Raga̱jma̱ libro rí niʼnirámáʼ Samuel 19:1-43

  • David nambi̱ya̱ʼ numuu dí nikháñuu Absalón (1-4)

  • Joab naríyúu David (5-8a)

  • David natanga̱a̱ Jerusalén (8b-15)

  • Simeí nando̱ʼo̱o̱ David dí maʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo (16-23)

  • Nakujmaa rí nda̱a̱ aʼkhúun Mefibóset (24-30)

  • Naguma mba̱a̱ Barzilái (31-40)

  • Nagiʼdu̱u̱n kaníkhíín xuajin majkhaʼ (41-43)

19  Joab niʼdxawuun: “Rey xtáa rambi̱ya̱ʼ ga̱jma̱a̱ xtáa ngíná numuu Absalón”. 2  Dí niʼngu̱u̱n* mbiʼi rúʼko̱ niʼni̱i̱ mbá mbiʼi dí nikúwá ngíná xúgíinʼ soldado numuu dí nidxawíín dí rey xtáa ngíná ga̱jma̱a̱ numuu a̱ʼdióo. 3  Gu̱ʼwa̱á nitangiín soldado náa xuajin, xóo bi̱ natiñu̱u̱nʼ dí nagáñún náa nuxmijná. 4  Rey nirugoo inuu ga̱jma̱a̱ xígú nindxa̱ʼwá: “¡A̱ʼdióʼ Absalón! ¡Absalón a̱ʼdióʼ, a̱ʼdióʼ!”. 5  Ikhú Joab nito̱ʼo̱o̱ náa guʼwá dí xtáa rey ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Nitríyaʼ gamajkhún mbá xúgíinʼ xa̱bia̱a̱ʼ bi̱ nini̱ kríña̱a̱nʼ ikháán mbiʼi rígi̱, nini̱ káwíin e̱jña̱a̱ʼ jiámá, wa̱ʼxa̱ʼ,* gu̱ʼya̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ gu̱ʼú ñawaanʼ.* 6  Ikháán nandaaʼ xtañún bi̱ nawiñu̱u̱nʼ kuyaaʼ ga̱jma̱a̱ nawiya̱a̱ʼ xtañún bi̱ nandún kuyaaʼ. Nakujmaa kaʼwu xóo tani̱ dí bi̱ nutañajúúnʼ soldadiaaʼ ga̱jma̱a̱ xa̱bia̱a̱ʼ nda̱a̱ numún tayáá. Numuu rí nda̱yo̱o̱ kaʼwu dí á mu xúgi̱ xtáa ndaʼya Absalón ga̱jma̱a̱ mbá xúgiáanʼ nikáñunxu̱, ikháán maʼdxanʼ. 7  Ikha jngóo dí xúgi̱ atujxa̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ ayuʼ gáraxnu̱u̱n tsiaki̱i̱ xa̱bia̱a̱ʼ. Á mu tsétani̱, na̱xna̱ ajngóʼ ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu Jeobá dí mbruʼun rígi̱ ni xáguanúu nimbáa xa̱bu̱ ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ. Rúʼko̱ mani̱ndxu̱u̱ itháan ngíná ki xóo xúgíʼ dí raʼkhí dí nitagíʼníí asndu nákhá dxámá”. 8  Ikha jngóo rey nitu̱jxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ gági̱ʼi̱ náa xkrugoo xuajin. Ga̱jma̱a̱ nithúún mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin: “Rey gíʼ náa xkrugua”. Ikhú mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ niguwáʼ gúyáá rey. Mú mbá xúgíinʼ xa̱bekha Israel nigáñún, mámbáa ni̱jkha̱a̱ goʼwóo. 9  Mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xuajin majkhaʼ* ndrígóo Israel nutamijná: “Rey niʼni káwáánʼlú náa mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ sia̱nʼ, ga̱jma̱a̱ niʼni káwáánʼlú náa ñawúúnʼ filisteos. Mú dí xúgi̱ ikhaa nigáyúu náa xuajin eʼni Absalón. 