Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

“Muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ”

“Muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ”

“Nanduxu muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ, numuu rí nidxáwinxu rí Dios xtáa gajmiála” (ZACARÍAS 8:23).

AJMÚÚ 65 GA̱JMA̱A̱ 122

1, 2. a) Ndiéjunʼ niʼthí Jeobá rí marigá mbiʼi xúgi̱ rá. b) Xú káʼnii graxe̱ gúriʼña̱a̱ náa artículo rígi̱ rá. (Atayáá timbá xtiʼkhu.)

 JEOBÁ niʼthí rí mbiʼi xúgi̱, “gu̱wi̱nʼ xa̱bekha” náa xúgíʼ ajngáa dí rígá náa xúgíʼ xuajin murajtun xtíñuu mbáa “judío” ga̱jma̱a̱ muthi: “Nanduxu muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ, numuu rí nidxáwinxu rí Dios xtáa gajmiála” (Zac. 8:23). “Judío” nandoo gáʼthúu̱n cristianos bi̱ Dios niraʼwíin ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo. Náa Biblia ma̱ngaa naxná mbiʼñún “Israel ndrígóo Dios” (Gál. 6:16). Ga̱jma̱a̱ “gu̱wi̱nʼ xa̱bekha” nandoo gáʼthúu̱n bi̱ guáʼthi̱i̱n makuwá kámuu mbiʼi náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ. Náa numuu rí nandún magún gajmiún bi̱ kaxtaʼwíin xá. Numuu rí nduyáá rí Jeobá nagruiguíin ga̱jma̱a̱ nduyáá dí ra̱ʼkhá tháán mba̱a̱ gamajkhu nindxu̱u̱ rí mbuyamajkuíí Dios gajmiún.

2 Xó má Zacarías, Jesús niʼsngáa rí xa̱bi̱i̱ Dios makuwá jnduʼ. Ikhaa nixná mbiʼñún “mugu su rambaʼjin” bi̱ guáʼthi̱i̱n magúun mekhuíí. Ga̱jma̱a̱ nixná mbiʼñún “iʼhuinʼ mugu” bi̱ guáʼthi̱i̱n makuwá náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ. Jesús niʼthí rí xúgínʼ ikhiin makuwá ‹náa mbá gúláa› ga̱jma̱a̱ magún kidxuuʼ ikhaa xóo ‹mbáa báxtúu› (Luc. 12:32; Juan 10:16). Mú mbáa nuraximíjnalú: Lá ndayóoʼ mbuʼyáá mbiʼñún xúgínʼ bi̱ kaxtaʼwíin rí mbiʼi xúgi̱ ráʼ. Xú káʼnii gíʼmaa muni bi̱ kaxtaʼwíin rá. Á mu mbáa bi̱ xtáa náa congregación ndrígúlú nagíʼdu̱u̱ na̱ʼkhu̱ pan ga̱jma̱a̱ naʼga̱a̱n vino náa conmemoración, xú káʼnii gíʼmaa muʼni̱i̱ xá. Ga̱jma̱a̱ á mu na̱jkha̱ raʼni itháan mbaʼin bi̱ nuthi rí ni̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin, lá gíʼmaa maxmiéjunlú ráʼ. Náa artículo rígi̱ gúriʼña̱a̱ a̱jkhu̱ graxe̱ rígi̱.

LÁ NDAYÚLÚ MBUʼYÁÁ MBIʼÑÚN XÚGÍNʼ BI̱ KAXTAʼWÍIN RÁʼ.

3. Náa numuu rí xándoo mbuʼyáá májánʼ tsíin gágúun mekhuíí rá.

3 Lá gíʼmaa muʼgíiʼ mbuʼyáá mbiʼñún bi̱ kaxtaʼwíin bi̱ xóó naguanún náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ ráʼ. Na̱nguá. Náa numuu rá. Numuu rí tséʼyáá májánʼ á mu nda̱wa̱á magúun mekhuíí [1] (atayáá nota rí na̱ʼkha̱ náa námbá artículo). Gajkhun má rí Dios niʼthún rí ma̱ndoo magúun mekhuíí, mú i̱ndó magúun á mu ikhiin nakuwa jmbu asndu índo̱ gártumuu mbiʼi. Satanás ndaʼyoo rígi̱ ga̱jma̱a̱ najmiuu “gaʼyo tsi minduhuin” mu maʼni rí ikhiin xánindxu̱ún jmbiin (Mat. 24:24). Bi̱ kaxtaʼwíin i̱ndó ma̱ndoo mbuyáá gajkhun rí magúun mekhuíí índo̱ Jeobá gáxnún sello iwáá kayuʼ. Ikhaa naxnún rígi̱ índo̱ inuu makhañún o mixnún índo̱ inuu magi̱ʼdu̱u̱ marigá “majphú mba̱a̱ ga̱ʼkhu̱” (Rev. 2:10; 7:3, 14).

