Timbá libro ndrígu̱ún Reyes 1:1-53

  • David ga̱jma̱a̱ Abisag (1-4)

  • Adonías naʼniminaʼ magi̱ʼi̱ náa xílí rí nutañajunʼ (5-10)

  • Natán ga̱jma̱a̱ Bat-Seba tséniña̱a̱ʼ dí maʼtáñajunʼ (11-27)

  • David nakuʼma dí mugi̱i̱ʼ rey Salomón (28-40)

  • Adonías nagáyúu na̱jkha̱ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ (41-53)

1  Rey David nikhi̱i̱ má ga̱jma̱a̱ maski ajndu naguwaanʼ cobija mú tségiga̱a̱. 2  Ikha jngóo xa̱bi̱i̱ nithi: “Mbaʼyóoʼ rí mbuʼyáaʼ mbáa dxáʼgú bi̱ xóó tsébóoʼ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ mu mañewu̱u̱n ga̱jma̱a̱ maʼni mbaʼwi̱i̱ tátioʼ rey. Ikhaa mabóoʼ níjniúu tátioʼ rey mu matsíga̱a̱”. 3  Ikha jngóo ndiyáaʼ mbáa dxáʼgú bi̱ mitsiʼyáa náa mbá xúgíʼ mbayuuʼ Israel, nixkamaa Abisag mbáa sunamita ga̱jma̱a̱ niguwáʼ kuya̱a̱ náa rey. 4  Dxáʼgú ra̱ʼkhá tháán mitsiʼyáa, ikhaa niñewu̱u̱n ga̱jma̱a̱ niʼni mbaʼwi̱i̱ rey, mú rey na̱nguá nibóoʼ ga̱jma̱a̱. 5  Adonías a̱ʼdióo Haguit naʼnimbamínáʼ naʼthí: “¡Ikhúún mani̱ndxu̱ʼ rey!”. Nikuʼma rí maguma mbá carro ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ mudrúwíin wáyú ma̱ngaa mbá 50 xa̱bekha bi̱ magún ragáñúún ginuu. 6  Anu̱u̱* nimbá miʼtsú táriyuu xóo maʼthúu̱n: “Ndíjkha rí xígi̱ kaʼnii tani̱ rá.” Adonías nixtáa nda̱wa̱á rí Absalón ga̱jma̱a̱ ra̱ʼkhá tháán mitsiʼyáa. 7  Adonías niʼtámíjná ga̱jma̱a̱ Joab a̱ʼdióo Zeruyá ga̱jma̱a̱ ndxajkun Abiatar bi̱ nimbayíí ga̱jma̱a̱ nigún kidxuuʼ. 8  Mú ndxajkun Sadoc, Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá, profeta* Natán, Simeí, Reí ga̱jma̱a̱ soldado bi̱ mixkujiinʼ bi̱ gíʼdiin David na̱nguá nimbayíí Adonías. 9  Nda̱wa̱á Adonías nixnájxi̱i̱n xujkhúʼ mba̱ʼu̱u̱n xóo tsigijñaʼ, mugu̱, xedi̱ náa itsí rí mbiʼyuuʼ Zohélet dí rígá náa mijngii En-Roguel. Niʼthúún rí magún xúgíinʼ a̱ngui̱i̱n, e̱ji̱i̱n rey, xúʼko̱ má xúgíinʼ xa̱bu̱ Judá, xa̱bi̱i̱ rey. 10  Mú na̱nguá niʼthúu̱n maʼga̱ profeta Natán ni má Benaya ni má soldado mixkujiinʼ ni má Salomón bi̱ nindxu̱u̱ giʼtio̱o̱. 11  Ikhú Natán niʼthúu̱n Bat-Seba, ru̱dúu̱* Salomón: “Lá na̱nguá nitadxawíín ráʼ. Adonías a̱ʼdióo Haguit ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ rey ga̱jma̱a̱ tátiulú David tséʼyoo rígi̱. 12  Ikha jngóo, ayi̱ mbá péñu, mu maxna̱a̱ʼ consejo xú káʼnii gátani̱ kríyamínáʼ ikháán ga̱jma̱a̱ʼ a̱ʼdiáaʼ Salomón. 13  Ayuʼ gáta̱ya̱a̱ rey David ga̱jma̱a̱ aratháán: ‹Lá raʼkháa ikháán nirathúnʼ ráʼ tátioʼ rey ga̱jma̱a̱ niraxná ajngáaʼ “A̱ʼdiáaʼ Salomón mani̱ndxu̱u̱ rey nda̱wa̱á dí ikhúún ga̱jma̱a̱ ikhaa gági̱ʼi̱ náa xíliúʼ* rí natañájunʼ ráʼ.” Á mu xúʼko̱ ndíjkha rí Adonías ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ rey rá.