Ester 9:1-32

  • Judíos naʼngu̱u̱n (1-19)

  • Nagi̱ʼdu̱u̱ narígá ndxa̱a̱ Purim  (20-32)

9  Mbiʼi 13 dí maʼni 12 igu̱nʼ, xóo muʼthá, gu̱nʼ adar,* nindxu̱u̱ mbiʼi dí mambanúu rí niʼtáñajunʼ rey ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóo. Xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún judíos niguáʼthi̱i̱n dí muni̱ gámbíin mbiʼi rúʼko̱, mú na̱nguá nirígá rúʼko̱, judíos nindxu̱ún bi̱ nini̱ gámbíin xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún.  Judíos nigimbíin náa xuajñún náa xúgíʼ xuajin dí rígá náa naʼtáñajunʼ rey Asuero mu xúʼko̱ muni̱ gajmiún bi̱ nandún muni̱ ngíníi. Numuu rí xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xúgíʼ xuajin nimíñúún kuñún judíos, ikha jngóo na̱nguá niʼngu̱u̱n gúni̱ gajmiún.  Ma̱ngaa, xúgíinʼ príncipes bi̱ nutañajunʼ náa xuajin majkhaʼ, sátrapas, ma̱ngaa xa̱bu̱ ñajunʼ* ma̱ngaa bi̱ kaʼñún munimbáníí xkujndu ndrígóo rey, nimbañún judíos numuu rí nimíñúún kuyáá Mardoqueo.  Ikhaa nigruigú mba̱a̱ ñajunʼ náa goʼwóo rey. Mardoqueo ni̱jkha̱ rajmaʼniiʼ itháan náa xúgíʼ xuajin numuu dí ñajunʼ rí kajkuáa ñawúunʼ ni̱jkha̱ raʼni itháán mba̱a̱.  Judíos nixmijná gajmiún xa̱bu̱ sia̱nʼ, niradíin ga̱jma̱a̱ espada, xúgíinʼ nini̱ gámbíin. Nini̱ asndu ndiéjunʼ má nindúún gajmiún bi̱ nawiñu̱u̱nʼ kuñún.  Náa guʼwá ñajunʼ* dí rígá náa Susa, judíos niradíin mbá 500 xa̱bekha.  Ma̱ngaa nixiyáa Parsandatá, Dalfón, Aspatá,  Poratá, Adalía, Aridatá,  Parmastá, Arisái, Aridái ga̱jma̱a̱ Vaizata. 10  Bugi̱ nindxu̱ún mbá gu̱wi̱i̱nʼ e̱ji̱i̱n Hamán a̱ʼdióo Hamedata, bi̱ nindxu̱u̱ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún judíos. Mú judíos na̱nguá niguanún ga̱jma̱a̱ dí guáʼdáá nda̱wa̱á dí niradíin. 11  Mbiʼi rúʼko̱ nitháán rey nguáthi̱i̱n nikháñún náa guʼwá ñajunʼ dí rígá náa Susa. 12  Rey niʼthúu̱n reina Ester: “Á mu náa guʼwá ñajunʼ dí rígá náa Susa judíos niradíin mbá 500 xa̱bekha ga̱jma̱a̱ mbá gu̱wi̱i̱nʼ e̱ji̱i̱n Hamán, nguáthi̱i̱n lá xa̱bu̱ túradíin náa i̱ʼwáʼ xuajin dí naʼtáñajunʼ rey xá. Dí xúgi̱ rá. Ndiéjunʼ itháan eyaaʼ, arathúnʼ ga̱jma̱a̱ ikhúún maxna̱a̱ʼ, ndiéjunʼ dí itháan nandaaʼ matando̱ʼo̱ʼ. Ikhúún maxna̱a̱ʼ”. 13  Ester niriʼñuu: “Á mu rey ndaʼyoo dí májánʼ nindxu̱u̱, na̱ndo̱ʼo̱o̱ dí gájtsíí maniñúúnʼ xa̱bu̱ judíos bi̱ kúwá náa Susa muni̱ ikháá xó má xtángoo niniñúúnʼ muni̱ xúgi̱. Ma̱ngaa na̱ndo̱ʼo̱o̱ dí mbá gu̱wi̱i̱nʼ e̱ji̱i̱n Hamán bi̱ nikháñún majngriguíin náa ixi̱”. 