Rí niʼnirámáʼ Lucas 9:1-62

  • Bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n nundrigú ikha xóo mutaraʼa (1-6)

  • Herodes, naʼniuu tsiánguá ga̱jma̱a̱ numuu Jesús (7-9)

  • Jesús naxníʼtsún mbá 5,000 xa̱bekha (10-17)

  • Pedro naʼthí rí Jesús nindxu̱u̱ Cristo (18-20)

  • Jesús naʼthí rí makhañúu (21, 22)

  • Rí gíʼmaa maʼni mbáa xa̱bi̱i̱ Jesús (23-27)

  • Jesús naʼni mixtiʼkuii (28-36)

  • Naʼni thanuu mbáa dxámá bi̱ gíʼdaa mbáa xa̱bu̱ wéñiiʼ (37-43a)

  • Natanga̱a̱ naʼthí rí makhañúu (43b-45)

  • Xa̱bi̱i̱ nitamijná gakhi̱i̱ mu mbuyáá tsáa gíʼdoo itháan numuu (46-48)

  • “Bi̱ ragíʼdáanʼla sia̱nʼ xtáa ga̱jma̱á nindxa̱la” (49, 50)

  • Mbá xuajen náa kúwá samaritanos táʼdúún gúyáá Jesús (51-56)

  • Xóo ma̱nindxa̱a̱ʼ xa̱bi̱i̱ Jesús (57-62)

