Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

CAPÍTULO 15

Xóo gáta̱ya̱a̱ “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rá.

Xóo gáta̱ya̱a̱ “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rá.

“Mámbáa xa̱bu̱ [...] gaʼyoo rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱ rí naʼni.” (ECLESIASTÉS 3:13.)

1-3. a) Xú káʼnii eyáá ñajunʼ mbaʼin xa̱bu̱ rá. b) Ndiéjunʼ eʼthí náa Biblia ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ, ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gúʼyáá náa capítulo rígi̱ rá.

MBIʼI xúgi̱, mbaʼin xa̱bu̱ nduyáá ñajunʼ xóo mbá dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ rí mingíjyúuʼ wéñuʼ. Mámbá mbiʼi tsínigu̱nʼ ñajunʼ rí nuni ma̱ngaa nakumu̱ún dí ndajyúuʼ wéñuʼ mbiʼi. Mú nda̱a̱ numuu mundxaʼwamíjna̱ xúʼko̱ kaʼnii. Ma̱ndoo muxkamaa rí mambáñun mu muni májánʼ ñajunʼ ndrígu̱ún ga̱jma̱a̱ rí manigu̱u̱nʼ.

2 Náa Biblia naʼthí rí májánʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí matiejunʼ gakhii. Naʼthí rí ñajunʼ ga̱jma̱a̱ rí makánáʼ nindxu̱u̱ májánʼ wéñuʼ. Xúʼko̱ niʼnirámáʼ Salomón: “Mámbáa xa̱bu̱ gakuiʼtsu ga̱jma̱a̱ gaga̱a̱n ga̱jma̱a̱ gaʼyoo rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱ rí naʼni. Ikhaa rúʼko̱ rí naxnáá Dios” (Eclesiastés 3:13). Jeobá nandoo kaʼyulú wéñuʼ ga̱jma̱a̱ nandoo rí májánʼ náa ikháanʼ, nandoo rí maʼdxulú ga̱jma̱a̱ ñajunʼ ndrígúlú ga̱jma̱a̱ rí manigulúʼ rí nakánulúʼ ikhí. Á mu najmañulúʼ nduʼyáá ñajunʼ xó má eʼyoo Dios, ga̱jma̱a̱ nuniʼñánʼ maxnúlúʼ ikha, maʼni rí ma̱ndoo kaʼyulú má xúʼko̱ (atraxnuu Eclesiastés 2:24; 5:18).

3 Náa capítulo rígi̱ gúʼyáá a̱jkhu̱ graxe̱: Xú káʼnii eʼni mbáa cristiano mu mbaʼyoo “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱ rí naʼni” rá. Náa biʼyaa ñajunʼ dí ragíʼmaa maʼni xá. Xú káʼnii gándoo maʼni mbríguu ñajunʼ ndrígóo ga̱jma̱a̱ rí maʼni ñajuunʼ Dios xá. Ga̱jma̱a̱ náa biʼyaa ñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu rí maʼni xá. Mú, ginii guʼthá ga̱jma̱a̱ numún a̱jmi̱i̱n bi̱ nuñajunʼ májánʼ wéñuʼ: Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesucristo.

BI̱ NAÑAJUNʼ MÁJÁNʼ WÉÑUʼ GA̱JMA̱A̱ BI̱ NAMBÁYÚU

4, 5. Xú káʼnii eʼthí Biblia rí Jeobá nanigu̱u̱ʼ wéñuʼ mañajunʼ rá.

4 Jeobá nindxu̱u̱ bi̱ Nañajunʼ májánʼ wéñuʼ. Náa Génesis 1:1 naʼthí: “Nákha ginii Dios niʼni mekhu ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ”. Nda̱wa̱á dí niguámbóo niʼni dí rígá náa numbaaʼ, ndiʼyoo rí ‹májánʼ wéñuʼ› xúgíʼ rí niʼni (Génesis 1:31). Xóo muʼthá, ra̱ʼkhá tháán ninigu̱u̱ʼ ñajunʼ rí niʼni. Xúʼko̱, ‹Dios bi̱ gagi› ra̱ʼkhá tháán nidxuu ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rí niʼni (1 Timoteo 1:11).

