Rí niʼnirámáʼ Marcos 12:1-44

  • Xkri̱da ndrígu̱ún ñumbáá bi̱ nuradíin xa̱bu̱ (1-12)

  • Dios ga̱jma̱a̱ César (13-17)

  • Graxe̱ ga̱jma̱a̱ numuu rí magabi̱ín xa̱bu̱ (18-27)

  • A̱jma̱ kiʼtáñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu (28-34)

  • Lá a̱ʼdióo David nindxu̱u̱ Cristo ráʼ. (35-37a)

  • Tsumáá náa bi̱ nusngáa xtángoo (37b-40)

  • A̱jma̱ mbújkho̱o̱ a̱ʼgú xuáʼa̱ bi̱ gínáa (41-44)

12  Ikhú nigíʼdu̱u̱ nijmuu xkri̱da mu maʼsngáa. Niʼthún: “Mbáa xa̱bu̱ niʼdu uva ga̱jma̱a̱ niʼni gúlóo.* Ma̱ngaa niʼni mbá iñáʼ náa muduunʼ uva ga̱jma̱a̱ nikujxi̱ mbá guʼwá mitsídánʼ.* Ikhú nindu̱ʼu̱u̱n tikhuun xa̱bu̱ rí muñewa̱a̱n mbayuuʼ ga̱jma̱a̱ nigájnuu ni̱jkha̱ mitsínguánʼ. 2  Índo̱ ni̱jkha̱nú mbiʼi, nikungua̱a̱nʼ mbáa ñumbáá ndrígóo náa xa̱bu̱ bi̱ niguanún muñewa̱a̱n mu magu̱u̱ rí nijma̱a̱. 3  Mú ikhiin nirugua̱a̱ ñumbáá ga̱jma̱a̱ nixnáá ma̱ngaa nixuʼma̱a̱ maʼga̱a̱ i̱ndó ñawúunʼ. 4  Bi̱ mbayuuʼ nikungua̱a̱nʼ i̱mba̱a̱ ñumbáá, bugi̱ ma̱ngaa nixnáá náa edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ nitawéñííʼ. 5  Nda̱wa̱á nikuʼmaa i̱mba̱a̱, mú nixiyáa. Ikhú nikuʼmiin mbaʼin, mú tikhuun nixnúún ga̱jma̱a̱ tikhuun niradíin. 6  Mú xóó naguanúu mbawíí bi̱ makuʼmaa, ikhaa nindxu̱u̱ a̱ʼdióo bi̱ itháan nandoo kaʼyoo. Ikha jngóo nda̱wa̱á kayuuʼ nikuʼmaa bugi̱, numuu rí nikumu̱u̱: ‹Mbuyamajkuíí a̱ʼdióʼ›. 7  Índo̱ xa̱bu̱ bi̱ nuñewa̱a̱n mbaaʼ ndiyáá a̱ʼdióo, ikhú nitamijná: ‹Ikhaa bugi̱ bi̱ mbayáa mbaaʼ. Guxíyáalu, mu xúʼko̱ maguanúlú ga̱jma̱a̱ rí magu̱u̱›. 8  Ikhú nirtuwiin, nixiyáa ga̱jma̱a̱ niriya̱a̱ʼ náa rawuunʼ mbaaʼ. 9  Ndiéjunʼ gáʼni bi̱ mbayuuʼ rá. Ma̱ʼkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ magudíin bi̱ nuñewa̱a̱n mbaaʼ ga̱jma̱a̱ maxnún eʼwíinʼ mbaaʼ náa kiʼdu uva. 10  Lá túraxnuu nimbá miʼtsú rí Kiʼnirámáʼ rígi̱: ‹Itsí rí taʼndún gájmúún bi̱ nuni̱ guʼwá, ikhaa rúʼko̱ ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ itsí rí itháan gíʼdoo numuu ráʼ.› 11  Lá túraxnuu náa naʼthí: ‹Rígi̱ ni̱ʼkha̱ náa Jeobá* ga̱jma̱a̱ ikháanʼ nduʼyáá rí mitsaanʼ nindxu̱u̱›”. 