9  Ikhú nigímbíin bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n ga̱jma̱a̱ nixnúún tsiakii, ma̱ngaa nixnúún ñajunʼ mu muxkawíin xúgíinʼ xa̱bu̱ wéñiiʼ, ma̱ngaa mu muni̱ thanún bi̱ naʼniún nandii. 2  Ikhú nikuʼmiin mutaraʼa ga̱jma̱a̱ numuu Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios* ga̱jma̱a̱ dí muni̱ thanún bi̱ naʼniún nandii. 3  Niʼthún: “Xúyéʼgua nimbá náa maʼguala, ni ragótiala ni amaʼ náa gajti ganitsu ni má mbújkha̱a̱* ma̱ngaa xúdéʼgua a̱jma̱ edi̱i̱ xtíñála. 4  Índo̱ gáta̱ʼa̱la náa mbá guʼwá, gaguanala ikhí asndu índo̱ gágajnáanʼla maʼgua i̱mba̱ níʼkhá. 5  Á mu náa mbá xuajen tséndriguáanʼla ni má tsédxawanla, índo̱ gágajnáanʼla ikhí guxprígúu yujndaʼ rajkuala mu xúʼko̱ ikhiin mbuyáá dí nini̱”. 6  Ikhú ikhiin nigájnún nigún náa mámbá xuajen, nigún rutaraʼa ajngáa rí májánʼ ga̱jma̱a̱ nigún runi thanún xúgíinʼ bi̱ naʼniún nandii. 7  Índo̱ xa̱bu̱ ñajunʼ Herodes* xtáa raʼtáñajunʼ náa mbayuuʼ Galilea, niʼdxawun xúgíʼ dí xtáa rarígá, ikhú niguanúu tsiánguá. Numuu rí tikhuun nuthi dí Juan nigabi̱i̱* náa majñúnʼ wajinʼ; 8  tikhuun nuthi rí nindxu̱u̱ Elías, ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ nuthi rí mbáa profeta bi̱ nixtáa wájyúuʼ nigabi̱i̱.* 9  Herodes niʼthí: “Ikhúúnʼ nikuʼma rí muturígú edxu̱u̱ Juan, tsáá ñajuunʼ bi̱ nadxun ga̱jma̱a̱ numuu rá.” Ikha jngóo ndiyáʼ mbaʼyoo tsáa nindxu̱u̱. 10  Índo̱ apóstoles nitangiín nitháán Jesús xúgíʼ dí nini̱. Ikhú ikhaa niguwíin wájíʼ ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱ kagui̱i̱n náa xígií jmbuu xuajen Betsaida. 11  Mú xa̱bu̱ nidxawíín náa ni̱jkha̱, ikha jngóo nigún kidxuuʼ. Ikhaa nigruiguíin májánʼ ga̱jma̱a̱ nigíʼdu̱u̱ niʼthún ga̱jma̱a̱ numuu Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios,* ma̱ngaa niʼni thanún bi̱ nandoo káñún. 12  Numuu rí ni̱jkha̱ raʼni wakíʼ, ikha jngóo bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n nixuʼmamijná ga̱jma̱a̱ nitháán: “Aratangawún má xa̱bu̱ mu magún náa xuajen rí tri̱ga̱ mijngii gúyáʼ rí mu̱phu̱ ga̱jma̱a̱ náa maguanún numuu rí mitsínguánʼ kuwáanʼlu”. 13  Mú ikhaa niʼthún: “Guxnu̱u̱n má ikháanʼ rí mu̱phu̱”. Ikhú ikhiin niriʼña̱a̱: “Na̱nguá mbaʼa rí kudáxu̱, káaʼ witsu pan rígá ga̱jma̱a̱ káaʼ a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ kúwá; i̱ndó á mu muʼguá gútsixu rí mu̱phu̱ xúgíinʼ xa̱bu̱ bugi̱”. 14  Numuu rí ikhí nikúwá mbá 5,000 xa̱bekha. Mú ikhaa niʼthún xa̱bi̱i̱: “Guthu̱u̱nla xa̱bu̱ rí matri̱gi̱i̱n mámbá 50”. 