5 Jeobá nanigu̱u̱ʼ wéñuʼ mañajunʼ; rí asndu nditháan tségiʼi wíí. Ikha jngó, nda̱wa̱á rí niʼni má mba̱yu̱ʼ tsiguʼ rí niguámbá niguma xúgíʼ dí rígá náa numbaaʼ, Cristo niʼthí: “Asjndo xuguiʼ nañajun Tateʼ” (Juan 5:17). Mú, ndiéjunʼ nixtáa raʼni Anu̱u̱ xá. Asndu mekhuíí xtáa rañewu̱u̱n xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ naxnúún ikha. Ma̱ngaa, ‹niʼni mbá rí nuxi̱ʼ›: Cristianos bi̱ kaxtaʼwíin ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu, bi̱ mutañajunʼ gajmiún Jesús mekhuíí (2 Corintios 5:17). Nimbá míʼtsú tséniñuuʼ rañajunʼ mu maʼnimbánuu rí niʼthí ga̱jma̱a̱ numún xa̱bu̱, rí bi̱ nandún kuyáá makuwá kámuu mbiʼi náa mbá numbaaʼ nuxi̱ʼ (Romanos 6:23). Ga̱jma̱a̱ rí xúgi̱ xtáa gagi wéñuʼ, numuu rí niʼngo̱o̱ niʼni rí mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱ mudxawíín ga̱jma̱a̱ numuu Reino ndrígóo, rí magún kanuu náa ikhaa ga̱jma̱a̱ muriʼkhumijná mu ikhaa maʼndoo kaʼñún (Juan 6:44).

6, 7. Xú káʼnii májánʼ xkri̱da nigíʼ Jesús ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rá.

6 Asndu nákha wajyúúʼ, Jesús nigíʼ mbá májánʼ xkri̱da rí nañajunʼ májánʼ wéñuʼ. Nákha xóó tséʼkha̱ náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ ninindxu̱u̱ bi̱ “nañajunʼ májánʼ wéñuʼ” bi̱ nijmiuu Jeobá mu maʼniriyaʼ “xúgíʼ dí rígá mekhuíí ga̱jma̱a̱ dí rígá náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ” (Proverbios 8:22-31; Colosenses 1:15-17). Ga̱jma̱a̱ índo̱ nixtáa náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ tániñuuʼ ranindxu̱u̱ mbáa bi̱ nañajunʼ májánʼ wéñuʼ. Asndu nákha chíʼgíʼ nijmañuu maʼni guʼwá, ga̱jma̱a̱ nijmaʼniiʼ xóo “tsi naʼto ixi” (Marcos 6:3). * Garmáʼáan a̱jkiu̱lú rí nákha ikhú nda̱a̱ ajua̱nʼ rí mutu ga̱jma̱a̱ ixi̱ ní má ajua̱nʼ rí na̱ʼkhu̱u̱ aguʼ. Ñajunʼ rúʼko̱ ndayóoʼ matani xúgíʼ ga̱jma̱a̱ ñawáanʼ, mingíjyúuʼ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ ndayóoʼ tsiakii. Lá nundxaʼwamíjná xú káʼnii Jesús na̱jkha̱ gáyáʼ ixi̱, mbáa ikhaa má erujtu ga̱jma̱a̱ naxmájtaa asndu náa ndayóoʼ majmuu xáʼ. Ga̱jma̱a̱ rí nda̱wa̱á naʼtóo mu majmuu náa naʼni guʼwá, náa nagruaʼa xkrugua o naʼni i̱ʼwáʼ rí majmaa xáʼ. Ikhaa ndaʼyoo májánʼ rí índo̱ natani májánʼ mbá ñajunʼ nadxuu a̱jkia̱nʼ.

