Rí niʼnirámáʼ Marcos 6:1-56

  • Jesús túndriguíi náa xuajñuu (1-6)

  • Bi̱ Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n nundrigú ikha xóo mutaraʼa (7-13)

  • Nakháñuu Juan bi̱ nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱ (14-29)

  • Jesús naxníʼtsún mbá 5,000 xa̱bekha (30-44)

  • Ni̱jkha̱ kruámuuʼ náa inuu iyaʼ (45-52)

  • Naʼni thanún mbaʼin náa Genesaret (53-56)

6  Ikhú ikhaa nigájna̱a̱ ikhí, ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱a̱ náa xuajñuu ma̱ngaa ni̱jkha̱ gajmíi̱n xa̱bi̱i̱. 2  Índo̱ niʼni sábado* ikhaa nigíʼdu̱u̱ niʼsngáa náa guʼwá rí bi̱ judíos nuxnáá gamajkhu Dios, ga̱jma̱a̱ mbaʼin bi̱ nidxawíín niʼniún tsiánguá ga̱jma̱a̱ niraximíjna̱: “Náá ni̱ʼkha̱ xúgíʼ rí najmañuu xa̱bu̱ bugi̱ rá. Náá numuu nikhánáá ku̱ma̱ rígi̱ xá. Náá numuu rí najmaa naʼni milagro rígi̱ xá. 3  Lá raʼkháa xa̱bu̱ bugi̱ bi̱ naʼtóo ixi̱ ráʼ. Lá raʼkháa a̱ʼdióo María, ndxájuu Santiago, José, Judas, Simón ga̱jma̱a̱ gua̱ʼti̱i̱n wa̱ʼxa̱ʼ kúwá gi̱i̱ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱lú xáʼ.” Ga̱jma̱a̱ rígi̱ niʼni rí xúnimbu̱u̱n kuyáá Jesús. 4  Mú Jesús niʼthún: “Mbáa profeta* nuni̱ mba̱a̱ asndu náá, mú náa xuajñuu na̱nguá, ni má náa a̱ngui̱i̱n, ni má náa goʼwóo”. 5  Ikha jngóo táʼni nimbá milagro ikhí. I̱ndó niʼni thanún tikhuun bi̱ naʼniún nandii índo̱ nitámáʼ ñawúunʼ náa ikhiin. 6  Asndu niʼniuu tsiánguá índo̱ ndiʼyoo rí xa̱bu̱ na̱nguá guáʼdáá fe. Ikhú ni̱jkha̱ gáʼsngáa náa xuajen majkhaʼ rí tri̱ga̱ rawuunʼ. 7  Ikhú Jesús nigímbíin bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n ga̱jma̱a̱ majmi̱i̱n nikuʼmiin magún, ma̱ngaa nixnúún ñajunʼ rí muxkawíin giñán xkawi̱i̱nʼ.* 8  Ma̱ngaa niʼthún rí xúyegúúnʼ nimbá, i̱ndó garóti. Ni xúdégún gaʼwúún ni amaʼ náa kajti ganitsu ni mbújkha̱a̱* rí kajti náa xtíin dí naxtoʼóo smídún. 9  Niʼthún rí majngrúʼún raxtúún* mú xúdá gágún a̱jma̱ edi̱i̱ xtíñún. 10  Ma̱ngaa niʼthún: “Índo̱ gáta̱ʼa̱la náa mbá guʼwá, gaguanála ikhí asndu índo̱ gágajnála maʼgua i̱mba̱ níʼkhá. 11  Á mu náa mbá xuajen tséndriguáanʼla ni má tsédxawanla, índo̱ gágajnáanʼla ikhí, guxprígúu yujndaʼ rajkuála mu xúʼko̱ ikhiin mbuyáá dí nini̱”. 