Raga̱jma̱ libro ndrígu̱ún Reyes 10:1-36

  • Jehú nagudíin bi̱ kúwá náa goʼwóo Acab (1-17)

    • Jehonadab nambájxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ Jehú (15-17)

  • Jehú nagudíin bi̱ nduyamajkhún Baal (18-27)

  • Naʼthí xóo niʼtáñajunʼ Jehú (28-36)

10  Acab gíʼdiin mbá 70 e̱ji̱i̱n náa Samaria. Ikha jngóo Jehú niʼnirámáʼ mbá i̱yi̱i̱ʼ, nikuʼma náa inún príncipes bi̱ kúwá náa Jezreel, náa bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ náa bi̱ nuñewu̱u̱n e̱ji̱i̱n Acab bi̱ kúwá náa Samaria.* Niʼthún: 2  “Índo̱ gúndrígula i̱yi̱i̱ʼ rígi̱, makuwá ga̱jma̱á nindxa̱la e̱ji̱i̱n tátialaʼ, ga̱jma̱a̱ ikháanʼla muguaʼdáá carro dí nuxmijná ga̱jma̱a̱, wáyú, mbá xuajin dí kúgumaʼá, ma̱ngaa ajua̱nʼ dí nuxmijná ga̱jma̱a̱. 3  Gura̱ʼwi̱i̱la mbáa a̱ʼdióo tátialaʼ bi̱ itháan májáanʼ, bi̱ ikháanʼla gútha̱, ga̱jma̱a̱ guʼgíiʼ náa xíliu̱u̱* anu̱u̱* dí naʼtáñajunʼ. Ikhú guxmijná ga̱jma̱a̱ numuu goʼwóo tátialaʼ”. 4  Mú ikhiin ra̱ʼkhá tháán nimíñúún ga̱jma̱a̱ nithi: “¡Ndu̱ya̱a̱la ráʼ! Á mu dí a̱jmi̱i̱n reyes táʼngu̱u̱n gúni̱ gajmiún, xú káʼnii lá gáʼngulú ikháanʼ rá.” 5  Ikha jngóo bi̱ nañewu̱u̱n guʼwá ñajunʼ,* xa̱bu̱ ñajunʼ* bi̱ xtáa náa xuajin, bi̱ kuya̱ edxu̱u̱, bi̱ nuñewa̱a̱n, nixuʼma ajngáa rígi̱ náa Jehú: “Nindxu̱xu̱ xa̱bia̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ mu̱nixu̱ mbá xúgíʼ dí gáratuxu. Xúgíiʼxu má nimbáa rey. Atani̱ dí májánʼ má gáta̱ya̱a̱”. 6  Ikhú niʼnirámáʼ dí maʼni raga̱jma̱ i̱yi̱i̱ʼ, náa niʼthún: “Á mu dí ikháanʼla kuwáanʼ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ ga̱jma̱a̱ kuwáanʼla xawii munimbala kuyo̱ʼ, gaguwaʼ kudala edxu̱ún e̱ji̱i̱n tátialaʼ, gaguwaʼla gúyoʼ gájtsíí náa Jezreel ikhaa má hora rígi̱”. Bi̱ mbá 70 e̱ji̱i̱n rey kúwá gajmiún xa̱bu̱ bi̱ guáʼdáá numún náa xuajin bi̱ nuni̱ mba̱ji̱i̱n. 7  Índo̱ nindrigú i̱yi̱i̱ʼ, mbá nacha̱ nirajtuun ga̱jma̱a̱ niradíin e̱ji̱i̱n rey: Mbá 70 xa̱bekha. Nidri̱ya̱ʼ edxu̱ún náa canastas ga̱jma̱a̱ nixuʼma ni̱jkha̱ náa Jezreel. 8  Bi̱ na̱jkha̱ kayóo ajngáa ni̱ʼkha̱nú ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Niguwáʼ kudúún edxu̱ún e̱ji̱i̱n rey”. Ikhú Jehú niʼthúu̱n: “Gu̱ndrigala a̱jma̱ ru̱tsu̱u̱ náa riejuun xkrugoo xuajin ga̱jma̱a̱ guniʼñááʼ má ikhí asndu i̱mba̱ néjtsuu”. 