Rí niʼnirámáʼ Juan 6:1-71

  • Jesús naxníʼtsún mbá 5,000 xa̱bekha (1-15)

  • Na̱jkha̱ kruámuuʼ náa inuu iyaʼ (16-21)

  • Ikhaa nindxu̱u̱ “ganitsu rí ndaʼya” (22-59)

  • Mbaʼin niʼni gawúúnʼ rí nidxawíín (60-71)

6  Nda̱wa̱á dí nirígá xúgíʼ rígi̱, Jesús ni̱jkha̱ náa i̱mba̱ ridoo lamáa ndrígóo Galilea, o Tiberíades. 2  Mbaʼin xa̱bu̱ nigún kidxuuʼ numuu rí ndiyáá milagros rí niʼni mu maʼni thanún xa̱bu̱ bi̱ naʼniún nandii. 3  Ikhú Jesús nitsimuu náa mbá kúbá ga̱jma̱a̱ nigi̱ʼi̱ ikhí gajmíi̱n xa̱bi̱i̱. 4  Ga̱jma̱a̱ inu má marigá Pascua, ndxa̱a̱ ndrígu̱ún judíos. 5  Índo̱ Jesús nikujxi̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ndiʼyoo rí mbaʼin xa̱bu̱ naguwáʼ náa ikhaa, ikhú nirajxu̱u̱ Felipe: “Náá gúʼtsi̱ ganitsu mu̱phu̱ xa̱bu̱ bugi̱ rá.” 6  Niʼthúu̱n rígi̱ mu mbaʼyoo ndiéjunʼ gáʼthí, numuu rí ikhaa ndaʼyoo má ndiéjunʼ gáʼni. 7  Ikhú Felipe niriʼñuu: “Ni 200 denario* xáʼngo̱o̱ mu̱ʼtsi̱ pan muxnún mu̱phu̱ maski ajndu mbá chíʼgíiʼ xúgíinʼ xa̱bu̱ bugi̱”. 8  Mú mbáa xa̱bi̱i̱ bi̱ mbiʼyuu Andrés, giʼtio̱o̱ Simón Pedro, niʼthúu̱n: 9  “Gi̱jyooʼ xtáa mbáa ada̱ bi̱ kagu̱ witsu pan* ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ. Mú, lá maʼngo̱o̱ rígi̱í mu̱phu̱ xúgíinʼ xa̱bu̱ bugi̱ ráʼ.” 10  Jesús niʼthún: “Guthu̱u̱nla xa̱bu̱ rí mutrigi̱i̱n”. Numuu rí náa mbaaʼ rúʼko̱ rígá wéñuuʼ rajxa̱, ikha jngóo nitri̱gi̱i̱n ikhí. Nikúwá mbá 5,000 xa̱bekha. 11  Jesús niguajthun pan ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á rí nixnáa núma̱aʼ Dios, nikuíʼtáa náa xúgíinʼ bi̱ nitri̱gi̱i̱n ikhí; xúʼko̱ má niʼni gajmíi̱n e̱gi̱ʼ ma̱ngaa, ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ ni̱ʼphu̱ asndu nguáthá má nindúún. 12  Índo̱ xa̱bu̱ nigiʼmún, ikhú niʼthún xa̱bi̱i̱: “Gura̱jxi̱la rí nipídu̱únʼ, mu xúʼko̱ nimbá xágadíí”. 13  Ikhú nirajxi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nini̱ majtíí mbá 12 canasta xuíʼtóo rí nipídu̱únʼ náa witsu pan rí ni̱ʼphu̱. 14  Índo̱ xa̱bu̱ ndiyáá milagro rí niʼni, ikhú nithi: “Nakujmaa kaʼwu rí xa̱bu̱ bugi̱ nindxu̱u̱ Profeta* bi̱ nijuiʼthá ma̱ʼkha̱ náa numbaaʼ”. 