4. Á mu iʼwíínʼ mugu̱ tséyáá mbiʼñún xúgínʼ bi̱ kaxtaʼwíin bi̱ xóó naguanún náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, náa numuu rí ma̱ndoo muthi: “Nanduxu muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱láʼ” rá.

4 Á mu eʼwíínʼ mugu̱ tséyáá xú káʼnii mbiʼñún bi̱ kaxtaʼwíin bi̱ xóó naguanún náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, náa numuu rí ma̱ndoo mutún: “Nanduxu muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ” rá. Náa Biblia naʼthí rí “gu̱wi̱nʼ xa̱bekha” murajtun xtíñuu mbáa “judío” ga̱jma̱a̱ muthi: “Nanduxu muʼguá ga̱jma̱á nindxa̱laʼ, numuu rí nidxáwinxu rí Dios xtáa gajmiála”. Xó má eʼyáá, náa versículo naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu mbáa “judío”, mú nda̱wa̱á naʼthí “nindxa̱laʼ”. Ikha jngó “judío” tsíyoo gáʼthúu̱n mbáa xa̱bu̱, nandoo gáʼthúu̱n mbá xúgínʼ bi̱ kaxtaʼwíin xóo mbá grupo. Eʼwíínʼ mugu̱ nduyáá rígi̱, ikha jngó nandoo nuthi rí “nagún” gajmiún bi̱ kaxtaʼwíin, xóo muʼthá, rí nuni mbóó ñajunʼ Jeobá gajmiún grupo bugi̱. Tséyóoʼ mbuyáá mbiʼñún xúgínʼ bi̱ kaxtaʼwíin mu magún kidxuuʼ mámbáa rí ikhiin. Náa numuu rá. Numuu rí náa Biblia naʼthí rí i̱ndó Jesús gíʼmaa mu̱ʼgua̱ kidxuuʼ (Mat. 23:10).

XÚ KÁʼNII GÍʼMAA MUNI BI̱ KAXTAʼWÍIN RÁ.

5. a) Ndiéjunʼ gíʼmaa munimbaníí bi̱ kaxtaʼwíin rá. b) Ndíjkha rí gíʼdoo wéñuʼ numuu ajngáa rígi̱ rá.

5 Bi̱ kaxtaʼwíin gíʼmaa munimbánii rí na̱ʼkha̱ raʼthí náa 1 Corintios 11:27-29 (atraxnuu). * Á mu mbáa bi̱ kixtiyáaʼ tsiñawu̱u̱n rí nambáxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ xóó na̱ʼkhu̱ pan ga̱jma̱a̱ naʼga̱a̱n vino náa Conmemoración, “nda̱a̱ gamajkuu” (Heb. 6:4-6; 10:26-29). Ajngáa rígi̱ gíʼdoo wéñuʼ numuu, numuu rí á mu mbáa bi̱ kaxtiyáaʼ tsiwi̱ji̱ jmbu náa Jeobá, xagruigú rí maxnúu “Dios ga̱jma̱a̱ numuu Cristo Jesús” (Filip. 3:13-16).

6. Xú káʼnii gíʼmaa mani̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin rá.

6 Pablo niʼthún bi̱ kaxtaʼwíin: “Natakháñala rí gafrigala xó má gíʼmaa numuu rí Dios nindxa̱ʼwála”. Xú káʼnii gúni rígi̱ xá. Pablo niʼthún: “Gani̱ndxa̱la xa̱bu̱ guabáanʼ ga̱jma̱a̱ májánʼ a̱jkia̱la, xákiʼnáanʼla, gáʼngo̱o̱ a̱jkia̱la kuyamíjna̱”. Ma̱ngaa niʼni marmáʼáan a̱jkiu̱ún rí gíʼmaa munimijna makuwa mbá kambáxu̱u̱n ga̱jma̱a̱ tsímáá (Efes. 4:1-3). Xi̱ʼ kaʼwu nambáñun xa̱bi̱i̱ Dios mani̱ndxu̱ún xa̱bu̱ gua̱bi̱nʼ raʼkháa rí munimbaʼumíjna̱ (Col. 3:12). Ikha jngó bi̱ kaxtaʼwíin tsikumún rí ikhiin itháan guáʼdáá numún ki xóo eʼwíínʼ. Tsendxaʼwamíjna̱ rí ikhiin guáʼdáá itháan xi̱ʼ kaʼwu ki xóo eʼwíínʼ cristianos. Ma̱ngaa tsekumún rí nakru̱ʼu̱u̱n itháan Biblia ki xóo eʼwíínʼ. Ga̱jma̱a̱ tsethan imba̱a̱ xa̱bu̱ rí nakumún rí ikhaa ma̱ngaa maʼga̱a̱ mekhuíí ga̱jma̱a̱ rí gíʼmaa mikhu pan ma̱ngaa rí maga̱a̱n vino. Numuu rí ikhiin ni̱ndxu̱ún xa̱bu̱ gua̱bi̱nʼ nduyáá rí i̱ndó Jeobá kaʼyoo maʼthúu̱n mbáa rí maʼga̱a̱ mekhuíí.