9  Índo̱ nigájnuu miʼcha̱, ni̱jkha̱ náa inún mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Ikháanʼ na̱nguá kuaʼdáá aʼkhála. Gajkhun má dí ikhúún niríya̱ʼ awan dí maniu̱u̱ tátioʼ ga̱jma̱a̱ nixíyáa, mú tsáá lá nigudíin xúgíinʼ bugi̱ rá. 10  Gu̱ya̱a̱la májánʼ dí xúgíʼ nambánuu* ajngóo Jeobá xó má Jeobá niʼthí dí magíʼnún bi̱ kúwá náa goʼwóo Acab, Jeobá niʼni mbá xúgíʼ dí niʼtáriyaʼ náa xa̱bi̱i̱ Elías”. 11  Ga̱jma̱a̱ Jehú nigudíin mbá xúgíinʼ bi̱ xóó naguanún bi̱ kúwá náa goʼwóo Acab náa Jezreel ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ xa̱bi̱i̱ bi̱ guáʼdáá numún, bi̱ naʼninuuʼ ga̱jma̱a̱ ndxajkun ndrígio̱o̱, niʼni gámbíin dí asndu tániñuuʼ maxtáa nimbáa bi̱ na̱ʼkha̱ náa Acab. 12  Ikhú Jehú nitu̱jxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ náa kamba̱a̱ dí na̱jkha̱ náa Samaria. Náa guʼwá náa nuru̱ʼu̱u̱n* mugu̱ mu mudu̱u̱n gíʼ náa kamba̱a̱. 13  Ikhí Jehú nixkamiin a̱ngui̱i̱n rey Ocozías bi̱ xtáa náa Judá, nirajxu̱u̱n: “Tsíin lá ñajuanla ikháanʼ.” Ikhiin nitháán: “Nindxu̱xu̱ a̱ngui̱i̱n Ocozías. Na̱jkuáxu̱ gúya̱a̱ á mu kúwá májánʼ e̱ji̱i̱n rey ga̱jma̱a̱ e̱ji̱i̱n ru̱dúu̱* rey”.* 14  Mbá nacha̱ niʼtáñajúúnʼ: “¡Gurajtuun nduya!”. Ikha jngóo nduya nirajtuun ga̱jma̱a̱ niradíin náa mijngii iñáʼ dí najnu̱ʼ iyaʼ dí rígá náa guʼwá dí nudu̱u̱n mugu̱. Nindxu̱ún mbá 42 xa̱bekha, tániñuuʼ dí nimbáa maxtáa. 15  Índo̱ nigájnáa ikhí, nixkamaminaʼ ga̱jma̱a̱ Jehonadab a̱ʼdióo Recab bi̱ na̱ʼkha̱ gátsijnuu. Índo̱ nirajxi̱i̱,* niʼthúu̱n: “Lá natambáyúʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱a̱nʼ* xó má ikhúún embáyáaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱nʼ ráʼ.” “Xúʼko̱ kaʼnii”, niʼthí Jehonadab. “Á mu dí xúʼko̱, araxnúʼ ñawáanʼ”, niʼthúu̱n Jehú. Ikha jngóo nixnúu ñawúunʼ, ikhú Jehú nixmátráʼáan mu matsimuu náa carro. 16  Niʼthúu̱n: “Ayi̱ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ ma̱ta̱ya̱a̱ dí tséniʼñúuʼ makuwá bi̱ tsíñún gúyáá* Jeobá”. Ikhú Jehú ni̱jkha̱ kayáa náa cárriu̱u̱ dí naxmínaʼ ga̱jma̱a̱. 17  Jehú ni̱jkha̱nú náa Samaria ga̱jma̱a̱ nigudíin mbá xúgíinʼ bi̱ xóó naguanún bi̱ kúwá náa goʼwóo Acab náa Samaria asndu niʼni gámbíin, xó má Jeobá niʼthúu̱n Elías. 18  Jehú nigímbíin mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Acab na̱nguá ndiʼyamajkhún wéñuuʼ Baal. Mú Jehú mbaʼyamajkún itháan. 