15  Ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má nini̱: Nithúún mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ rí matri̱gi̱i̱n. 16  Ikhú niguajthun witsu pan ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ niyejxira̱ʼa̱n mekhuíí ga̱jma̱a̱ niʼtájkáan. Nda̱wa̱á nirujku pan ga̱jma̱a̱ nixnúún xa̱bi̱i̱ mu ikhiin muxnún xa̱bu̱. 17  Ikha jngóo xúgíinʼ nipiʼtsu asndu nigiʼmún. Nda̱wa̱á nirajxi̱i̱ mbá 12 canasta rí nipídu̱únʼ. 18  Nda̱wa̱á, índo̱ Jesús xtáa raʼtájkáan* mbáwíí, ikhú nixuʼmamijná xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ ikhaa nirajxu̱u̱n: “Tsáá ñajunʼ ethi xa̱bu̱ e̱ya̱a̱la ikháanʼ rá.” 19  Ikhiin niriʼña: “Juan bi̱ nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱. Mú eʼwíinʼ nuthi rí nindxa̱a̱ʼ Elías. Ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ nuthi rí mbáa profeta* bi̱ nixtáa nákha wájyúuʼ nigabi̱i̱”.* 20  Ikhaa niʼthún: “Ikháanʼla, tsáá ni̱ndxu̱ʼ e̱tala rá.” Ikhú Pedro niriʼñuu: “Ikháán nindxa̱a̱ʼ bi̱ nikungua̱a̱nʼ* Dios”. 21  Ikhú niʼthún rí xútháán nimbáa, 22  ga̱jma̱a̱ niʼthún xóó: “A̱ʼdióo xa̱biya̱ mbaʼyóoʼ rí mamínuuʼ ga̱jma̱a̱ rí xabuanii xáʼndún gúyáá, mangiin ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ nusngáa xtángoo; ma̱ngaa rí muxiyáa ga̱jma̱a̱ índo̱ gáʼni ajtsú mbiʼi magabi̱i̱”.* 23  Ikhú nigíʼdu̱u̱ niʼthún mbá xúgíinʼ: “Á mu mbáa nandoo mani̱ndxu̱u̱ xa̱bi̱ʼ, ganiñuuʼ raʼni rí nandoo ikhaa, ganiñaminaʼ rí maguma gínáa* ga̱jma̱a̱ xániñuuʼ ra̱ʼkha̱ kidxuʼ. 24  Numuu rí asndu tsáá bi̱ gándoo maʼni kríyaminaʼ, makhañúu, mú bi̱ gákháñuu ga̱jma̱a̱ numuʼ makríya̱a̱ʼ. 25  Numuu rí, dí lá gámbáyúu xa̱bu̱ rí magiʼdoo xúgíʼ dí rígá náa numbaaʼ á mu naʼni gínáminaʼ o naʼnimbátigamínáʼ rá. 26  Á mu mbáa gáti̱yu̱u̱ʼ gáni ga̱jma̱a̱ ajngáa rí na̱tha̱, xúʼko̱ má gáti̱yu̱u̱ʼ A̱ʼdióo xa̱biya̱ kaʼyoo ma̱ngaa índo̱ gáʼkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ tsiakii ndrígóo, ga̱jma̱a̱ tsiakii ndrígóo Anu̱u̱, ga̱jma̱a̱ tsiakii ndrígu̱ún ángeles. 27  Na̱tala gajkhun rí tikhuun bi̱ kúwá gi̱i̱ xákháñún, asndu índo̱ gúyáá Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.* 28  Xúʼko̱ má nirígá. Migiñuʼ mbiʼi nda̱wa̱á dí niʼthí ajngáa rígi̱, nitsimuu náa kúbá gáʼtájkáan ga̱jma̱a̱ Pedro, Juan ma̱ngaa Santiago. 29  Índo̱ xtáa raʼtájkáan, nixtiʼkhuu mbá kayuuʼ inuu ga̱jma̱a̱ xtíñuu niʼni miʼxídiʼ rí asndu nimbiʼi. 30  Ga̱jma̱a̱ nda̱a̱ tsu̱ma̱, nikujmiin a̱jmi̱i̱n xa̱bekha bi̱ xtáa raʼtámíjná gajmíi̱n. Ikhaa nindxu̱u̱ Moisés ga̱jma̱a̱ Elías. 31  Ikhiin mangiin nimbiʼiin ga̱jma̱a̱ nigíʼdi̱i̱ nitamijná ga̱jma̱a̱ numuu rí xóo maʼga̱a̱ Jesús, rí mambanúu náa Jerusalén. 32  Pedro, Juan ga̱jma̱a̱ Santiago ra̱ʼkhá tháán nindúún gúnúʼ, mú índo̱ nindriga̱a̱ májánʼ idún, ikhú ndiyáá rí Jesús ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n xa̱bekha bi̱ wíji̱ gajmíi̱n nimbiʼiin. 