Daniel 11:1-45

  • Rey bi̱ kúwá náa Persia ga̱jma̱a̱ Grecia (1-4)

  • Rey ndrígóo sur ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo norte (5-45)

    • Magajnúu mbáa bi̱ naruma mbújkha̱a̱ (20)

    • Bi̱ Kayá edxu̱u̱ náa rí nimbánuu maguma gámbáa (22)

    • Mixnáá gamajkhu dios bi̱ nduyamajkuíí náa tsu̱du̱u̱ xtájtsí (38)

    • Rey ndrígóo sur magiʼdoo mbá xkujndu ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo norte (40)

    • Maxmiéjúúnʼ gáʼni mbá ajngáa rí na̱ʼkha̱ náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ ga̱jma̱a̱ náa norte (44)

11  Náa timbá tsiguʼ rí xtáa raʼtáñajunʼ Darío xa̱bu̱ medo, ikhúún ni̱ʼkhá mu mambáyúu ga̱jma̱a̱ maxnu̱u̱ tsiaki̱i̱ Miguel.* 2  Rí ma̱tha̱a̱nʼ nindxu̱u̱ gajkhun: ¡Atayáá! Makuwá ajtsíin reyes xóó náa Persia, bi̱ maʼni a̱jkhui̱i̱n magiʼdoo itháán ki xóo eʼwíinʼ. Índo̱ gágiʼdoo tsiaki̱i̱ ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ rí gágiʼdoo, majmuu xúgíʼ rígi̱ mu maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ mbayuuʼ Grecia. 3  Matujxu̱u̱ mbáa rey bi̱ gíʼdoo tsiaki̱i̱, maʼtáñajunʼ náa mbaʼa xuajin ga̱jma̱a̱ maʼni asndu ndiéjunʼ má eyoo. 4  Mú índo̱ gátujxu̱u̱, náa rí naʼtáñajunʼ majmigu̱u̱ ga̱jma̱a̱ mawiʼtáa, maʼga náa a̱jkhu̱ níʼkhóo mekhu, mú raʼkháa mu makánún bi̱ maguwáʼ náa ikhaa ni má xárígá ikháá má tsiaki̱i̱ xóo índo̱ ikhaa nixtáa raʼtáñajunʼ. Rí naʼtáñajunʼ maxtuburiya̱ʼ asndu ajmu̱u̱ ga̱jma̱a̱ makánún eʼwíinʼ. 5  Rey ndrígóo sur, xóo muʼthá, mbáa príncipe bi̱ xtáa ikhí, maʼga̱nú magiʼdoo tsiaki̱i̱. Mú i̱mba̱a̱ maʼngo̱o̱ maʼni ga̱jma̱a̱, ikhaa maʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ tsiaki̱i̱, mbá tsiaki̱i̱ rí itháán mba̱a̱ ki xóo rí nákha ginii. 6  Índo̱ gánújngoo tsiguʼ, ikhiin mambajxúún, wáxióo* rey ndrígóo sur maʼga gáʼyoo rey ndrígóo norte mu marigá rí mambánuminaʼ ga̱jma̱a̱. Mú ñawúunʼ dxáʼgú ní xágiʼdoo tsiaki̱i̱. Ikhaa xáʼngo̱o̱ gáwi̱ji̱ ga̱jma̱a̱ mandáti̱go̱o̱ tsiaki̱i̱. Dxáʼgú majuixnájxi̱i̱, xúʼko̱ má bi̱ nigún kuya̱a̱ ma̱ngaa bi̱ niʼni dí maxtáa ga̱jma̱a̱ bi̱ niʼni dí magiʼdoo tsiaki̱i̱ náa mbiʼi rúʼko̱. 