› 14  Maʼgánú má mangúún índo̱ kaʼníí xtaa raratáán rey, mato̱ʼo̱ʼ índo̱ gátagajnáaʼ ga̱jma̱a̱ mathu̱u̱n mangúún dí niratháán”. 15  Ikha jngóo Bat-Seba ni̱jkha̱ gáʼyoo rey náa cuartiu̱u̱. Rey nikhi̱i̱ má ga̱jma̱a̱ Abisag dxáʼgú sunamita xtáa raʼni mbaʼwi̱i̱. 16  Ikhú Bat-Seba nigi’nduti̱ga̱* ga̱jma̱a̱ nismbáti̱go̱o̱ náa inuu rey, ikhú rey nirajxu̱u̱: “Dí eyaaʼ rá.” 17  Bat-Seba niriʼñuu: “Tátioʼ ikháán mínaʼ niraxná ajngáaʼ ga̱jma̱a̱ numuu mbiʼyuu Jeobá Dios ndrígáaʼ, nirathúnʼ ‹A̱ʼdiáaʼ Salomón mani̱ndxu̱u̱ rey nda̱wa̱á dí ikhúún ga̱jma̱a̱ ikhaa gági̱ʼi̱ náa xíliúʼ rí natañájunʼ›. 18  Mú natayáá ráʼ. Adonías ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ rey ga̱jma̱a̱ tátioʼ rey tseʼyoo rígi̱. 19  Nixnájxi̱i̱n xóo tsigijñaʼ mbaʼin xedi̱, xujkhúʼ mbaʼwi̱i̱n, mugu̱ ga̱jma̱a̱ niʼthúún magún xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey, ndxajkun Abiatar ga̱jma̱a̱ Joab, bi̱ naʼtáñajúúnʼ soldado, mú na̱nguá niʼthúu̱n maʼga̱ xa̱bia̱a̱ʼ Salomón. 20  Rí xúgi̱ mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Israel kúwá xawii mbuyáá ndiéjunʼ gátani̱ tátioʼ rey, mu marata̱ tsáá ñajuunʼ bi̱ gági̱ʼi̱ náa xília̱a̱ʼ dí naratañájunʼ nda̱wa̱á dí ikháán tátioʼ rey. 21  Á mu nda̱a̱ rí tani̱, índo̱ tátioʼ rey gáyáa jxu̱u̱ʼ gajmíi̱nʼ wajin xiʼñúuʼ, ikhúún ga̱jmu̱ʼ a̱ʼdióʼ Salomón mbu̱yu̱xu xóo xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún”. 22  Índo̱ ikhaa kaʼníí xtáa raʼtámíjná ga̱jma̱a̱ rey, ni̱ʼkha̱nú profeta Natán. 23  Mbá nacha̱ nitháán rey: “¡Ni̱ʼkha̱ profeta Natán!”. Ikhaa nito̱ʼo̱o̱ náa xtáa rey ga̱jma̱a̱ nismbáti̱go̱o̱ náa inuu rey. 24  Ikhú Natán niʼthúu̱n: “Tátioʼ Rey, lá niratá ‹Adonías gánindxu̱u̱ rey nda̱wa̱á dí ikhúún ga̱jma̱a̱ ikhaa gági̱ʼi̱ náa xíliúʼ rí natañájunʼ ráʼ.› 25  Numuu rí xúgi̱ nigajtaa gáxnájxi̱i̱n mbaʼin xedi̱ xóo tsigijñaʼ, xujkhúʼ mbaʼwi̱i̱n, mugu̱ ga̱jma̱a̱ niʼthún magún xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey mangiin bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa soldado ga̱jma̱a̱ ndxajkun Abiatar. Xúgíinʼ kúwá ikhí nuphiʼtsu ga̱jma̱a̱ naʼwa̱a̱n gajmiún ga̱jma̱a̱ tséniña̱a̱ ruthi: ‹¡Gaguma mba̱a̱ rey Adonías!›. 26  Mú ikhúún bi̱ nindxu̱ʼ xa̱bia̱a̱ʼ táʼthúnʼ maʼgá ni má na̱nguá niʼthúu̱n maʼga̱ ndxajkun Sadoc ga̱jma̱a̱ Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá ni má xa̱bia̱a̱ʼ Salomón. 