Timbá libro ndrígu̱ún Reyes 11:1-43

  • Gu̱ʼwi̱i̱ Salomón nuni̱ jnga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n (1-13)

  • Xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígóo Salomón (14-25)

  • Jeroboán magruigú mbá gu̱wa̱ʼ xuajin majkhaʼ (26-40)

  • Nakáñuu Salomón, Rehoboam nanindxu̱u̱ rey (41-43)

11  Rey Salomón nindoo kaʼñún mbaʼin gu̱ʼu̱ bi̱ naguwaáʼ raʼkháa i̱ndó wáxióo faraón: Gu̱ʼú moabitas, ammonitas, edomitas, sidonias gajmiún hititas.  Nindxu̱ún gu̱ʼu̱ bi̱ naguwáʼ náa xuajin dí Jeobá niʼthún israelitas: “Xúndáwa̱mi̱jnala náa ikhiin, ga̱jma̱a̱ ikhiin ragíʼmaa maguwáʼ mundawami̱jna̱ náa ikháanʼla, numuu dí munijnga̱a̱ a̱jkia̱la mu mbuyamajkún dioses ndrígu̱ún”. Mú Salomón nindoo kaʼñún ga̱jma̱a̱ nixtáa mijngii náa ikhiin.*  Nigiʼdiin mbá 700 gu̱ʼwi̱i̱ bi̱ nindxu̱ún princesas, ga̱jma̱a̱ mbá 300 gu̱ʼú ñawiin.* Mañu mañuu gu̱ʼwi̱i̱ nini̱ dí majnga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n.*  Índo̱ Salomón nikhi̱i̱ má, gu̱ʼwi̱i̱ nini̱ dí majnga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n mu mbaʼyamajkún eʼwíinʼ dioses, na̱nguá ndiʼyamajkuu Jeobá Dios ndrígóo ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱u̱n xó má niʼni anu̱u̱* David.  Salomón ndiʼyamajkuu Astoret, diosa ndrígu̱ún sidonios, ga̱jma̱a̱ Milcom, mbáa dios bi̱ xkawi̱i̱ʼ ndrígu̱ún ammonitas.  Salomón niʼni dí raʼkhí náa iduu Jeobá, ga̱jma̱a̱ na̱nguá niʼni kájxi̱ ñajuunʼ Jeobá xó má niʼni anu̱u̱ David.  Ikhú Salomón niʼni náa rí mitsídánʼ náa rí mbiʼyamajkuíí Kemós, dios bi̱ xkawi̱i̱ʼ ndrígu̱ún moabitas, ga̱jma̱a̱ Mólek, dios bi̱ xkawi̱i̱ʼ ndrígu̱ún ammonitas, náa kúbá dí gíʼ ridoo Jerusalén.  Xúʼko̱ má niʼni gajmíi̱n xúgíinʼ gu̱ʼwi̱i̱ bi̱ naguwaáʼ, bi̱ nurkuní ga̱jma̱a̱ nuxnajxi̱ tsigijñaʼ náa dioses ndrígu̱ún.  Jeobá nikiʼnáa kaʼyoo Salomón, numuu rí niʼnijnga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n, niʼni tsíngumínáʼ náa Jeobá, Dios ndrígóo Israel, bi̱ nisngájmaminaʼ a̱jma̱ nuthu náa ikhaa, 10  ga̱jma̱a̱ niʼtámúʼúun mbájmbu dí xáʼyamajkún eʼwíinʼ dioses. Mú ikhaa na̱nguá niʼnimbo̱o̱ dí Jeobá niʼtáñajuunʼ. 