Raga̱jma̱ libro ndrígu̱ún Reyes 17:1-41

  • Hosea, rey náa Israel (1-4)

  • Natu̱ʼu̱u̱n náa Israel (5, 6)

  • Na̱jkha̱ kiʼdiin xa̱bu̱ Israel (7-23)

  • Nuxuʼmiin xa̱bu̱ naguwaáʼ náa xuajin dí rígá náa Samaria (24-26)

  • Mixtiʼkhu xóo eyamajkuíí Dios samaritanos (27-41)

17  Hosea a̱ʼdióo Elá ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ rey náa Israel, nigidaʼ niʼtáñajunʼ asndu náa Samaria, índo̱ naʼni má 12 tsiguʼ dí naʼtáñajunʼ Acaz náa Judá, Hosea niʼtáñajunʼ mbá mijna gu̱wa̱ʼ tsiguʼ.  Niʼni dí ra̱májánʼ náa iduu Jeobá, maski ajndu na̱nguá má wéñuuʼ xó má nini̱ reyes bi̱ nikúwá náa Israel nákha ikhaa xóo tséxtáa.  Salmanasar rey ndrígóo Asiria nitsimuu gáxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱, ikhú rey Hosea ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nigíʼdu̱u̱ niʼni numuu.  Rey ndrígóo Asiria ni̱jkha̱nú niʼdxawuun dí Hosea kambraʼaa náa awan dí nigájnuu muni̱i̱, numuu dí Hosea nikuʼmiin bi̱ magún kuñu̱u̱n ajngáa náa rey So bi̱ xtáa náa Egipto ga̱jma̱a̱ niniñuuʼ raʼni numa náa inuu xó má eʼni tsiguʼ rí ginii. Ikha jngóo rey ndrígóo Asiria niroʼóo ga̱jma̱a̱ nikudaaʼ náa guʼwá e̱jua̱nʼ.  Rey ndrígóo Asiria nito̱ʼo̱o̱ náa mbá xúgíʼ xuajin. Ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱nú náa Samaria niruguama̱ʼa̱a̱n mbá ajtsú tsiguʼ.  Índo̱ naʼni má mijna gu̱wa̱ʼ tsiguʼ dí naʼtáñajunʼ Hosea, ikhú rey ndrígóo Asiria nito̱ʼo̱o̱ náa Samaria. Ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ kagui̱i̱n israelitas náa Asiria, niʼni rí makuwíin náa xuajin Halá, náa Habor, náa mijngii mañu Gozán ga̱jma̱a̱ náa xuajñún xa̱bu̱ medos.  Nirígá rígi̱ numuu dí xa̱bu̱ Israel nixudamíjna̱ aʼkhá náa Jeobá Dios ndrígu̱ún, bi̱ niguwíin náa ku̱ba̱ʼ Egipto ga̱jma̱a̱ náa ñawúunʼ faraón rey ndrígóo Egipto. Ndiyamajkhún* eʼwíinʼ dioses  ga̱jma̱a̱ nini̱ xó má naguʼwún nuni̱ xa̱bu̱ bi̱ Jeobá nixkawíin náa inún israelitas, ma̱ngaa rí xóo nigíʼ maguma reyes bi̱ nikúwá náa Israel.  Israelitas nindawamíjna̱ náa rí Jeobá Dios ndrígu̱ún ndaʼyoo dí ra̱májánʼ, nini̱ náa rí mitsídánʼ náa xúgíʼ xuajin xó má náa torre náa draʼmíinʼ bi̱ nuyejngoo, ma̱ngaa náa xuajin rí kúgumaʼá.