27  Lá tátioʼ rey nandoo dí marigá xígi̱ rí asndu táʼthúu̱n xa̱bi̱i̱ bugi̱, tsáá ñajuunʼ gági̱ʼi̱ náa xíliu̱u̱ rí naʼtáñajunʼ nda̱wa̱á dí ikhaa xáʼ.” 28  Rey David niriʼñuu “Gundxaʼwa̱a̱ Bat-Seba”. Ikhaa mbá nacha̱ nito̱ʼo̱o̱ ga̱jma̱a̱ niwi̱ji̱ náa inuu rey. 29  Ikhú rey nikudaminaʼ: “Na̱xna̱ ajngóʼ ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu Jeobá bi̱ niʼni kríñu̱u̱nʼ náa xúgíʼ rí nimínuuʼ, 30  manimbánuu má xúgi̱ rí nixna ajngóʼ ga̱jma̱a̱ numuu mbiʼyuu Jeobá Dios ndrígóo Israel, índo̱ nitha̱ ‹¡A̱ʼdiáaʼ Salomón mani̱ndxu̱u̱ rey nda̱wa̱á dí ikhúún ga̱jma̱a̱ ikhaa gági̱ʼi̱ náa xíliúʼ rí natañájunʼ!›”. 31  Ikhú Bat-Seba nigiʼnduti̱ga̱ ga̱jma̱a̱ nismbáti̱go̱o̱ mbayííʼ náa inuu rey ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “¡Tátioʼ rey David gaxtáa asndu kámuu!”. 32  Mbá nacha̱ rey David niʼthí: “Gundxaʼwa̱a̱ ndxajkun Sadoc, profeta Natán ga̱jma̱a̱ Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá”. Ikhú ikhiin mbá nacha̱ nigún náa xtáa rey. 33  Ikhú rey niʼthúún: “Gaʼguala gajmiála xa̱bi̱ʼ, gu̱ni̱ rí a̱ʼdióʼ Salomón magriguíi múlióʼ ma̱ngaa gaguajtaa gajmiála náa Guihon. 34  Ndxajkun Sadoc ga̱jma̱a̱ profeta Natán mugi̱i̱ʼ ikhí xóo rey náa Israel. Nda̱wa̱á mundiyííʼ chi̱ji̱ʼ ga̱jma̱a̱ mu̱tha̱: ‹¡Gaguma mba̱a̱ rey Salomón!›. 35  Índo̱ gáʼkha̱a̱ gaguwaʼla kidxuuʼ. Ikhaa ma̱ʼkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ magi̱ʼi̱ náa xíliúʼ rí natañájunʼ. Ikhaa mariʼkuriñáánʼ xóo rey ga̱jma̱a̱ maʼgíiʼ rí mbayá edxu̱u̱ náa Israel ma̱ngaa náa Judá”. 36  Ikhú mbá nacha̱ Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá niriʼñuu rey: “¡Xúʼko̱ gáʼni! Jeobá Dios ndrígóo tátioʼ rey gaʼthí rí xúʼko̱ má gáʼni. 37  Jeobá gáxtáa ga̱jma̱a̱ Salomón ikháá má xóo nixtáa ga̱jma̱a̱ tátioʼ rey ga̱jma̱a̱ rí maʼni itháán mba̱a̱ dí maʼtáñajunʼ ki xóo rí niʼtáñajunʼ tátioʼ rey David”. 38  Ikhú ndxajkun Sadoc, profeta Natán, Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá gajmiún xa̱bu̱ keretitas mangiin peletitas niguajtaa ga̱jma̱a̱ nini̱ rí Salomón magriguíi múlióo rey David, niguajtaa kuya̱a̱ náa Guihon. 39  Ndxajkun Sadoc niríya̱ʼ náa guʼwá xtíin mbá chi̱ji̱ʼ náa ga̱jnu̱ʼ aceite ga̱jma̱a̱ nisngátrámáʼ náa edxu̱u̱ Salomón, ikhí nigi̱ʼdi̱i̱ nindiyííʼ chi̱ji̱ʼ ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin nigíʼdi̱i̱ nindxa̱ʼwa̱: “¡Gaguma mba̱a̱ rey Salomón!”. 40  Nda̱wa̱á dí niguámbu̱u̱n rúʼko̱, mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin nitsima̱á ga̱jma̱a̱ nigúun kidxuuʼ rudi̱i̱ flauta ga̱jma̱a̱ gagi. Ra̱ʼkhá tháán gitsaʼwá gíʼ* rí asndu naʼba̱a̱n ku̱ba̱ʼ. 41  Adonías gajmíi̱n mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ bi̱ niʼthúún magún, niguámbúun má nipiʼtsu índo̱ nidxawíín gitsaʼwá rígi̱. Índo̱ Joab niʼdxawuun rí nawáán chi̱ji̱ʼ, niʼthí: “Náá numuu dí xúʼko̱ ewáán gitsaʼwá rígi̱ náa xuajin rá.” 42  Índo̱ ikhaa kaʼníí xtáa raʼthí, ikhú ni̱jkha̱nú Jonatán a̱ʼdióo Abiatar bi̱ nindxu̱u̱ ndxajkun, Adonías niʼthúu̱n: “Ata̱ʼa̱a̱ʼ, numuu rí nindxa̱a̱ʼ mbáa xa̱bu̱ májáanʼ, ga̱jma̱a̱ mbáa nadxa̱ʼ jcháaʼ mbá ajngáa májánʼ”.