11  Ikha jngóo Jeobá niʼthúu̱n Salomón: “Ga̱jma̱a̱ numuu dí xígi̱ nitani̱, dí na̱nguá nitanimbáníí dí nimbánulú ga̱jma̱a̱ kiʼtáñajunʼ xó má ikhúún nitañájuanʼ, ma̱ndoo ma̱ta̱ya̱a̱ gajkhun dí marígú káʼyáaʼ dí naratáñajunʼ ga̱jma̱a̱ maxnu̱u̱ mbáa xa̱bia̱a̱ʼ. 12  Mú ga̱jma̱a̱ numuu dí nikuʼdáminaʼ náa ana̱a̱ʼ David, xáni̱ rígi̱ nákha xóó ikháán xtaa. Marígú káyúuʼ a̱ʼdiáaʼ. 13  Mú xárígú káyúuʼ má xúgíʼ dí naʼtáñajunʼ. Maniʼñúuʼ kááʼ mbóó xuajin chíʼgíiʼ* náa maʼtáñajunʼ a̱ʼdiáaʼ ga̱jma̱a̱ numuu dí nikuʼdáminaʼ náa xa̱bi̱ʼ David ga̱jma̱a̱ náa Jerusalén, náa xuajin dí ikhúún niraʼwi̱i̱”. 14  Jeobá niʼni dí Salomón magiʼdaa mbáa xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígóo: Hadad mbáa xa̱bu̱ edomita, bi̱ na̱ʼkha̱ náa bi̱ naguwáʼ náa goʼwóo rey bi̱ xtáa náa Edom. 15  Índo̱ David niʼngo̱o̱ niʼniminaʼ ga̱jma̱a̱ Edom, Joab bi̱ kayá edxu̱u̱ náa soldado, nitsimuu gáʼdi̱ín xúgíinʼ bi̱ nikháñún ga̱jma̱a̱ niʼniminaʼ dí maʼni gámbíin xúgíinʼ xa̱bekha bi̱ kúwá náa Edom. 16  (Joab gajmíi̱n mbá xúgíinʼ soldado bi̱ kúwá náa Israel niguanún ikhí mbá majun igu̱nʼ, asndu índo̱ ikhaa niguámbóo niʼni gámbíin mbá xúgíinʼ xa̱bekha bi̱ kúwá náa Edom). 17  Hadad nigáyúu gajmíi̱n tikhuun xa̱bi̱i̱ anu̱u̱, xa̱bu̱ edomitas, ni̱jkha̱ gáxtáa náa Egipto. Hadad kaʼníí ada̱ nindxu̱u̱ nákha ikhú. 18  Nigájnún náa Madián niguáʼnú náa Parán. Nigún kudiin tikhun xa̱bekha bi̱ kúwá náa Parán, niguáʼnú náa faraón rey bi̱ xtáa náa Egipto, bi̱ nixnúu Hadad mbá guʼwá, ganitsu ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ. 19  Faraón nimajkuu niʼni Hadad rí asndu nixniúu mbayáa giʼtio̱o̱ a̱ʼgiu̱u̱, reina* Tahpenés. 20  Nda̱wa̱á Hadad nigiʼdaa ga̱jma̱a̱ ada̱ giʼtio̱o̱ Tahpenés, nixná mbiʼyuu Guenubat, ga̱jma̱a̱ Tahpenés niʼni mba̱ja̱a̱* ada̱ náa goʼwóo faraón. Guenubat ndi̱ja̱a̱ náa goʼwóo faraón gajmíi̱n e̱ji̱i̱n faraón. 21  Hadad niʼdxawuun asndu náa Egipto dí David ndayáa má jxu̱u̱ʼ gajmíi̱n wajin xiʼñúuʼ ga̱jma̱a̱ Joab bi̱ kayá edxu̱u̱ náa soldado nikháñúu má. Ikha jngóo Hadad niʼthúu̱n faraón: “Atatsíñúnʼ dí maʼgáaʼ náa xuajñunʼ”. 22  Mú faraón niʼthúu̱n: “Ndiéjunʼ lá eyáaʼ dí xtaa ga̱jma̱á nindxu̱ʼ, rí xúgi̱ nandaaʼ midxu̱u̱ʼ náa xuajñanʼ rá.” Ikhaa niriʼñuu: “Nda̱a̱ má, mú mbá péñu,* atatsíñúnʼ dí maʼgáaʼ”. 