Raga̱jma̱ libro ndrígu̱ún Reyes 19:1-37

  • Ezequías ndayáʼ rí mambáyúu Dios índo̱ narajxu̱u̱ Isaías (1-7)

  • Senaquerib naʼnimíñún xa̱bu̱ Jerusalén (8-13)

  • Rí naʼtájkháan Ezequías (14-19)

  • Isaías naʼthí ajngóo Dios (20-34)

  • Mbáa ángel nagudíin mbá 185,000 asirios (35-37)

19  Núkhu má índo̱ rey Ezequías niʼdxawuun rígi̱, nixkuʼtu xtíñuu, nigúwúunʼ xtíin mi̱du̱* ga̱jma̱a̱ nito̱ʼo̱o̱ náa goʼwóo Jeobá. 2  Ikhú nikuʼmaa Eliaquim, bi̱ kayá edxu̱u̱ náa guʼwá,* secretario Sebná ga̱jma̱a̱ bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa ndxajkun, kugíʼ xtíin mi̱du̱ nigún gúyáá profeta* Isaías, a̱ʼdióo Amoz. 3  Ikhiin nitháán: “Rígi̱ dí naʼthí Ezequías: ‹Xúgi̱ nindxu̱u̱ mbá mbiʼi ngíná, nuta wéñulú ga̱jma̱a̱ nuni̱ majtiáánʼlú, numuu dí nixtáa má magumiin e̱ji̱n,* mú nda̱a̱ tsiaki̱i̱ mu magumiin. 4  Mbáa Jeobá Dios ndrígáaʼ maʼdxaun xúgíʼ ajngáa dí niʼthí bi̱ naʼtáñajúúnʼ copero,* bi̱ tátióo rey ndrígóo Asiria nikuʼmaa ma̱ʼkha̱ gátsíjmaa Dios bi̱ ndaʼya, ga̱jma̱a̱ Jeobá Dios ndrígáaʼ manda̱ʼa̱a̱ cuenta ga̱jma̱a̱ ajngáa dí ikhaa niʼdxawuun. Ikha jngóo aratájkáan ga̱jma̱a̱ numún bi̱ xóó naguanún›”. 5  Xa̱bi̱i̱ rey Ezequías nitu̱ʼu̱u̱n náa xtáa Isaías, 6  ikhú Isaías niʼthún: “Gíʼmaa dí mutha̱a̱n rígi̱ tátiala: ‹Rígi̱ dí naʼthí Jeobá: “Xámíñáaʼ ga̱jma̱a̱ numuu ajngáa dí nitadxawíín, ajngáa tsaga dí nithi bi̱ numbayíí rey ndrígóo Asiria ga̱jma̱a̱ numuʼ. 7  Ma̱ni̱ dí mandxaʼwáminaʼ* ga̱jma̱a̱ maʼdxaun mbá ajngáa mu matanga̱a̱ náa xuajñuu, ma̱ni̱ dí makhañúu náa xuajñuu ga̱jma̱a̱ espada”›”. 8  Índo̱ bi̱ naʼtáñajúúnʼ copero niʼdxawuun dí rey ndrígóo Asiria ní ndawa̱a̱ náa Lakís, nitanga̱a̱ gáʼyoo ga̱jma̱a̱ nixkamaa dí xtáa raxmína̱ʼ gajmíi̱n xa̱bu̱ Libná. 9  Ikhú nitháán rey ga̱jma̱a̱ numuu Tirhacá rey bi̱ xtáa náa Etiopía: “Nigájnuu mu mataxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ʼ”. Ikhú nikuʼmiin mbu̱júu̱ bi̱ magún kuñu̱u̱n ajngáa náa Ezequías mu muthán: 10  “Rígi̱ dí gíʼmaa mutha̱a̱n Ezequías rey ndrígóo Judá: ‹Xátatsiʼñáánʼ dí Dios ndrígáaʼ bi̱ naku̱ma̱a̱ʼ xtayáá maʼni nduwáánʼ, índo̱ naʼtháanʼ “Jerusalén xáxpatrígú náa ñawúunʼ rey ndrígóo Asiria”. 11  ¡Natayáá ráʼ! Nitadxawíín má dí reyes Asiria nini̱i̱ mbá xúgíʼ xuajin dí nini̱ gámbáa. Lá naku̱ma̱a̱ʼ ikháán dí makríña̱a̱nʼ ráʼ. 12  Lá niʼngu̱u̱n dioses nini̱ kríya̱a̱ʼ xuajñún náa dí wajin xiʼñúnʼ nini̱ gámbáa ráʼ. Náá rígá xúgi̱ Gozán, Harán, Rézef ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa Edén dí nirígá náa Tel-Asar rá. 13  Náá xtáa rey ndrígóo Hamat, rey ndrígóo Arpad ga̱jma̱a̱ reyes bi̱ nikúwá náa xuajin Sefarvaim, Hená ga̱jma̱a̱ Ivá rá.›” 14  Ezequías nigruigú i̱yi̱i̱ʼ dí kuda niguwáʼ xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ niguxnuu. Nda̱wa̱á nitsimuu náa goʼwóo Jeobá, ga̱jma̱a̱ nisngutiga náa inuu Jeobá. 