7 Jesús ma̱ngaa niʼni tsiakimínáʼ wéñuʼ mu maʼnimbánuu ñajunʼ rí nigiʼdoo. Mbá ajtsú tsiguʼ tikhu niʼni ñajunʼ rí gíʼdoo wéñuʼ numuu. Nindoo maʼthúún mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱, ikha jngó nijmuu májánʼ mbiʼi, nigixi̱i̱ miʼcha̱ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ niñajunʼ asndu mbruʼun (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). Ni̱jkha̱ náa “mba xugui xuajin ri mbaʼo gajma xuajin ri lakin raʼsjnga jame niʼtaraʼe apa ajnga ri majan nuxiʼ numu ri naʼtañajun Dios” (Lucas 8:1). Ni̱jkha̱ mitsinguánʼ wéñuʼ, náa kamba̱a̱ dí rígá wéñuʼ yujndaʼ mu maʼthúún xa̱bu̱ ajngáa rí májánʼ.

8, 9. Xú káʼnii ndiʼyoo Jesús rí “májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rí niʼni xáʼ.

8 Lá ndiʼyoo rí májánʼ Jesús ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rí niʼni xáʼ. Xúʼko̱. Niʼdu mbaʼa tsígáʼ ndrígóo Reino rí asndu niniñuʼ xawii mu migixi̱i̱ rí nijuiʼdu. Ñajunʼ ndrígóo Dios nixnúu tsiakii ga̱jma̱a̱ nimbáyúu rí asndu tséʼniuu á mu tsékuiʼtsu mu maʼnimbánuu (Juan 4:31-38). Índo̱ niguámbóo niʼni ñajunʼ náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, ¡ra̱ʼkhá tháán nidxuu índo̱ niʼthúu̱n Anu̱u̱: “Ikun nini mbanloʼ mbayi, jame huamboʼ-maloʼ niniloʼ ñajun ri niraxnuʼloʼ mane”! (Juan 17:4.)

9 Nda̱wa̱a̱ imba̱a̱ bi̱ nixnúlú mbá xkri̱da májánʼ wéñuʼ rí mbuʼyáá “májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rí nuʼni xóo Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús. Numuu rí nandulúʼ kuʼñúún naxkaxáanʼ ‹mbuʼyaridáá Dios› ga̱jma̱a̱ ‹muʼni xó má niʼni› Cristo (Efesios 5:1; 1 Pedro 2:21). Guʼyáá xúgi̱ xóo gándoo gákuwáanʼ gagi ga̱jma̱a̱ numuu dí májánʼ rí narígá numuu tsiakii rí nuʼni.

XÓO GÁTA̱YA̱A̱ “RÍ MÁJÁNʼ NÁA XÚGÍʼ ÑAJUNʼ GAKHI̱I̱” RÁ.

Á mu nuʼnimbaníí ikha rí na̱ʼkha̱ náa Biblia, mbuʼyáá “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rí nuʼnilú

10, 11. Xú káʼnii gambáyulú á mu nundxa̱ʼwáá májánʼ edxu̱lúʼ ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rá.

10 Mbáa cristiano gíʼmaa magiʼdoo mbóo ñajunʼ. Ga̱jma̱a̱ índo̱ gúʼni ñajunʼ rígi̱ gíʼmaa maʼdxulú. Mú rígi̱ naʼni mingíjyúuʼ índo̱ na̱nguá enigulúʼ rí nuʼni. Á mu xúʼko̱, xú káʼnii gándoo gáʼyoo mbáa rí “májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱ rí naʼni” rá.