* 10  Ga̱jma̱a̱ nini̱ itsí rí mitsúʼkháan ga̱jma̱a̱ poste rí mitsúʼkháan* náa xúgíʼ bíjní rí mitsídánʼ ga̱jma̱a̱ náa agoo xúgíʼ ixi̱ mba̱ʼu̱ rí maxaʼ, 11  ga̱jma̱a̱ náa xúgíʼ rí mitsídánʼ nurkuní, ikháá má xóo nuni̱ xa̱bu̱ xuajin bi̱ Jeobá nixkawíin náa inún ikhiin índo̱ ni̱jkha̱ kiʼdiin. Nuni̱ dí ra̱májánʼ mu muni̱ dí makásngañu̱u̱ʼ Jeobá. 12  Nduyamajkhún xándú bi̱ xkawi̱i̱nʼ* maski ajndu Jeobá niʼthúún “¡Xúni̱ xúʼko̱!”. 13  Jeobá nijmiuu profetas* ma̱ngaa xúgíinʼ bi̱ nduyáá rí nawasngájmún* mu maʼthúún xa̱bu̱ Israel ga̱jma̱a̱ Judá. Nithúún: “¡Guniʼñááʼ ru̱ni̱ dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ gagutangáanʼla! Gu̱ni̱mbala rí na̱tala ga̱jma̱a̱ kiʼtáñajunʼ ndrígóʼ, xúgíʼ dí kiʼniraʼmáʼ náa xtángoo dí nixnu̱u̱n wajin xiʼñála ma̱ngaa rí nikuʼmiin mutala xa̱bi̱ʼ bi̱ nindxu̱ún profetas”. 14  Mú ikhiin túnimbu̱u̱n, nini̱ gújkhúʼ a̱jkiu̱ún* ikháá má xóo wajin xiʼñúúnʼ bi̱ na̱nguá nisngajma fe náa Jeobá Dios ndrígu̱ún. 15  Nini̱ gaʼduunʼ má xúʼko̱ xtángoo ndrígóo, ma̱ngaa rí nimbánuu gajmíi̱n wajin xiʼñúúnʼ ga̱jma̱a̱ dí niʼni marmáʼáan a̱jkiu̱ún náa dí niʼtámúʼún. Túniña̱a̱ʼ ruyamajkhún xándú bi̱ nda̱a̱ rí ejmiin ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má niguánú ninindxu̱ún mangiin. Ndiyaridúún xa̱bu̱ xuajin bi̱ kúwá mbájndi náa ikhiin maski ajndu Jeobá niʼthúún dí xúyaridúún. 16  Niniña̱a̱nʼ kaníí xúgíʼ kiʼtáñajunʼ ndrígóo Jeobá Dios ndrígu̱ún. Nini̱i̱ a̱jmi̱i̱n xándú ga̱jma̱a̱ ajua̱nʼ bi̱ xóo a̱ʼdá xédé kaʼnii, ma̱ngaa mbá poste rí mitsúʼkháan nismbati̱gu̱u̱n náa inuu xúgíʼ dí rígá mekhuíí ga̱jma̱a̱ ndiyamajkuíí Baal. 17  Ma̱ngaa nuxnajxi̱i̱n e̱jñu̱ún náa aguʼ, nuni̱ xawan ga̱jma̱a̱ nurajxi̱ numún. Nuni̱ má xúʼko̱* dí ra̱májánʼ náa iduu Jeobá mu muni̱ dí makásngañu̱u̱ʼ. 18  Jeobá nikiʼnáa wéñuuʼ kaʼñúún, ra̱ʼkhá tháán nikiʼnáa kaʼñúún dí asndu nánguá nindoo gáʼñúún. Tániñuuʼ rí nimbáa maxtáa náa ikhiin, i̱ndó xuajin chíʼgíiʼ* ndrígóo Judá. 19  Ni má Judá táʼnimbo̱o̱ dí Jeobá Dios ndrígóo niʼtáñajuunʼ maʼni. Nini̱ mangiin xó má nini̱ xa̱bu̱ Israel. 