Jueces 6:1-40

  • Madianitas nuni̱ gíníi israelitas (1-10)

  • Ángel naʼthúu̱n Gedeón dí Jeobá má gámbáyúu (11-24)

  • Gedeón naʼni gámbóo náa nakarámáʼ tsigijñaʼ náa Baal (25-32)

  • Narígá espíritu santo ndrígóo Dios náa Gedeón (33-35)

  • Gedeón nagíʼ mugu̱ (36-40)

6  Israelitas nitangiín mbu̱júu̱ nini̱ dí ra̱májánʼ náa iduu Jeobá. Ikha jngóo Jeobá niniñúúnʼ náa ñawúúnʼ xa̱bu̱ Madián mbá juwan tsiguʼ.  Xa̱bu̱ Madián nini̱ ngíníi israelitas. Ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱ dí ikhiin nini̱ iñáʼ náa kúbá,* náa tsíñu ga̱jma̱a̱ náa rakáʼnii mi̱dxu̱ʼ.  Mámbá índo̱ israelitas nudu xa̱bu̱ madianitas, amalequitas ga̱jma̱a̱ bi̱ naguwáʼ xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ* nuni̱ ngíníi.  Nuruguami̱ʼi̱i̱n mu muxmijná gajmiún, ga̱jma̱a̱ nuni̱ gámbáa dí nudu náa mbá xúgíʼ mbaaʼ asndu náa Gaza, tséniña̱a̱ʼ nimbá dí mu̱phu̱ israelitas, ma̱ngaa nagún kudiin mugiuún, xedi̱ ga̱jma̱a̱ búrru.  Numuu dí natsimún gajmiún xujkiún ga̱jma̱a̱ nundri̱ga̱ guʼwá xtíin náa makuwá, ra̱ʼkhá tháán mbaʼin dí asndu xóo tsíʼbu.* Ikhiin gajmiún camellos mbaʼin wéñuuʼ dí asndu rakáʼnii matraxnii. Naguánú náa xuajin rúʼko̱ mu muni̱ gámbáa.  Asndu ngíníi israelitas eniñu̱u̱nʼ xa̱bu̱ Madián, ga̱jma̱a̱ ikhiin nitakáñíí Jeobá dí mambáñún.  Índo̱ israelitas nitakáñíí Jeobá dí maʼni káwíin náa xa̱bu̱ Madián,  Jeobá nikuʼmaa mbáa profeta,* bi̱ niʼthún: “Rígi̱ dí naʼthí Jeobá, Dios ndrígóo Israel: ‹Ikhúún nigúwáanʼla náa Egipto, náa ku̱ba̱ʼ dí nini̱ndxa̱la ñumbáá.  Ni̱ni̱ káwáanʼla náa ñawúúnʼ xa̱bu̱ Egipto, ga̱jma̱a̱ náa xúgíinʼ bi̱ nini̱ gínáanʼla. Ninimbáti̱gi̱i̱n ga̱jma̱a̱ mbañúúnʼ ni̱xna̱la ikháanʼ. 10  Ni̱tala: “Ikhúún ni̱ndxu̱ʼ Jeobá Dios ndrígala. Ragíʼmaa mbuyamajkún* dioses ndrígu̱ún amorreos, xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa ku̱ba̱ʼ dí kuwáanʼla”. Mú ikháanʼ túnimbala›”.* 11  Nda̱wa̱á ángel ndrígióo Jeobá ni̱ʼkha̱nú ga̱jma̱a̱ nigi̱ʼi̱ náa agoo ixi̱ mba̱a̱ dí wíji̱ náa Ofrá, náa mbayuuʼ Joás bi̱ nindxu̱u̱ abí-ezrita. Gedeón a̱ʼdióo Joás xtáa rarujtsi̱ trigo náa nuxujmbi̱i̱ uva mu xúʼko̱ madianitas xúyáá trigo. 12  Ángel ndrígióo Jeobá nisngájmaminaʼ náa ikhaa ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Jeobá xtáa ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ, soldado xkujiiʼ”. 13  Gedeón niriʼñuu: “Atani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ tátioʼ, á mu Jeobá xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxu̱xu̱ʼ, ndíjkha dí kuwáanʼ rugíʼnííxu̱ xúgíʼ rígi̱ rá. Náá ni̱jkha̱ xúgíʼ dí mitsaanʼ* dí nituxu̱ʼ anu̱xu̱. Ikhiin nituxu̱ʼ: ‹Jeobá nindxu̱u̱ bi̱ niguwáanʼxu̱ náa Egipto›. Dí xúgi̱ Jeobá niniñuxu̱ ga̱jma̱a̱ nixnájxiáanʼxu̱ náa ñawúúnʼ xa̱bu̱ Madián”. 