19  Guthu̱u̱n mbá xúgíinʼ profetas ndrígiu̱ún Baal dí maguwáʼ gi̱i̱, mbá xúgíinʼ bi̱ nduyamajkhún ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ ndxajkun ndrígiu̱ún. Xúgíinʼ gáguwáʼ, numuu dí maxnajxí mbá tsigijñaʼ mba̱a̱ náa Baal. Bi̱ xáʼkha̱ makhañúu”. Mú Jehú ndiyáʼ májánʼ dí maʼni, numuu dí phú nindoo nindxu̱u̱ dí maʼni gámbíin mbá xúgíinʼ bi̱ nduyamajkhún Baal. 20  Jehú xóó niʼthún: “Guthu̱u̱nla* dí magimbíin, numuu dí nindxu̱u̱ mbá mbiʼi kiejuunʼ náa Baal”. Ikha jngóo nithúún. 21  Nda̱wa̱á dí rúʼko̱ Jehú niʼni dí mudxawíín mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Israel, niguwáʼ mbá xúgíinʼ bi̱ nduyamajkuíí Baal. Mbá xúgíinʼ niguwáʼ. Nitu̱ʼu̱u̱n náa guʼwá dí nduyamajkuíí Baal, ga̱jma̱a̱ nijtíinʼ ikhí. 22  Ikhú Jehú niʼthúu̱n bi̱ nañewu̱u̱n náa naxtagijxi̱i̱ xtíin: “Atrawíi xtíin mu maraxnu̱u̱n mugíʼ mbá xúgíinʼ bi̱ nduyamajkuíí Baal”. Ikhú, ikhaa niguwíi xtíin. 23  Jehú ga̱jma̱a̱ Jehonadab a̱ʼdióo Recab nitu̱ʼu̱u̱n náa guʼwá dí nduyamajkuíí Baal. Ikhú Jehú niʼthún bi̱ nduyamajkuíí Baal: “Guʼñíinʼ májánʼ, gu̱ya̱a̱ á mu dí ndawa̱a̱ nimbáa gi̱i̱ bi̱ ndaʼyamajkuu Jeobá, gíʼmaa makuwá i̱ndó bi̱ nduyamajkuíí Baal”. 24  Nda̱wa̱á kayuuʼ nitu̱ʼu̱u̱n mu muxnajxi̱ tsigijñaʼ ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ tsigijñaʼ dí nakarámáʼ. Jehú nitsiajuun mbá 80 xa̱bi̱i̱ rexa̱a̱ ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Bi̱ gániñuuʼ magajnúu mbáa xa̱bu̱ bi̱ xtáá raxnajxíin xúgi̱ náa ñawánla makhañúu ga̱jma̱a̱ numuu”. 25  Mbá nacha̱ índo̱ Jehú niguámbóo nixnájxi̱ tsigijñaʼ dí nakarámáʼ, niʼtáñajúúnʼ bi̱ nuñewa̱a̱n ga̱jma̱a̱ soldado: “¡Gata̱ʼa̱la ga̱jma̱a̱ guradíin! ¡Xúni̱ kríya̱a̱ʼ nimbáa!”. Ikha jngóo bi̱ nuñewa̱a̱n ga̱jma̱a̱ soldado niradíin ga̱jma̱a̱ espada, nigún rudajuíin ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ nigún ratu̱ʼu̱u̱n asndu awúu̱n guʼwá dí gídáʼ náa guʼwá dí nduyamajkuíí Baal. 26  Ikhú nirawíi mbá xúgíʼ poste rí mitsúʼkháan* dí rígá náa guʼwá dí nduyamajkuíí Baal ga̱jma̱a̱ nitsikha̱a̱. 27  Nini̱ gámbáa poste rí mitsúʼkháan ndrígóo Baal. Ma̱ngaa nini̱ gámbáa guʼwá náa nduyamajkuíí Baal, ikhí nini̱ letrinas dí rígá asndu dí mbiʼi xúgi̱. 