11 Mundxaʼwáá májánʼ edxu̱lúʼ. Mbáa xándoo muriʼkhuíí rí xtáa rarígá, mú ma̱ndoo muriʼkhuíí xóo e̱ndxa̱ʼwá edxu̱lúʼ. Mbá rí ma̱ndoo mambáyulúʼ nindxu̱u̱ rí mundxaʼwamíjna̱ xóo eʼyoo Dios. Mbá xkri̱da, á mu kuwa náa guʼwúlú bi̱ muxnún rí nda̱ñúnʼ, maski ajndu xóo ragíʼdoo numuu ñajunʼ rí eʼni, nambáyulúʼ muʼtsi rí ndayóoʼ, rí Dios ndaʼyoo rí gíʼdoo wéñuʼ numuu. Náa Ajngáa rawunʼ naʼthí rí bi̱ tsíñewu̱u̱n bi̱ kuwa náa goʼwóoʼ “nindxu̱u̱ itháan ra̱májánʼ ki xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ tsíyoo gáʼyoo Jeobá” (1 Timoteo 5:8, nota). Índo̱ nduʼyáá rí ñajunʼ nindxu̱u̱ mbá rí nambáyulúʼ nuʼnimbánii ñajunʼ rí Dios nixnúlú, naʼni rí makuwáanʼ gagi ga̱jma̱a̱ muʼni itháan májánʼ ñajunʼ ndrígúlú ki xóo eʼwíínʼ xa̱bu̱ bi̱ nuñajunʼ gajmiúlú.

12. Ndíjkha rí gíʼdoo numuu muñajunʼ nacha̱ ga̱jma̱a̱ muʼni rí jmbu náa nuñajunʼ rá.

12 Rí muʼnimi̱jna̱ muʼni májánʼ ñajunʼ ga̱jma̱a̱ muʼni rí jmbu. Bi̱ ni̱ndxu̱lú cristianos gajkhun gíʼmaa muñajunʼ májánʼ ga̱jma̱a̱ gíʼmaa majmañulúʼ muʼni ñajunʼ ndrígúlú. Rí muʼni májánʼ ñajunʼ ndrígúlú nañambáá wéñuʼ, mbá rí ikhaa nindxu̱u̱ dí mbaʼin patrón maʼndún kuyulúʼ (Proverbios 12:24; 22:29). Ma̱ngaa nambáyulúʼ wéñuʼ índo̱ nuʼni rí jmbu, índo̱ tséʼni kuʼwáʼ mbújkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ dí guáʼdáá, índo̱ najmulú májánʼ mbiʼi (Efesios 4:28). Xó má ndiʼyáá náa capítulo rí ninújngoo, mbaʼa nutu jefes nakumu̱ún kuyulúʼ. Ga̱jma̱a̱ maski ajndu ikhiin tséyáá rí nuñajunʼ májánʼ, mú naguaʼdáá ‹kaʼwu conciencia ndrígúlú› numuu rí nduʼyáá dí nuʼni rí naniguuʼ anu̱lú Dios bi̱ nandulúʼ kuʼyáá wéñuʼ (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).

13. Ndiéjunʼ erígá índo̱ nuʼni rí májánʼ náa nuñajunʼ rá.

13 Rí mbuʼyáá rí gúʼni maʼni mba̱a̱ Dios. Índo̱ nuʼni rí májánʼ, eʼwíínʼ nduyáá. Ndiéjunʼ rí májánʼ erígá ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱ rá. “[Muʼni rí] maʼni mitsaan kiʼsngáa ndrígóo bi̱ Niʼni káwáanʼ, Dios.” (Tito 2:9, 10.) Índo̱ nuʼni rí májánʼ naʼni makujmaa itháan mitsaan religión dí gajkhun ga̱jma̱a̱ naʼni rí xa̱bu̱ mbuyáá xúʼko̱ kaʼnii. ¡Ra̱ʼkhá tháán májánʼ gáʼni á mu mbáa bi̱ nuñajunʼ gajmiúlú maniguuʼ maʼdxun dí gajkhun ga̱jma̱a̱ numuu rí nuʼni dí májánʼ! Ga̱jma̱a̱ xámbumulú mbá rí itháan gíʼdoo numuu: Nda̱a̱ imbo̱o̱ rí itháan naʼni makuwáanʼ tsímáá rí nuʼni maʼdxuu Jeobá ga̱jma̱a̱ nuʼni mba̱a̱ índo̱ nuʼni rí májánʼ (atraxnuu Proverbios 27:11; 1 Pedro 2:12).

