Raga̱jma̱ libro rí niʼnirámáʼ Samuel 13:1-39

  • Amnón nibóoʼ ga̱jma̱a̱ Tamar (1-22)

  • Absalón naxíyáa Amnón (23-33)

  • Absalón nagáyúu na̱jkha̱ náa Guesur (34-39)

13  Absalón a̱ʼdióo David, gíʼdaa mbáa giʼtio̱o̱ bi̱ ra̱ʼkhá tháán mitsiʼyáa, ikhaa mbiʼyuu Tamar, ga̱jma̱a̱ imba̱a̱ a̱ʼdióo David bi̱ mbiʼyuu Amnón ninigu̱u̱ʼ kaʼyoo. 2  Amnón ra̱ʼkhá tháán nixmiéjuunʼ ga̱jma̱a̱ numuu giʼtio̱o̱ bi̱ mbiʼyuu Tamar rí asndu niʼniuu nandii. Numuu rí Tamar xóó tsébóoʼ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱. Ikha jngóo rí Amnón ndaʼyoo dí rakáʼnii maguanúu ga̱jma̱a̱ mbáwíí. 3  Amnón gíʼdaa mbáa bi̱ nambájxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ikhaa mbiʼyuu Jehonadab, a̱ʼdióo Simeá, ndxájuu David. Xa̱bu̱ bigi̱ ra̱ʼkhá tháán lístíi. 4  Ikha jngóo nirajxu̱u̱: “Ndíjkha rí ikháán bi̱ nindxa̱a̱ʼ a̱ʼdióo rey, naxmiéjuanʼ wéñuuʼ mámbá miʼcha̱ rá. Ndíjkha dí tsératunʼ dí xtaa ratagíʼníí rá.” Amnón niriʼñuu: “Xtáá ngíná numuu rí nanigu̱ʼ ka̱yo̱o̱ Tamar, giʼtio̱o̱ Absalón bi̱ nindxu̱u̱ gi̱ʼtio̱ʼ”. 5  Ikhú Jehonadab niʼthúu̱n: “Atabáaʼ náa xiewaaʼ, atani̱ rí xóo naʼniaaʼ nandii. Índo̱ ana̱a̱ʼ* gáʼkha̱ gáʼyaaʼ, aratháán, ‹Mbá péñu,* aratháán dí ma̱ʼkha̱ gi̱ʼtio̱ʼ Tamar, ga̱jma̱a̱ ma̱ʼkha̱ kayóo mbá rí miʼkhu. Á mu naʼni mújúunʼ ganitsu* náa inuʼ ikhúún, rí naʼphu̱ bi̱ naʼniún nandii, ga̱jma̱a̱ ikhaa maxnúʼ, ikhúún miʼkhu›”. 6  Ikhú Amnón nibóoʼ náa xiawoo, ga̱jma̱a̱ niʼníí rí xóo naʼniuu nandii, ga̱jma̱a̱ rey ni̱ʼkha̱ gáʼyoo, ikhú Amnón niʼthúu̱n rey: “Mbá péñu, aratháán dí ma̱ʼkha̱ gi̱ʼtio̱ʼ Tamar, maʼni mújúunʼ a̱jma̱ pan náa inuʼ rí xóo corazón kaʼnii, ga̱jma̱a̱ maxnúʼ mu ikhúún miʼkhu”. 7  David nikuʼma ajngáa rígi̱ náa wáxióo* Tamar, bi̱ xtáa náa goʼwóo: “Mbá péñu, ayuʼ náa goʼwóo ndxájuaaʼ Amnón ga̱jma̱a̱ atani̱ májáánʼ mbá rí mi̱khu̱”. 8  Ikha jngóo Tamar ni̱jkha̱ náa goʼwóo ndxájuu Amnón náa kraʼaa kabóoʼ, ikhú nikumíndú xúwáʼ, niʼni a̱jma̱ pan náa inuu ikhaa ga̱jma̱a̱ nikumbuʼ. 9  Nda̱wa̱á niguajthun sartén, nixnúu mi̱khu̱ pan, mú Amnón na̱nguá nindoo gíkhu̱, ga̱jma̱a̱ niʼthí: “¡Gagajnála xúgiáanʼ!”. Ikhú mbá xúgíinʼ nigájnún ikhí. 10  Amnón niʼthúu̱n giʼtio̱o̱ Tamar: “Ayi̱ xtaaʼ pan náa nagú, mu ikháán maraxnu̱ʼ miʼkhu”. Ikha jngóo Tamar ni̱jkha̱ kagu̱u̱ náa naʼgu ndxájuu Amnón dí xóo corazón kaʼnii, dí ikhaa má niʼni. 11  Índo̱ ni̱jkha̱ kanuu mu maxnúu mi̱khu̱, Amnón nigujtuwiin ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Atabáaʼ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ gi̱ʼtio̱ʼ”. 