28  Xúʼko̱ kaʼnii Jehú niʼnimbáti̱ga̱a̱ Baal náa Israel. 29  Jehú tániñuuʼ rakudaminaʼ aʼkhá xó má niʼni Jeroboán a̱ʼdióo Nebat bi̱ niʼni dí xa̱bu̱ Israel muxuʼdamíjna̱ aʼkhá, xóo muʼthá, ndiyamajkhún e̱jín xédí bi̱ nigumiin ga̱jma̱a̱ oro bi̱ xtáa náa Betel ga̱jma̱a̱ náa Dan. 30  Jeobá niʼthúu̱n Jehú: “Ga̱jma̱a̱ numuu dí nitani̱ dí májánʼ náa iduʼ, ma̱ngaa dí nitani̱ mbá xúgíʼ dí gíwánʼ náa a̱jkiu̱nʼ dí nindoʼ ma̱ni̱ ga̱jma̱a̱ numún bi̱ kúwá náa goʼwóo Acab, mbá a̱jkhui̱i̱n bi̱ gáguwáʼ náa e̱jña̱a̱ʼ matri̱gi̱i̱n náa xílí dí naʼtáñajunʼ náa Israel”. 31  Mú Jehú tájngruigo̱o̱ xó má eʼthí náa Xtángoo ndrígóo Jeobá, Dios ndrígóo Israel ga̱jma̱a̱ mbá xúgíʼ a̱jkiu̱u̱n. Tániñuuʼ rakudaminaʼ aʼkhá xó má niʼni Jeroboán dí niʼni dí xa̱bu̱ Israel muxuʼdamíjna̱. 32  Nákha mbiʼi rúʼko̱, Jeobá nigíʼdúu nirujku* majkhaʼ Israel. Hazael naxmínaʼ náa mbá xúgíʼ mbayuuʼ Israel, 33  nagi̱ʼdu̱u̱ náa mañu Jordán xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ,* náa mbá xúgíʼ ku̱ba̱ʼ Galaad, náa mbañúúnʼ gaditas, rubenitas ga̱jma̱a̱ manasitas, dí na̱jkha̱ asndu náa Aroer, dí naguanúu náa mijngii mata* Arnón, asndu náa Galaad ga̱jma̱a̱ náa Basán. 34  Dí naʼthí xóó itháan ga̱jma̱a̱ numuu Jehú, xúgíʼ dí niʼni ga̱jma̱a̱ tsiaki̱i̱ dí nigiʼdoo, kiʼniraʼmáʼ náa libro dí naʼthí ga̱jma̱a̱ numún reyes bi̱ nikúwá náa Israel. 35  Ikhú Jehú ndiyáa jxu̱u̱ʼ gajmíi̱n wajin xiʼñúuʼ, nidi̱i̱ náa Samaria. Ga̱jma̱a̱ a̱ʼdióo Jehoacaz ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ nuxi̱i̱ʼ rey. 36  Mbiʼi dí Jehú niʼtáñajunʼ náa Israel nákha xtáa náa Samaria ndijyúuʼ mbá 28 tsiguʼ.

Mbaʼa nota

Náa ajngáa hebreo naʼthí, “bi̱ nuñewa̱a̱n Acab”.
O “trono”.
O “tátée”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “guʼwá”.
O “gobernador”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “xáxpátrígú náa ku̱ba̱ʼ”.
Nakujmaa dí nindxu̱u̱ mbá náa nuru̱ʼu̱u̱n mugu̱ mu mudu̱u̱n.
Bugi̱ nindxu̱u̱ Jezabel ru̱dúu̱ rey Jehoram.
O “nánée”.
O “niʼni tsajkurámaaʼ”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “mbá a̱jkia̱a̱nʼ kájxi̱”.
O “ma̱ta̱ya̱a̱ xóo eyamajkuu”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “gu̱ni̱ kaʼwíín”.
Atayáá glosario, poste rí mitsúʼkháan.
O “niʼni maʼni̱i̱ majkhaʼ”.
O “este”.
O “bóo”.