10  Absalón bi̱ niʼgíiʼ mu maʼtáñajunlú nikháñúu náa nixmijná. Ikha jngóo, náá numuu dí tséni̱ nimbá mu maguwáanʼ kuya̱a̱ rey xá.” 11  Rey David nikuʼma ajngáa rígi̱ náa ndxajkun Sadoc ga̱jma̱a̱ Abiatar: “Gutamíjná gajmiála bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa Judá ga̱jma̱a̱ guthu̱u̱nla: ‹Mbá xúgíʼ rí nuthi xa̱bu̱ Israel ni̱jkha̱nú niwáán náa guʼwá dí xtáa rey, náá numuu rí ikháanʼla gánindxa̱la bi̱ iwáá kayuuʼ bi̱ maguwáanʼ kuya̱a̱ rey náa goʼwóo rá. 12  Ikháanʼ nindxa̱la a̱ngui̱nʼ, mbóó eʼdiulú,* náá numuu dí ikháanʼla gánindxa̱la bi̱ iwáá kayuuʼ bi̱ gáguwáanʼ kuya̱a̱ rey rá.› 13  Guta̱a̱nla Amasá: ‹Lá raʼkháa mbóó eʼdiulú* ráʼ. Dios gáʼni dí mamínuuʼ á mu tséʼgíínʼ ikháán maratañájúúnʼ soldadiuʼ asndu má rí mbiʼi xúgi̱ xóo xtiʼkhuu Joab›”. 14  Xúʼko̱ kaʼnii niʼni dí mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Judá maku̱mu̱ún kuyáá rey. Ga̱jma̱a̱ ikhiin nixuʼma ajngáa muthán: “Atanga̱án gajmiáanʼ mbá xúgíinʼ xa̱bia̱a̱ʼ”. 15  Índo̱ rey nitanga̱a̱, ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱nú náa Jordán, xa̱bu̱ Judá niguwáʼ náa Guilgal mu muraʼnumijná gajmiún, ga̱jma̱a̱ mu magúun kuya̱a̱ ga̱jma̱a̱ xígií náa Jordán. 16  Simeí a̱ʼdióo Guerá, xa̱bu̱ Benjamín bi̱ xtáa náa Bahurim mbá nacha̱ nigajtaa gajmíi̱n xa̱bu̱ Judá mu maraʼnuminaʼ ga̱jma̱a̱ rey David. 17  Mbá 1,000 benjaminitas ni̱jkha̱ gajmíi̱n, ikhí ni̱jkha̱ Zibá ma̱ngaa, bi̱ niñajunʼ náa goʼwóo Saúl. Gajmíi̱n mbá 15 e̱ji̱i̱n ga̱jma̱a̱ mbá 20 xa̱bi̱i̱, mbá nacha̱ nigajtaa náa Jordán nákhá xóó tséjkha̱nú rey. 18  Nikidaa náa nanújngúún ga̱jma̱a̱ náa iyaʼ mu mambáñún bi̱ kúwá náa goʼwóo rey makidiin ga̱jma̱a̱ maʼni xúgíʼ dí rey gáʼndoo, ikha jngóo índo̱ inu makidaa mañu Jordán rey, Simeí a̱ʼdióo Guerá nismbáti̱go̱o̱ náa rajkhúu. 19  Ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n rey: “Tátioʼ, xáʼyoo rí gúʼdoo aʼkhúnʼ ga̱jma̱a̱ xármáʼáan a̱jkiu̱u̱n dí raʼkhí dí xa̱bi̱i̱ nikudaminaʼ mbiʼi dí tátioʼ rey nigájnuu Jerusalén. Gambumuu dí nirígá. 20  Xa̱bia̱a̱ʼ bigi̱ ndaʼyoo má kaʼwu dí nikiéʼkúun, ikha jngóo ikhúún gi̱niún ni̱ʼkhá náa bi̱ kúwá náa goʼwóo José mu magújtaa gáraʼnuu tátioʼ rey”. 