Rí niʼnirámáʼ Lucas 20:1-47

  • Nurajxi̱i̱ Jesús ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rí naʼni (1-8)

  • Xkri̱da ndrígu̱ún ñumbáá bi̱ nuradíin xa̱bu̱ (9-19)

  • Dios ga̱jma̱a̱ César (20-26)

  • Graxe̱ ga̱jma̱a̱ numuu rí magabiín xa̱bu̱ (27-40)

  • Lá a̱ʼdióo David nindxu̱u̱ Cristo rá’. (41-44)

  • Naʼthún xóo muñeumíjna̱ náa bi̱ nusngáa xtángoo (45-47)

20  Mbóoʼ mbiʼi rí ikhaa xtáa raʼsngáa náa guʼwá rí nduyamajkuíí Dios ga̱jma̱a̱ xtáa raʼtáraʼa ajngáa rí májánʼ, niguwáʼ ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ nusngáa xtángoo gajmiún xabuanii bi̱ kúwá náa xuajen, 2  nitháán: “Aratúxu, náá numuu etani̱ rígi̱ rá. Tsáá niʼtháanʼ matani̱ rá.” 3  Ikhú ikhaa niriʼñúún: “Rígá mbá rí marajxala mangúún ga̱jma̱a̱ nandoʼ rí ikháanʼ muriʼña̱a̱la. 4  Náá e̱ʼkha̱ rí Juan nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱, mekhuíí o náa xa̱bu̱ dxe̱ʼ.” 5  Ikhú nitamijná: “Á mu nuʼtháán rí mekhuíí, ikhaa maʼthúlú: ‹Náá numuu rí túnimbala kuya̱a̱ xá.› 6  Mú, á mu nuʼtháán rí na̱ʼkha̱ náa xa̱bu̱, mbáa xa̱bu̱ muxnulú ga̱jma̱a̱ itsí, numuu rí ikhiin nduyáá rí Juan ninindxu̱u̱ mbáa profeta”.* 7  Ikha jngóo nitháán rí tséyáá. 8  Ikhú Jesús ma̱ngaa niʼthún: “Xátala má mangúún tsáá eʼthúnʼ ma̱ni̱ rígi̱”. 9  Ikhú nigíʼdu̱u̱ niʼthún xkri̱da rígi̱: “Mbáa xa̱bu̱ niʼdu uva ga̱jma̱a̱ nindu̱ʼu̱u̱n tikhuun xa̱bu̱ rí muñewa̱a̱n mbayuuʼ, ikhú ikhaa nigájnuu ni̱jkha̱ mitsínguánʼ ga̱jma̱a̱ ndijyúuʼ mba̱yu̱u̱ʼ náa ni̱jkha̱. 10  Índo̱ ni̱jkha̱nú mbiʼi, ikhaa nikungua̱a̱nʼ ñumbáá ndrígóo náa xa̱bu̱ bi̱ niguanún muñewa̱a̱n mu muxnáá magu̱u̱ rí kaʼyoo rí nijma̱a̱. Mú xa̱bu̱ bi̱ niguanún muñewa̱a̱n mbaaʼ nixnáá ñumbáá ga̱jma̱a̱ nixuʼma̱a̱ maʼga̱a̱ i̱ndó ñawúunʼ. 11  Xa̱bu̱ bi̱ mbayuuʼ mbu̱júu̱ʼ nikuʼmaa i̱mba̱a̱ ñumbáá. Mú bugi̱ ma̱ngaa nixnáá, niriyamajkuíí ga̱jma̱a̱ nixnáá maʼga̱a̱ i̱ndó ñawúunʼ. 12  Mú mbu̱júu̱ʼ nikuʼmaa i̱mba̱a̱ bi̱ maʼni ajtsíin. Xúʼko̱ má ninigawíínʼ ma̱ngaa ga̱jma̱a̱ nixkháá. 13  Ikhú bi̱ mbayuuʼ niʼtáminaʼ: ‹Dí gáni̱ rá. Makuʼmáa a̱ʼdióʼ bi̱ nandoʼ ka̱yo̱o̱. Mbáa mbuyamajkuíí wáa ikhaa›. 14  Índo̱ xa̱bu̱ bi̱ nuñewa̱a̱n mbaaʼ ndiyáá, ikhú nitamijná: ‹Ikhaa bugi̱ bi̱ mbayáa mbaaʼ. Guxíyáalu, mu xúʼko̱ maguanúlú ga̱jma̱a̱ rí magu̱u̱›. 