Timbá libro rí niʼnirámáʼ Samuel 25:1-44

  • Nakháñúu Samuel (1)

  • Nabal nandxaʼwájmii xa̱bi̱i̱ David (2-13)

  • Abigaíl nandxa̱ʼóo májánʼ edxu̱u̱ rí maʼni (14-35)

    • “Jeobá Dios ndrígáaʼ gáñewa̱a̱nʼ” (29)

  • Jeobá naxíyáa Nabal (36-38)

  • David ndayáa Abigaíl (39-44)

25  Nda̱wa̱á, nikháñuu Samuel. Mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Israel nigimbíin mu mumbi̱ya̱ʼ dí nikháñuu. Nidi̱i̱ náa Ramá náa nirígá goʼwóo. Ikhú David nigajtaa náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ* náa Parán. 2  Nixtáa mbáa xa̱bu̱ bi̱ ra̱ʼkhá tháán nigiʼdoo náa xuajin Maón, bi̱ nigiʼdiin xujkiúu náa Carmelo,* nigiʼdiin mbá 3,000 mugu̱ ga̱jma̱a̱ mbá 1,000 tsujthu̱nʼ. Ni̱jkha̱ gáʼdu̱u̱n mugiu̱u̱ náa Carmelo. 3  Xa̱bu̱ bigi̱ bi̱ na̱ʼkha̱ náa Caleb mbiʼyuu Nabal ga̱jma̱a̱ a̱ʼgiu̱u̱ mbiʼyuu Abigaíl. A̱ʼgiu̱u̱ nindxu̱u̱ mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ nandxa̱ʼóo májánʼ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ mitsiʼyáa, mú ikhaa gújkhúʼ a̱jkiu̱u̱n ga̱jma̱a̱ naʼni dí ra̱májánʼ. 4  Índo̱ David xtáa náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ niʼdxawun dí Nabal xtáa ra̱ʼdu̱u̱n mugiu̱u̱. 5  Ikha jngóo David niʼthúún mbá gu̱wi̱i̱nʼ xa̱bi̱i̱: “Atsimala náa Carmelo, guʼyáaʼ Nabal ga̱jma̱a̱ gurajxi̱i̱la ga̱jma̱a̱ numuʼ xú káʼnii xtáa. 6  Guta̱a̱nla: ‹Mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ gáraxtaa. Araxtaa májánʼ ikháán* ga̱jma̱a̱ bi̱ kúwá náa guʼwáaʼ, ma̱ngaa xúgíʼ rí xtaʼdáá. 7  Nidxawuun dí xtaa ratadu̱u̱n mugia̱a̱ʼ. Índo̱ baxtúu ndrígáaʼ nikúwá ga̱jma̱á nindxu̱xu̱, nda̱a̱ rí ni̱niuxu̱, nimbáa tárígú kaʼyuuʼ nimbá, mbá xúgíʼ mbiʼi rí nikúwá náa Carmelo. 8  Atrajxu̱u̱n xa̱bia̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ ikhiin má muthaanʼ. Ikha jngóo natakáñaaʼ dí matriguíin májánʼ xa̱bi̱ʼ, numuu dí niguáʼnúxu̱ mbá mbiʼi dí ra̱ʼkhá tháán tsímáá.* Mbá péñu,* araxnún xa̱bia̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ araxnáá a̱ʼdiáaʼ David asndu ndiéjúúnʼ má dí gáʼngo̱o̱ maraxnu̱jxu̱›”. 9  Ikha jngóo xa̱bi̱i̱ David nitsimún ga̱jma̱a̱ nitháán Nabal dí niʼthí David. Índo̱ niguámbúun, 10  Nabal niʼthúún xa̱bi̱i̱ David: “Tsáá ñajuunʼ David. Tsáá nindxu̱u̱ wéñuuʼ ku̱mu̱u̱ a̱ʼdióo Jesé. Dí mbiʼi xúgi̱ kúwá mbaʼin ñumbáá bi̱ nagáñún náa patriúún. 11  Ndíjkha gáxnu̱u̱ pan, iyaʼ ga̱jma̱a̱ xuwiʼ dí nini̱ mújúunʼ mu̱phu̱ bi̱ nudu̱u̱n mugiu̱ʼ, xa̱bu̱ bi̱ asndu na̱nguá e̱yo̱o̱ náá mina̱a̱ʼ eguwáʼ rá.” 12  Xa̱bi̱i̱ David nitangiín ga̱jma̱a̱ nitháán xúgíʼ dí Nabal niʼthúún. 