7  Náa xtiʼkhuu ikhaa, magi̱ʼi̱ mbáa bi̱ ma̱ʼkha̱ náa dxáʼgú. Ikhú ikhaa magajnúu gajmíi̱n mbaʼin soldado mu maʼga náa xtájtsí rí wájun gújkhúʼ ndrígóo rey bi̱ xtáa náa norte, maʼngo̱o̱ maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱. 8  Ma̱ngaa maʼga kagui̱i̱n náa Egipto dioses ndrígu̱ún ikhiin, xándiu̱ún bi̱ nigumiin ga̱jma̱a̱ ajua̱nʼ, xúʼko̱ má rí gíʼdoo numuu dí niguma ga̱jma̱a̱ plata xúʼko̱ má oro, ma̱ngaa maʼga kiʼdiin xa̱bu̱. Mbá nguáthá tsiguʼ maxtáa mitsínguánʼ náa rey ndrígóo norte, 9  bi̱ ma̱ʼkha̱ gáxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo sur mú matanga̱a̱ náa ku̱bo̱o̱ʼ. 10  Mú e̱ji̱i̱n muniratamijná mu magún guerra ga̱jma̱a̱ mugimbíin mbaʼin wéñuuʼ soldados. Ikhaa maʼga ga̱jma̱a̱ marúgoo xúgíʼ ku̱ba̱ʼ xóo mbá yambo̱o̱. Mú matanga̱a̱ kidííʼ, maxmína̱ʼ má xúʼko̱ asndu ma̱ʼga̱núu náa xtájtsí dí wájun gújkhúʼ náa ikhaa xtáa. 11  Rey ndrígóo sur makiʼnáa, magajnúu maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ ikhaa, xóo muʼthá, rey ndrígóo norte. Ikhaa magímbíin mbaʼin xa̱bu̱, mú majuixnájxi̱i̱n náa ñawúunʼ i̱mba̱a̱. 12  Maʼga kiʼdiin xa̱bu̱ bi̱ mbaʼin. A̱jkiu̱u̱n ikhaa maʼnimbamínáʼ ga̱jma̱a̱ maʼni rí mbaʼin majnguti̱gi̱i̱n, maʼga̱nú magiʼdoo wéñuuʼ tsiaki̱i̱, mú xájmuu tsiaki̱i̱ rí magiʼdoo. 13  Rey ndrígóo norte matanga̱a̱ ga̱jma̱a̱ magímbíin itháan mbaʼin xa̱bu̱ ki xóo nákha ginii. Índo̱ gártumuu mbiʼi, nguáthá tsiguʼ nda̱wa̱á, ikhaa ma̱ʼkha̱ gajmíi̱n mbaʼin wéñuuʼ soldado xúʼko̱ má ma̱ʼkha̱ kagu̱u̱ mbaʼa rí gíʼdoo. 14  Náa mbiʼi rúʼko̱ mbaʼin gátu̱jxu̱u̱n muni̱ gajmiún rey ndrígóo sur. Xa̱bu̱ xkawi̱i̱nʼ* bi̱ kúwá náa xuajñaanʼ mutsudiin mu munimíjna̱ munimbáníí mbá rí niwasngájma,* mú xájmiin.* 15  Ikhú rey ndrígóo norte ma̱ʼkha̱, maruguamaʼán xuajin ga̱jma̱a̱ magruigú mbá xuajin dí kúgumaʼá ga̱jma̱a̱ xtájtsí. Soldado bi̱ kúwá náa sur ní xáʼngu̱u̱n itháan muni̱ gajmiún ni má xa̱bu̱ bi̱ itháan mixkujiinʼ. Ni xáguáʼdáá itháán tsiaki̱i̱ mu muni̱ gajmiún. 16  Bi̱ na̱ʼkha̱ maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo sur, maʼni asndu xó má eyoo, nimbáa xáʼngo̱o̱ maʼni ga̱jma̱a̱. Mawi̱ji̱ náa Ku̱ba̱ʼ Mitsaanʼ,* náa ñawúunʼ marigá tsiaki̱i̱ rí maʼni gámbáa. 