GUNDXAʼWÁÁ MÁJÁNʼ EDXU̱LÚʼ ÍNDO̱ GÚRAʼWÍÍ ÑAJUNʼ

14-16. Náa biʼyaa a̱jma̱ graxe̱ gíʼmaa muʼnimi̱jna̱ índo̱ gúraʼwíí ñajunʼ muʼni rá.

14 Náa Biblia tséʼkha̱ raʼthí mbájmbu xú káʼnii ñajunʼ rí gíʼmaa ga̱jma̱a̱ dí ragíʼmaa muʼni. Mú rígi̱ tsíyoo gáʼthi rí ma̱ndoo matadrígú asndu xkáʼnii ñajunʼ, rí asndu tséʼniuu má káʼnii eguma ikhí. Náa Biblia nambáyulúʼ muraʼwíí májánʼ ñajunʼ rí nindxu̱u̱ jmbu, rí nañambáá ga̱jma̱a̱ rí tséʼni gawúunʼ Dios (Proverbios 2:6). Xú káʼnii gándoo gúʼyáá náa guaʼyaa ñajunʼ rí tsénigu̱u̱ʼ xá. Guʼnimi̱jna̱ a̱jma̱ graxe̱.

15 Lá nindxu̱u̱ mbá ñajunʼ dí náa Biblia naʼthí dí ra̱májánʼ ráʼ. Ajngá rawunʼ Dios naʼthí mbájmbu dí ragíʼmaa miʼni kuʼwáʼ, miʼni nduwaʼ ga̱jma̱a̱ rí miʼni̱i̱ xándú (Éxodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Revelación 21:8). Ikha jngó, nuʼni gaʼduunʼ xúgíʼ ñajunʼ náa nundu̱ʼu̱lú muʼni xúgíʼ rúʼko̱. Rí nandulúʼ kuʼyáá Jeobá maʼni rí muʼni gaʼduunʼ ñajunʼ rí naʼni manújngurámulú xtángoo ndrígóo (atraxnuu 1 Juan 5:3).

16 Lá maʼni rí mangúún mani̱ndxu̱ʼ mbáa bi̱ nañambáá mu marigá dí ra̱májánʼ ráʼ. Gundxaʼwamíjna̱ rí nutulúʼ muñajunʼ náa mbaʼyóoʼ mundrígúun xa̱bu̱. Na̱nguá má ra̱májánʼ ñajunʼ rígi̱. Mú, á mu nuñajunʼ náa mbá clínica náa nundrígúun xa̱bu̱ bi̱ nujmatigúun e̱jñún rá. Gajkhun má rí ikháanʼ na̱nguá eʼni rí mujmatigúun e̱jñún gu̱ʼu̱ bi̱ nagún náa clínica rígi̱. Mú índo̱ nuñajunʼ xúgíʼ mbiʼi ikhí, lá na̱nguá kuwáanʼ ruñambáá náa nuni rí naʼthí Biblia dí ragíʼmaa ráʼ. (Éxodo 21:22-24.) Numuu rí nandulúʼ kuʼyáá Jeobá, tsíyulú muʼni nditháan rí naʼthí náa Biblia dí ragíʼmaa maguma.

17. a) Ndiéjunʼ gíʼmaa mbuʼyáá mu muraʼwíí májánʼ ñajunʼ muʼni rá. (Atayáá náa kúgumaʼá rí “ Lá gíʼmaa magruígú ñajunʼ rígi̱ ráʼ.”) b) Xú káʼnii gúʼni mu conciencia ndrígúlú mambáyulúʼ muraʼwíí muʼni rí naniguuʼ Dios rá.

