Timbá libro ndrígu̱ún Reyes 4:1-34

  • Awan dí nagruiga̱ Salomón náa naʼtáñajunʼ (1-19)

  • Xúgíʼ dí mitsaanʼ dí narígá índo̱ naʼtáñajunʼ (20-28)

    • Nda̱a̱ gamíi nikúwá náa agoo ixu̱u̱ uva ga̱jma̱a̱ náa agoo ixu̱u̱ higo (25)

  • Dí najmañuu ga̱jma̱a̱ proverbios dí niʼni Salomón (29-34)

4  Rey Salomón niʼtáñajunʼ náa xúgíʼ mbayuuʼ Israel.  Bugi̱ ninindxu̱ún bi̱ niguáʼdáá numún:* Azarías a̱ʼdióo Sadoc bi̱ ninindxu̱u̱ ndxajkun,  Elihóref ga̱jma̱a̱ Ahíya, e̱ji̱i̱n Sisá, ninindxu̱ún secretarios, Jehosafat a̱ʼdióo Ahilud ninindxu̱u̱ bi̱ naʼnirámáʼ dí naʼni rey,  Benaya a̱ʼdióo Jehoiadá ikhaa naʼtáñajúúnʼ soldado, Sadoc ga̱jma̱a̱ Abiatar ninindxu̱ún ndxajkun,  Azarías a̱ʼdióo Natán ikhaa ninindxu̱u̱ bi̱ naʼtáñajúúnʼ bi̱ kuya̱ edxu̱u̱, Zabud a̱ʼdióo Natán ninindxu̱u̱ ndxajkun ma̱ngaa nimbájxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ rey,  Ahisar ndiyá edxu̱u̱ náa guʼwá ga̱jma̱a̱ Adoniram a̱ʼdióo Abdá nixná ikhúún bi̱ niñajunʼ gakhi̱i̱.  Salomón nigiʼdiin mbá 12 bi̱ ndiya̱ edxu̱u̱ náa mbá xúgíʼ Israel. Ikhiin nuxnáá ganitsu rey ga̱jma̱a̱ bi̱ kúwá náa goʼwóo, mámbáa ndayóoʼ rí maxnúu mbá gu̱nʼ rí mbá tsiguʼ.  Xígi̱ nigumbiʼñún: A̱ʼdióo Hur náa kúbá Efraín,  a̱ʼdióo Déquer, náa Macaz, náa Saalbim, náa Bet-Semes ga̱jma̱a̱ náa Elón-Bet-Hanán, 10  a̱ʼdióo Hésed, náa Arubot (ikhaa kaʼyoo náa Socó ga̱jma̱a̱ náa mbá xúgíʼ mbayuuʼ Héfer), 11  a̱ʼdióo Abinadab, náa mbá xúgíʼ juímuu Dor (Tafat, wáxióo* Salomón, ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ a̱ʼgiu̱u̱), 12  Baaná a̱ʼdióo Ahilud, náa Taanac, náa Meguidó ga̱jma̱a̱ náa mbá xúgíʼ Bet-Seán, rí naguanúu xígií náa níjniúu Zaretán, náa itháán agoo Jezreel, nagi̱ʼdu̱u̱ náa Bet-Seán asndu náa Abel-Meholá, na̱jkha̱nú asndu náa mbayuuʼ Jocmeam, 13  a̱ʼdióo Guéber, náa Ramot-Galaad (ikhaa kaʼyoo náa xuajin majkhaʼ dí náa rígá guʼwá xtíin ndrígóo Jaír a̱ʼdióo Manasés, dí rígá náa Galaad, ma̱ngaa kaʼyoo náa mbayuuʼ Argob, dí rígá náa Basán: Mbá 60 xuajin mba̱ʼu̱ dí gíʼdoo xtájtsí ga̱jma̱a̱ xkrugua dí kraʼa jngaa cobre), 14  Ahinadab a̱ʼdióo Idó, náa Mahanaim, 15  Ahimáaz, náa Neftalí (ikhaa ndiyáa Basemat, imba̱a̱ wáxióo Salomón), 16  Baaná a̱ʼdióo Husái, náa Aser ga̱jma̱a̱ náa Bealot, 17  Jehosafat a̱ʼdióo Parúah, náa Isacar, 18  Simeí a̱ʼdióo Elá, náa Benjamín, 19  Guéber a̱ʼdióo Urí, náa ku̱ba̱ʼ Galaad, xóo muʼthá, náa ku̱bo̱o̱ʼ Sehón, rey ndrígu̱ún amorreos, ga̱jma̱a̱ náa ku̱bo̱o̱ʼ Og, rey ndrígóo Basán. Ma̱ngaa nixtáa mbáa bi̱ ndiyá edxu̱u̱ náa mbá xúgíinʼ eʼwíinʼ bugi̱, bi̱ ndiya̱ edxu̱u̱ náa ku̱ba̱ʼ Israel. 20  Xa̱bu̱ Judá ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ Israel ra̱ʼkhá tháán mbaʼin rí asndu xóo jui̱ʼi̱ dí rígá náa rawuunʼ lamáa.* Nupiʼtsu, naʼwa̱a̱n ga̱jma̱a̱ kúwá gagi. 21  Salomón niʼtáñajúúnʼ mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ nikúwá, nagi̱ʼdu̱u̱ náa mañu Éufrates asndu náa ku̱bu̱únʼ filisteos, ga̱jma̱a̱ nartumuu asndu náa ndawaa Egipto, xúgíinʼ xa̱bu̱ ñajunʼ bugi̱ nuni̱ numa náa inuu ga̱jma̱a̱ nini̱ ñajuunʼ náa mbá xúgíʼ mbiʼi dí nixtáa. 