15  Numuu rí Jesús ndiʼyoo má rí inu maguwáʼ gúyáa ga̱jma̱a̱ tsiakii mu manidxu̱u̱ rey, ikha jngóo mbu̱júu̱ʼ nitsimuu mbáwíí náa kúbá. 16  Índo̱ na̱jkha̱ raʼni krína, ikhú xa̱bi̱i̱ niguajtaán náa lamáa, 17  ga̱jma̱a̱ ikhiin nitsimún náa mbá barco, nigi̱ʼdi̱i̱ nikidiin mu magún náa Capernaúm. Niʼni krína má, mú Jesús xóó tséʼkha̱a̱ gáʼñúún. 18  Ga̱jma̱a̱ lamáa nigíʼdu̱u̱ niʼbajxu̱u̱ numuu rí naxnúu wéñuuʼ giñánʼ. 19  Nda̱wa̱á rí nigún má mbá witsu o majun kilómetros,* ikhú ndiyáá Jesús rí xtáa ra̱ʼkha̱ kruámuuʼ náa inuu lamáa ga̱jma̱a̱ xtáa ra̱ʼkha̱nú mijngii náa barco, ikhú nimíñúún. 20  Mú ikhaa niʼthún: “¡Xámiñala ikhúúnʼ eʼkhá!”. 21  Ikhú ikhiin asndu gagi nindriguíi náa barco ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á niguánú náa nagún. 22  I̱mba̱ néjtsuu, xa̱bu̱ bi̱ mbaʼin bi̱ niguanún náa i̱mba̱ ridoo lamáa ndiyáá dí ikhí rígá káaʼ mbóó barco ga̱jma̱a̱ rí Jesús na̱nguá nitsimuu náa barco rúʼko̱ mu maʼga gajmíi̱n xa̱bi̱i̱, ndajkuíín nigún. 23  Ikhú, tikhuu barco rí na̱ʼkha̱ náa Tiberíades niguáʼnu náa mijngii mbaaʼ rí nipiʼtsu xa̱bu̱ nda̱wa̱á rí Jesús* nixnáa núma̱aʼ Dios. 24  Índo̱ xa̱bu̱ bi̱ mbaʼin ndiyáá rí nda̱wa̱a̱ Jesús ní má xa̱bi̱i̱ nda̱wi̱i̱n ikhí, ikhú nitsimún náa barco rúʼko̱ ga̱jma̱a̱ nigún náa Capernaúm gúyáaʼ Jesús. 25  Índo̱ niguánú náa i̱mba̱ ridoo lamáa, ikhú nirajxi̱i̱: “Maestro,* nguáná ni̱dxa̱ʼnú gi̱i̱ rá.” 26  Ikhú Jesús niriʼñúún: “Na̱tala gajkhun dí raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu mbaʼa milagro rí ndi̱ya̱a̱ jngóo eʼñúnʼ, nduʼñúnʼ numuu rí nipiʼtsula asndu nigiʼmala. 27  Xúñejunʼla mu mbuʼyáʼ ganitsu rí nachúu, guñejunʼla mu mbuʼyáʼ ganitsu rí ndajyúuʼ ga̱jma̱a̱ rí maʼga kaguáanʼ makuwáanʼ kámuu mbiʼi, rí maxnála A̱ʼdióo xa̱biya̱. Numuu rí mínaaʼ má Anu̱u̱, bi̱ nindxu̱u̱ Dios, nixnúu* maʼni rígi̱”. 28  Ikhú nirajxi̱i̱: “Ndiéjunʼ lá gáʼyóoʼ mu̱nixu̱ mu munimbáníí rí nandoo Dios rá.” 29  Jesús niriʼñúún: “Rígi̱ rí nandoo Dios: Rí maguaʼdáála fe náa bi̱ ikhaa ni kungua̱a̱nʼ”. 30  Ikhú nitháán: “Mu maku̱mu̱xu ku̱ya̱a̱ʼ, ndiéjunʼ milagro gátani̱ mu mbu̱ya̱a̱xu rá. Ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ ñajunʼ táni ikháán rá. 31  Wajin xiʼñúxu ni̱ʼphu̱ maná* náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ, xó má kiʼniraʼmáʼ: ‹Nixnúún ganitsu rí na̱ʼkha̱ mekhuíí mu̱phu̱›”. 