14  Ikhú rey niʼtáñajunʼ dí maguma xúʼko̱ kaʼnii. Nigájnuu mbá xtángoo náa Susa dí xúʼko̱ gárígá ma̱ngaa mbá gu̱wi̱i̱nʼ e̱ji̱i̱n Hamán nijngriguíin náa ixi̱. 15  Ikhú xa̱bu̱ judíos bi̱ kúwá náa Susa nitangiín nigimbíin náa mbiʼi 14 ñajunʼ gu̱nʼ adar ga̱jma̱a̱ niradíin i̱mbá 300 xa̱bekha náa Susa. Mú na̱nguá niguanún ga̱jma̱a̱ rí guáʼdáá. 16  Xúʼko̱ má judíos bi̱ kúwá náa xúgíʼ xuajin dí naʼtáñajunʼ rey, mangiin nigimbíin mumbayúmijná. Niradíin mbá 75,000 xa̱bu̱ sia̱nʼ ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ nikáwíin náa xa̱bu̱ bi̱ nawiñu̱u̱nʼ kuñún, mú na̱nguá niguanún ga̱jma̱a̱ rí guáʼdáá. 17  Rígi̱ nirígá 13 ñajunʼ gu̱nʼ adar. Mú mbiʼi 14 ndiya̱a̱ jxu̱únʼ ga̱jma̱a̱ ninindxu̱u̱ mbá mbiʼi rí nipiʼtsu ga̱jma̱a̱ nikúwá gagi. 18  Judíos bi̱ kúwá náa Susa nigimbíin mbiʼi 13 ga̱jma̱a̱ 14 mu mumbayumíjná. Mú mbiʼi 15 ndiya̱a̱ jxu̱únʼ ga̱jma̱a̱ ninindxu̱u̱ mbá mbiʼi rí nipiʼtsu ga̱jma̱a̱ nikúwá gagi. 19  Mú eʼwíinʼ judíos bi̱ kúwá náa i̱ʼwáʼ xuajin mbiʼi 14 ñajunʼ gu̱nʼ adar nipiʼtsu ga̱jma̱a̱ nikúwá gagi. Ninindxu̱u̱ mbá mbiʼi dí nini̱ ndxa̱a̱ ga̱jma̱a̱ nixnamijná ganitsu. 20  Mardoqueo niʼnirámáʼ xúgíʼ dí nirígá ga̱jma̱a̱ nikuʼma i̱yi̱i̱ʼ náa inún xúgíinʼ judíos bi̱ kúwá náa xúgíʼ xuajin dí naʼtáñajunʼ rey Asuero, xó má dí rígá mijngii ga̱jma̱a̱ dí rígá mitsínguánʼ. 21  Niʼtáñajúúnʼ dí xúgíʼ tsiguʼ muni̱ ndxo̱o̱ mbiʼi 14 ga̱jma̱a̱ 15 ñajunʼ gu̱nʼ adar, 22  numuu rí mbiʼi rúʼko̱ xa̱bu̱ judíos ndiya̱a̱ jxu̱ún náa xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún. Dí nagawúunʼ a̱jkiu̱ún nigua̱jta̱a̱ gagi náa gu̱nʼ rúʼko̱, mbiʼi dí kúwá ngíná nigua̱jta̱a̱ mbá mbiʼi dí muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱. Ndiyóoʼ dí muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ mbiʼi rúʼko̱ ga̱jma̱a̱ ganitsu ma̱ngaa dí makuwá gagi, ma̱ngaa ndiyóoʼ dí muxnamijná ganitsu ma̱ngaa muxnún regalos bi̱ ngíníi. 23  Bi̱ judíos nindúún má rí muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ dí niguáʼdi̱i̱ ma nini̱ ga̱jma̱a̱ nini̱ dí Mardoqueo niʼnirámáʼ. 24  Numuu rí Hamán a̱ʼdióo Hamedata xa̱bu̱ agaguita, xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún xúgíinʼ judíos, niríyaʼ awan rí maʼni gámbíin judíos ga̱jma̱a̱ niríyaʼ suerte* mu maʼni rí mamiñún ga̱jma̱a̱ maʼni gámbíin. 