12  Ikhú nigíʼdi̱i̱ nigún ga̱jma̱a̱ nitaruʼúún xa̱bu̱ rí ndayóoʼ mata̱nga̱a̱ a̱jkiu̱ún, 13  nixkawíin mbaʼin xa̱bu̱ wéñiiʼ ga̱jma̱a̱ nixtajmiin aceite bi̱ naʼniún nandii mu maʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún. 14  Índo̱ rey Herodes* niʼdxawun rígi̱, numuu rí asndu náá niwán ri̱go̱o̱ ga̱jma̱a̱ numuu Jesús, ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ nuthi: “Juan bi̱ nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱ ni̱ga̱bi̱i̱* náa majñúnʼ wajinʼ, ikha jngóo najmaa naʼni milagro”. 15  Mú eʼwíinʼ nuthi: “Nindxu̱u̱ Elías”, ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ nuthi: “Nindxu̱u̱ mbáa profeta xó má bi̱ nikúwá nákha wájyúuʼ”. 16  Índo̱ Herodes niʼdxawun ga̱jma̱a̱ numuu Jesús, niʼthí: “Nindxu̱u̱ Juan bi̱ ikhúúnʼ nirígú edxu̱u̱, ni̱ga̱bi̱i̱”.* 17  Herodes nikuʼma rí muxudaaʼ Juan náa guʼwá e̱jua̱nʼ ma̱ngaa niruʼwa̱a̱ ga̱jma̱a̱ cadena ga̱jma̱a̱ numuu Herodías, a̱ʼgiu̱u̱ ndxájuu bi̱ mbiʼyuu Filipo. Numuu dí Herodes ndiyáa a̱ʼgu̱ buʼko̱, 18  ikha jngóo Juan nixtáa raʼthúu̱n Herodes: “Xándoo maraʼdaa a̱ʼgiu̱u̱ ndxájuaaʼ”. 19  Ikha jngóo Herodías niyéjxi̱i̱ sia̱nʼ ga̱jma̱a̱ nindoo maxíyáa, mú na̱nguá xóo maʼni, 20  numuu dí Herodes namíñuu kaʼyoo Juan. Ikhaa ndaʼyoo rí nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ naʼni rí májánʼ ga̱jma̱a̱ rí nindxu̱u̱ xa̱bi̱i̱ Dios ga̱jma̱a̱ nañewu̱u̱n. Mámbá rí naʼdxun rí naʼthí naguanúu tsiánguá, nánguá eʼyoo dí maʼni, maski má xúʼko̱, nanigu̱u̱ʼ maʼdxun rí naʼthí. 21  Mú ni̱jkha̱nú mbiʼi, Herodes niʼni mbá ndxa̱a̱ numuu dí nirámáaʼ tsiguuʼ, ikhú niʼthún magún xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ gíʼdiin ma̱ngaa bi̱ nutañajúúnʼ soldados, ga̱jma̱a̱ bi̱ guáʼdáá numún náa Galilea. 22  Ikhú nito̱ʼo̱o̱ wáxioo Herodías ga̱jma̱a̱ niʼsia, índo̱ Herodes gajmíi̱n xa̱bu̱ bi̱ kúwá rupiʼtsu ikhí ndiyáá rígi̱, ninigu̱u̱nʼ wéñuuʼ. Ikha jngóo rey niʼthúu̱n wáxá: “Atando̱ʼo̱ʼ asndu ndiéjunʼ má rí nandaaʼ ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ maxna̱a̱ʼ”. 23  Asndu nixná ajngóo: “Maxna̱a̱ʼ asndu ndiéjunʼ má gáʼndaaʼ, asndu mbá ta̱pha̱ náa natañájunʼ”. 24  Ikhú wáxá ni̱jkha̱ gárajxu̱u̱ ru̱dúu̱: “Dí gánda̱ʼa̱”. Ikhú ru̱dúu̱ niriʼñuu: “Edxu̱u̱ Juan bi̱ nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱”. 25  Núkhu wáxá nitanga̱a̱ ragáyúu náa xtáa rey ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Nandoʼ rí xúgi̱ má maraxnu̱ʼ edxu̱u̱ Juan bi̱ nakumíinʼ iyááʼ xa̱bu̱ náa mbá pájxua̱a̱”.* 26  Índo̱ rey niʼdxuun rígi̱ nixtáa gíná wéñuuʼ, mú maski má xúʼko̱, ikhaa nindoo maʼnimbánuu ajngóo dí niʼthí náa inún xa̱bu̱ bi̱ kúwá ikhí.