17 Mu muraʼwíí májánʼ ñajunʼ muʼni, nguáná i̱ndó ndayóoʼ mbuʼyáá májánʼ nájma̱ graxe̱ rí na̱ʼkha̱ náa kutriga̱ 15 ga̱jma̱a̱ 16. Mú rígá i̱ʼwáʼ rí ndayóoʼ mbuʼyáá tsumáá. * Na̱nguá xóo muguaʼthi̱i̱n rí ñumbáá tsí jmbi tsí májánʼ endxa̱ʼwáminaʼ maʼthí xúgíʼ rí gíʼmaa o ragíʼmaa muʼni. Ge̱jyooʼ náa gáʼyóóʼ mundxaʼwamíjná májánʼ. Ndiʼyáá má náa capítulo 2 dí gíʼmaa muʼsngáá ga̱jma̱a̱ Ajngá rawunʼ Dios conciencia ndrígúlú ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá xú káʼnii gúʼgíʼ muʼni tsejtsí mbiʼi rí naʼthí ikhí. Xúʼko̱ mundxaʼwáá “májánʼ [edxu̱lúʼ ga̱jma̱a̱ majmañulúʼ] muraʼwíí”, ga̱jma̱a̱ conciencia ndrígúlú mambáyulúʼ muraʼwíí muʼni rí naniguuʼ Dios ga̱jma̱a̱ maʼni rí ikhaa ma̱ndoo kaʼyulú (Hebreos 5:14).

AWÁÁN GÚʼNI

18. Ndíjkha rí mingíjyúuʼ wéñuʼ muʼni awáán xúgíʼ rá.

18 Xúgi̱ rí “iwáá mbiʼi [rí nindxu̱u̱] mbiʼi gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ [...] mingíjyúuʼ” naʼniulú miʼskhaa muʼni awáán rí ni̱ndxu̱lú cristiano (2 Timoteo 3:1). Nduʼyáá dí mingíjyúuʼ muxkamaa mbá ñajunʼ ga̱jma̱a̱ rí maguaʼdáá má xúʼko̱. Ma̱ngaa nduʼyáá rí gíʼmaa muxnún rí nda̱ñúnʼ bi̱ kuwa náa guʼwúlú. Mú, á mu nuniʼñámíjná, mbáa asndu murajtun mbá ñajunʼ dí rakáʼyoo o maʼndulú maguaʼdáá wéñuʼ xóo xa̱bu̱ numbaaʼ rígi̱, rí maʼni rí ní xúʼni̱ itháan ñajuunʼ Jeobá (1 Timoteo 6:9, 10). Guʼyáá ndiéjunʼ gambáyulú muʼni awáán ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá “rí itháan gíʼdoo numuu” (Filipenses 1:10).

19. Ndíjkha rí kaʼyoo makumulúʼ kuʼyáá káxi̱ Jeobá, ga̱jma̱a̱ náa biʼyaa tsáʼkhá xágandríguáanʼ á mu nduʼyáá májánʼ rí ikhaa má gáñewunlú xá.

19 Gakumulú kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú (atraxnuu Proverbios 3:5, 6). Lá ragájkhun rí gíʼmaa maʼni káxi̱ a̱jkiu̱lú náa ikhaa xáʼ. Xúʼko̱ gíʼmaa maʼni, numuu rí ikhaa nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ nañawunlú (1 Pedro 5:7). Itháan ndaʼyoo ikhaa rí eyúlú ki xóo ikháánʼ, ga̱jma̱a̱ ra̱ʼkhá tháán mba̱a̱ rí exnulú (Salmo 37:25). Ikha jngó, ragíʼmaa mambumulú rí eʼthí náa Biblia: “Rí xóo kuwáanʼ gasngájma rí tsiniguala wéñuʼ mbújkha̱a̱, ma̱ngaa gaʼdxalá ga̱jma̱a̱ rí kuaʼdáá xúgi̱. Numuu rí [Dios] niʼthí: ‹Nimbá miʼtsú xániʼñáʼ ga̱jma̱a̱ xániʼñátiga̱a̱n›” (Hebreos 13:5). Mbaʼin a̱ngiu̱lú bi̱ nuni káxi̱ ñajunʼ Dios nduyáá májánʼ rí ikhaa má naxnúún rí nda̱ñúnʼ. Á mu nduʼyáá májánʼ rí Jeobá má gañewunlúʼ, maʼni rí xaxmiéjunlú wéñuʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí nda̱ñúnʼ bi̱ kuwa náa guʼwúlú (Mateo 6:25-32). Nimbá míʼtsú xúniʼñáʼ rí ñajunʼ maʼni rí muniʼñáʼ ruʼtáraʼa, muniʼñáʼ reunión ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ ñajunʼ ndrígóo Dios (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).