32  Ikhú Jesús niʼthún: “Na̱tala gajkhun rí Moisés na̱nguá nixnúún mu̱phu̱ ganitsu rí nigajtaa mekhuíí, Anu̱ʼ nindxu̱u̱ bi̱ naxná ganitsu rí na̱ʼkha̱ mekhuíí. 33  Numuu rí ganitsu ndrígóo Dios nindxu̱u̱ bi̱ nigajtaa mekhuíí bi̱ naʼni rí xa̱bu̱ numbaaʼ makuwá”. 34  Ikha jngóo nitháán: “Tátá, araxnúxu má xúʼko̱ ganitsu rúʼko̱”. 35  Jesús niʼthún: “Ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ ganitsu rí ndaʼya. Bi̱ gáʼkha̱ náa ikhúúnʼ nditháan xáxkidxuu, bi̱ gásngájma fe náa ikhúúnʼ nditháan xákandawuuʼ. 36  Xó má ni̱tala, ikháanʼ ndi̱yo̱ʼ, maski má xúʼko̱ tsékumala ku̱yo̱ʼ. 37  Xúgíinʼ bi̱ Anu̱ʼ gáxnájxu̱ʼ maguwáʼ náa ikhúúnʼ, ga̱jma̱a̱ bi̱ gáʼkha̱ náa ikhúúnʼ nditháan xáxkoo. 38  Numuu rí na̱nguá nigájtaa mekhuíí mu ma̱ni̱ rí nandoʼ ikhúúnʼ, ni̱ʼkhá mu ma̱ni̱ rí nandoo bi̱ nikungu̱u̱nʼ. 39  Rígi̱ nindxu̱u̱ rí nandoo bi̱ nikungu̱u̱nʼ: Rí xánimbáti̱ga̱a̱ nimbáa bi̱ ikhaa nixnájxu̱ʼ, índo̱ gáʼni iwáá mbiʼi ikhúúnʼ maniga̱bi̱i̱.* 40  Numuu dí rígi̱ nindxu̱u̱ rí nandoo Anu̱ʼ: Rí asndu tsáa bi̱ gáʼni nuwiinʼ Ada̱ ga̱jma̱a̱ masngájma fe náa ikhaa maxtáa kámuu mbiʼi, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ maniga̱bi̱i̱* índo̱ gáʼni iwáá mbiʼi”. 41  Ikhú bi̱ judíos nitanguʼwamíjna̱ dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa, numuu rí niʼthí “ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ ganitsu rí nigajtaa mekhuíí”. 42  Ikhú nigíʼdi̱i̱ nithi: “Lá raʼkháa bugi̱ nindxu̱u̱ Jesús a̱ʼdióo José ráʼ. Lá tseniʼníiʼ anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ru̱dúu̱ xáʼ. Náá numuu rí naʼthí ‹ikhúúnʼ nigájtaa mekhuíí›”. 43  Índo̱ Jesús ndiʼyoo rígi̱ ikhú niʼthún: “Guniʼñááʼ rutanguʼwamíjnala. 44  Nimbáa xándoo ma̱ʼkha̱ náa ikhúúnʼ á mu raʼkháa Anu̱ʼ bi̱ nikungu̱u̱nʼ gáʼkha̱ kayáa, ga̱jma̱a̱ ikhaa buʼko̱ bi̱ ikhúúnʼ manigabi̱i̱* índo̱ gáʼni iwáá mbiʼi. 45  Profetas niniraʼmáʼ: ‹Jeobá* maʼsngúún xúgíinʼ ikhiin›. Ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ bi̱ gúdxawíín ga̱jma̱a̱ bi̱ gájmañún numuu Anu̱ʼ maguwáʼ náa ikhúúnʼ. 46  Raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu rí mbáa ndiʼyoo Anu̱ʼ, i̱ndó bi̱ na̱ʼkha̱ náa Dios, buʼko̱ bi̱ ndiʼyoo Anu̱ʼ. 47  Na̱tala gajkhun rí bi̱ gáʼnimbo̱o̱ kaʼyoo maxtáa kámuu mbiʼi. 