7, 8. a) Ndiéjunʼ rí tseni bi̱ kaxtaʼwíin rá. b) Náa numuu tseni rígi̱ bi̱ kaxtaʼwíin rá.

7 Maski ajndu bi̱ kaxtaʼwíin nduyáá rí nindxu̱u̱ mba̱a̱ gamajkhu rí ma̱ndoo magúun mekhuíí, tseguaʼthi̱i̱n rí eʼwíínʼ a̱ngiu̱lú mbuyamajkún wéñuʼ (Efes. 1:18, 19; atraxnuu Filipenses 2:2, 3). * Nduyáá rí índo̱ Jeobá niraʼwíin, táʼni rí mbuyáá xúgínʼ xa̱bu̱ numbaaʼ. Ikha jngó mbáa bi̱ kaxtiyáaʼ tséʼniuu tsiánguá índo̱ mbáa nákha ginii naʼniuu mingíjyúuʼ maʼnimbo̱o̱ rí ikhaa maʼga̱a̱ mekhuíí. Ikhaa ndaʼyoo rí náa Biblia naʼthí dí ragíʼmaa muʼnimbulúʼ mbá nacha̱ á mu mbáa naʼthí rí Jeobá nixnúu mbá ñajunʼ kiejunʼ (Rev. 2:2). Ma̱ngaa, índo̱ mbáa bi̱ kixtiyáa naninúnʼ eʼwíínʼ timbá aʼphu̱, tséʼthún rí ikhaa maʼga̱a̱ mekhuíí. Náa numuu rá. Numuu rí tsíyoo maʼnimbamínaʼ. Mbáa asndu xáʼthúu̱n nimbáa. Ma̱ngaa tsíjngruigo̱o̱ raʼthí xúgíʼ rí nagui̱i̱ rí maʼni índo̱ gáxtáa mekhuíí (1 Cor. 1:28, 29; atraxnuu 1 Corintios 4:6-8). *

8 Cristianos bi̱ kaxtaʼwíin tsekumu̱ún rí gíʼmaa makuwá i̱ndó gajmiún bi̱ kaxtaʼwíin, xóo mbá grupo kiejunʼ. Tséñínʼ eʼwíínʼ bi̱ kaxtaʼwíin mu mutamijná o munigajmaa Biblia gajmiún (Gál. 1:15-17). Á mu bi̱ kaxtaʼwíin muni xúgíʼ rígi̱, muni rí xákuwa kambáxu̱u̱n náa congregación. Ga̱jma̱a̱ xúni̱ rí nandoo xi̱ʼ kaʼwu rí nayambáá náa xuajñu Dios mu makuwá tsímáá ga̱jma̱a̱ mbá kambáxu̱u̱n (atraxnuu Romanos 16:17, 18). *

XÚ KÁʼNII GÍʼMAA MUʼNIU̱U̱N BI̱ NAʼPHU̱ PAN GA̱JMA̱A̱ NAʼWA̱A̱N VINO RÁ.

9. Náa numuu rí gíʼmaa muñewumíjna̱ rí xú káʼnii gúʼniu̱u̱n bi̱ kaxtaʼwíin rá. (Atayáá kúgumaʼá “ Rí maʼndulú kuʼñúún eʼwíínʼ maʼni rí ‹xúʼni̱ nditháan dí raʼkhí›”.)