20  Jeobá táʼndoo gáʼñúún mbá xúgíinʼ bi̱ naguwáʼ náa Israel, niʼni majti̱i̱nʼ ga̱jma̱a̱ nixnájxi̱i̱n náa ñawúúnʼ kuʼwáʼ asndu ni̱jkha̱ kagui̱i̱n mitsínguánʼ náa inuu. 21  Dios nixmátriya̱a̱ʼ Israel náa goʼwóo David, ga̱jma̱a̱ israelitas nigíiʼ Jeroboán a̱ʼdióo Nebat xóo rey. Mú Jeroboán niʼni dí israelitas muniña̱a̱ʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ muxudamíjna̱ mbá aʼkhá rí mbi̱i̱ʼ. 22  Ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ xuajin Israel nixudamíjna̱ ikháá má aʼkhá rí nikudaminaʼ Jeroboán. Túniña̱a̱ʼ runi̱ aʼkhá rúʼko̱. 23  Asndu índo̱ Jeobá nánguá nindoo gáʼñúún xó má niʼtáriyaʼ náa mbá xúgíinʼ xa̱bi̱i̱ bi̱ nindxu̱ún profetas. Ikha jngóo israelitas ni̱jkha̱ kiʼdiin náa Asiria, náa kúwíin asndu rí mbiʼi xúgi̱. 24  Ikhú rey ndrígóo Asiria ni̱ʼkha̱ kagui̱i̱n xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa Babilonia, Cutá, Avá, Hamat ga̱jma̱a̱ Sefarvaim, niʼni dí makuwíin náa xuajin dí rígá náa Samaria náa nikúwíin israelitas. Nikúwá náa Samaria ga̱jma̱a̱ náa xuajin dí rígá ikhí. 25  Índo̱ niguánú mu makuwá ikhí, na̱nguá eyamajkuíí Jeobá. Ikha jngóo Jeobá nikuʼmiin león, bi̱ niradíin tikhuun dí ikhiin. 26  Ikhú nixuʼma ajngáa rígi̱ náa rey ndrígóo Asiria: “Xa̱bu̱ bi̱ ikháán nitrawíin, ga̱jma̱a̱ nidxu̱ʼ xtíin náa xuajin dí rígá náa Samaria, tséyáá xóo mbuyamajkuíí Dios bi̱ xtáa náa xuajin rúʼko̱. Numuu rí nimbáa tséʼyoo xóo mbaʼyamajkuu Dios bi̱ xtáa náa xuajin, ikhaa nakuʼmiin león bi̱ kúwá ruradíin xa̱bu̱”. 27  Índo̱ rey ndrígóo Asiria niʼdxuun rígi̱, niʼthún: “Gu̱ni̱ dí mbáa ndxajkun bi̱ ikháanʼla niguwa̱ʼ ku̱ya̱a̱ mu maʼga̱a̱ gáxtáa ikhí, mu maʼsngála xóo mbuyamajkuíí Dios ndrígóo xuajin rúʼko̱”. 28  Ikha jngóo mbáa ndxajkun bi̱ ni̱ʼkha̱ kiʼyáa náa Samaria nitanga̱a̱ mu maxtáa náa Betel, niʼsngúún xa̱bu̱ xóo gíʼmaa mbuyamajkuíí Jeobá. 29  Mámbáa xa̱bu̱ xuajin niʼnii dios ndrígóo, ga̱jma̱a̱ nixudi̱i̱nʼ náa guʼwá rí nduyamajkhún dios ndrígu̱ún náa rí mitsídánʼ, náa dí samaritanos nini̱. Mámbáa xa̱bu̱ xuajin niʼni rígi̱ náa xuajin rí xtáa. 30  Xa̱bu̱ Babilonia nini̱i̱ xándú Sucot-Benot, xa̱bu̱ Cut nini̱i̱ Nergal, xa̱bu̱ Hamat nini̱i̱ Asimá, 31  xa̱bu̱ aveos nini̱i̱ xándú Nibhaz ga̱jma̱a̱ Tartac. Xa̱bu̱ sefarvitas nitsikhi̱i̱n e̱jñu̱ún náa aguʼ mu muni̱ mba̱a̱ Adramélec ga̱jma̱a̱ Anamélec, dioses ndrígu̱ún Sefarvaim. 