15  Ezequías nigíʼdúu niʼtájkháan náa inuu Jeobá ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Tátá Jeobá, Dios ndrígóo Israel, ikháán dí xtaʼwún náa xília̱a̱ʼ* náa tsu̱du̱ún* querubín, mbáwíín ikháán nindxa̱a̱ʼ Dios bi̱ gajkhun náa mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ kúwá náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ. Ikháán nitani̱ mekhu ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ. 16  ¡Tátá Jeobá, atagíʼ cháʼwáanʼ ga̱jma̱a̱ atadxuun! ¡Tátá Jeobá, atarmbáʼtáá idaaʼ mu ma̱ta̱ya̱a̱! Atadxawíín ajngáa dí Senaquerib nikuʼma mu matsíjmaa Dios bi̱ ndaʼya. 17  Tátá Jeobá, gajkhun dí reyes ndrígóo Asiria nini̱ gámbáa xuajin ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ dí rígá ikhí. 18  Ga̱jma̱a̱ nitsikhi̱i̱n dioses ndrígu̱ún, numuu dí na̱nguá nindxu̱ún dioses bi̱ gajkhun, xa̱bu̱ú nini̱i̱, nigumiin ga̱jma̱a̱ ixi̱ ma̱ngaa itsí. Ikha jngóo niʼngu̱u̱n nini̱ gámbíin. 19  Mú dí xúgi̱, Tátá Jeobá, Dios ndrígúxu̱, mbá péñu,* atani̱ káwáanʼxu náa ñawúúnʼ mu xúʼko̱ xúgíinʼ xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ kúwá náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ maguánú mbuyáá dí mbáwíín ikháán nindxa̱a̱ʼ Dios, Tátá Jeobá”. 20  Ikhú Isaías a̱ʼdióo Amoz nikuʼma ajngáa rígi̱ náa Ezequías: “Rígi̱ dí naʼthí Jeobá, Dios ndrígóo Israel: ‹Nidxawun dí niratájkáan ga̱jma̱a̱ numuu Senaquerib rey ndrígóo Asiria. 21  Rígi̱ nindxu̱u̱ ajngáa dí Jeobá niʼthí dí magíʼnuu ikhaa: “Wáxióo* Sion bi̱ xóó tsébóoʼ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱, tsíyoo gáʼyaaʼ ga̱jma̱a̱ natsíjmán. Wáxióo Jerusalén naʼbajngaa edxu̱u̱ índo̱ ndaʼyaaʼ. 22  Tsáá lá nitatsíjmaa ga̱jma̱a̱ niratá wéñííʼ rá. Tsáá nitatsaʼwájmaaga̱jma̱a̱ nitayáá mbayííʼ rijma̱a̱ rá. ¡Nitatsíjmaa Dios Kaʼwii ndrígóo Israel! 23  Nitaxúʼmiin bi̱ nagún kuñu̱u̱n ajngáa mu mutsijmaa Jeobá ga̱jma̱a̱ niratá:‹Gúʼdoo mbaʼa carro dí naxmínaʼ ga̱jma̱a̱matsimuʼ náa inuu kúbá,náa itháan mitsínguánʼ náa Líbano. Marujtu ixi̱ cedros dí itháan mbi̱jua̱, ga̱jma̱a̱ ixi̱ enebros dí itháan májánʼ. Mato̱ʼo̱ʼ náa numbayúmíjná dí itháan tsínguáʼ, ga̱jma̱a̱ náa xaxi̱ midu̱u̱. 24  Mandii puzu ga̱jma̱a̱ ma̱ga̱nʼ iyaʼ* dí rígá náa i̱ʼwáʼ xuajin,margujndooʼ iyaʼ dí rígá náa Egipto ga̱jma̱a̱ rajkúʼ›. 25  Lá na̱nguá nitadxawíín ráʼ. Asndu niʼníí má nijuiʼtá* dí maguma xígi̱. Ninújngoo má mba̱yu̱u̱ʼ mbiʼi asndu nákha ni̱ni̱ratoo. Dí xúgi̱ ma̱ni̱. Matani̱ dí xuajin dí kúgumaʼá magudiri̱ga̱a̱, xúʼko̱ má gáguanúu. 26  Xa̱bu̱ bi̱ kúwá ikhí xájmiin gúmbáyúmíjná,mamiñún ga̱jma̱a̱ mati̱ñu̱u̱nʼ. Maguma gámbíin xóo iná maxaʼ dí rígá náa xanáá ga̱jma̱a̱ xóo ra̱jxa̱ maxaʼ,xóo ra̱jxa̱ dí rígá náa tsu̱du̱u̱ guʼwá dí nargujndoo giñánʼ dí na̱ʼkha̱ xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ.* 27  Mú ikhúún nda̱yo̱o̱ índo̱ naraʼwún, índo̱ nagájnáa ga̱jma̱a̱ índo̱ nata̱ʼa̱a̱ʼ,ma̱ngaa índo̱ nakásnga̱ña̱a̱ʼ xtayoʼ, 28  numuu dí nakásnga̱ña̱a̱ʼ xtayoʼ ga̱jma̱a̱ dí nitatsaʼwájmún ni̱jkha̱nú náa cháʼwunʼ. Ikha jngóo magídáʼ ajua̱nʼ náa rakháaʼ ga̱jma̱a̱ freno náa rawaanʼ,ma̱ni̱ dí matanga̱án náa má ni̱dxa̱ʼ”. 29  Rígi̱ mambáyáaʼ* mu ma̱ta̱ya̱a̱ xóo tsinaʼ: Tsiguʼ rígi̱, ikháanʼla mu̱phu dí makráʼáan ikháá,* ga̱jma̱a̱ índo̱ gáʼni a̱jma̱ tsiguʼ mu̱phu dí gájma̱a̱ ikhí. Mú índo̱ gáʼni ajtsú tsiguʼ mu̱du ga̱jma̱a̱ murajxi̱i̱, mu̱du ixi̱ uva ga̱jma̱a̱ mu̱phu xndúu. 30  Bi̱ kúwá náa goʼwóo Judá bi̱ gágáñún, bi̱ gáguanún, mani̱ndxu̱ún xóo ixi̱ dí maxkuaʼán ajmu̱u̱ mbayííʼ ga̱jma̱a̱ maxná xndúu rijma̱a̱. 31  Numuu dí náa Jerusalén magajníín nguéjmi̱i̱n xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ náa kúbá Sion magajníín bi̱ niguma káwíin. Jeobá bi̱ naʼtáñajúúnʼ ángeles gajkhun maʼni rígi̱. 32  Ikha jngóo, rígi̱ dí naʼthí Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu rey ndrígóo Asiria: “Xáto̱ʼo̱o̱ náa xuajin rígi̱,xáda̱ʼ nimbá flecha ikhí,ni má xájmuu escudo mu maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱,ni má xárngujxi̱ ku̱ba̱ʼ mu mato̱ʼo̱o̱. 33  Matanga̱a̱ má náa ni̱ʼkha̱,xáto̱ʼo̱o̱ náa xuajin rígi̱”, eʼthí Jeobá. 34  “Ma̱mbáyúu xuajin rígi̱, ma̱ni̱ kríya̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ numuʼma̱ngaa ga̱jma̱a̱ numuu xa̱bi̱ʼ David”›”. 35  Mbruʼun má rúʼko̱, ángel ndrígióo Jeobá nigájnuu ga̱jma̱a̱ nigudíin mbá 185,000 asirios náa gríguiin. Bi̱ nitujxu̱u̱n miʼcha̱ ndiyáá dí mbá xúgíinʼ jngútigi̱i̱n nikháñún. 36  Ikha jngóo Senaquerib rey ndrígóo Asiria ni̱jkha̱a̱, nitanga̱a̱ náa Nínive ga̱jma̱a̱ ikhí má niguanúu. 37  Índo̱ ikhaa xtáa rasmbáti̱go̱o̱ náa guʼwá rí nduyamajkuíí dios ndrígóo bi̱ mbiʼyuu Nisroc, Adramélec ga̱jma̱a̱ Sarézer bi̱ nindxu̱ún e̱ji̱i̱n nixiyáa ga̱jma̱a̱ espada, nda̱wa̱á nigáñún nigún náa ku̱ba̱ʼ Ararat. Ga̱jma̱a̱ a̱ʼdióo bi̱ mbiʼyuu Esar-Hadón ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ nuxi̱i̱ʼ rey.

Mbaʼa nota

Atayáá glosario, xtíin mi̱du̱.
O “náa nutáñajunʼ”.
O “gaʼyee, bi̱ naʼthí dí marigá”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “kúwá má náa rawuunʼ xtíjyúu rudún”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “rabsaqué”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “magíwánʼ mbá espíritu náa ikhaa”.
O “trono”.
O mbáa “náa majñu̱únʼ”.
O “atani̱ mbá rí májánʼ”.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “xúgíʼ iyaʼ dí rígá náa Nilo”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “niʼni”.
O “este”.
Xóo muʼthá, Ezequías.
O “dí gákráʼáan náa tsígáʼ dí gájngutígú”.