25  Mú índo̱ Ester ni̱jkha̱ náa inuu rey, ikhú rey niʼnirámáʼ kiʼtáñajunʼ rígi̱: “Awan raʼkhí dí niriyaʼ ga̱jma̱a̱ numún judíos gátanga̱a̱ ma náa ikhaa”.* Ikhú nira̱jkhaa Hamán gajmíi̱n e̱ji̱i̱n náa ixi̱. 26  Ndxa̱a̱ rúʼko̱ nigumbiʼyuu Purim, xóo muʼthá, suerte.* Ga̱jma̱a̱ numuu rí Mardoqueo niʼnirámáʼ náa i̱yi̱i̱ʼ ma̱ngaa rí ikhiin ndiyáá ga̱jma̱a̱ rí niguáʼníí, 27  judíos nixudamíjna̱ rí ikhiin, e̱jñu̱ún ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ xa̱bu̱ bi̱ gákúwíin gajmiún muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ náa a̱jma̱ mbiʼi rúʼko̱, muni̱ xó má kiʼniraʼmáʼ maguma mbiʼi rúʼko̱ náa xúgíʼ tsiguʼ, náa mbiʼi rí kaʼyoo. 28  Xúgíinʼ bi̱ mámbá guʼwíin ma̱ngaa e̱jñu̱ún bi̱ maguwáʼ nda̱wa̱á, marmáʼáan a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ rúʼko̱ náa xúgíʼ xuajin rí kúwíin. Judíos xúniña̱a̱n runiriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ Purim ga̱jma̱a̱ e̱jñu̱ún xámbumún rí muniriya̱a̱ʼ má xúʼko̱ ndxa̱a̱. 29  Nda̱wa̱á reina Ester, wáxióo* Abihail ga̱jma̱a̱ Mardoqueo xa̱bu̱ judío nijmún ñajunʼ rí guáʼdáá, mu muniraʼmáʼ dí maʼni raga̱jma̱ i̱yi̱i̱ʼ rí naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu Purim. 30  Ikhaa nikuʼma i̱yi̱i̱ʼ náa xúgíinʼ judíos bi̱ kúwá náa 127 xuajin náa naʼtáñajunʼ Asuero náa kiʼnirámáʼ ajngáa rí gajkhun ga̱jma̱a̱ ajngáa rí májánʼ, 31  mu muthún mbu̱júu̱ rí mbaʼyóoʼ muniriya̱a̱ʼ ndxa̱a̱ Purim náa mbiʼi rí kaʼyoo, xó má Mardoqueo xa̱bu̱ judío ga̱jma̱a̱ reina Ester niʼtáñajúúnʼ ma̱ngaa xó má ikhiin nixna ajngún muni̱, ikhiin gajmiún e̱jñu̱ún. Ma̱ngaa ikhú mbaʼyóoʼ murkueyimijná* ga̱jma̱a̱ munda̱ʼa̱a̱ Dios rí mambáñún. 32  Rí niʼtáñajunʼ Ester nisngájma rí gajkhun nindxu̱u̱ dí mbaʼyóoʼ maguma ndxa̱a̱ Purim ga̱jma̱a̱ nigumaraʼmáʼ náa mbá libro.

Mbaʼa nota

Atayáá glosario, adar.
O “gobernadores”.
O “castillo”.
Atayáá nota dí na̱ʼkha̱ náa Est 3:7.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “gatanga̱a̱ náa edxu̱u̱”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “pur”. Pur na̱ndoo gáʼthúu̱n ‹suerte›, índo̱ naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu mbaʼa nanindxu̱u̱ purim, xúʼko̱ kaʼnii nigumbiʼyuu ndxa̱a̱ dí niniriya̱a̱ʼ judíos gu̱nʼ 12 náa calendario rí najmún bi̱ judíos mu muni ñajuunʼ Dios.
O “a̱ʼdée dxáʼgú”.
O “mbuyamiʼchíí”.