ngexü̃gü i marü ixíraxacügüxü̃. Rü ngẽmaãcü tá muxü̃tama i duü̃xü̃gü nawoegu naxca̱x i norü naane.  Rü nümagü rü tá inaxĩãchi, rü tá niyumü̃xẽtanü rü nixauxetanü. Rü ngẽmaãcü tá ínangugü. Rü choma rü natügü íngexmaxü̃gu tá chayagagü nagu i wüxi i nama i mexü̃ i ngexta nataxuma i ãũcümaxü̃. Erü choma rü nanatü chixĩ i ngẽma Iraétanüxü̃. Rü Efraíü̃tanüxü̃ rü chaune ya yacüxü̃ nixĩ. 10  Pa Duü̃xü̃gü i To i Nachixü̃anecüã̱xgüx, ¡Iperüxĩnüe i norü ore ya Cori ya Tupana, rü penaxunagü nawa i ngẽma pechixü̃anegü i yáxü̃wa ngẽxmagüxü̃ i márpechinüwa! ¡Rü ñapegürügü: “Cori ya Tupana rü noxri rü Iraétanüxü̃maxã nanawoone, natürü i ñu̱xma rü wena nananutaque̱xe. Rü nüma tá nüxna nadau ñoma wüxi i carnéruarü dauruxü̃ norü carnéruna dauxü̃rüxü̃”, ñapegürügü! 11  Erü nüma ya Cori ya Tupana rü Iraétanüxü̃arü uanügüme̱xẽwa marü nanapuxü̃ i ngẽma Acóbutanüxü̃ woo norü uanügü rü wüxi i nachixü̃ane i Iraétanüxü̃arü yexera poraxü̃ nax yixĩxü̃. 12  Rü nümagü rü tá Yerucharéü̃wa nangugü, rü Chióü̃arü ma̱xpǘnewa tá taãẽãcü nayawiyaegü. Rü mexü̃wa tá nangẽxmagü, erü Cori ya Tupana rü tá nüxna nanaxã i guxü̃ma i mexü̃gü i trigu rü bínu, rü chíxü̃, rü carnérugü rü wocagü. Rü tá mea nachibüe rü naporae. Rü ñoma wüxi i putüranecü i mea maixnecüxü̃rüxü̃ tá nixĩgü. Rü wüxi i nachixü̃ane i poraxü̃ tá nixĩ, rü taxũtáma wena ngúxü̃ ningegü. 13  Rü ngẽma pacügü rü tá taãẽãcüma íiyayüxe, rü ngẽxgumarüxü̃ ta i ngẽma ngextü̱xücügü rü yaxguã̱xgü. Rü choma rü tá chanataãẽxẽxẽ. Rü ngẽma norü ngechaü̃ rü tá taãẽxü̃ chananguxuchixẽxẽ. Rü tá nüxna chanaxã i wüxi i taãxẽ i ngẽma nüxü̃́ ngúxü̃arü yexera ixĩxü̃. 14  Rü ngẽma chacherdótegü rü tá nüxna chanaxã i ngẽma rümemaexü̃ i õna nax ngẽma nangõ̱xgüxü̃ca̱x. Rü chorü duü̃xü̃güna tá chanaxã i muxũchixü̃ i chorü ngẽmaxü̃gü, rü nümagü rü tá ngẽmamaxã nataãẽgü. Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma —ñanagürü. 15  Rü nüma ya Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Ĩane ya Ramáwa nüxü̃ taxĩnüe nax poraãcü naxauxexü̃ i duü̃xü̃gü. Rü ngẽma rü Raquétanüxü̃ nixĩ i naxacügüca̱x auxexü̃ erü marü nayue i nanegü rü naxacügü. Rü ngẽmaca̱x i ngẽma Raquétanüxü̃ rü tama nanaxwa̱xe nax texé nataãẽxẽẽgüxü̃. 16  Natürü nüma ya Cori ya Tupana rü ñanagürü: “¡Pa Raquétanüxü̃ rü taxṹ i pexauxexü̃! ¡Rü marütama nax ípenaxũxü̃xẽẽxü̃ i pegüxü̃xetü! Erü perü ngechaü̃ rü tá naxãtanü. Rü pexacügü rü penegü rü tá nüxna nawoegu i perü uanügüarü nachixü̃ane. Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma. 17  Rü yixcüra tá pexca̱x nangema i wüxi i ngü̃xẽxẽ, erü penegü rü pexacügü rü wena tá nachixü̃aneca̱x nawoegu. Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma” —ñanagürü. 18  Rü Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Marü nüxü̃ chaxĩnü nax auxeãcü chomaxã yadexagüxü̃ i Efraíü̃tanüxü̃ rü ñanagürügü: “Toma rü ñoma wüxi i wocaxacü i tama íyapuxü̃rüxü̃ tixĩgü. Natürü i cuma rü marü toxü̃ ícuyapuexẽxẽ. ¡Rü cugüca̱x toxü̃ nawoeguxẽxẽ! Erü cuma nixĩ i torü Cori ya Tupana quixĩxü̃. 