12  Numuu rí xa̱bu̱ sia̱nʼ ndiyáá rí xtáa raʼthí ga̱jma̱a̱ numún ikhiin índo̱ nijmuu xkri̱da ikha jngóo nindúún murtuwiin, mú nimíñúún kuñúún xa̱bu̱ ikha jngóo niniña̱a̱nʼ ga̱jma̱a̱ nigúun. 13  Ikhú nixungui̱i̱nʼ tikhuun fariseos ga̱jma̱a̱ xa̱bi̱i̱ Herodes mu mbuyáʼ xóo murtuwiin ga̱jma̱a̱ rí naʼthí. 14  Índo̱ niguánú xa̱bu̱ bugi̱, nitháán: “Maestro, ndu̱ya̱a̱xu dí naratá má xúʼko̱ rí gajkhun. Tsétayáʼ maguanáaʼ májánʼ gajmiáanʼ xa̱bu̱, ma̱ngaa tsétayáá xóo kiejxu̱u̱n xa̱bu̱, narasngáa kambo̱o̱ Dios xó má gíʼmaa. Lá májánʼ rí muxna̱a̱xu̱ mbújkha̱a̱ César,* o na̱nguá dxe̱ʼ. 15  Ma̱ndoo muxna̱a̱xu̱, o na̱nguá dxe̱ʼ.” Índo̱ ikhaa ndiʼyoo rí nuníí eni̱i̱, ikhú niʼthún: “Ndíjkha rí xígi̱ eniuʼla rá. Aguwaʼ kuya̱la mbá denario* mu mba̱yo̱o̱”. 16  Ikha jngóo niguwáʼ kuñu̱u̱, ikhú ikhaa niʼthún: “Tsáá xtiʼkhuu ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu ka̱ma gi̱i̱ rá.” Ikhiin niriʼña: “Ndrígóo César”. 17  Ikhú Jesús niʼthún: “Guxna̱a̱la César rí kaʼyoo má César, mú guxna̱a̱ Dios rí kaʼyoo má Dios”. Ga̱jma̱a̱ ikhiin niguanún tsiánguá ga̱jma̱a̱ numuu rí niʼthí. 18  Ikhú niguwáʼ saduceos,* bi̱ nuthi rí xágabi̱ín* xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ nirajxi̱i̱: 19  “Maestro, Moisés niniñuuʼ mbá i̱yi̱i̱ʼ náa naʼthí rí á mu mbáa xa̱bu̱ nakháñuu, naniñuuʼ a̱ʼgiu̱u̱ ga̱jma̱a̱ tágiʼdiin e̱ji̱n, giʼtio̱o̱* gíʼmaa mbayáa̱ a̱ʼgiu̱u̱ mu maxniúu e̱ji̱n. 20  Nikúwá mbá juwiin xa̱bu̱ bi̱ kaníkhiin, bi̱ giʼnii ndiyáa a̱ʼgu̱ mú nikháñuu ga̱jma̱a̱ tágiʼdiin e̱ji̱n. 21  Bi̱ maʼni a̱jmi̱i̱n ndiyáa̱ a̱ʼgú xuáʼa̱, mú nikháñuu ma̱ngaa ga̱jma̱a̱ tágiʼdiin e̱ji̱n. Ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má nigíʼnuu bi̱ maʼni ajtsíin ma̱ngaa. 22  Nimbáa bi̱ mbá juwiin tágiʼdiin e̱ji̱n. Nda̱wa̱á, nikháñuu a̱ʼgu̱ ma̱ngaa. 23  Índo̱ gágabi̱ín,* tsáá dí ikhiin gáyáa a̱ʼgu̱ rá. Numuu dí mbá juwiin nikúwá gajmiún”. 24  Jesús niriʼñúún: “Tséya̱a̱ dí etha jáanla. Numuu dí tséya̱a̱ rí naʼthí náa Kiʼniraʼmáʼ ni má tsiakii ndrígóo Dios. 25  Numuu rí índo̱ gágabi̱ín náa majñúnʼ wajinʼ, xa̱bekha xúnigu̱nʼ ga̱jma̱a̱ gu̱ʼu̱ xúnuju̱nʼ, numuu rí mani̱ndxu̱ún xóo ángeles bi̱ kúwá mekhuíí. 