13  Mbá nacha̱ David niʼtáñajúúnʼ xa̱bi̱i̱: “¡Mámbáa gáyá espádóo!”. Ikha jngóo mbá xúgíinʼ ndiya̱ espadu̱ún, xúʼko̱ má David ma̱ngaa. Mbá 400 xa̱bekha nitsimuu gajmíi̱n, ga̱jma̱a̱ mbá 200 niguanún niñewa̱a̱n rí guáʼdáá. 14  Ikhú, mbáa ñumbáá niʼthúu̱n Abigaíl a̱ʼgiu̱u̱ Nabal, niʼthúu̱n: “Asndu náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ David nikuʼmiin nguáthi̱i̱n bi̱ maguwáʼ kuñu̱u̱n ajngáa mu muthán rí maxtáa májánʼ patriúxu, mú ikhaa nindxaʼwájmiin ga̱jma̱a̱ niʼthá wéñúúnʼ. 15  Ra̱ʼkhá tháán míjíinʼ xa̱bu̱ buʼko̱ nákha nikuwáanʼ gajmiúxu̱. Nditháan túni xkájkiuxu ga̱jma̱a̱ nimbáa tárígú káyúxu nimbá náa mbá xúgíʼ mbiʼi rí nikuwáanʼ gajmiúxu̱ xanáá. 16  Ninindxu̱ún asndu xóo mbá xtájtsí náa ikháanʼxu̱, xó má mbiʼi ga̱jma̱a̱ mbruʼun. Niñewu̱nxu mbá xúgíʼ mbiʼi dí nikúwáanʼ gajmiúxu̱ ruñewu̱u̱n mugu̱. 17  Atayáá ndiéjunʼ gátani̱, numuu dí raʼkhí kayuuʼ dí gágíʼnuu patriúxu ga̱jma̱a̱ bi̱ kúwíin náa goʼwóo. Xa̱bu̱ buʼko̱ nda̱a̱ majkhuu* ga̱jma̱a̱ rakáʼnii maratamínáʼ ga̱jma̱a̱ʼ”. 18  Mbá nacha̱ Abigaíl nigu̱ mbá 200 pan, a̱jma̱ daan rayaʼ mba̱ʼu̱ vino. Witsiin mugu̱ bi̱ niguma míjíinʼ má, witsu gúxta̱a̱* trigo dí nigu̱ʼ, 100 pan dí niguma ga̱jma̱a̱ uva nijndooʼ, ga̱jma̱a̱ mbá 200 pan dí niguma ga̱jma̱a̱ higo dí kaxújmbi̱i̱. Nixnúún muda búrru. 19  Ikhú niʼthúún ñumbáá ndrígóo: “Gaʼguala gináanʼ ga̱jma̱a̱ ikhúún maʼgá kidííʼ”. Mú táʼthúu̱n nimbá Nabal, bi̱ nindxu̱u̱ ajmbio̱o̱.* 20  Índo̱ Abigaíl gríguii búrru ejkha̱ ragajtaa náa ngo̱ʼo̱o̱ kúbá, David gajmíi̱n xa̱bi̱i̱ kúwá ruguájtan náa jmbuu ejkha̱ ikhaa. Ikha jngóo niraʼnumijná. 21  David niʼthí: “Ikhúún niñewu̱u̱n xúgíʼ dí gíʼdoo xa̱bu̱ bigi̱ náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ. Mú, nda̱a̱ má numuu. Nimbáa tárígú kaʼyuuʼ nimbá. Maski má ajndu xúʼko̱, ikhaa naʼniuʼ dí ra̱májánʼ dí ikhúún ni̱niu̱u̱ dí májánʼ. 22  Á mu ikhúún xóó tségúdíin mbá xúgíinʼ xa̱bi̱i̱* gájtsíí nákhá xóó tséjtsi, Dios gáʼni rí mumíniiʼ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígóo David”. 23  Índo̱ Abigaíl ndiʼyoo David, mbá nacha̱ nigajtaa náa búrriu̱u̱ ga̱jma̱a̱ nismbáti̱go̱o̱ mbayííʼ náa inuu David. 24  Ikhú ni̱jkha̱ kanuu asndu náa rajkhúu ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Tátioʼ,* atagrígu̱u̱ tsu̱du̱ʼ ikhúún dí nirígá, natakáñaaʼ dí matatsiʼñúʼ ma̱tha̱a̱nʼ. Atadxuun rí maʼthí xa̱bia̱a̱ʼ. 25  Mbá péñu, tátioʼ. Xátanimba̱a̱ʼ xtayáá Nabal, nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ nda̱a̱ majkhuu, naʼni xó má mbiʼyuu. Nabal* mbiʼyuu ga̱jma̱a̱ tséndxáʼwáminaʼ májánʼ. Mú ikhúún dí nindxu̱ʼ xa̱bia̱a̱ʼ, táñu̱u̱n xa̱bekha bi̱ nikuʼmiin tátioʼ. 