22  Xígi̱ mba̱a̱ ganitsu egruigú Salomón dí mámbá mbiʼi, 13,200 litro* harina ga̱jma̱a̱ 6,600 litro* harina dí itháan májánʼ. 23  Gu̱wi̱i̱nʼ xedi̱ rangíinʼ, 20 xedi̱ bi̱ naʼphu̱ rajxa̱, mbá 100 mugu̱, ga̱jma̱a̱ tikhuun aña̱ʼ, gacelas* ga̱jma̱a̱ corzos,* ga̱jma̱a̱ ñu̱ʼu̱ mbaʼwi̱i̱n. 24  Ikhaa niʼtáñajunʼ mbá xúgíʼ dí rígá náa ridoo mañu Éufrates rígi̱, nagi̱ʼdu̱u̱ náa Tifsá asndu náa Gaza, ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ reyes bi̱ kúwá náa ridoo mañu Éufrates rígi̱, ga̱jma̱a̱ náa mbá xúgíʼ xuajin dí rígá náa mbájndi xtáa, rígá dí tsímáá. 25  Náa mbá xúgíʼ mbiʼi rí niʼtáñajunʼ Salomón, xa̱bu̱ Judá ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ Israel tákúwá ga̱jma̱a̱ gamíi, mámbáa nigi̱ʼi̱ náa agoo ixu̱u̱ uva dí ikhaa má niʼdu ga̱jma̱a̱ náa agoo ixu̱u̱ higo dí niʼdu. Nagi̱ʼdu̱u̱ náa Dan asndu náa Beer-Seba. 26  Ga̱jma̱a̱ náa guʼwún xujkiúu Salomón rígá mbá 4,000* náa makuwíin wáyíi̱ bi̱ nagún kuñu̱u̱n cárriu̱u̱ ga̱jma̱a̱ mbá 12,000 wáyú.* 27  Bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nuxnáá ganitsu rey Salomón ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ bi̱ nuphiʼtsu náa mésóo. Mámbáa bi̱ naʼniuu toca maxníʼtsuu dí mbá gu̱nʼ ndaʼyoo rí xáʼyóoʼ nimbá. 28  Ma̱ngaa nagún kudúún cebada ga̱jma̱a̱ rajxa̱, mámbáa na̱jkha̱ kagu̱u̱ xó má dí gíʼmaa náa gáʼyóoʼ dí mu̱phu̱ wáyú ma̱ngaa asndu dí mu̱phu̱ wáyú bi̱ nagún kuñu̱u̱n carro. 29  Dios niʼni dí Salomón ra̱ʼkhá tháán gájma̱ñuu, ga̱jma̱a̱ nixnúu mbá a̱jkiu̱u̱n dí ra̱ʼkhá tháán gíkro̱ʼo̱o̱ asndu xóo jui̱ʼi̱ dí rígá náa rawuunʼ lamáa. 30  Dí najmañuu Salomón, nújngoo xóo najmañún bi̱ kúwá xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ,* ga̱jma̱a̱ dí najmañún bi̱ kúwá náa Egipto. 31  Ndawa̱a̱ nimbáa xa̱bu̱ bi̱ najmañuu itháan ki xóo ikhaa, itháan ki xóo Etán xa̱bu̱ ezrahíta ga̱jma̱a̱ ki xóo Hemán, Calcol ga̱jma̱a̱ Dardá, e̱ji̱i̱n Mahol, ga̱jma̱a̱ náa mbájndi xuajin dí rígá mijngii niwán ri̱go̱o̱ numuu. 32  Niʼnirámáʼ mbá 3,000 proverbios ga̱jma̱a̱ 1,005 ajmúú. 33  Naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu ixi̱, xóo ixi̱ cedro dí rígá náa Líbano ga̱jma̱a̱ asndu hisopo* rí nda̱ja̱a̱ náa pared. Ma̱ngaa naʼthí ga̱jma̱a̱ numún xujkhúʼ, ñu̱ʼu̱,* xujkhúʼ bi̱ nuxmajtamijná* ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ. 34  Naguwáʼ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa mbá xúgíʼ xuajin mba̱ʼu̱, asndu reyes bi̱ kúwíin náa xúgíʼ ku̱ba̱ʼ bi̱ nidxawíín ga̱jma̱a̱ numuu rí najmañuu, mu mudxawíín dí najmañuu Salomón.

Mbaʼa nota

O “príncipes”.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “mar”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “60 coros”. Atayáá glosario, coro.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “30 coros”.
Nindxu̱u̱ mbáa aña̱ʼ bi̱ nagáyúu itháan nacha̱.
O “aña̱ʼ xawíʼ”.
Número rígi̱ nakujmaa náa tikhuu dí nigumarámáʼ nákhá ginii ga̱jma̱a̱ náa versículos dí nambánii. Mú náa i̱ʼwáʼ dí nigumarámáʼ naʼthí, 40,000.
O “bi̱ nudrúwíin wáyú”.
O “este”.
Ma̱ndoo mani̱ndxu̱u̱ mixtiʼkhu enii iná.
O “xujkhúʼ bi̱ nagún rijma̱a̱”.
O “bi̱ nubañimi̱jna̱, nagamidun”. Mbáa ma̱ngaa naʼthí ga̱jma̱a̱ numún xujkhúʼ bi̱ majkhiinʼ.