14  Jeobá nitanga̱a̱ náa ikhaa ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Ayuʼ, ga̱jma̱a̱ tsiaki̱i̱ dí xtaʼdáá matani̱ káwíin xa̱bu̱ Israel náa ñawúúnʼ xa̱bu̱ Madián. Lá raʼkháa ikhúún ekuʼmáá mi̱dxu̱ʼ ráʼ.” 15  Gedeón niriʼñuu: “Atani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ Jeobá, xú káʼnii gándoo ikhúún ma̱ni̱ káwíin xa̱bu̱ Israel rá. Bi̱ kúwíi̱n náa goʼwóʼ raguáʼdáá wéñuuʼ numún náa Manasés ga̱jma̱a̱ ikhúún na̱nguá gúʼdoo wéñuuʼ numuʼ náa goʼwóo anu̱ʼ”.* 16  Mú Jeobá niʼthúu̱n: “Ikhúún maxtáá ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ, ikha jngóo maʼnga̱a̱ʼ matani̱ gajmiáanʼ madianitas, xóo mbáwíí xa̱bu̱ gátañu̱u̱n”. 17  Ikhú Gedeón niʼthúu̱n: “Á mu gajkhun natayáá dí nindxu̱ʼ mbáa májáanʼ xa̱bu̱, atasngájmuʼ mbá dí mba̱yo̱o̱ á mu gajkhun ikháán xtaa raratúnʼ. 18  Mbá péñu,* xádxu̱u̱ʼ asndu índo̱ gátanga̱án ka̱yo̱ʼ dí nandoʼ maxna̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ maʼgíʼ náa inaaʼ”. Ikhú ángel niriʼñuu: “Xáʼgáaʼ má, magúʼtha̱nʼ má gi̱i̱ asndu índo̱ gídxa̱a̱ʼ”. 19  Gedeón nita̱ʼa̱a̱ awúu̱n, niʼni májáanʼ mbáa a̱ʼdá tsújtuunʼ, ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ gágu̱ mbá 22 litro* harina niʼni pan dí ragíʼdoo levadura. Nigruiʼyáʼ xuwiʼ náa mbá canasta ga̱jma̱a̱ niguxiʼñánʼ yaʼduun náa mbá daan. Nda̱wa̱á ni̱jkha̱ kagu̱u̱ náa ángel ga̱jma̱a̱ nigruiga̱ náa inuu náa agoo ixi̱ dí mba̱a̱. 20  Ikhú ángel ndrígióo Dios bi̱ gajkhun, niʼthúu̱n: “Ada gídxúʼ xuwiʼ ga̱jma̱a̱ pan dí ragíʼdoo levadura, atasngutámáʼ náa tsu̱du̱u̱ itsí mba̱a̱ rúʼko̱, ikhí gátaxidirámáʼ yaʼduun”. Ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má niʼni. 21  Ikhú ángel ndrígióo Jeobá nikrui̱ya̱ʼ ixi̱ dí kayá náa ñawúunʼ, inuu ixi̱ rígi̱ nitsima náa xuwiʼ ga̱jma̱a̱ náa pan dí ragíʼdoo levadura. Náa itsí nigájnuu mbá aguʼ dí niʼkhu̱ xuwiʼ ga̱jma̱a̱ pan dí ragíʼdoo levadura. Ikhú ángel ndrígióo Jeobá nindáti̱ga̱a̱. 22  Gedeón ni̱jkha̱nú ndiʼyoo dí nindxu̱u̱ ángel ndrígióo Jeobá bi̱ niʼtáminaʼ ga̱jma̱a̱. Ikhú niʼthí: “¡Ngínún lá ikhúún, Tátá Jeobá bi̱ itháán mba̱a̱! ¡Ndiyamináʼ xígi̱ gajmuʼ ángel ndrígióo Jeobá!”. 23  Mú Jeobá niʼthúu̱n: “Xáxmiéjuaanʼ.* Xámíñáaʼ, xákáñáaʼ má”. 24  Ikha jngóo Gedeón niʼni ikhí mbá náa mikarámáʼ tsigijñaʼ náa inuu Jeobá, asndu dí mbiʼi xúgi̱ mbiʼyuu Jeobá-Salom.* Dí kaʼníí xóó rígá náa Ofrá náa mbañúúnʼ abí-ezritas. 25  Mbruʼun rúʼko̱ Jeobá niʼthúu̱n: “Ayuʼ gíyáa a̱ʼdá xédiuu ana̱a̱ʼ,* bi̱ maʼni raga̱jmi̱i̱n a̱ʼdá xédí bi̱ gíʼdoo juwan tsiguuʼ. Nda̱wa̱á atani̱ gámbáa náa nakarámáʼ tsigijñaʼ náa Baal dí gíʼdoo ana̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ atrujtu poste rí mitsúʼkháan* dí wíji̱ náa mijngii nakarámáʼ tsigijñaʼ. 26  Nda̱wa̱á atarngujxi̱ itsí, atani̱ mbá náa mikarámáʼ tsigijñaʼ náa inuu Jeobá Dios ndrígáaʼ náa tsídánʼ. Ikhú ayuʼ gíyáa a̱ʼdá xedi̱ bi̱ raga̱jmi̱i̱n, atatamaaʼ náa tsu̱du̱u̱ xuíʼtóo poste rí mitsúʼkháan dí nitrujtu ga̱jma̱a̱ araxnájxi̱i̱ xóo tsigijñaʼ dí nakarámáʼ”. 