26  Dí xúgi̱ tátioʼ, dí natha̱nʼ ikháán ga̱jma̱a̱ Jeobá nindxu̱u̱ gajkhun. Dí Jeobá xtáa rarikaaʼ mu xátani̱ dí májánʼ tayáá ikháán, ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ mi̱dxu̱ʼnú maraʼdáá aʼkháanʼ dí mataxidíí eʼdi. Xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ nandún munia̱a̱ʼ dí ra̱májánʼ, gaguánú mani̱ndxu̱ún xóo Nabal. 27  Dí xúgi̱ tátioʼ, atsíñááʼ dí xa̱bekha bi̱ na̱dxa̱ʼ gajmiáanʼ mudrigú regalo rígi̱ dí xa̱bia̱a̱ʼ ni̱ʼkha̱ kagu̱u̱ maxnáaʼ. 28  Mbá péñu, atani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ á mu dí xa̱bia̱a̱ʼ niʼni gawáanʼ. Ikhúún nda̱yo̱o̱ rí Jeobá maʼni rí guʼwáaʼ* mbajyúuʼ. Tátioʼ, numuu dí ikháán nataxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá, ga̱jma̱a̱ náa mbá xúgíʼ mbiʼi rí xtaa, tákujmaa nimbá dí ra̱májánʼ náa ikháán. 29  Tátioʼ, índo̱ mbáa gáʼga raxkaaʼ ga̱jma̱a̱ magíʼ dí maxíña̱a̱n, Jeobá Dios ndrígáaʼ gáñewa̱a̱nʼ, xó má mbáa nañewu̱u̱n dí gíʼdoo numuu dí kajti náa murrióo. Mú bi̱ tsíñún gúyaaʼ madiinʼ tsínguáʼ xóo tsínguáʼ ejkha̱ itsí ga̱jma̱a̱ xkrájtsí. 30  Ga̱jma̱a̱ índo̱ Jeobá gámbóo raʼnimbánuu mbá xúgíʼ dí májánʼ rí nikudaminaʼ náa ikháán, ga̱jma̱a̱ índo̱ gágíínʼ mbi̱ya̱ edxu̱u̱ náa Israel. 31  Xáraxtaa ngíná ni má xátanga̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ, numuu rí nitani̱ dí májánʼ tayáá ikháán, ga̱jma̱a̱ dí nitaxídíí eʼdi dí nda̱a̱ mbá numuu. Tátioʼ, índo̱ Jeobá gáʼni tsajkurámáánʼ, garmáʼáan a̱jkia̱a̱nʼ xtayáá xa̱bia̱a̱ʼ”. 32  Ikhú David niʼthúu̱n Abigaíl: “¡Gaguma mba̱a̱ Jeobá Dios ndrígóo Israel, dí nikuʼmáán mi̱dxa̱ʼ gátatsijnuʼ dí mbiʼi rígi̱! 33  ¡Gaguma tsajkurámáánʼ dí natatsaʼwáá májánʼ edxa̱a̱ʼ! Dios gáʼni tsajkurámáánʼ dí nitani̱ kríñu̱u̱nʼ mu xáni̱ xó má dí májánʼ ndi̱yo̱o̱ ikhúún, ga̱jma̱a̱ dí magúʼdoo aʼkhúnʼ dí maxidíí eʼdi. 34  Natha̱nʼ ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu Jeobá, Dios ndrígóo Israel, bi̱ nirikoʼ dí xánia̱nʼ dí ra̱májánʼ. Á mu dí tídxáʼ nacha̱ maratamínaʼ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ, nimbáa xa̱bi̱i̱* Nabal xájtsuu”. 35  Ikhú David nigruigú dí ni̱ʼkha̱ kagu̱u̱ Abigaíl, ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Ayu̱u̱ʼ tsímáá guʼwáaʼ, nidxawuun má dí niratá ga̱jma̱a̱ ma̱ni̱ má dí nitando̱ʼo̱ʼ”. 