23  Dios niʼni dí maxtáa imba̱a̱ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígóo Salomón: Rezón a̱ʼdióo Eliadá, bi̱ nigáyúu náa rey ndrígóo, Hadadézer, rey bi̱ xtáa náa Zobá. 24  Índo̱ David nigudíin xa̱bekha bi̱ kúwá náa Zobá, Rezón nigímbíin mbá nguéjmi̱i̱n xa̱bekha ga̱jma̱a̱ ninindxu̱u̱ bi̱ ndiyá edxu̱u̱ náa mbá nguéjmi̱i̱n kuʼwáʼ. Xúʼko̱ nigún náa Damasco ga̱jma̱a̱ niguanún nikúwá ikhí ga̱jma̱a̱ nigi̱ʼdi̱i̱ nitañajunʼ náa Damasco. 25  Ikhaa ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún israelitas náa mbá xúgíʼ mbiʼi dí niʼtáñajunʼ Salomón, ma̱ngaa niʼni dí marigá i̱ʼwáʼ xkujndu, raʼkháa i̱ndó dí niʼni marigá Hadad. Índo̱ ikhaa niʼtáñajunʼ náa Siria niwiyu̱u̱ʼ kaʼñún wéñuuʼ israelitas. 26  Jeroboán a̱ʼdióo Nebat, mbáa xa̱bu̱ efraimita bi̱ na̱ʼkha̱ náa Zeredá, nigíʼdúu nikujximínáʼ náa inuu rey. Ikhaa nindxu̱u̱ mbáa xa̱bi̱i̱ Salomón, ru̱dúu̱* ninindxu̱u̱ mbáa a̱ʼgú xuáʼa, nigumbiʼyuu Zeruá. 27  Rígi̱ numuu dí nikujximínáʼ náa inuu rey. Salomón nikujxi̱ Bíjní* ga̱jma̱a̱ nirugoo xtájtsí ndrígóo Xuajñuu David, anu̱u̱. 28  Jeroboán nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ najmañuu nañejunʼ. Índo̱ Salomón ndiʼyoo dí nindxu̱u̱ mbáa dxámá bi̱ nañejunʼ, nigíiʼ mu mayéʼga edxu̱u̱ náa ñajunʼ gakhi̱i̱ dí nuni̱ bi̱ kúwá náa goʼwóo José. 29  Nákha mbiʼi rúʼko̱ Jeroboán nigájnuu náa Jerusalén, ga̱jma̱a̱ profeta* Ahíya xa̱bu̱ silonita nixkamaa náa kamba̱a̱. Ahíya kagíʼ mbá xtíin nuxi̱ʼ, ga̱jma̱a̱ ndajkuíín kúwá náa xanáá. 30  Ahíya niríyaʼ xtíñuu nuxi̱ʼ dí kagíʼ ga̱jma̱a̱ nixkuʼtu mbá 12 xuíʼtóo. 31  Ikhú niʼthúu̱n Jeroboán: “Aguanáaʼ ga̱jma̱a̱ mbá gu̱wa̱ʼ xuíʼtóo, numuu dí rígi̱ dí naʼthí Jeobá, Dios ndrígóo Israel: ‹Salomón marígú káyúuʼ náa ñawúunʼ dí naʼtáñajunʼ, ga̱jma̱a̱ maxna̱a̱ʼ ikháán mbá gu̱wa̱ʼ xuajin majkhaʼ.* 32  Ikhaa maguanúu ga̱jma̱a̱ imbóó xuajin chíʼgíiʼ ga̱jma̱a̱ numuu dí nikuʼdáminaʼ náa xa̱bi̱ʼ David ma̱ngaa náa Jerusalén, xuajin dí niraʼwi̱i̱ náa mbá xúgíʼ xuajin majkhaʼ ndrígóo Israel. 33  Ma̱ni̱ rígi̱ numuu dí xuajñunʼ niniñuʼ ga̱jma̱a̱ nasmbáti̱go̱o̱ náa inuu Astoret, diosa ndrígu̱ún sidonios, náa inuu Kemós, dios ndrígóo Moab, ga̱jma̱a̱ náa Milcom, dios ndrígu̱ún ammonitas. Ma̱ngaa tséjngrui̱go̱o̱ náa kambo̱ʼ, tséʼni rí májánʼ náa iduʼ ga̱jma̱a̱ tséʼnimbánuu kiʼtáñajunʼ ndrígóʼ ma̱ngaa rí na̱tha̱ ma̱ni̱ xó má niʼni David, anu̱u̱ Salomón. 