17  Maʼnirataminaʼ* mu magajnúu ga̱jma̱a̱ xúgíʼ tsiaki̱i̱ dí rígá náa naʼtáñajunʼ, ikhaa mambánuminaʼ ga̱jma̱a̱ ikhaa, ma̱ngaa maʼni asndu ndiéjunʼ má rí nagíminaʼ maʼni. Ga̱jma̱a̱ numuu wáxiu̱ún gu̱ʼu̱, ikhaa muniña̱a̱ʼ rí maʼni gámbáa. Dxáʼgú ní xáʼngo̱o̱ itháan numuu rí ni xáwi̱ji̱ jmbu náa ikhaa. 18  Ikhaa maʼga náa ku̱ba̱ʼ dí rígá náa rawuunʼ lamáa* ga̱jma̱a̱ mbaʼa rí magruigú. Mú mbáa bi̱ naʼtáñajúúnʼ soldados maʼnigámbáa ma̱jti̱ʼ dí ikhaa niʼni marigá ga̱jma̱a̱ ma̱jti̱ʼ rúʼko̱ mambáa. Maʼni rí ma̱jti̱ʼ dí niʼni marigá matanga̱a̱ náa ikhaa. 19  Ikhú matanga̱a̱ náa xuajñuu náa rígá xtájtsí dí wájun gújkhúʼ, mú majngrádaaʼ ga̱jma̱a̱ maxpátri̱ga̱a̱, nimbáa xáxka̱ma̱a̱. 20  Náa xtiʼkhuu ikhaa magajnúu mbáa bi̱ maʼníí dí naruma mbújkho̱o̱ guʼwá ñajunʼ náa najuiʼtáñajunʼ rí mitsaanʼ, mú índo̱ gánújngoo nguáthá mbiʼi maguma gámbáa, maski má raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu dí nakiʼníin kuyáá o náa mbá guerra. 21  Náa xtiʼkhuu ikhaa magajnúu mbáa bi̱ tsíñún kuyáá, xájuixnáá dí mitsaanʼ dí rígá náa rí najuiʼtáñajunʼ. Marigá mbá tiempo rí nda̱a̱ gamíi* ikhú ikhaa majmuu nduwaʼ* mu magruigú dí maʼtáñajunʼ. 22  Ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa maguma gámbíin soldados bi̱ nindxu̱ún xóo yambo̱o̱, xúʼko̱ má gágíʼnuu bi̱ Kayá edxu̱u̱* náa rí nimbánuu. 23  Numuu rí nimbájxu̱u̱n gajmiún ikhaa, ikhaa maʼni nduwaʼ, matujxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ maʼga̱nú magiʼdoo tsiaki̱i̱ maski má chíʼgíiʼ* xuajñuu. 24  Náa mbá tiempo rí nda̱a̱ gamíi* ikhaa mato̱ʼo̱o̱ náa mbaaʼ dí rígá wéñuuʼ mbújkha̱a̱, maʼni mbá rí túni̱ aniu̱u̱ ni má a̱niu̱ún ikhiin. Muruiʼtami̱jna̱a̱ mbá xúgíʼ dí gíʼdoo numuu dí nirawíi. Ma̱ngaa maríya̱ʼ awan dí raʼkhí maʼniuu xtájtsí dí wájun gújkhúʼ, mú maʼni káaʼ náa mbá nguáthá tiempo. 25  A̱jkiu̱u̱n maxkajxi̱i̱ ga̱jma̱a̱ mbayá tsiaki̱i̱ mu maʼga gáxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo sur gajmíi̱n mbaʼin wéñuuʼ soldado, xúʼko̱ má rey ndrígóo sur maʼnirataminaʼ maʼni guerra gajmíi̱n mbaʼin wéñuuʼ soldado bi̱ guáʼdáá tsiaki̱i̱. Mú ikhaa xáʼngo̱o̱ gáʼni ga̱jma̱a̱ numuu rí murawíi awan dí raʼkhí muni̱i̱ ikhaa. 26  Bi̱ naʼphu̱ ganitsu ndrígóo rí miʼtsí, muni̱ rí xáʼngo̱o̱. Soldado ndrígóo magu̱ʼwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ mbaʼin makhañún. 