15  Ikhú niriya̱a̱ʼ náa rawuunʼ mbaaʼ ga̱jma̱a̱ nixiyáa. Rí xígi̱ nini̱, ndiéjunʼ gáʼniún bi̱ mbayuuʼ xá. 16  Ma̱ʼkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ magudíin xa̱bu̱ buʼko̱ ma̱ngaa maxnún eʼwíinʼ muñewa̱a̱n mbaaʼ”. Índo̱ xa̱bu̱ nidxawíín rígi̱ nithi: “¡Muguaʼti̱i̱n dí nditháan xárígá rígi̱!”. 17  Mú Jesús niyajxu̱u̱n ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n rí kiʼnirámáʼ: ‹Itsí rí taʼndún gájmúún bi̱ nuni̱ guʼwá, ikhaa rúʼko̱ ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ itsí rí itháan gíʼdoo numuu rá.› 18  Asndu tsáa bi̱ gájpatrámáaʼ náa itsí rígi̱ majmiguii. Xúʼko̱ má á mu itsí rígi̱ gájpatrámáʼ náa tsu̱du̱u̱ mbáa, majmiguii”. 19  Ikhú bi̱ nusngáa xtángoo ga̱jma̱a̱ ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nigíʼ murugua̱a̱ mbiʼi má rúʼko̱ numuu rí ndiyáá rí xtáa raʼthí ga̱jma̱a̱ numún ikhiin índo̱ nijmuu xkri̱da. Mú túni̱ numuu rí nimíñúún kuñúún xa̱bu̱ xuajen. 20  Nda̱wa̱á rí ndiyáá rí xóo eʼni Jesús, ikhú nixuʼmiin tikhuun xa̱bu̱ bi̱ ngu̱ʼwa̱á niraji̱i̱n, mu munimíjna̱ rí ni̱ndxu̱ún míjíinʼ xa̱bu̱, mu murtuwiin ga̱jma̱a̱ rí xóo gáʼthí. Rí phú nindúún, nindxu̱u̱ rí muxnajxi̱i̱ náa inuu xa̱bu̱ ñajunʼ. 21  Ikhú xa̱bu̱ bugi̱ nirajxi̱i̱: “Maestro, ndu̱ya̱a̱xu má dí naratá ga̱jma̱a̱ narasngáa rí gajkhun, ga̱jma̱a̱ tsétraʼwíin xa̱bu̱ ma̱ngaa dí narasngáa kambo̱o̱ Dios xó má gíʼmaa. 22  Lá májánʼ rí muxna̱a̱xu̱ mbújkha̱a̱ César,* o na̱nguá dxe̱ʼ.” 23  Ikhaa ndiʼyoo má dí ra̱májánʼ rí nandún muni̱i̱, ikha jngóo niʼthún: 24  “Gusngajmúʼla mbá denario.* Tsáá xtiʼkhuu ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu ka̱ma gi̱i̱ rá.” Ikhiin niriʼña: “Ndrígóo César”. 25  Ikhú niʼthún: “Guxna̱a̱la César rí kaʼyoo má César, mú guxna̱a̱ Dios rí kaʼyoo má Dios”. 26  Nda̱wa̱á, na̱nguá nijmii gúrugua̱a̱ ga̱jma̱a̱ rí niʼthí náa inún xa̱bu̱ xuajen. Ga̱jma̱a̱ niguanún tsiánguá rí xóo niriʼña̱a̱ xúgíʼ, ikha jngóo nándáa rí nithi. 27  Ikhú niguwáʼ tikhuun saduceos,* bi̱ nuthi dí xágabi̱ín* xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ nirajxi̱i̱: 28  “Maestro, Moisés niʼthí: ‹Á mu mbáa xa̱bu̱ nakháñuu ga̱jma̱a̱ tségiʼdiin e̱ji̱n, giʼtio̱o̱* ma̱ndoo mbayáa̱ a̱ʼgú xuáʼa̱, mu xúʼko̱ magiʼdiin e̱ji̱i̱n ndxájuu bi̱ nikháñuu›. 29  Náa ikháanʼxu nikúwá mbá juwiin xa̱bu̱ bi̱ kaníkhiin. Bi̱ giʼnii ndiyáa a̱ʼgiu̱u̱ mú tágiʼdiin e̱ji̱i̱n índo̱ nikháñuu. 30  Xúʼko̱ má bi̱ maʼni a̱jmi̱i̱n 31  ga̱jma̱a̱ bi̱ maʼni ajtsíin ma̱ngaa nixnáá mbayáa̱ a̱ʼgu̱. Xúʼko̱ niguáʼníí mbá juwiin, táguaʼdiin e̱jñún nikháñun. 