33  Índo̱ xa̱bu̱ bugi̱ kúwá ragúun, ikhú Pedro niʼthúu̱n Jesús: “Maestro, ¡ra̱ʼkhá tháán májánʼ dí kuwáanʼxu gi̱i̱! Munixu̱ ajtsú guʼwá xtíin. Mbá maʼni ndrígáaʼ ikháán, i̱mba̱ maʼni ndrígóo Moisés ga̱jma̱a̱ i̱mba̱ maʼni ndrígóo Elías”. Táʼyoo rí xtáa raʼthí. 34  Índo̱ ikhaa kaʼníí xtáa raʼthí, ni̱ʼkha̱ mbá du̱u̱n ga̱jma̱a̱ niruguamíʼíin. Índo̱ gajchún náa awúu̱n du̱u̱n ikhú nimíñúún. 35  Ikhú niwán mbá aʼwá náa awúu̱n du̱u̱n rí niʼthí: “Bugi̱ nindxu̱u̱ A̱ʼdióʼ bi̱ nixtiyáaʼ. Gudxawíínla”. 36  Índo̱ niguámbá niwán aʼwá, i̱ndó Jesús wíji̱ niguanúu. Ikhú xa̱bi̱i̱ túthán nimbáa rí ndiyáá mbiʼi rúʼko̱. 37  Rí i̱mba̱ néjtsuu, índo̱ niguájta̱án náa kúbá, mbaʼin xa̱bu̱ nigájnun gúraʼníí. 38  Ikhú náa majñúnʼ xa̱bu̱ bi̱ mbaʼin, niwán niʼthí mbáa xa̱bu̱: “¡Maestro, natakháñaaʼ rí matambáyíí a̱ʼdióʼ! Mbáwíí a̱ʼdióʼ gúʼdaa. 39  Mbáa giñán xkawi̱i̱ʼ* nigujtuwiin, naʼñuu rí mandxaʼwá. Naʼni rí maguáʼáan ga̱jma̱a̱ rí magajnúu xngaʼá rawuunʼ. Ga̱jma̱a̱ naniñuuʼ asndu índo̱ naguámbóo naʼni gínáa. 40  Nitakáñúún xa̱bia̱a̱ʼ rí muxkri̱ya̱a̱ʼ mú tájmiin”. 41  Ikhú Jesús niʼthún: “¡Xa̱bu̱ ra̱míjíinʼ ñajuanla ga̱jma̱a̱ raguáʼdáá fe! Asndu nguáthá mba̱yu̱u̱ʼ xóó gáxtáá ga̱jma̱á nindxa̱la rá. Asndu nguáthá mba̱yu̱u̱ʼ xóó gáʼngo̱o̱ a̱jkiu̱nʼ gúnila rá. Ayi̱ jcháa gi̱i̱ a̱ʼdiáaʼ”. 42  Índo̱ dxámá xtáa rakuʼmaminaʼ náa Jesús, ikhú xa̱bu̱ wéñiiʼ nida̱a̱’ mbayíʼ dxámá ga̱jma̱a̱ niʼni rí maguáʼáan. Mú Jesús nixprígúu giñán xkawi̱i̱ʼ* ga̱jma̱a̱ niʼni thanuu dxámá, ikhú nixniáan anu̱u̱. 43  Xúgíinʼ niguanún tsiánguá índo̱ ndiyáá tsiakii ndrígóo Dios. Índo̱ xa̱bu̱ kúwá raʼñún tsiánguá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ rí ikhaa naʼni, ikhú niʼthún xa̱bi̱i̱: 44  “Gudxawíín májánʼ ajngáa rígi̱ ga̱jma̱a̱ xámbumala numuu rí A̱ʼdióo xa̱biya̱ mixnájxi̱i̱ náa ñawúúnʼ xa̱bu̱”. 45  Ikhiin na̱nguá nikru̱ʼu̱u̱n rí niʼthí. Numuu rí tákánún makru̱ʼu̱u̱n ga̱jma̱a̱ táʼngo̱o̱ a̱jkiu̱ún gúra̱jxi̱i̱ ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱. 46  Ikhú nitamijná gakhi̱i̱ mu mbuyáá tsáa rí ikhiin gíʼdoo itháan numuu. 47  Índo̱ Jesús ndiʼyoo rí e̱ndxa̱ʼwa̱míjna̱, ikhú ni̱ʼkha̱ kayáa mbáa ada̱ ga̱jma̱a̱ nitsijii náa taphu̱ún 48  ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Bi̱ nagruiguíi ada̱ bugi̱ ga̱jma̱a̱ numuu mbiʼyuʼ nagruigúún ma mangúún, ga̱jma̱a̱ bi̱ nagruigúún ikhúúnʼ nagruiguíi ma bi̱ nikungu̱u̱nʼ ma̱ngaa. Numuu rí bi̱ naʼniminaʼ xóo bi̱ itháan chíʼgíiʼ náa ikháanʼla, buʼko̱ bi̱ itháan gíʼdoo numuu”. 