27  Náa a̱jmi̱i̱n reyes bugi̱, náa a̱jkiu̱ún magiwa̱nʼ muni̱ dí raʼkhí, ikhiin matri̱gi̱i̱n náa ikháá má mesa mu muni̱ nduwamijná. Mú nimbá xágájnuu májánʼ numuu rí náa martumuu mbiʼi nindxu̱u̱ náa mbiʼi rí niwaxtaʼwíí. 28  Ikhaa matanga̱a̱ kagu̱u̱ mbaʼa dí gíʼdoo numuu náa xuajñuu, náa a̱jkiu̱u̱n magiwa̱nʼ maʼni dí raʼkhí náa rí Dios nimbánuminaʼ ga̱jma̱a̱ xuajñuu. Maʼni asndu ndiéjunʼ má gándoo ga̱jma̱a̱ matanga̱a̱ náa xuajñuu. 29  Náa mbiʼi rí kaʼyoo matanga̱a̱ maʼga gáxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ rey ndrígóo sur. Mú xúgi̱ xánindxu̱u̱ xóo nákha ginii, 30  numuu rí barco ndrígóo Kitim magún muxmijná gajmiún ikhaa, ikhaa magajnúu gamajkuu. Ikhú ra̱ʼkhá tháán gákiʼnáa gátanga̱a̱ ga̱jma̱a̱ maʼni ngínáa rí Dios nimbánuu ga̱jma̱a̱ xuajñuu ma̱ngaa maʼnimbánuu asndu ndiéjunʼ má rí gágíʼ maʼni. Matanga̱a̱ ga̱jma̱a̱ mambajxúu gajmíi̱n bi̱ niniña̱a̱nʼ náa rí Dios nimbánuu ga̱jma̱a̱ xuajñuu. 31  Maguwáʼ soldado bi̱ ikhaa gíʼdiin, muni̱ tsagáá guʼwá rí mikaʼwu, xúʼko̱ má xtájtsí rí wájun gújkhúʼ ma̱ngaa murigúu tsigijñaʼ rí najuixnájxi̱ nángi eʼni. Ma̱ngaa mugíʼ rí xkawiʼ rí naʼni gámbáa. 32  Majmuu ajngáa mitsaanʼ mu ma’ni nduwiinʼ bi̱ tsíñún gúyáá rí nimbánuu. Mú xuajin rí naʼni nuwiinʼ Dios ndrígóo maʼngo̱o̱ maʼni ga̱jma̱a̱ ma̱ngaa maʼni rí nagíminaʼ maʼni. 33  Bi̱ najmañún bi̱ kúwá náa majñu̱únʼ xa̱bu̱, musngúún mbaʼin mu mikru̱ʼu̱u̱n. Náa nguáthá mbiʼi majngrádiinʼ ga̱jma̱a̱ espada, aguʼ, maʼga kiʼdiin ga̱jma̱a̱ magajnú káñún rí guáʼdáá. 34  Mú índo̱ gájngrádiinʼ mixtambáñún mbá chíʼgíiʼ. Mbaʼin mbu̱wi̱ín náa ikhiin ga̱jma̱a̱ nduwaʼ. 35  Majngrádíinʼ tikhuun bi̱ najmañún, mu xúʼko̱ maguma kaʼwi̱ín ga̱jma̱a̱ maʼni̱i̱ miʼxídiinʼ asndu náa iwáá mbiʼi, numuu dí rígi̱ mambanúu náa mbiʼi dí niwaxtaʼwíí. 36  Rey maʼni asndu ndiéjunʼ má eyoo, maʼnimbamínáʼ ga̱jma̱a̱ makujximínáʼ itháan ki xóo xúgíinʼ dioses, ma̱ngaa maʼthí dí xkawiʼ ga̱jma̱a̱ numuu Dios náa xúgíinʼ dioses. Magajnúu májánʼ xúgíʼ dí gáʼni asndu índo̱ gámbáa rí nakásngañu̱u̱ʼ, numuu rí niwaxtaʼwíí maguma, mbaʼyóoʼ mambanúu. 37  Xásngájma gamajkhu náa Dios ndrígóo anu̱u̱,* ni má xásngájma gamajkhu náa rí nandún muni̱ gu̱ʼu̱, ni má náa i̱mba̱a̱ dios, rí maʼni, makujximínáʼ náa inún xúgíinʼ. 