26  Ga̱jma̱a̱ numuu rí magabiín* bi̱ nikháñun, lá túraxnuu rí niʼnirámáʼ Moisés náa naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu xtáʼdu̱u̱ iná tsuwanʼ ráʼ. Náa Dios niʼthúu̱n: ‹Ikhúúnʼ nindxu̱ʼ Dios ndrígóo Abrahán, Dios ndrígóo Isaac ga̱jma̱a̱ Dios ndrígóo Jacob›. 27  Ikhaa nindxu̱u̱ Dios ndrígu̱ún bi̱ nduya raʼkháa bi̱ nikháñun. Tséya̱a̱ dí etha jáanla”. 28  Niguáʼnu tikhuun bi̱ nusngáa xtángoo, mbáa dí ikhiin niʼdxuun rí nithi, índo̱ ndiʼyoo rí májánʼ niriʼña̱a̱ Jesús, ikhú nirajxu̱u̱: “Xú káʼnii kiʼtáñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu rá.” 29  Jesús niriʼñuu: “Timbá nindxu̱u̱: ‹Xa̱bu̱ Israel, gudxawíínla. Jeobá* Dios ndrígúlú nindxu̱u̱ mbáwíi Jeobá.* 30  Gaʼndaaʼ xtayáá Jeobá* Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkia̱a̱nʼ,* ga̱jma̱a̱ xúgíʼ xóo nindxa̱a̱ʼ* ga̱jma̱a̱ xúgíʼ ku̱ma̱ ndrígáaʼ›. 31  Rí maʼni a̱jma̱ nindxu̱u̱ rígi̱: ‹Gaʼndaaʼ xtayáá xa̱bu̱ numba ga̱jma̱a̱ʼ xó má eyaaʼ xtayaminaʼ ikháán›. Nda̱a̱ i̱mba̱ kiʼtáñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu xóo a̱jma̱ rígi̱”. 32  Ikhú bi̱ naʼsngáa xtángoo niʼthí: “Májánʼ nitriʼña̱a̱ Maestro, gajkhun dí nirathá: ‹Mbáwíí má ikhaa, nda̱wa̱a̱ i̱mba̱a̱ xóo ikhaa›. 33  Ga̱jma̱a̱ rí maʼndaaʼ xtayáá ga̱jma̱a̱ mbá xúgíʼ a̱jkia̱a̱nʼ, ga̱jma̱a̱ mbá xúgíʼ ku̱ma̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ mbá xúgíʼ tsiakii ndrígáaʼ, ma̱ngaa rí maʼndaaʼ xtayáá xa̱bu̱ numba ga̱jma̱a̱ʼ xó má eyaaʼ xtayaminaʼ, gíʼdoo itháan numuu ki xóo xúgíʼ tsigijñaʼ rí najuixnájxi̱”.* 34  Índo̱ Jesús ndiʼyoo rí májánʼ niriʼña̱a̱, ikhú niʼthúu̱n: “Na̱nguá xtaa mitsínguánʼ náa naʼtáñajunʼ Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.* Ikhú nímba̱a̱ nánguá nindoo gárajxu̱u̱. 35  Mú Jesús niʼsngáa má xúʼko̱ náa guʼwá rí nduyamajkuíí Dios, nirajxu̱u̱n: “Náá numuu rí bi̱ nusngáa xtángoo nuthi rí Cristo nindxu̱u̱ a̱ʼdióo David rá. 36  Espíritu santo* niʼni rí David maʼthí: ‹Jeobá* niʼthúu̱n Tátioʼ: “Araʼwún náa níjniú mújúnʼ asndu índo̱ gáratañájúúnʼ bi̱ guáʼdáán sia̱nʼ”›. 