49  Índo̱ Juan niʼdxuun rígi̱, ikhú niʼthúu̱n: “Maestro, ndiya̱a̱xu mbáa xa̱bu̱ naxkawíin giñán xkawi̱i̱nʼ* ga̱jma̱a̱ mbiʼyaaʼ, mú ninimíjna̱xu dí murikháá numuu rí na̱nguá jngruigo̱o̱ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱lú”. 50  Mú Jesús niriʼñuu: “Xúrikháá, numuu rí bi̱ ragíʼdáanʼla sia̱nʼ xtáa ga̱jma̱á nindxa̱la”. 51  Índo̱ nijngiyuu mbiʼi rí Jesús maʼga̱a̱ kiʼyáa mekhuíí, ikhú niraʼwíí maʼga Jerusalén. 52  Ikha jngóo nikuʼmiin xa̱bi̱i̱ magún ginii. Ga̱jma̱a̱ ikhiin nigún ma̱ngaa nitu̱ʼu̱u̱n náa mbá xuajen rí kúwá samaritanos mu muniratáá náa maʼga̱nú. 53  Numuu rí Jesús nandoo maʼga Jerusalén, ikha jngóo xa̱bu̱ Samaria na̱nguá nindúún gúdriguíi. 54  Índo̱ Santiago ga̱jma̱a̱ Juan ndiyáá rígi̱, ikhú nitháán: “Tátá, lá nandaaʼ rí munda̱ʼa̱ rí magajtaa aguʼ mekhuíí mu maʼni gámbíin xáʼ.” 55  Mú Jesús nitanga̱a̱ nixprígúún. 56  Ikhú nigún náa i̱mba̱ xuajen. 57  Índo̱ kúwá ragún kamba̱a̱, ikhú mbáa niʼthúu̱n: “Maʼgá ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ asndu náá má gídxúʼ”. 58  Mú Jesús nigawuuʼ: “Igi̱* guáʼdáá iñúnʼ ga̱jma̱a̱ ñu̱ʼu̱ bi̱ jngrui̱gu̱u̱n rijma̱a̱ guáʼdáá xújúúnʼ, mú A̱ʼdióo xa̱biya̱ asndu ragíʼdoo náa magíʼ edxu̱u̱”. 59  Nda̱wa̱á niʼthúu̱n i̱mba̱a̱ xa̱bu̱: “Ayi̱ mu̱ʼgua̱”. Mú xa̱bu̱ niʼthí: “Tátá, atatsíñúnʼ maʼgáaʼ gádíi anu̱ʼ ginii”. 60  Mú ikhaa niʼthúu̱n: “Atatsíñúúnʼ wajinʼ mudumijnáá. Mú ikháán ayuʼ gárataráʼa náa xúgíʼ xuajen ga̱jma̱a̱ numuu Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.* 61  Ga̱jma̱a̱ i̱mba̱a̱ niʼthúu̱n: “Tátá, maʼgá ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ mú atatsíñúnʼ maʼgáaʼ gátangáwúún bi̱ kúwá náa goʼwóʼ ginii”. 62  Jesús niriʼñuu: “Xa̱bu̱ bi̱ naguajtun arado ga̱jma̱a̱ natanga̱a̱ nayejxi̱ tsudíí xájmaa náa Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.*

Mbaʼa nota

O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.
Náa ajngáa griego naʼthí, “plata”.
Atayáá glosario, Herodes.
O “nitujxi̱i̱”, “ndiʼya̱a̱”.
O “nitujxi̱i̱”, “ndiʼya̱a̱”.
O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.
O “xtáa raʼni tsajkuun”.
O “gaʼyee”, “bi̱ naʼthí dí marigá”.
O “nitujxi̱i̱”, “ndiʼya̱a̱”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “Cristo”.
O “matujxi̱i̱”, “mbaʼya̱a̱”.
O “magu̱ ixi̱ náa rí makhañúu”. Atayáá glosario, ixi̱ náa makhañúu.
O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.
O “giñán guéenʼ”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “giñán tsagaa”.
O “giñán guéenʼ”.
O “egi̱”. Bugi̱ ni̱ndxu̱ún igi̱ mañi̱i̱nʼ.
O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.
O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.