Génesis 19:1-38

  • A̱jmi̱i̱n ángeles nagún gúyáá Lot (1-11)

  • Najuiʼtháán Lot gajmíi̱n bi̱ kúwá náa goʼwóo dí magañún (12-22)

  • Naguma gámbáa Sodoma ga̱jma̱a̱ Gomorra (23-29)

    • A̱ʼgiu̱u̱ Lot nigua̱jta̱a̱ idú (26)

  • Lot gajmíi̱n waʼxeeʼ (30-38)

    • Náa ni̱ʼkha̱ Moab ga̱jma̱a̱ Ammón (37, 38)

19  Bi̱ a̱jmi̱i̱n ángeles wakíʼ niguánú náa Sodoma, Lot gíʼ náa riejuun xuajin. Índo̱ ndiʼyoo niguánú, Lot nitu̱jxu̱u̱ mu magruiguíin nda̱wa̱á nismbati̱go̱o̱ asndu mbayííʼ. 2  Ikhú niʼthúún: “Mbá péñu* xabuanii, gaguwaʼla náa goʼwóʼ. Gaguanála mu̱nuʼ ikhí mbruʼun rígi̱ ga̱jma̱a̱ matañájunʼ rí mujñáa rajkuála. Miʼcha̱ gájtsíín ma̱ndoo maguájxu̱la muʼgua náa najkua”. Mu ikhiin niriʼñáán: “Na̱nguá, núma̱aʼ. Munúʼxu̱ má náa xuáá”. 3  Mú ikhaa niʼni káñún má xúʼko̱, rí asndu nda̱wa̱á nigún gajmiún náa goʼwóo. Ikhú, ikhaa niʼni mújúunʼ mbá ganitsu miʼtsí* ma̱ngaa nikumbúʼ pan dí ragíʼdoo levadura ga̱jma̱a̱ ikhiin nipiʼtsu. 4  Nákhá ikhiin xóó tségúun gúnúʼ, xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa Sodoma mbá xúgíinʼ niruguama̱ʼa̱a̱n guʼwá, bi̱ majkhiinʼ asndu xa̱bu̱ wanii. 5  Ikhú nigíʼdi̱i̱ nitaraʼáá Lot, nitháán: “Náá kúwá xa̱bu̱ bi̱ niguáʼnú wakíʼ náa guʼwáaʼ rá. ¡Arawíin mu mubúxu gajmiúxu̱!”. 6  Lot nigájnuu náa riejun, mú nirúguáa xkrugua nda̱wa̱á rí nigájnuu. 7  Ikhú niʼtákáñún: “Mbá péñu a̱ngui̱nʼ, xúnila dí xkawiʼ kayuuʼ rígi̱. 8  Gi̱i̱ guáʼdiin a̱jmi̱i̱n wa̱ʼxa̱ʼ* bi̱ xóó tsébúúnʼ gajmiún nimbáa xa̱bu̱. Mbá péñu, guniʼñúʼ dí magúwíin rexa̱a̱ mu mu̱niu̱u̱ asndu ndiéjúúnʼ má rí májánʼ gúya̱a̱la. Mú xúniula nimbá xa̱bu̱ bugi̱, numuu rí ikhúún ni̱thu̱u̱n maguwáʼ náa goʼwóʼ* mu manujngúún mbruʼun”. 9  Ikhú xa̱bu̱ nitháán: “¡Atayáá* kaníí ikháán!”. Nda̱wa̱á nithi: “Xa̱bu̱ mbáwíí bugi̱ bi̱ ni̱ʼkha̱á gáxtáa gi̱i̱, nandoo maʼtáñajunlú ráʼ. Xúgi̱, ikháán mu̱ni̱ gínááxu̱ itháan ki xóo ikhiin”. Ikhú nirmajngua̱a̱ʼ Lot ga̱jma̱a̱ ninimíjna̱ muxkudiraʼa* xkrugua. 10  Ikhú xa̱bu̱ bi̱ kajchún awún nirtuwiin Lot, nixuda̱a̱ʼ awúu̱n guʼwá ga̱jma̱a̱ nirugua̱a̱ xkrugua. 11  Ikhú nini̱ rí mambajtún xa̱bu̱ bi̱ gíi̱nʼ náa riejuun guʼwá, bi̱ majkhiin asndu bi̱ itháan wanii. Ikhiin asndu niʼni néʼngu̱u̱n ndiya̱ʼ náá gíʼma xkrugua. 12  Ikhú xa̱bu̱ bi̱ xtáa gajmíi̱n Lot náa awúu̱n guʼwá nitháán: “Lá kúwá eʼwíinʼ bi̱ xtañún náa xuajin rígi̱ ráʼ. ¡Atagímbíin xúgíinʼ xa̱bia̱a̱ʼ, ni̱gia̱a̱nʼ, jiámiáanʼ, waʼxiaaʼ ga̱jma̱a̱ atrawíin náa xuajin rígi̱! 