37  Á mu David naʼthúu̱n Tátá, xú káʼnii gándoo gánindxu̱u̱ a̱ʼdióo xá.” Ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ mbaʼin ninigu̱u̱nʼ rí naʼsngáa. 38  Índo̱ xtáa raʼsngáa niʼthún: “Tsu̱máá gúni̱ gajmiála bi̱ nusngáa xtángoo, bi̱ nanigu̱u̱nʼ majngruigu̱u̱n ga̱jma̱a̱ xtíñún mbi̱jua̱, ga̱jma̱a̱ rí xa̱bu̱ murajxi̱ín náa xuáá, 39  ga̱jma̱a̱ nandún mutrigi̱i̱n ginuu náa guʼwá rí bi̱ judíos nuxnáá gamajkhu Dios, ma̱ngaa nanigu̱u̱nʼ mutrigi̱i̱n náa itháan gíʼdoo numuu náa ndxa̱a̱. 40  Nundrigú káʼñúnʼ rí guáʼdáá* gu̱ʼú xuáʼa̱, mba̱yu̱u̱ʼ etajkáan* mu mbuñún xa̱bu̱. Ikhiin mumíniiʼ itháan”. 41  Ikhú nigi̱ʼi̱ ga̱jma̱a̱ niyejxi̱ náa najti mbújkha̱a̱ dí mitsúʼkháan, ndiʼyoo xú káʼnii xa̱bu̱ nundri̱ya̱ʼ mbújkha̱a̱ ikhí, mbaʼin xa̱bu̱ bi̱ guáʼdáá nundri̱ya̱ʼ mbaʼa mbújkha̱a̱. 42  Ikhú ni̱ʼkha̱ mbáa a̱ʼgú xuáʼa̱ gínáa ga̱jma̱a̱ nigruiʼyáʼ a̱jma̱ mbújkha̱a̱ dí rambáa numuu.* 43  Ikhaa nindxaʼwún xa̱bi̱i̱, ikhú niʼthún: “Na̱tala gajkhun rí a̱ʼgú xuáʼa̱ gínáa bugi̱, nigruiʼyáʼ itháan mbújkha̱a̱ ki xóo eʼwíinʼ. 44  Numuu rí xúgíinʼ ikhiin nixna rí napídu̱ún eni̱, mú a̱ʼgú xuáʼa̱ maski ajndu migínáa, nigruiʼyáʼ xúgíʼ, xúgíʼ rí gíʼdoo mu maxtáa ga̱jma̱a̱”.

Mbaʼa nota

O “kúrráa”.
O “torre”.
Atayáá glosario.
O “xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ nixtáa náa Roma”.
Atayáá glosario, denario.
Atayáá glosario, saduceos.
O “xátujxi̱ín”, “xúya̱a̱”.
Gi̱jyooʼ tséʼthí á mu giʼtáá o giʼnii bi̱ mbayáa̱ a̱ʼgú xuáʼa̱.
O “gátujxi̱ín”, “gúya̱a̱”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “matujxi̱ín”.
Atayáá glosario.
Atayáá glosario.
Atayáá glosario.
O “ámiaaʼ”.
O “alma”. Atayáá glosario, alma.
O “mbá tsigijñaʼ rí nakarámáʼ o xujkhúʼ bi̱ najuixnájxi̱i̱n”.
O “Reino ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios.
O “xi̱ʼ kaʼwu”, “tsiakii ndrígóo Dios”. Atayáá glosario, espíritu santo.
Atayáá glosario.
Náa ajngáa griego naʼthí, “rí nindxu̱u̱ guʼwún”.
O “eni̱ tsajkuun”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “a̱jma̱ leptón”. Atayáá glosario, leptón.