12  Mú Tamar niriʼñuu: “¡Na̱nguá dxájuʼ! Xátríyáʼ gamajkhuʼ, tséguma rígi̱ náa Israel, xátani̱ mbá dí ra̱ʼkhá tháán xkawiʼ kayuuʼ. 13  Xú káʼnii lá gándoo gáxtáá ikhúún ga̱jma̱a̱ ma̱jti̱ʼ rígi̱ rá. Ikháán mbuyaaʼ xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ nda̱a̱ gamajkuu náa Israel. Mbá péñu, aratámijná ga̱jma̱a̱ʼ rey, ikhaa xákiʼnáa rí ikhúún maxtáá ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ”. 14  Mú ikhaa táʼndoo gáʼdxawun. Numuu rí ikhaa ra̱ʼkhá tháán xkujiiʼ ki xóo giʼtio̱o̱. Ikha jngóo nibóoʼ ga̱jma̱a̱ tsiaki̱i̱. Ma̱ngaa niríyaʼ gamajkuu. 15  Ikhú Amnón nigíʼdu̱u̱ niwi̱yu̱u̱ʼ kaʼyoo wéñuuʼ. Rí niwi̱yu̱u̱ʼ kaʼyoo rúʼko̱ ninindxu̱u̱ itháan ki xóo rí nindoo kaʼyoo nákhá ginii. Ikha jngóo niʼthúu̱n: “¡Atujxa̱a̱ʼ, ayu̱u̱ʼ ri̱!”. 16  Tamar niriʼñuu: “¡Xátani̱ xúʼko̱ dxájuʼ, xáraxkoʼ gi̱i̱! ¡Rúʼko̱ mani̱ndxu̱u̱ itháan raʼkhí, ki xóo rí nitaniuʼ má!”. Mú ikhaa táʼndoo gáʼdxawun giʼtio̱o̱. 17  Ikhú nindxa̱ʼóo dxámá bi̱ nambáyúu, ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Atani̱ mbá péñu, atríya̱a̱ʼ dxáʼgú bigi̱ náa inuʼ, ga̱jma̱a̱ atruguáa jxa̱ʼ xkrugua”. 18  Ikhú bi̱ nambáyúu Amnón niríya̱a̱ʼ rexa̱a̱ ga̱jma̱a̱ nirúguáa jxa̱ʼ xkrugua. (Tamar kagíʼ mbá xtíin rí mitsaanʼ,* numuu rí xúʼko̱ kaʼnii xtíin e̱gi̱ʼ wa̱ʼxiúnʼ rey bi̱ xóó tsébúúnʼ gajmiún xa̱bu̱). 19  Ikha jngóo Tamar nigrígu idiʼ edxu̱u̱. Nixkuʼtu xtíñuu mitsaanʼ rí kagíʼ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱a̱ mbá kamba̱a̱ kuajtuun edxu̱u̱ rambi̱ya̱ʼ, ga̱jma̱a̱ nandxaʼwáskhá. 20  Índo̱ ndiʼyoo ndxájuu Absalón, nirajxu̱u̱: “Amnón niʼniaanʼ rígi̱ áán. Gi̱ʼtio̱ʼ, xárata̱, ikhaa nindxu̱u̱ ndxájuaaʼ. Atani̱ dí xármáʼáan a̱jkia̱a̱nʼ dí nitagíʼníí”. Tamar niguanúu nixtáa náa goʼwóo Absalón, náa na̱nguá kúwá xa̱bu̱. 21  Índo̱ rey David niʼdxawun rígi̱, ra̱ʼkhá tháán nikiʼnáa, mú na̱nguá nindoo maʼni gawúunʼ Amnón bi̱ nindxu̱u̱ a̱ʼdióo. Numuu dí ikhaa nindxu̱u̱ a̱ʼdá giʼnii ga̱jma̱a̱ nandoo kaʼyoo. 22  Absalón nda̱a̱ rí niʼthúu̱n Amnón, ni má rí májánʼ, ni má dí ra̱májánʼ. Numuu rí Absalón niwiyu̱u̱ʼ kaʼyoo Amnón ga̱jma̱a̱ numuu dí niríya̱ʼ gamajkuu Tamar. 23  Nda̱wa̱á rí nijngoo a̱jma̱ tsiguʼ kañiiʼ, bi̱ nudu̱u̱n mugiu̱u̱ Absalón, kúwá náa Baal-Hazor, náa mijngii Efraín. Ikha jngóo Absalón niʼthún mbá xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey rí magún náa mbá ndxa̱a̱. 24  Absalón ni̱jkha̱ gáʼyoo rey ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Xtáá ra̱du̱u̱n mugiu̱ʼ, mbá péñu, ayuʼ gajmiáanʼ xa̱bia̱a̱ʼ”. 25  Mú rey niriʼñuu: “Na̱nguá a̱ʼdióʼ, á mu na̱jkuáxu̱ xúgiáanʼ, muxna̱a̱ʼxu̱ mba̱a̱ ñajunʼ matani̱”. Maski ajndu xúʼko̱, Absalón niʼtákáñuu, rey táʼndoo gáʼga. Mú niʼni tsajkurámaaʼ. 