* 27  Ikha jngóo núkhu má rey nikuʼmaa mbáa bi̱ nañewu̱u̱n rí ma̱ʼkha̱ kayóo edxu̱u̱ Juan. Ikhú ikhaa ni̱jkha̱ náa guʼwá e̱jua̱nʼ gárujturígú edxu̱u̱, 28  ni̱ʼkha̱a̱ kayóo náa mbá pájxua̱a̱. Ikhú nixnúu wáxá, ga̱jma̱a̱ wáxá nixnáa ru̱dúu̱. 29  Índo̱ xa̱bi̱i̱ Juan nidxawíín rígi̱, niguwáʼ gúriya̱a̱ʼ xuyuuʼ, ga̱jma̱a̱ nigúun kuñu̱u̱n náa iñá wajinʼ. 30  Apóstoles ndrígio̱o̱ Jesús nigimbíin ga̱jma̱a̱ nitháán xúgíʼ rí nini̱ ga̱jma̱a̱ rí nisngáa. 31  Ga̱jma̱a̱ ikhaa niʼthún: “Aguwaʼ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ, guʼgua̱ i̱ndó ikháanʼlú náa ndawi̱i̱n xa̱bu̱ mu mbuya̱a̱xala mbá xngaa”. Numuu rí mbaʼin xa̱bu̱ naguwáʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ nagúun rí asndu tséguaphiin muphiʼtsu. 32  Ikha jngóo nitsimún náa barco mu magún mitsínguánʼ náa ma̱ndoo makuwá ndajkuíin. 33  Mú xa̱bu̱ ndiyáá xóo nigún ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ nidxawíín ma̱ngaa. Ikha jngóo xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xúgíʼ xuajen nigún rajkúún ga̱jma̱a̱ itháan wapha niguánu. 34  Índo̱ nigajtaa náa barco, ndiʼñún mbaʼin xa̱bu̱, nigáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼñún, numuu rí ni̱ndxu̱ún xóo mugu̱ bi̱ nda̱wa̱a̱ báxtúu ndrígu̱ún. Ikhú mbaʼa dí nigíʼdu̱u̱ niʼsngúún. 35  Numuu dí wakíʼ má, xa̱bi̱i̱ nixuʼmamijná ga̱jma̱a̱ nitháán: “Mitsínguánʼ kuwáanʼlu ga̱jma̱a̱ wakíʼ má. 36  Aratangawún má xa̱bu̱ mu magún gútsi rí mu̱phu̱ náa xuáá ga̱jma̱a̱ náa xuajen majkhaʼ rí tri̱ga̱ mijngii”. 37  Mú ikhaa niʼthún: “Guxnu̱u̱n má ikháanʼ rí mu̱phu̱”. Ikhú ikhiin nitháán: “Lá nandaaʼ muʼguá gútsixu mbá 200 denario* pan mu mu̱phu̱ xáʼ.” 38  Ikhaa niʼthún: “Nguáthá pan kudala rá. Aʼgua̱ gúya̱a̱”. Índo̱ nitangi̱i̱n nitháán: “Witsu pan ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ”. 39  Ikhú niʼthún xa̱bu̱ rí matri̱gi̱i̱n mámbá nguéjmi̱i̱n náa rajxa̱. 40  Ikha jngóo nitri̱gi̱i̱n mámbá 100 ga̱jma̱a̱ mámbá 50. 41  Ikhú niguajthun witsu pan ga̱jma̱a̱ a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ, niyejxira̱ʼa̱n mekhuíí ga̱jma̱a̱ niʼtájkáan. Ikhú nikuíʼtáa pan ga̱jma̱a̱ nixnúún xa̱bi̱i̱ mu ikhiin muxnún xa̱bu̱. Ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má ni’ni gajmíi̱n a̱jmi̱i̱n e̱gi̱ʼ ma̱ngaa. 42  Mbá xúgíinʼ xa̱bu̱ nipiʼtsu asndu nigiʼmún. 