20. Ndiéjunʼ gámbáyulúʼ rí xáguaʼdáá wéñuʼ, ga̱jma̱a̱ xú káʼnii gúʼni mu muʼni rúʼko̱ rá.

20 Xúʼyááʼ maguaʼdáá wéñuʼ (atraxnuu Mateo 6:22, 23). Xóo muʼthá, xúʼni̱ rí maxmiéjunʼlú. Mbóó náa gíʼmaa mayexi mbáa cristiano: Rí maʼni dí nandoo Dios. Á mu nduʼyáá májánʼ rí eyoo Dios, xáxmiéjunʼlú mu makhánulúʼ itháan mbújkha̱a̱ ni má rí makuwáanʼ itháan májánʼ. Ni má xáxmiéjunʼlú mbuʼyááʼ rí itháan nuxi̱ʼ mu makuwáanʼ gagi xóo ethi tikhun xa̱bu̱. Ndiéjunʼ gambáyulú rí xúʼyááʼ maguaʼdáá wéñuʼ rá. Rí xúʼni̱ gidxóó á mu tséyóoʼ. Ni má xúʼgíʼ maguaʼdáá rí maríyakaʼyulú wéñuʼ mbiʼi. Makuwáanʼ gagi xó má eʼthí náa Biblia, á mu “kuaʼdáá rí napulu ga̱jma̱a̱ rí naguʼúnlu” (1 Timoteo 6:8). Xóo muʼthá, rí xúʼyááʼ maguaʼdáá wéñuʼ.

21. Ndíjkha rí gíʼmaa mbuʼyáá májánʼ náa biʼyaa itháan gíʼdoo numuu ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gíʼmaa muʼgíʼ muʼni ginii rá.

21 Guʼni ginii ñajunʼ Dios. Numuu rí nda̱a̱ wéñuʼ mbiʼi, gíʼmaa mbuʼyáá rí itháan gíʼdoo numuu. Á mu na̱nguá eñawa̱a̱n mbiʼi, maʼni rí xájmulú májánʼ, mbáa majmulúʼ náa mbá rí nda̱a̱ numuu ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ gáʼni rí muniʼñáʼ rí itháan gíʼdoo numuu. Mú, ndiéjunʼ gíʼmaa muʼgíʼ muʼni ginii rá. Maski ajndu mbaʼin xa̱bu̱ nduyáá rí itháan gíʼdoo numuu munigajmaa itháan ga̱jma̱a̱ rí maguaʼdáá mbóo ñajunʼ náa mudaaʼ májánʼ, Jesús niʼthún xa̱bi̱i̱ rí ‹mbuyááʼ ginii Reino› (Mateo 6:33). Bi̱ gajkhun ni̱ndxu̱lú cristianos nuʼgíʼ nuʼni ginii Reino ndrígóo Dios ki xóo eʼwáʼ. Rí xó má kuwáanʼ, dí nuraʼwíí muʼni, ga̱jma̱a̱ ñajunʼ rí nuʼni nasngájma rí gíʼdoo numuu Reino ga̱jma̱a̱ rí eyoo Dios ki xóo rí maguaʼdáá wéñuʼ ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ rí naxnáraʼa numbaaʼ rígi̱.