26  Ikhú Absalón niʼthúu̱n, á mu rí tsédxúʼ ikháán, mbá péñu, ga̱ʼga̱ ga̱jma̱á nindxu̱xu̱ ndxájuʼ Amnón. Ikhú rey nirajxu̱u̱: “Ndíjkha dí ikhaa xá.” 27  Numuu rí Absalón niʼtákáñuu, ikha jngóo nikuʼmaa Amnón gajmíi̱n mbá xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey mu maʼga gajmíi̱n. 28  Ikhú Absalón niʼtáñajúúnʼ bi̱ numbayíí: “Gakuwáanʼla xawii. Índo̱ Amnón gáʼdxuun a̱jkiu̱u̱n gáʼni vino, ma̱tala ‹¡Gurajtuwíin Amnón!›. Ikhú ikháanʼla mbaʼyóoʼ dí muxíyáa. Xámiñalaʼ, lá raʼkháa ikhúún nindxu̱ʼ bi̱ natañájuanla ráʼ. Gakhi̱i̱ a̱jkia̱la gúni̱ ga̱jma̱a̱ xámiñalaʼ”. 29  Ikha jngóo bi̱ numbayíí Absalón nini̱i̱ Amnón xó má ikhaa niʼthún. Ikhú mbá xúgíinʼ eʼwíinʼ e̱ji̱i̱n rey nitujxu̱u̱n ga̱jma̱a̱ nidrúwíin múliu̱ún ga̱jma̱a̱ nigáñún. 30  Índo̱ ikhiin kúwá ragúun kamba̱a̱, David nijuiʼtháán rígi̱: “Absalón nigudíin xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey, nimbáa tákríya̱a̱ʼ”. 31  Índo̱ rey niʼdxawuun rígi̱, ikhú nitu̱jxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ nixkuʼtu xtíñuu, ma̱ngaa nibóoʼ mbayííʼ, xúʼko̱ má nini̱ xúgíinʼ xa̱bi̱i̱ nixkuʼtu xtíñún ga̱jma̱a̱ niguájun náa níjniúu. 32  Mú Jehonadab a̱ʼdióo Simeá, ndxájuu David, niʼthúu̱n: “Tátioʼ xáʼnimbo̱o̱ dí nikháñún xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey, numuu dí i̱ndó Amnón nikháñúu. Absalón má niʼtáñajunʼ dí makhañúu, ikhaa niraʼwíí maʼni rígi̱ asndu nákha mbiʼi dí Amnón niríyaʼ gamajkuu Tamar bi̱ nindxu̱u̱ giʼtio̱o̱. 33  Tátioʼ rey xáʼnimbo̱o̱ dí xúgíinʼ e̱ji̱i̱n rey nikháñún, numuu dí i̱ndó Amnón nikháñúu”. 34  Mú Absalón nigáyúu. Nda̱wa̱á bi̱ nayejngoo nikujxi̱i̱ edxu̱u̱, ndiʼyoo dí mbaʼin xa̱bu̱ naguwáʼ náa kamba̱a̱ náa kidxuuʼ ikhaa, náa jmbuu kúbá. 35  Ikhú Jehonadab niʼthúu̱n rey: “¡Atayáá! Natangiín e̱ji̱i̱n rey, gajkhun rí niʼtháanʼ xa̱bia̱a̱ʼ”. 36  Índo̱ niguámbóo niʼthí, ikhú e̱ji̱i̱n rey nitaʼaán rumbi̱ya̱ʼ ngínún. Ma̱ngaa rey gajmíi̱n mbá xúgíinʼ xa̱bi̱i̱ nigi̱ʼdi̱i̱ nimbi̱ya̱ʼ ngínún. 37  Mú Absalón ikhaa nigáyúu ni̱jkha̱ náa Talmái, a̱ʼdióo Amihud rey bi̱ xtáa náa Guesur. Mba̱yu̱u̱ʼ mbiʼi nixtáa ngíná David ga̱jma̱a̱ numuu a̱ʼdióo. 38  Nda̱wa̱á rí Absalón ni̱jkha̱ náa Guesur, ikhí má niguánúu mbá ajtsú tsiguʼ. 39  Nda̱wa̱á rey David niʼni̱i̱ a̱jkiu̱u̱n ga̱jma̱a̱ numuu rí nikháñúu Amnón, rí xúgi̱ nandoo maʼga̱ gáʼyoo Absalón.

Mbaʼa nota

O “tátiáaʼ”.
O “ataniu̱ʼ mbá rí májánʼ”.
O “pan rí naʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún”.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “nagui̱i̱”.