27  Ikha jngóo Gedeón nigímbíin mbá gu̱wi̱i̱nʼ xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ niʼni xó má Jeobá niʼthúu̱n. Mú ga̱jma̱a̱ numuu dí namíñuu kaʼñún bi̱ kúwá náa goʼwóo anu̱u̱* ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xuajin, ikha jngóo táʼni dí mbiʼi, mbruʼun niʼni. 28  Miʼcha̱ dí i̱mba̱ néjtsuu, índo̱ xa̱bu̱ xuajin nitujxi̱ín, ndiyáá dí nixtáa mbáa bi̱ niʼni gámbóo náa nakarámáʼ tsigijñaʼ náa Baal, niguámbóo nirujtu poste rí mitsúʼkháan dí wíji̱ mijngii ikhí, ga̱jma̱a̱ nixnájxi̱i̱ a̱ʼdá xédí bi̱ raga̱jmi̱i̱n náa dí nakarámáʼ tsigijñaʼ rí ndiʼkhún niguma. 29  Ikhú nirajxi̱míjna̱: “Tsáá lá niʼni rígi̱.” Índo̱ niguámbúun ndiyáʼ mbuyáá, nithi: “Gedeón a̱ʼdióo Joás niʼni”. 30  Xa̱bu̱ xuajin nitháán Joás: “¡Araxnájxiu̱xu a̱ʼdiáaʼ mu makhañúu! Ikhaa niʼni gámbóo náa nakarámáʼ tsigijñaʼ náa Baal ga̱jma̱a̱ nirujtu poste rí mitsúʼkháan dí wíji̱ níjniúu”. 31  Mú Joás niʼthúún mbá xúgíinʼ bi̱ nigún gúgiʼdu̱u̱n gajmiún: “Lá ndayóoʼ dí ikháanʼla mumbáyíí Baal ráʼ. Ndayóoʼ dí ikháanʼla muni kríya̱a̱ʼ xáʼ. Asndu tsáá bi̱ gáʼndoo mambáyúu makhañúu má miʼcha̱ rígi̱. Á mu ikhaa nindxu̱u̱ dios, gámbáyuminaʼ má ikhaa, numuu dí ndrígóo ikhaa nindxu̱u̱ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ dí niguma gámbáa”. 32  Mbiʼi má rúʼko̱ nigíʼdu̱u̱ niʼthúu̱n Gedeón ga̱jma̱a̱ i̱mba̱ mbiʼyuu: Jerubaal.* Niʼthí: “Baal má gámbáyuminaʼ, numuu dí ndrígóo ikhaa nindxu̱u̱ náa nakarámáʼ tsigijñaʼ dí niguma gámbáa”. 33  Madianitas, amalequitas ga̱jma̱a̱ bi̱ naguwáʼ xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ niruwamíjna̱, nikidiin náa mañu Jordán ga̱jma̱a̱ nigi̱ʼi̱i̱n náa mata* Jezreel. 34  Ikhú espíritu santo* ndrígóo Jeobá nirígá náa Gedeón. Ikhaa nindiyuu chi̱ji̱ʼ, ikhú abí-ezritas nigimbúmíjná ga̱jma̱a̱ nigún kidxuuʼ. 35  Ma̱ngaa nikuʼmiin bi̱ magún kuñu̱u̱n ajngáa náa mbá xúgíʼ mbaaʼ ndrígóo Manasés, ga̱jma̱a̱ mbá xúgíinʼ nigimbúmíjná, nigún kidxuuʼ. Xúʼko̱ má nikuʼmiin bi̱ magún kuñu̱u̱n ajngáa náa mbá xúgíʼ mbayuuʼ Aser, Zabulón ga̱jma̱a̱ Neftalí, mbá xúgíinʼ nigimbúmíjná ga̱jma̱a̱ nigún kidxuuʼ. 36  Nda̱wa̱á Gedeón niʼthúu̱n Dios bi̱ gajkhun: “Á mu matani̱ dí ikhúún ma̱ni̱ kríya̱a̱ʼ xuajin Israel, xó má ikháán nirathúnʼ, 37  atasngájmuʼ mba̱yo̱o̱ rígi̱: Maʼgíʼ mugu̱* náa mbaaʼ dí niñejunʼ, á mu jma̱ʼ gármajan mugu̱ mú mijxooʼ ku̱ba̱ʼ náa gíʼ, ikhú gáyóo dí matani̱ dí ikhúún ma̱ni̱ kríya̱a̱ʼ xuajin Israel, xó má ikháán niratá”. 38  Xúʼko̱ má nirígá. Índo̱ nigijxi̱i̱ miʼcha̱ dí i̱mba̱ néjtsuu nikujmbi̱i̱ mugu̱, ra̱ʼkhá tháán mba̱ji̱nʼ iyaʼ nigájnuu rí naʼni xóo mbá xua̱a̱ mba̱a̱. 39  Mú Gedeón niʼthúu̱n Dios bi̱ gajkhun: “Xákiʼnán xtayoʼ, atatsíñúnʼ xóó manda̱ʼa̱a̱ʼ imbóó dí matani̱. Mbá péñu, atatsíñuʼ maʼgíʼ imbóó miʼtsú mugu̱. Mbá péñu, xúgíʼ ku̱ba̱ʼ náa gíʼ mugu̱ gaʼni xtiʼtiʼ, mú xámajan mugu̱”. 40  Rúʼko̱ nindxu̱u̱ rí niʼni Dios mbruʼun rúʼko̱. Jma̱ʼ nirmajan xúgíʼ ku̱ba̱ʼ mú tármajan mugu̱.