43  Nda̱wa̱á nirajxi̱i̱ mbá 12 canasta náa kajti xuíʼtóo pan ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ rí nipídu̱únʼ. 44  Naʼni mbá 5,000 xa̱bekha bi̱ nipiʼtsu. 45  Índo̱ ikhaa kaʼnííʼ xtáa raʼtángawún xa̱bu̱, ikhú mbá nacha̱, niʼni rí xa̱bi̱i̱ matsimún náa barco mu makidiin náa i̱mba̱ ridoo náa xígií Betsaida. 46  Índo̱ niguámbóo niʼtángawún, ikhú nitsimuu náa kúbá gáʼtájkáan.* 47  Índo̱ niʼni kríná, barco na̱jkha̱ má náa tapo̱o̱ lamáa, mú Jesús niguanúu mbáwíi. 48  Ikhú ndiʼyoo rí ikhiin naʼniún gakhi̱i̱ magún kuñu̱u̱n barco numuu dí gakhi̱i̱ exnúu giñánʼ náa egún. Índo̱ na̱jkha̱ rajtsi* ni̱jkha̱ kruámuuʼ náa inuu lamáa mu maʼga náa egún, nikumu̱u̱ rí manújngoo ragui̱i̱n. 49  Índo̱ ndiyáá rí na̱ʼkha̱ kruámuuʼ náa lamáa, ikhú nindxa̱ʼwa̱míjna̱: “¡Nindxu̱u̱ mbáa tsiʼyoo!”. Ga̱jma̱a̱ nigíʼdi̱i̱ nindxa̱ʼwa̱skhá, 50  numuu rí xúgíinʼ ndiyáá ga̱jma̱a̱ nimíñúún. Mú ikhaa niʼthún: “¡Gakhi̱i̱ a̱jkia̱la gúni̱! Xámiñala, ikhúúnʼ eʼkhá”. 51  Ikhaa nitsimuu gajmíi̱n náa barco ga̱jma̱a̱ ikhú niwi̱ji̱i̱ raxnúu giñánʼ. Índo̱ ndiyáá rígi̱, niʼniún tsiánguá, 52  numuu dí ikhiin tájmiin gákru̱ʼu̱u̱n milagro dí nirígá ga̱jma̱a̱ numuu pan, ikha jngóo náa a̱jkiu̱ún xóó tséʼngo̱o̱ gákru̱ʼu̱u̱n. 53  Nda̱wa̱á rí nikidiin náa lamáa niguánú náa xuajen Genesaret ga̱jma̱a̱ niruʼwajma barco náa mijngii ikhí. 54  Mú índo̱ niguájtaa náa barco, xa̱bu̱ nininuʼwiinʼ Jesús. 55  Ikhú nigáñun nigún gúthún xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa mbaaʼ rúʼko̱ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ nigún kudiin ga̱jma̱a̱ xiawoo bi̱ naʼniún nandii. Náa nudxawíín rí xtáa, ikhí egún. 56  Ikha jngóo asndu xú káʼnii má xuajen náa nato̱ʼo̱o̱, xa̱bu̱ nagún kudiin bi̱ naʼniún nandii náa xuáá ga̱jma̱a̱ nutakáñíí rí maniñúúnʼ murajtuun rawuunʼ xtíñuu, ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ bi̱ nurajtuun, naʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún.

Mbaʼa nota

Atayáá glosario, sábado.
O “gaʼyee”, “bi̱ naʼthí dí marigá”.
Náa ajngáa griego naʼthí “giñán tsagiin”. Atayáá glosario, xa̱bu̱ wéñiiʼ.
Náa ajngáa griego naʼthí, “cobre”.
O “chádún”.
Atayáá glosario, Herodes.
O “nitujxi̱i̱”, “ndiʼya̱a̱”.
O “nitujxi̱i̱”, “ndiʼya̱a̱”.
O “xújxua̱a̱”.
O “bi̱ trigi̱i̱n náa mesa”.
Atayáá glosario, denario.
O “gáʼni tsajkuun”.
Náa ajngáa griego naʼthí, “cuarta vigilia”, rígi̱ naʼni xóo mbá las 3 rí miʼcha̱ asndu mbá las 6 rí miʼcha̱.