32  Maski ajndu nduyamajkuíí Jeobá, mú nindrigi̱i̱n xa̱bu̱ xuajin mu mani̱ndxu̱ún ndxajkun náa rí mitsídánʼ. Ikhiin nuni̱ ñajunʼ náa guʼwá rí nduyamajkhún dioses náa rí mitsídánʼ. 33  Nduyamajkuíí Jeobá, mú ma̱ngaa nduyamajkhún dioses ndrígu̱ún xó má naguʼwún nuni̱ náa xuajin dí niguwáʼ. 34  Asndu dí mbiʼi xúgi̱, nduyamajkhún dioses ndrígu̱ún xó má naguʼwún nuni̱ nákha ginii. Nimbáa dí ikhiin tséʼyamajkhuu Jeobá, ga̱jma̱a̱ nimbáa tséʼnimbánuu ikha, dí naʼthí maʼni, ni má Xtángoo ga̱jma̱a̱ kiʼtáñajunʼ dí Jeobá nixnún e̱ji̱i̱n Jacob, bi̱ niriʼkhu̱u̱ mbiʼyuu ga̱jma̱a̱ nixná mbiʼyuu Israel. 35  Índo̱ Jeobá niʼnimbánuminaʼ gajmíi̱n israelitas, niʼtáñajúúnʼ rígi̱: “Xúyamajkún eʼwíinʼ dioses, ni má xúsmbatíga̱la náa inún, xúnila ñajúúnʼ ni má xúxnajxí tsigijñaʼ náa inún. 36  Rí phú gíʼmaa mu̱ni̱, guyamajkuíí Jeobá, bi̱ niguwáanʼla ga̱jma̱a̱ tsiaki̱i̱ ndrígóo náa ku̱ba̱ʼ Egipto ga̱jma̱a̱ ñawúunʼ dí gíʼdoo tsiaki̱i̱, náa ikhaa gíʼmaa musmbatíga̱la ga̱jma̱a̱ náa ikhaa gíʼmaa muxnajxí tsigijñaʼ. 37  Gíʼmaa munimbáníí tsumáá ikha, dí naʼthí maʼni, Xtángoo ga̱jma̱a̱ kiʼtáñajunʼ ndrígóo dí ikhaa niʼnirámáʼ náa ikháanʼla, xúyamajkún eʼwíinʼ dioses. 38  Xámbumala dí nimbánúʼ ga̱jma̱á nindxa̱la, xúyamajkún eʼwíinʼ dioses. 39  Gíʼmaa mbuyamajkuíí Jeobá Dios ndrígala, numuu dí ikhaa nindxu̱u̱ bi̱ maʼni káwáanʼla náa ñawúúnʼ mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígala”. 40  Mú, xa̱bu̱ xuajin na̱nguá ninimbu̱ún, ndiyamajkhún dioses ndrígu̱ún xó má naguʼwún nuni̱ nákha ginii. 41  Maski ajndu xa̱bu̱ xuajin nduyamajkuíí Jeobá ga̱jma̱a̱ ikhú má nduyamajkhún xándú bi̱ nigumiin. E̱jñu̱ún ga̱jma̱a̱ e̱jín xíñúúnʼ nuni̱ ikháá má xóo nini̱ wajin xiʼñúúnʼ asndu dí mbiʼi xúgi̱.

Mbaʼa nota

Náa ajngáa hebreo naʼthí, “nimíñún”, nagi̱ʼdu̱u̱ gi̱i̱ ga̱jma̱a̱ náa mbá kañiiʼ capítulo.
Xóo muʼthá, náa xúgíʼ xuajin, náa kúwá mbaʼin o nguéjmi̱i̱n xa̱bu̱.
Atayáá glosario, poste rí mitsúʼkháan.
Náa ajngáa hebreo ajngáa rígi̱ kuajtuminaʼ ga̱jma̱a̱ “ambóo xujkhúʼ”. Ajngáa rígi̱ najmaa mu mutawéñííʼ mbáa.
O “gaʼyee, bi̱ nuthi dí marigá”.
O “visión”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “nini̱ gújkhúʼ rexu̱ún xó má rexu̱ún”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “nugujuamíjna”.
O “tribu”.