32  Nda̱wa̱á, nikháñuu a̱ʼgu̱ ma̱ngaa. 33  Índo̱ gágabi̱ín,* tsáá bi̱ mbá juwiin gáyáa xá. Numuu rí xúgíinʼ ndiya̱a̱”. 34  Jesús niriʼñúún: “E̱ji̱n bi̱ kúwá xúgi̱* nunigu̱nʼ ga̱jma̱a̱ nunuju̱nʼ, 35  mú bi̱ Dios gáxnún makuwá náa mbiʼi rí na̱ʼkha̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ maguajxúnʼ* náa majñúnʼ wajinʼ ni xúnigu̱nʼ ni má xúnuju̱nʼ. 36  Ma̱ngaa ní xákhañun numuu rí mani̱ndxu̱ún xóo ángeles, ga̱jma̱a̱ mani̱ndxu̱ún e̱ji̱i̱n Dios numuu rí nigabi̱ín.* 37  Mú ga̱jma̱a̱ numuu rí bi̱ nikháñun nagabiín, asndu Moisés niʼnirámáʼ rí ndiʼyoo náa xtáʼdu̱u̱ iná tsuwanʼ. Náa Jeobá* niʼthúu̱n ‹Dios ndrígóo Abrahán, Dios ndrígóo Isaac ga̱jma̱a̱ Dios ndrígóo Jacob›. 38  Ikhaa nindxu̱u̱ Dios ndrígu̱ún bi̱ nduya raʼkháa bi̱ nikháñun, ikhaa ndaʼyoo rí xúgíinʼ ikhiin ka̱ʼníí xóó kúwá ruya”. 39  Índo̱ nidxawíín rígi̱, tikhuun bi̱ nusngáa xtángoo nithi: “Maestro, májánʼ nitriʼña̱a̱”. 40  Ga̱jma̱a̱ nánguá nindúún muni̱i̱ itháan graxe̱. 41  Ikhú ikhaa nirajxu̱u̱n: “Náá numuu nu̱tala rí Cristo nindxu̱u̱ a̱ʼdióo David rá. 42  Numuu rí minaaʼ má David niʼthí náa i̱yi̱i̱ʼ ndrígóo Salmos: ‹Jeobá* niʼthúu̱n Tátioʼ: “Araʼwún náa níjniú mújúnʼ 43  asndu índo̱ gáratañájúúnʼ* bi̱ guáʼdáán sia̱nʼ”›. 44  Á mu David naʼthúu̱n Tátá, xú káʼnii gándoo gánindxu̱u̱ a̱ʼdióo xá.” 45  Índo̱ xúgíinʼ xa̱bu̱ kúwá rudxawíín, ikhú ikhaa niʼthún xa̱bi̱i̱: 46  “Tsu̱máá gúni̱ gajmiála bi̱ nusngáa xtángoo, bi̱ nanigu̱u̱nʼ majngruigu̱u̱n ga̱jma̱a̱ xtíñún mbi̱jua̱, ga̱jma̱a̱ rí xa̱bu̱ murajxi̱ín náa xuáá, ga̱jma̱a̱ nandún mutrigi̱i̱n ginuu náa guʼwá rí bi̱ judíos nuxnáá gamajkhu Dios, ma̱ngaa nanigu̱u̱nʼ mutrigi̱i̱n náa itháan gíʼdoo numuu náa ndxa̱a̱. 47  Nundrigú káʼñúnʼ rí guáʼdáá* gu̱ʼú xuáʼa̱, mba̱yu̱u̱ʼ etajkáan* mu mbuñún xa̱bu̱. Ikhiin mumíniiʼ itháan”.

Mbaʼa nota

O “gaʼyee”, “bi̱ naʼthí dí marigá”.
O “xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ nixtáa náa Roma”.
Atayáá glosario, denario.
Atayáá glosario, saduceos.
O “xátujxi̱ín”, “xúya̱a̱”.
Gi̱jyooʼ tséʼthí á mu giʼtáá o giʼnii bi̱ mbayáa̱ a̱ʼgú xuáʼa̱.
O “gátuxi̱ín”, “gúyáa”.
Atayáá glosario, mbiʼi xúgi̱.
O “magabi̱ín”, “mbuya̱a̱”.
O “nitujxi̱ín”, “ndiya̱a̱”.
Atayáá glosario.
Atayáá glosario.
Náa ajngáa griego naʼthí, “ixi̱ náa matasngutámáʼ rajkuáaʼ”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “guʼwún”.
O “eni̱ tsajkuun”.