MUʼTÁRAʼA GA̱JMA̱A̱ XÚGÍʼ A̱JKIU̱LÚ

Índo̱ nduʼyáá rí gíʼdoo numuu muʼtáraʼa, nusngajmá rí nandulúʼ kuʼyáá wéñuʼ Jeobá

22, 23. a) Náa biʼyaa ñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu rí nuʼnilú, ga̱jma̱a̱ xú káʼnii esngajmá rí nduʼyáá xúʼko̱ kaʼnii rá. (Atayáá náa kúgumaʼá rí “ Dí niraʼwíí mani naʼni rí maxtáá gagi wéñuʼ.”) b) Xú káʼnii gíʼmaa mbuʼyáá ñajunʼ rá.

22 Xa̱bi̱i̱ Dios nduyáá dí na̱ʼkha̱ rajngiyuu fin. Ikha jngó nuni rí gíʼdoo wéñuʼ numuu maʼni mbáa cristiano: Rí mutaraʼa numuu Reino ga̱jma̱a̱ musngúún xa̱bu̱ (Mateo 24:14; 28:19, 20). Xó má niʼni Jesucristo, ikhiin kuwa rumbañúún xa̱bu̱ mu makáwíin. Xú káʼnii esngajma rí gíʼdoo wéñuʼ numuu ñajunʼ rígi̱ xá. Mbaʼin nuyambáá mutaraʼa xóo publicadores. Eʼwíínʼ nuriyaʼ awan mu mani̱ndxu̱ún precursores ga̱jma̱a̱ misioneros. Ga̱jma̱a̱ mbaʼin xa̱bu̱ nuthúún e̱jñún rí muni káxi̱ ñajunʼ Jeobá, numuu dí nduyáá rí xúʼko̱ gíʼmaa maʼni. Numuu rí xúgínʼ bi̱ gajkhun ni̱ndxu̱ún cristianos nutaraʼa ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱ún, lá ma̱ndoo muʼthá rí nduyáá “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rí nuni xáʼ. Xúʼko̱ kaʼnii. Nda̱a̱ imbo̱ʼ rí naʼni makuwáanʼ itháan gagi ga̱jma̱a̱ rí maguma tsajkurámáánʼ xóo rí muʼni ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú ñajuunʼ Jeobá (atraxnuu Proverbios 10:22).

23 Mu muxnún rí nda̱ñúnʼ bi̱ kuwa náa mbá guʼwá, mbaʼáanʼlú nduʼyáá rí ndayóoʼ muñajunʼ mba̱yu̱ʼ. Maski ajndu xúʼko̱, nandoo nduʼyáá “rí májánʼ náa xúgíʼ ñajunʼ gakhi̱i̱” rí nuʼni, xó má eyoo Jeobá. Á mu nuniʼñánʼ rí ikhaa maxnúlúʼ ikha, maʼni rí makuwáanʼ gagi náa nuñajunʼlú. Mú, xúniʼñáʼ rí nimbá marikhulú muʼni ñajunʼ rí itháan gíʼdoo numuu: Rí muʼtáraʼa ajngáa rí májánʼ ndrígóo Reino. Xúʼko̱ gusngajmá rí nandulúʼ kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ rí nandulúʼ rí ikhaa ma̱ndoo kaʼyulú má xúʼko̱.

^ párr. 6 Xó má ethi xa̱bu̱ bi̱ najmañún, ajngáa griega rí kiʼtájuíi “tsi naʼto ixi” nindxu̱u̱ “mbá ajngáa rí nandoo gáʼthúu̱n mbaʼa ñajunʼ rí naʼni ga̱jma̱a̱ ixi̱, tséʼniuu á mu naʼni guʼwá o i̱ʼwáʼ rí najmaa”.

^ párr. 17 Rí mambáyaʼ matraʼwíí májánʼ ñajunʼ dí matani na̱ʼkha̱ raʼthí itháan náa La Atalaya rí 15 ñajunʼ gu̱nʼ abril tsiguʼ 1999, ináa 28-30, ga̱jma̱a̱ rí 15 ñajunʼ gu̱nʼ noviembre tsiguʼ 1982, ináa 26.