36  Nda̱wa̱á Abigaíl nitanga̱a̱ gáʼyoo Nabal, bi̱ xtáa náa goʼwóo raʼni ndxo̱o̱ rí nindxu̱u̱ xóo mbáa rey, Nabal ra̱ʼkhá tháán edxuu a̱jkiu̱u̱n ga̱jma̱a̱ ra̱ʼkhá tháán ejnga̱a̱. Ikha jngóo Abigaíl táʼthúu̱n má nimbá asndu índo̱ nijtsi. 37  Mú, miʼcha̱ índo̱ Nabal nigri̱ʼguíi̱ má, a̱ʼgiu̱u̱ niʼthúu̱n mbá xúgíʼ, ikhú a̱jkiu̱u̱n niʼni xóo a̱jkiu̱u̱n xa̱bu̱ bi̱ nikháñuu ga̱jma̱a̱ niʼni gújkuiiʼ xóo itsí. 38  Xóo mbá gu̱wa̱ʼ mbiʼi nda̱wa̱á, Jeobá niʼni dí Nabal makhañúu. 39  Índo̱ David niʼdxuun dí Nabal nikháñúu, niʼthí: “¡Gaguma mba̱a̱ Jeobá! Nabal nitsíjmún, mú Jeobá niʼnimbánuu numuʼ. Nirikoʼ dí xáni̱ mbá dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ niʼni dí ra̱májánʼ dí gíwánʼ náa a̱jkiu̱u̱n Nabal matanga̱a̱ má náa ikhaa”.* Nda̱wa̱á David nikuʼma ajngáa náa Abigaíl mu ma̱ndo̱ʼo̱o̱ rí mbayáa. 40  Xa̱bi̱i̱ David niguánú náa Carmelo ga̱jma̱a̱ nitháán Abigaíl: “David nikuʼmáanʼxu maguwa̱ʼ gúʼñáanʼ numuu dí nandoo mbañáán”. 41  Mbá nacha̱ Abigaíl nismbáti̱go̱o̱ mbayííʼ ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Gi̱i̱ xtáá, xtáá xawii mu mani̱ndxu̱ʼ ñumbáá ndrígóo, mani̱ndxu̱ʼ xa̱bi̱i̱ mu majñáan rajkhúún xa̱bi̱i̱ tátioʼ”. 42  Mbá nacha̱ Abigaíl nitujxu̱u̱, nigriguii búrriu̱u̱, ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ gajmíi̱n mbá witsiin gu̱ʼu̱ bi̱ numbayíí, ni̱jkha̱ gajmíi̱n xa̱bekha bi̱ nikuʼmiin David. Ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ a̱ʼgiu̱u̱. 43  David ma̱ngaa ndiyáa Ahinoam bi̱ na̱ʼkha̱ náa Jezreel. Ikha jngóo mbá nájmi̱i̱n niʼni gu̱ʼwi̱i̱. 44  Saúl nixniúu mbayáa wáxióo Mical, a̱ʼgiu̱u̱ David, Paltí a̱ʼdióo Lais bi̱ na̱ʼkha̱ náa xuajin Galim.

Mbaʼa nota

O “desierto”.
Mbá xuajin dí rígá náa Judá raʼkháa kúbá Carmelo.
O “tsímáá gáraxtaa”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “mbá mbiʼi májánʼ”.
O “Atani̱ mbá rí májánʼ”.
O “nda̱a̱ rí ejmaa”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “witsu seas”. Atayáá glosario, sea.
O “jmba̱yi̱i̱”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “bi̱ numijxújmún náa pared”. Ajngáa hebreo rígi̱ naʼthí ga̱jma̱a̱ numún xa̱bekha.
O “táteʼ”.
Rí nandoo gáʼthúu̱n ‹bi̱ tséndxaʼwóo májánʼ edxu̱u̱› o ‹skágu̱nʼ›.
Nandoo gáʼthúu̱n dí mutañajunʼ bi̱ kúwá náa guʼwáaʼ.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “bi̱ numijxújmún náa pared”. Ajngáa hebreo rígi̱ naʼthí ga̱jma̱a̱ numún xa̱bekha.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “náa edxu̱u̱ má ikhaa”.