21  Mbá nacha̱, Abisái a̱ʼdióo Zeruyá niʼthí: “Lá xáʼyóoʼ makhañúu Simeí ga̱jma̱a̱ numuu dí niʼtátsríguíi bi̱ Jeobá niraʼwíi ráʼ.” 22  Mú David niʼthúu̱n: Náá numuu dí ikháanʼla e̱ji̱i̱n Zeruyá nuxuʼdámi̱jna̱ náa rígi̱ rá. Náá numuu dí tsénigua̱la dí nandoʼ ma̱ni̱ rá. Lá raʼkháa xúgi̱ natangu̱ún na̱ni̱ mbu̱júu̱ rey náa Israel ráʼ. Ikha jngóo, náá numuu dí xúgi̱ gáʼyóoʼ maxíyáa mbáa xa̱bu̱ náa Israel rá. 23  Ikhú rey niʼthúu̱n Simeí: “Xákáñáaʼ má”. Ga̱jma̱a̱ nixná ajngóo mu xúʼko̱ ma̱ndoo gáʼyoo. 24  Mefibóset a̱ʼdá xíñiiʼ Saúl ma̱ngaa nigajtaa gágruiguíi rey. Asndu mbiʼi nákhá nigájnuu rey asndu índo̱ nitanga̱a̱ tsímáá, ikhaa na̱nguá niʼjñáa rajkhúu, ni má táʼda̱a̱ stawuunʼ ni má tájñáa xtíñuu. 25  Índo̱ ni̱jkha̱nú náa Jerusalén mu magruiguíi rey. Rey nirajxu̱u̱: “Náá numuu dí tídxúʼ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ rá Mefibóset.” 26  Ikhaa niriʼñuu: “Tátioʼ rey, xa̱bi̱ʼ niʼni nduwúúnʼ, numuu dí gúʼxiúúnʼ ikha jngóo nitha̱: ‹Atatsíñúnʼ magrígu xíliu̱u̱ búrriuʼ mu magrúwa̱a̱n maʼgá ga̱jmu̱ʼ rey›. 27  Mú ikhaa niʼthúu̱n rí minduwaʼ ga̱jma̱a̱ numuʼ tátioʼ rey, mú tátioʼ rey nindxu̱u̱ xóo mbáa ángel ndrígióo Dios bi̱ gajkhun. Ikha jngóo atani̱ dí májánʼ gáta̱ya̱a̱ ikháán. 28  Tátioʼ rey, ma̱ndoo makuʼma dí makhañún mbá xúgíinʼ bi̱ kúwá náa goʼwóo anu̱ʼ mú táʼni rúʼko̱, ikhaa niʼni rí xa̱bi̱i̱ bigi̱, makuiʼtsu gajmíi̱n bi̱ nuphiʼtsu náa mésóo. Dí lá ñajunʼ wéñuuʼ ikhúún dí maxiéʼkhá itháan náa inuu rey rá.” 29  Ikhú rey niʼthúu̱n: “Nándáa má dí ma̱ta̱ itháan, nitha̱ má dí ikháán ga̱jma̱a̱ʼ Zibá majmala ku̱ba̱ʼ”. 30  Ikhú Mefibóset niʼthúu̱n rey: “Gaguanúu má ga̱jma̱a̱ ikhaa mbá xúgíʼ, májánʼ má dí tátioʼ rey ni̱ʼkha̱núu̱ tsímáá goʼwóo”. 31  Nda̱wa̱á Barzilái xa̱bu̱ Galaad nigajtaa náa Roguelim mu maʼga Jordán, mu maʼga ga̱jma̱a̱ rey asndu náa Jordán. 32  Barzilái nikhi̱i̱ má, gíʼdoo 80 tsiguuʼ. Mbá xúgíʼ mbiʼi dí rey nixtáa náa Mahanaim, Barzilái ni̱jkha̱ kagu̱u̱ ganitsu numuu rí nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ gíʼdoo. 33  Ikhú rey niʼthúu̱n Barzilái: “Ayi̱, gakidáánʼlú náa Jerusalén, ikhúún má gáyóo dí maraʼdáá ganitsu”. 