48  Ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ ganitsu rí ndaʼya. 49  Maski má wajin xiʼñála ni̱ʼphu̱ maná náa ku̱ba̱ʼ mijxooʼ, mú nikháñúún má tsiakii. 50  Rígi̱ nindxu̱u̱ ganitsu rí nagajtaa mekhuíí, mu bi̱ gíkhu nditháan xákhañuu. 51  Ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ ganitsu rí ndaʼya rí nigajtaa mekhuíí, bi̱ gíkhu ganitsu rígi̱ maxtáa kámuu mbiʼi. Ganitsu rí ikhúúnʼ maxnajxí mu xa̱bu̱ numbaaʼ makáwíin nindxu̱u̱ xuyuʼ”. 52  Ikhú judíos nigíʼdi̱i̱ nitamijná: “Xú káʼnii gándoo xa̱bu̱ bugi̱ maxnúlú xuyuuʼ mu̱ʼphu̱ rá.” 53  Ikha jngóo Jesús niʼthún: “Na̱tala gajkhun á mu tséphu xuyuuʼ A̱ʼdióo xa̱biya̱ ni má tséwanla eʼdiuu, nda̱a̱ rí ndaʼya náa ikháanʼla. 54  Bi̱ gíkhu xuyuʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ gága̱a̱n eʼdiuʼ ikhaa buʼko̱ bi̱ maxtáa kámuu mbiʼi ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ manigabi̱i̱* índo̱ gáʼni iwáá mbiʼi; 55  numuu rí xuyuʼ ga̱jma̱a̱ eʼdiuʼ nindxu̱u̱ ganitsu rí itháan májánʼ rí ma̱ndoo miʼtsu ga̱jma̱a̱ migi̱i̱n ki xóo i̱ʼwáʼ ganitsu. 56  Bi̱ na̱ʼkhu̱ xuyuʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼga̱a̱n eʼdiuʼ naxtáa mbóó ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ naxtáá mbóó gajmuʼ ikhaa. 57  Anu̱ʼ bi̱ nikungu̱u̱nʼ gíʼdoo rí ndaʼya, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ nda̱ya ga̱jma̱a̱ numuu Anu̱ʼ. Xúʼko̱ má, bi̱ gíkhu xuyuʼ maxtáa ga̱jma̱a̱ numuʼ ikhúúnʼ. 58  Ganitsu rígi̱ nindxu̱u̱ rí nigajtaa mekhuíí. Raʼkháa xóo ganitsu rí ni̱ʼphu̱ wajin xiʼñála, bi̱ nda̱wa̱á nikháñúún. Bi̱ gíkhu ganitsu rígi̱ maxtáa kámuu mbiʼi”. 59  Niʼthí rígi̱ índo̱ nixtáa raʼsngáa náa guʼwá rí bi̱ judíos nuxnáá gamajkhu Dios* dí rígá náa Capernaúm. 60  Índo̱ xa̱bi̱i̱ nidxawíín rígi̱, mbaʼin rí ikhiin nithi: “Naʼni gawúnlú dí xtáa raʼthí. Ní tsíyóʼ gádxawuun”. 61  Mú Jesús ndiʼyoo má rí xa̱bi̱i̱ raʼkhí endxa̱ʼwa̱míjna̱ náa a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ rí niʼthí, ikha jngóo niʼthún: “Lá rígi̱ naʼni gawánla ráʼ. 62  Ndiéjunʼ gúnila ikháanʼ á mu ndu̱ya̱a̱la A̱ʼdióo xa̱biya̱ natsima̱a̱ náa nixtáa nákha gíníi rá. 63  Xuwiʼ nda̱a̱ rí ejmaa nditháan, mú espíritu santo* nindxu̱u̱ dí naxná rí ndaʼya, ga̱jma̱a̱ ajngáa rí ni̱tala na̱ʼkha̱ náa espíritu santo ga̱jma̱a̱ naxná rí ndaʼya. 