13  Mu̱ni̱ gámbáaxu̱ mbaaʼ rígi̱, numuu rí aʼwá dí nawán ri̱ga̱ ga̱jma̱a̱ numuu raʼkhí dí nuni̱ xa̱bu̱ bi̱ kúwá gi̱i̱, nindxu̱u̱ gakhi̱i̱ wéñuuʼ náa Jeobá. Ikha jngóo Jeobá nikuʼmáaʼxu̱ mu̱ni̱ gámbáaxu̱ xuajin rígi̱”. 14  Ikha jngóo Lot ni̱jkha̱ gáʼtámíjná gajmíi̱n ni̱gui̱i̱nʼ, xa̱bu̱ bi̱ inu mudiin waʼxeeʼ. Niʼthúún mbaʼa nuthu, “¡Nacha̱! ¡Gagajnála náa mbaaʼ rígi̱! ¡Jeobá maʼni gámbóo xuajin rígi̱!”. Mú ni̱gui̱i̱nʼ túnimbu̱ún kuyáá, nikumu̱ún rí xtáa ratsijma.* 15  Índo̱ na̱jkha̱ rajtsi, ángeles nini̱ rí ma̱ʼcho̱o̱ Lot, nitháán: “¡Gaʼcha̱a̱ʼlá! ¡Agajnáaʼ jcháa a̱ʼgia̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n waʼxiaaʼ, mu xákáñáaʼ índo̱ gámbáa xuajin ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhúun!”. 16  Mú Lot naʼni gajíminaʼ. Maski má xúʼko̱, Jeobá nigáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo, ikha jngóo xa̱bu̱ nirajtuun ñawúunʼ ikhaa ga̱jma̱a̱ a̱ʼgiu̱u̱ ma̱ngaa waʼxeeʼ nirawíin náa xuajin. 17  Índo̱ niguánú náa rexo̱o̱ xuajin, mbáa xa̱bu̱ bi̱ nagún gajmiún niʼthí: “¡Atagáyáaʼ mu ma̱ta̱ni̱ kríyaminaʼ! ¡Xátanga̱án matie̱jxi̱ kidííʼ ga̱jma̱a̱ xáriejún mbi̱ya̱a̱ xa̱a̱ʼ náa xúgíʼ xkua̱ ndrígóo Jordán! ¡Atagáyáaʼ mi̱dxu̱ʼ náa kúbá mu xákáñáaʼ!”. 18  Mú Lot niʼthúu̱n: “¡Xáʼgá ikhí Jeobá, mbá péñu, xáʼgá ikhí! 19  Nda̱yo̱o̱ má rí nigáwíinʼ a̱jkia̱a̱nʼ xtayáá xa̱bia̱a̱ʼ* ga̱jma̱a̱ rí nitasngájmuʼ ngajua rí tsétumuu* índo̱ nitani̱ kríñu̱u̱ʼ. Mú xáʼngo̱o̱ a̱jkiu̱nʼ maʼgá kúbá, numuu rí namíñúʼ dí ikhí magíʼnuu mbá dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ makhañúʼ. 20  Mijngii gi̱i̱ gíʼ mbá xuajin chíʼgíiʼ* náa ma̱ndoo maʼgá. Mbá péñu, natakáñáaʼ, lá ma̱ndoo maʼgá ikhí ráʼ. Nindxu̱u̱ mbá xuajin chíʼgíiʼ. Mu xúʼko̱ ma̱ndoo makríñúuʼ”. 21  Ikhú, ikhaa niriʼñuu: “Májánʼ má, magáwíinʼ a̱jkiu̱nʼ ka̱ya̱a̱ʼ mbu̱júu̱ ga̱jma̱a̱ xáni gámbóʼ xuajin dí naratá. 22  ¡Ga̱ʼcha̱a̱ʼlá! ¡Atagáyáaʼ, numuu rí xóó nda̱a̱ rí ma̱ndoo ma̱ni̱ á mu xóó tsédxuʼnú ikhí!”. Ikha jngóo xuajin nigumbiʼyuu Zóar.* 23  Nigájnuu má a̱jkha̱ʼ náa mbaaʼ rúʼko̱ índo̱ Lot ni̱jkha̱nú náa Zóar. 24  Ikhú Jeobá niʼni dí majngutígú aguʼ ga̱jma̱a̱ azufre* náa Sodoma ga̱jma̱a̱ Gomorra. Rígi̱ ni̱ʼkha̱ náa Jeobá, mekhuíí nigajtaa. 25  Xúʼko̱ ikhaa niʼni gámbóo xuajin rígi̱. Niʼni gámbóo xúgíʼ xkua̱ ndrígóo Jordán, xúgíinʼ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xuajin ga̱jma̱a̱ xúgíʼ iná maxaʼ. 26  Mú a̱ʼgiu̱u̱ Lot na̱jkha̱ ragi̱ʼi̱ kidííʼ ga̱jma̱a̱ nitanga̱a̱ niyejxi̱ tsu̱di̱í. Ikhú mbá xúgíiʼ nigua̱jta̱a̱ idú. 27  Abrahán ndi̱jui̱i̱ miʼcha̱, ni̱jkha̱ náa mbaaʼ dí niʼtámíjná ga̱jma̱a̱ Jeobá wapháá. 