19  Toma rü cuxna tixĩgachitanü, natürü marü nüxü̃ tarüxoe i torü chixexü̃gü. Rü nüxü̃ ticua̱xãchitanü nax chixexü̃ taxügüxü̃, rü togü tatigüremügü naxcha̱xwa i torü pecadugü. Rü poraãcü taxãnee rü ngúxü̃ tingegü nagagu ga yema pecadugü ga taxügüxü̃ ga yexguma tangextü̱xügügu” —ñanagürügü. 20  Rü Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Ngẽma Efraíü̃tanüxü̃gü̃ rü chaunegü i nüxü̃ changechaü̃güxü̃ nixĩgü. Rü ngẽma nixĩ i chaunegü i yexera nüxü̃ changechaü̃güxü̃. Rü woo yexguma chanapoxcuegu, rü taguma nüxü̃ charüchau nax nüxna chacua̱xãchixü̃. Rü chorü maxü̃newa rü naxca̱x changechaü̃ rü poraãcü choxü̃́ nangechaü̃tümüxü̃gü. Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma —ñanagürü. 21  Rü Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Pa Iraétanüxü̃x, ñu̱xma nax to i nachixü̃anewa pexü̃ nagagüxü̃, rü name i mea penangugü i nama rü cua̱xruxü̃gü ipexü i namawa nax tauxchaãcü nüxü̃ ipeyangauxü̃ i ngẽma nama i ngẽxguma pewoeguxgu. ¡Pewoegu, Pa Iraétanüxü̃x, rü perü ĩanegüca̱x pewoegu! 22  Pa Iraétanüxü̃x, ¿ñuxguratáta nüxü̃ perüxoexü̃ nax choxna nu ne penaxĩmarexü̃ ñoma wüxi i pacü i ngĩnatüna nu ne naxũmarecürüxü̃? Rü choma rü tá chanango̱xẽxẽ i ta̱xacü i ñoma i naanewa ngexwaca̱xü̃xü̃. Rü wüxi i ngexü̃ i nateca̱x taeguxü̃rüxü̃ rü pema rü tá cha̱u̱xca̱x pewoegu —ñanagürü. Iraétanüxü̃ rü mexü̃wa tá nangẽxmagü 23  Rü Cori ya Guxãétüwa Ngẽxmacü ya Iraétanüxü̃arü Tupana rü ñanagürü: —Ngẽxguma chanawoeguxẽẽgu i ngẽma Yudátanüxü̃ nawa i ngẽma nachixü̃ane i ñu̱xma nawa muruü̃gü yaxĩgüxü̃, rü ngẽxguma wenaxarü ñaa naanewa rü norü ĩanegüwa nangẽxmagügu, rü ñanagürügü tá: “Pa Ma̱xpǘne ya Üünene ya Chióü̃x, ¡Tupana cuxü̃ rüngü̃xẽxẽ, erü cuwa nixĩ ya Tupana mea norü duü̃xü̃gümaxã inacuáxü̃!” ñanagürügü tá. 24  Rü Yudáanewa tá namaxẽ i ngẽma duü̃xü̃gü i Yudáanecüã̱x, rü yima Yudáanearü ĩanegücüã̱xgü, rü ngẽma duü̃xü̃gü i naanewa puracüexü̃, rü ngẽma carnérugüna daugüxü̃. Rü guxü̃ma i ngẽma duü̃xü̃gü rü ngẽxma tá naxãchiü̃gü. 25  Rü choma ya Cori ya Tupana rü mea tá chanachibüexẽxẽ rü chayaxaxegüxẽxẽ i guxü̃ma i ngẽma ipaexü̃ rü turaexü̃ —ñanagürü. 26  Rü yexguma ga choma ga Yeremía rü chabaixãchi rü chidauchi. Rü yema chaunegümaxã chataãxẽ. 27  Rü nüma ga Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Tá ínangu i ngunexü̃ i nagu tá chayamuxẽxẽxü̃ i duü̃xü̃gü rü naeü̃gü nax Yudáanewa rü Iraéanewa namuxü̃ca̱x. 28  Rü choma rü noxri íchame nax pexü̃ íchawoxü̃xü̃, rü nagu chapogüxü̃ ga perü ĩanegü, rü chayawa̱xgüxẽẽxü̃ ga perü ĩanegüarü poxeguxü̃gü, rü chayanaxoxẽẽxü̃ ga yema pexü̃́ yexmagüxü̃, rü guxchaxü̃ pexca̱x íchanguxẽẽxü̃. Natürü i ñu̱xma i choma rü íchamemare nax wena tá pexü̃ charüngü̃xẽxẽxü̃ nax pixüpatagüxü̃ca̱x rü petoegüxü̃ca̱x. Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ i ngẽma ñachaxü̃. 29  Rü ngẽxguma ngẽma ngunexü̃wa nanguxgu nax pexü̃ charüngü̃xẽẽxü̃ rü marü taxúetama ñatagürü: “Ngẽma chixexü̃ i nanatügü üxü̃ rü nanegü nanaxütanü”, ñatagürü. 30  Erü wüxichigü i duü̃xü̃ rü nümatátama nanaxütanü i noxrütama pecadu. Rü ngẽmaãcü wüxichigü i pema rü tá penaxütanü i ngẽma chixexü̃ i pematama pexüxü̃ —ñanagürü. 