Mbaʼa nota

O “mbáa náa nurajxi̱i̱ dí nudu”.
O “este”.
O “aʼbu”. Náa ajngáa hebreo naʼthí, “langosta”. Atayáá glosario, tsíʼbu.
O “gaʼyee, bi̱ naʼthí dí marigá”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “xámiñálaʼ ku̱ñu̱u̱n”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “túdxawíín aʼwóʼ”.
O “nagui̱i̱”.
O “táteʼ”.
O “ataniu̱ʼ mbá rí májánʼ”.
Náa ajngáa hebreo naʼthí, “mbá efá”. Atayáá glosario, efá.
O “maxáʼtá a̱jkia̱a̱nʼ”. Náa ajngáa hebreo naʼthí, “tsímáá gáraxtaa”.
Rí nandoo gáʼthúu̱n, ‹Jeobá nindxu̱u̱ tsímáá›.
O “tátiáaʼ”.
Atayáá glosario, poste rí mitsúʼkháan.
O “tátée”.
Nandoo gáʼthúu̱n ‹Baal má gámbáyuminaʼ xó má eʼthí náa xtángoo›.
O “bóo”.
O “xi̱ʼ kaʼwu, tsiaki̱i̱ ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, espíritu santo.
O “xtóo mugu̱ dí gíʼdoo mugu̱u̱”.