28  Índo̱ niyejxi̱ náa gíwánʼ Sodoma ga̱jma̱a̱ Gomorra ma̱ngaa náa xúgíʼ xkua̱ ndrígóo Jordán, ndiʼyoo mbá rí gamíin wéñuuʼ, ¡Dí náa mbaaʼ rúʼko̱ nagájnuu mbá gúní skuni̱ʼ xóo gúní dí nagájnuu náa mbá horno! 29  Índo̱ Dios niʼni gámbóo xuajin dí rígá náa xkua̱ ndrígóo Jordán, nirmáʼáan a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo Abrahán. Ikha jngóo niríyáaʼ Lot náa xuajin rí maʼni gámbóo, náa Lot nixtáa. 30  Nda̱wa̱á, Lot nimíñuu maxtáa náa Zóar, ikha jngóo nigájnuu náa Zóar gajmíi̱n a̱jmi̱i̱n waʼxeeʼ ni̱jkha̱ gáxtáa náa kúbá. Ikhí nigíʼdu̱u̱ nixtáa náa mbá tsíñu gajmíi̱n waʼxeeʼ. 31  Ikhú wáxióo* bi̱ giʼnii niʼthúu̱n giʼtio̱o̱: “Anu̱lú* nikhi̱i̱ má, ga̱jma̱a̱ ndawa̱a̱ nimbáa xa̱bu̱ náa xuajin rígi̱ bi̱ ma̱ndoo muʼbú gajmiúlú, mu muguaʼdiin e̱ji̱n xóo má eʼwíinʼ xa̱bu̱. 32  Guxnáá vino ma̱ga̱a̱n anu̱lú ga̱jma̱a̱ guʼbú gajmiúlú mu xúʼko̱ ma̱ndoo muguáʼdiinlú e̱ji̱i̱n ikhaa”. 33  Ikha jngóo mbruʼun rúʼko̱ nini̱ ma̱jnga̱a̱ anu̱ún ga̱jma̱a̱ vino. Ikhú wáxióo bi̱ giʼnii nito̱ʼo̱o̱ náa xtáa anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ nibóoʼ ga̱jma̱a̱. Mú Lot na̱nguá niku̱mu̱u̱ índo̱ wáxióo nibóoʼ ni má índo̱ nitujxi̱i̱. 34  I̱mba̱ néjtsu̱u̱, wáxióo bi̱ giʼnii niʼthúu̱n giʼtio̱o̱: “Mbruʼun ni̱bo̱ʼ ga̱jmu̱ʼ anu̱lú. Guxnáá ma̱ga̱a̱n vino mbruʼun rígi̱ ma̱ngaa, ikhú ikháán mi̱dxu̱ʼ gátaba̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ʼ. Mu xúʼko̱ muguaʼdiin e̱ji̱i̱n anu̱lú”. 35  Ikha jngóo mbruʼun má rúʼko̱, nitangiín nini̱ ma̱jnga̱a̱ anu̱ún ga̱jma̱a̱ vino. Ikhú wáxióo bi̱ gi̱ʼta̱ ni̱jkha̱, nibóoʼ ga̱jma̱a̱ anu̱u̱. Mú Lot na̱nguá niku̱mu̱u̱ índo̱ wáxióo nibóoʼ ni má índo̱ nitujxi̱i̱. 36  A̱jmi̱i̱n waʼxeeʼ Lot nida ewíin e̱ji̱i̱n* anu̱ún. 37  Wáxióo bi̱ giʼnii, nigiʼdaa mbáa dxámá ga̱jma̱a̱ nixnúu mbiʼyuu Moab. Ikhaa nindxu̱u̱ anu̱ún moabitas bi̱ kúwá xúgi̱. 38  Wáxióo bi̱ gi̱ʼta̱ ma̱ngaa nigiʼdaa mbáa dxámá, nixnúu mbiʼyuu Ben-Ammí. Ikhaa nindxu̱u̱ anu̱ún ammonitas bi̱ kúwá xúgi̱.

Mbaʼa nota

O “guni̱ mbá rí májánʼ”.
O “ndasko̱ʼ”.
O “i̱jín go̱ʼo̱”.
O “náa ndájkhoo goʼwóʼ”.
O “araxungaa”.
O “muxningua̱ʼ”.
O “naʼni ajngá mbi̱ji̱”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “idaaʼ niʼni a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo xa̱bia̱a̱ʼ”.
Atayáá glosario, ngajua rí tsétumuu.
O “lajuíin”.
Rí nandoo gáʼthúu̱n ‹chíʼgíiʼ›.
Nindxu̱u̱ xóo mbá itsí mujmoʼ rí tséjyúuʼ ekha ga̱jma̱a̱ xkawiʼ ndajtsúnʼ.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “tátialo”.
O “niʼni endi̱i̱n”.