34  Mú Barzilái niʼthúu̱n rey: “Nguáthá mba̱yu̱u̱ʼ* xóó gáxtáá rá. Ndíjkháá má gátsimuʼ ga̱jmu̱ʼ rey náa Jerusalén rá. 35  Gúʼdoo má 80 tsiguʼ, lá xóó najmún nda̱yo̱o̱ náá guaʼyaa dí májánʼ ga̱jma̱a̱ dí ra̱májánʼ ráʼ. Lá naʼngo̱o̱ xóó xa̱bia̱a̱ʼ bigi̱, ndaʼyoo xú káʼnii miʼtsí dí na̱ʼkhu̱ ga̱jma̱a̱ dí naʼga̱a̱n ráʼ. Lá majmúún xóó madxawun aʼwún bi̱ nuni̱ ajmúú ráʼ. Náá numuu rí xa̱bia̱a̱ʼ bigi̱ maxnúu itháan ñajunʼ tátioʼ rey rá. 36  Ikhúún nadxuʼ má dí nindoo ni̱ʼkhá ga̱jmu̱ʼ tátioʼ rey asndu náa Jordán. Ndíjkha dí rey xígi̱ kaʼnii eyoo maʼni numa̱a̱ xa̱bi̱i̱ rá. 37  Mbá péñu, atatsíñáánʼ dí xa̱bia̱a̱ʼ matanga̱a̱. Atatsíñúnʼ makhañúʼ má náa xuajñunʼ, náa mijngii nijnguáan anu̱ʼ ga̱jma̱a̱ ru̱dúʼ.* Natayáá ráʼ. Gi̱i̱ xtáa xa̱bia̱a̱ʼ Kimham, gákidaa ikhaa ga̱jma̱a̱ rey, atani̱ ga̱jma̱á numuu ikhaa dí má májánʼ gáta̱ya̱a̱”. 38  Ikha jngóo rey niʼthí: “Kimham gákidaa ga̱jma̱á nindxu̱ʼ, ga̱jma̱a̱ ma̱ni̱ ga̱jma̱á numuu dí má májánʼ gáta̱ya̱a̱ ikháán. Xúgíʼ dí gátando̱ʼo̱ʼ, ma̱ni̱ ga̱jma̱á numaaʼ”. 39  Ikhú mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ nigíʼdi̱i̱ nikidiin náa mañu Jordán. Índo̱ inu makidaa rey, nixnúu beso Barzilái ga̱jma̱a̱ niʼni tsajkurámaaʼ. Ikhú Barzilái nitanga̱a̱ goʼwóo. 40  Índo̱ rey nikidaa náa Guilgal, ni̱jkha̱ ga̱jma̱a̱ Kimham. Mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Judá ga̱jma̱a̱ mbá ta̱phi̱i̱n xa̱bu̱ Israel nigún gajmiún rey náa i̱mba̱ ridoo. 41  Ikhú mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ Israel nirajxi̱i̱ rey: “Náá numuu dí a̱ngiu̱xu̱, xa̱bu̱ Judá niguwáa̱nʼ kuya̱a̱ ngu̱ʼwa̱á rey, ga̱jma̱a̱ nini̱ dí makidaa mañu Jordán gajmíi̱n mbá xúgíinʼ bi̱ kúwá náa goʼwóo, ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ xa̱bi̱i̱ David rá.” 42  Xúgíinʼ xa̱bu̱ Judá niriʼñúún xa̱bu̱ Israel: “Numuu dí rey na̱ʼkha̱ náa bi̱ naguwáʼ náa guʼwúxu, ndíjkha dí nakiʼnáanʼla, lá rígá dí nindrígúxu dí niphú káyííʼxu rey o nindrígúxu mbá regalo ráʼ.” 43  Mú xa̱bu̱ Israel nithúún xa̱bu̱ Judá: “Náa ikháanʼxu̱ rígá mbá gu̱wa̱ʼ xuajin majkhaʼ, ikha jngóo ikháanʼxu̱ kaʼyuxu̱ itháan náa David ki xóo ikháanʼla. Náá numuu rí túyamajkuxu rá. Lá ragíʼmaa ikháanʼxu̱ gínáanʼ maguwáa kuya̱a̱ rey ráʼ.” Mú itháán má niʼngo̱o̱* dí nithi xa̱bu̱ Judá ki xóo dí nithi xa̱bu̱ Israel.

Mbaʼa nota

O “nikáwíin”.
O “i̱jín go̱ʼo̱”.
Atayáá glosario, a̱ʼgú ñawuun.
O “tribu”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “nindxa̱la i̱tsu̱ʼ ga̱jma̱a̱ xuyuʼ”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “lá raʼkháa i̱tsu̱ʼ ga̱jma̱a̱ xuyuʼ nindxa̱a̱ʼ ráʼ.”
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “mbiʼi dí tsiguʼ”.
O “táteʼ ga̱jma̱a̱ náneʼ”.
O “itháán gakhi̱i̱”.