34  Xárígú káyúuʼ mbájkhu dí naʼtáñajunʼ Salomón. Ma̱ni̱ má dí mbayá edxu̱u̱ náa xúgíʼ mbiʼi dí gáxtáa, ga̱jma̱a̱ numuu dí nikuʼdáminaʼ náa xa̱bi̱ʼ David, bi̱ ikhúún niraʼwi̱i̱, numuu dí ikhaa niʼnimbo̱o̱ kiʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóʼ. 35  Mú marígú káyúuʼ a̱ʼdióo dí naʼtáñajunʼ, maxna̱a̱ʼ ikháán, maxna̱a̱ʼ mbá gu̱wa̱ʼ xuajin majkhaʼ. 36  Mú a̱ʼdióo maxnu̱u̱ mbá xuajin chíʼgíiʼ mu xúʼko̱ David magiʼdaa má xúʼko̱ mbáa bi̱ maʼtáñajunʼ* náa Jerusalén, náa xuajin dí ikhúún niraʼwi̱i̱ marigá mbiʼyuʼ. 37  Maraʼwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ maratañájunʼ náa xúgíʼ rí gáʼndaaʼ ga̱jma̱a̱ ma̱nindxa̱a̱ʼ rey náa Israel. 38  Ga̱jma̱a̱ á mu natatsimbaaʼ xúgíʼ dí ikhúún gátañájuanʼ, najngrui̱ga̱a̱ʼ náa kambo̱ʼ ga̱jma̱a̱ natani̱ dí májánʼ náa iduʼ, natatsimbaaʼ kiʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóʼ xó má niʼni xa̱bi̱ʼ David, ikhúún maxtáá ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ. Ma̱ni̱ mbá guʼwáaʼ* dí mbajyúuʼ asndu kámuu, ikháá má xóo David, maxna̱a̱ʼ xuajin Israel. 39  Ma̱ni̱ majti̱i̱nʼ bi̱ gáguwáʼ náa David ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱, mú raʼkháa asndu kámuu›”. 40  Ikha jngóo Salomón niʼniminaʼ maxíyáa Jeroboán, mú Jeroboán nigáyúu ni̱jkha̱ náa Egipto, náa xtáa Sisac, rey ndrígóo Egipto, niguanúu náa Egipto asndu índo̱ Salomón nikháñúu. 41  Dí naʼthí xóó itháan ga̱jma̱a̱ numuu Salomón, xúgíʼ dí niʼni, dí nijmañuu, kiʼniraʼmáʼ náa libro dí naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu Salomón. 42  Mbiʼi dí Salomón niʼtáñajunʼ náa Jerusalén náa mbá xúgíʼ Israel ninindxu̱u̱ mbá 40 tsiguʼ. 43  Ikhú Salomón ndiyáa jxu̱u̱ʼ gajmíi̱n wajin xiʼñúuʼ, nijuiʼdi̱i̱ náa Xuajñuu David bi̱ nindxu̱u̱ anu̱u̱, ga̱jma̱a̱ a̱ʼdióo Rehoboam ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ nuxi̱i̱ʼ rey.

Mbaʼa nota

O “ikhiin”, mbáa nandoo gáʼthúu̱n xándiu̱ún.
Atayáá glosario, a̱ʼgú ñawuun.
O “gu̱ʼwi̱i̱ nini̱ rí maʼni xó má nuni̱ ikhiin”.
O “tátée”.
O “tribu”.
Nandoo gáʼthúu̱n mbáa reina bi̱ tséʼtañajunʼ.
O mbáa “niʼni rí maniñuuʼ raʼxúu”.
O “ataniu̱ʼ mbá rí májánʼ”.
O “nánée”.
O “Montículo”. Náa ajngáa hebreo ajngáa rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n ‹nigumamajtííʼ›.
O “gaʼyee, bi̱ naʼthí dí marigá”.
O “tribu”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “mbá lámpara”.
Nandoo gáʼthúu̱n bi̱ gáguwáʼ náa ikháán mutañajunʼ.