31  Rü nüma ga Cori ya Tupana rü nüxü̃ nixu rü ñanagürü: —Tá ínangu i wüxi i ngunexü̃ i nagu ngexwaca̱xü̃xü̃ i uneta tá pemaxã chaxüxü̃, Pa Iraéanecüã̱xgü rü Yudáanecüã̱xgü. 32  Ngẽma uneta rü taxũtáma yema nüxíraxü̃xü̃ ga uneta ga perü o̱xigümaxã chaxüxü̃rüxü̃ tá nixĩ, yerü yexguma Equítuanewa íchananguxü̃xẽẽgu rü nümagü rü tama aixcüma nayanguxẽẽgü ga yema chorü uneta woo norü yora nax chixĩxü̃ ga chomax. Rü chomatama ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma. 33  Rü ñaa tá nixĩ i ngẽma ngexwaca̱xü̃xü̃ i chorü uneta i Iraétanüxü̃maxã chaxüxü̃: “Naãxẽwa tá chanangexmaxẽxẽ i ngẽma chorü mu, rü ngéma tá nangẽxma nax tama nüxü̃ iyanangümaexü̃ca̱x. Rü choma tá nixĩ i norü Tupana chixĩxü̃, rü nümagü rü tá chorü duü̃xü̃gü nixĩgü”. Rü chomatama ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma. 34  Rü ngẽxguma rü tá marü taxuca̱xtama texé toguxexü̃ tangu̱xẽxẽ nax choxü̃ tacuáxü̃ca̱x, rü bai i tümamücü, rü bai i tümatanüxü̃. Erü ngẽxguma rü tá guxãma ya yáxe rü woo buxe rü tá choxü̃ tacua̱xgü. Rü choma rü tá tüxü̃́ nüxü̃ icharüngüma i tümaarü chixexü̃ rü marü tagutáma nüxna chacua̱xãchi i tümaarü pecadugü. Rü chomatama ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma —ñanagürü. 35  Rü choma ya Cori ya Tupana nixĩ ga chanango̱xẽẽxü̃ ya üa̱xcü nax ngunecü inabaxixü̃ca̱x. Rü choma nixĩ i chanango̱xẽẽxü̃ ga tauemacü rü ẽxtagü rü woramacurigü nax chütacü inabáxigüxü̃ca̱x. Rü choma nixĩ i chanayuapexẽẽxü̃ i ngẽma már nax naxãũgaxü̃ca̱x ya norü yuapegü. Rü chauéga rü “Cori ya Tupana ya Guxü̃étüwa Ngẽxmacü” nixĩ. Rü ñachagürü: 36  —Ngẽxguma chi wüxi i ngunexü̃ ngẽma Iraétanüxü̃ tama naga naxĩnüegu i ngẽma mugü ga nüxna chaxãxü̃, rü ngẽma ngunexü̃gu rü marü taxũtáma chorü duü̃xü̃gü nixĩgü. Rü chomatama ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma. 37  Rü taxucürüwa texé tanangugü i dauxü̃guxü̃ i naane, rü taxucürüwa texé ñoma i naanearü aixepewa tangu nax nüxü̃ tacuáxü̃ca̱x i ta̱xacü ngẽxmaxü̃. Rü ngẽxgumarüxü̃ ta taxucürüwa nüxü̃ chaxo i Iraétanüxü̃ naxca̱x i guxü̃ma ga yema chixexü̃ ga naxügüxü̃. Rü chomatama ya Cori ya Tupana nixĩ i nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽma —ñanagürü. 38  Rü nüma ya Cori ya Tupana rü ñanagürü: —Tá ínangu i wüxi i ngunexü̃ i nagu tá wena namexẽxẽxü̃ ya chorü ĩane ya Yerucharéü̃. Rü Ananéarü Dauxü̃taechicawa tá inaxügü rü ñu̱xmata ngẽma Ĩã̱x i Ínapoõchixü̃wa ngẽxmaxü̃wa nangu nax namexẽẽxü̃. 39  Rü ngẽma norü üyeane rü Ĩã̱x i Ínapoõchixü̃wa rü tá meatama iniwe̱x ñu̱xmata Garéxarü ngüchitaeruxü̃wa nangu. Rü ngéma rü tá Goáwaama nadaxüchi i norü üyeane. 40  Rü guxü̃ma i ngẽma metachinüxü̃ i duü̃xü̃gü nagu ta̱xgüxü̃ i yuexü̃ rü tanimaca nawa nagügüxü̃ rü tá chorü ĩanechica nixĩ. Rü guxü̃ma i ngẽma naanegü i natü i Chedróü̃cutüwa ngẽxmagüxü̃ rü ñu̱xmata íyapoõchixü̃wa ngẽxmaxü̃ i Cowarugüarü ĩã̱xwa nangu i oéstewaama rü chorü ĩane ya Yerucharéü̃chica tá nixĩ. Rü guxü̃ma ya yima ĩane rü tagutáma texé wena tayapu rü tagutáma texé nagu tapogü —ñanagürü.

Notas