* 43  Mú Jonatán niriʼñuu Adonías: “¡Raʼkháa xúʼko! Tátiulú rey David nigíiʼ Salomón xóo rey. 44  Rey nikuʼmaa ndxajkun Sadoc, profeta Natán, Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá mangiin xa̱bu̱ keretitas ga̱jma̱a̱ peletitas mu magún gajmiún, ikhiin nini̱ rí magriguíi múlióo rey David. 45  Ikhú ndxajkun Sadoc ga̱jma̱a̱ profeta Natán nigíiʼ xóo rey náa Guihon. Nda̱wa̱á nitsima̱án ga̱jma̱a̱ gagi ga̱jma̱a̱ náa xuajin narígá ndxa̱a̱, ikhaa rúʼko̱ numuu nindxu̱u̱ gitsaʼwá rí ikháanʼla nidxawíín. 46  Ma̱ngaa Salomón nigi̱ʼi̱ náa xíliu̱u̱ rí naʼtáñajunʼ. 47  Raʼkháa i̱ndó rúʼko̱, ma̱ngaa xa̱bi̱i̱ rey nigún gútháán rí maxtáa májánʼ tátiulú rey David, nitháán: ‹¡Dios ndrígáaʼ gáʼni rí mbiʼyuu Salomón majmaʼnuuʼ itháan ki xóo mbiʼyaaʼ ikháán. Ga̱jma̱a̱ maʼni itháan mba̱a̱ rí naʼtáñajunʼ ki xóo ndrígáaʼ ikháán!›. Ikhú rey nismbáti̱go̱o̱ náa xia̱wuu mu mbaʼyamajkuu Dios. 48  Rey ma̱ngaa niʼthí: ‹¡Gaguma mba̱a̱ Jeobá, Dios ndrígóo Israel rí xúgi̱ niniñuuʼ rí mbáa magi̱ʼi̱ náa xíliúʼ rí natañájunʼ ga̱jma̱a̱ rí niniñuʼ mba̱yo̱o̱ ga̱jma̱a̱ iduʼ!›”. 49  Ikhú mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ bi̱ niʼthúún magún Adonías nimíñúún, mámbáa nitu̱jxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱a̱. 50  Adonías ma̱ngaa nimíñuu kaʼyoo Salomón, ikha jngóo nitu̱jxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ, ma̱ngaa niguajthun chi̱jyu̱u̱ʼ. 51  Nijuiʼtháán rígi̱ Salomón: “Adonías namíñúu kaʼyoo rey Salomón ga̱jma̱a̱ niguajthun chi̱jyu̱u̱ʼ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ, ga̱jma̱a̱ naʼthí: ‹Ginii gaxná ajngóo rey Salomón rí xáxíyáa xa̱bi̱i̱ bigi̱ ga̱jma̱a̱ espada›”. 52  Índo̱ niʼdxawuun rígi̱ Salomón, niʼthí: “Á mu ikhaa naʼniuʼ rí májánʼ xáxtugua̱ nimbá xtátsiu̱u̱n,* mú á mu naʼniuʼ dí ra̱májánʼ mbaʼyóoʼ rí makhañúu”. 53  Ikha jngóo Salomón nikuʼma rí maguajtáan kuya̱a̱ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ. Ikhú Adonías ni̱jkha̱ ga̱jma̱a̱ nismbáti̱go̱o̱ náa inuu rey Salomón, ga̱jma̱a̱ Salomón niʼthúu̱n: “Ayu̱u̱ʼ guʼwáaʼ”.

Mbaʼa nota

O “tátée”.
O “gaʼyee, bi̱ naʼthí dí marigá”.
O “nánée”.
O “trono”.
O “nixngutigamínáʼ”.
O “nindxa̱ʼwa̱”.
O “gíʼdoo numuu”.
O “nimbá xtátsiúun xáxpátrígú mbayííʼ”.