64  Mú kúwá tikhuun náa ikháanʼla bi̱ raguáʼdáá fe”. Numuu rí asndu nákha ginii Jesús ndiʼyoo má tsíin bi̱ tsékumu̱ún kuyáá ga̱jma̱a̱ tsáa gánindxu̱u̱ bi̱ maxnájxi̱i̱. 65  Ga̱jma̱a̱ xóó niʼthún: “Ikha jngóo ni̱tala rí nimbáa xándoo ma̱ʼkha̱ náa ikhúúnʼ i̱ndó á mu Anu̱ʼ gáʼkha̱ kayáa”. 66  Ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱, mbaʼin xa̱bi̱i̱ nitangi̱i̱n náa rí nuni̱ nákha ginii ga̱jma̱a̱ nánguá nigún kidxuuʼ. 67  Ikhú Jesús nirajxu̱u̱n bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n: “Lá nandala muʼgua̱a̱ʼ mangáanʼ ráʼ.” 68  Ikhú Simón Pedro niriʼñuu: “Tátá, náá gúʼguáxu rá. I̱ndó dí naratá ikháán maʼga kaguáanʼxu rí makuwáanʼxu kámuu mbiʼi. 69  Ikháanʼxu ninimbuxu ku̱ya̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ ndu̱ya̱a̱xu rí ikháán nindxa̱a̱ʼ bi̱ Dios nikungua̱a̱nʼ”.* 70  Jesús niriʼñúún: “Lá ragájkhun rí ikhúúnʼ niraʼwáanʼla, bi̱ mbá gu̱wa̱ʼ ejmáanʼla ráʼ. Mú mbáa rí ikháanʼla nindxu̱u̱ xóo Gixa̱a̱”.* 71  Niʼthí rígi̱ ga̱jma̱a̱ numuu Judas Iscariote a̱ʼdióo Simón, numuu rí, maski má nindxu̱u̱ mbáa bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n mú ikhaa gánindxu̱u̱ bi̱ maxnájxi̱i̱.

Mbaʼa nota

Atayáá glosario, denario.
Náa ajngáa griego naʼthí, “pan rí ki̱ʼni̱ ga̱jma̱a̱ cebada”.
O “gaʼyee”, “bi̱ naʼthí dí marigá”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “naʼni xóo mbá 25 o 30 estadio”. Atayáá glosario, estadio.
Náa ajngáa griego naʼthí, “Tátá”.
O “Rabí”. Atayáá glosario, rabí.
Náa ajngáa griego naʼthí, “nigrígu sello ndrígóo”.
Atayáá glosario, maná.
O “makujxíi”, “ma̱ni̱ mbaʼya̱a̱”.
O “makujxíi”, “ma̱ni̱ mbaʼya̱a̱”.
O “makujxíi”, “ma̱ni̱ mbaʼya̱a̱”.
Atayáá glosario.
O “makujxíi”, “ma̱ni̱ mbaʼya̱a̱”.
O mbáa “náa nagimbíin mbaʼin xa̱bu̱”.
O “xi̱ʼ kaʼwu”, “tsiakii ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, espíritu santo.
Náa ajngáa griego naʼthí, “bi̱ Kaʼwii”.
Náa ajngáa griego, Gixa̱a̱ nutháán mbáa xa̱bu̱ bi̱ naʼthí rí minduwaʼ ga̱jma̱a̱ numuu i̱mba̱a̱ mu maʼniuu dí ra̱májánʼ.