38  Maxnúu gamajkhu dios bi̱ nduyamajkuíí náa tsu̱du̱u̱ xtájtsí. Maxnájxu̱u̱ oro, plata, itsí mitsaanʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ dí gíʼdoo numuu, xúʼko̱ gáxnúu gamajkhu mbáa dios bi̱ aniu̱u̱ na̱nguá nini̱ nuwiinʼ. 39  Maʼni rí nagíminaʼ maʼni ga̱jma̱a̱ xtájtsí dí wájun itháán gújkhúʼ, mbáa dios bi̱ nduyamajkuíí náa i̱ʼwáʼ xuajin buʼko̱ bi̱ mambáyúu. Maʼni rí mbuyamajkún bi̱ numbayíí* ga̱jma̱a̱ maxnún rí mutañajúúnʼ mbaʼin. Maru̱ma̱ índo̱ gárui̱ʼta̱a̱ ku̱ba̱ʼ. 40  Índo̱ gártumuu mbiʼi, rey ndrígóo sur magiʼdoo mbá xkujndu ga̱jma̱a̱ ikhaa.* Ikhú rey ndrígóo norte maxmína̱ʼ ga̱jma̱a̱ ikhaa ga̱jma̱a̱ mbaʼa carro, xúʼko̱ má xa̱bu̱ bi̱ nudrúwíin wáyú ma̱ngaa mbaʼa barco. Mato̱ʼo̱o̱ náa xuajin xóo mbá yambo̱o̱. 41  Ma̱ngaa mato̱ʼo̱o̱ náa Ku̱ba̱ʼ Mitsaanʼ. Maʼni gámbóo mbaʼa xuajin. Mú bugi̱ bi̱ makáwíin náa ñawúunʼ: Edom, Moab ga̱jma̱a̱ mbá nguéjmi̱i̱n ammonitas bi̱ itháan guáʼdáá numún. 42  Ikhaa maʼga raʼni gámbóo má xúʼko̱ xuajin, xúʼko̱ má ku̱ba̱ʼ ndrígóo Egipto xákríya̱a̱ʼ. 43  Magruigú dí gíʼdoo numuu dí rígá ngo̱ʼo̱o̱ dí niguma ga̱jma̱a̱ oro, plata ma̱ngaa dí mitsaanʼ dí rígá náa Egipto. Xa̱bu̱ libios ma̱ngaa etíopes muni̱ xó má ikhaa naʼni. 44  Mú maxmiéjúúnʼ gáʼni mbá ajngáa rí na̱ʼkha̱ náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ* ga̱jma̱a̱ náa norte, ikhú ra̱ʼkhá tháán gákásngáñu̱u̱ʼ magajnúu magudíin ga̱jma̱a̱ maʼni gámbíin mbaʼin. 45  Ta̱pha̱ gágíʼ guʼwá xtíin ndrígóo rí mitsaanʼ náa rí naʼtáñajunʼ, mbá níjniúu marigá lamáa ga̱jma̱a̱ i̱mba̱ níjniúu marigá kúbá mikaʼwu náa rígá Ku̱ba̱ʼ Mitsaanʼ. Ikhú, ikhaa maguma gámbáa ga̱jma̱a̱ nimbáa xáxtáa mu mambáyúu.

Mbaʼa nota

O “ikhaa”.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “e̱jñu̱ún kuʼwá”.
O “visión”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “majnguti̱gi̱i̱n”.
O “Nagui̱i̱”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “magíʼ inuu”.
O “mar”.
O mbáa “nda̱a̱ tsu̱ma̱”.
O “ajngáa mitsaanʼ”.
O “bi̱ Maʼni káwíin”.
O “lajuíin”.
O mbáa “nda̱a̱ tsu̱ma̱”.
O “tátée”.
O mbáa “bi̱ ikhaa gámbáñún”.
O “muru̱waa chijñúúnʼ”.
O “este”.