9 Jesús niʼthún xa̱bi̱i̱: “Xuguianʼla ñajuanʼla” a̱ngui̱nʼ. Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á niʼthún: “Numu ri xabo tsi makuximinaʼ, tsuʼkue tsi mixrigüi, indo xabo tsi maxriguminaʼ, tsuʼkue tsi mixuxi” (Mat. 23:8-12). Ikha jngó ra̱májánʼ rí muʼni mba̱a̱ mbáa o mbuʼyamajkuíí wéñuʼ maski ajndu nindxu̱u̱ mbáa bi̱ maʼga̱a̱ mekhuíí. Náa Biblia naʼthúlúʼ rí gíʼmaa mbuyaridáá fe ndrígu̱ún bi̱ kuya̱ edxu̱u̱, mú tséʼtulu rí mu̱ʼgua̱ kidxuuʼ mbáa xa̱bu̱ numbaaʼ (Heb. 13:7). Gajkhun má rí náa Biblia naʼthí rí tikhun kaʼñúún mundrígú itháan gamajkhu, mú raʼkháa mu magúun mekhuíí, numuu rí nuñajunʼ gakhi̱i̱ náa nutaraʼa ga̱jma̱a̱ nusngáa (1 Tim. 5:17). Á mu nduʼyamajkhún wéñuʼ bi̱ kaxtaʼwíin, ma̱ndoo muʼni rí matiñu̱nʼ. O rí itháan ra̱májánʼ, ma̱ndoo muʼni rí munimbaʼumíjna̱ (Rom. 12:3). ¡Tsíyulú muʼni nimbá rí maʼga̱ kagu̱u̱n muxudami̱jna̱ aʼkhá! (Luc. 17:2.)

Xú káʼnii gíʼmaa matani̱i̱ ikháánʼ mbáa bi̱ na̱ʼkhu̱ pan ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼga̱a̱n vino náa Conmemoración rá. (Atayáá kutriga̱ 9 asndu 11)

10. Xú káʼnii esngajmá rí nduʼyamajkhún bi̱ kaxtaʼwíin rá.

10 Xú káʼnii esngajmá rí nduʼyamajkhún a̱ngiu̱lú bi̱ Dios niraʼwíin mu magúun mekhuíí rá. Rígá mbaʼa ikhoo. Timbá, tseraxu̱u̱n xú káʼnii niguánu ninindxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin, numuu dí rígi̱ i̱ndó kaʼñúún mbuyáá ikhiin. Na̱nguá kaʼyulúʼ ikháanʼ (1 Tes. 4:11; 2 Tes. 3:11). Ma̱ngaa, tsendxaʼwamíjna̱lú rí ajmbiún, guʼñún, anu̱ún ga̱jma̱a̱ eʼwíínʼ a̱ngiu̱ún gíʼmaa magúun mekhuíí. Rígi̱ na̱nguá xóo muxnún eʼwíínʼ (1 Tes. 2:12). Ga̱jma̱a̱ tséʼni graxe̱ rí maʼni gawúunʼ nimbáa. Mbá xkri̱da, tseraxi̱i̱ a̱ʼgiu̱u̱ mbáa bi̱ kixtiyáaʼ xú káʼnii ku̱mu̱u̱ rí ajmbio̱o̱ xáxtáá ga̱jma̱a̱ náa Ku̱ba̱ʼ mitsaan. Nduʼyáá májánʼ rí Jeobá maxnúlúʼ xúgíʼ rí nandulúʼ náa Ku̱ba̱ʼ mitsaan (Sal. 145:16).

11. Náa numuu rí gíʼmaa muʼnimbánii xtágabu rí xúʼñún i̱ndó xóo káʼnii ni̱ndxu̱ún rí inún xá.

11 Rí mbuʼyamajkún bi̱ kaxtaʼwíin xó má eʼniu̱u̱n eʼwíínʼ a̱ngiu̱lú mañewu̱nlú ikháanʼ. Náa numuu rá. Numuu rí náa Biblia naʼthí rí náa congregación makuwíin bi̱ muthi rí ni̱ndxu̱ún a̱ngiu̱lú, mú ragájkhun, asndu maguanu muthi rí ni̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin (Gál. 2:4, 5; 1 Juan 2:19). Ma̱ngaa, tikhun bi̱ kaxtaʼwíin mbáa xánindxu̱ún jmbiin (Mat. 25:10-12; 2 Ped. 2:20, 21). Discípulo Judas niʼthí dí ragíʼmaa mbuʼñún rí xú káʼnii rí inún. Xóo muʼthá, ragíʼmaa mu̱ʼgua̱ ki̱dxúnʼ a̱ngiu̱lú bi̱ kuwa náa congregación, mbáa numuu rí kaxtaʼwíin, najmaʼnunʼ wéñuʼ o numuu rí nuni ñajunʼ Jeobá asndu nákha wajyúúʼ. Gíʼdoo numuu muʼnimbánii xtágabu rígi̱. Xúʼko̱, maski ajndu a̱ngiu̱lú bugi̱ nuniñaʼ Jeobá, xándáti̱ga̱a̱ fe ndrígúlú náa ikhaa ga̱jma̱a̱ xúniʼñáʼ ruʼni ñajunʼ (Jud. 16).

LÁ GÍʼMAA MAXMIÉJUNLÚ NUMUU RÍ NAʼNI MBAʼIN BI̱ KAXTAʼWÍIN RÁʼ.

12, 13. Náa numuu dí ragíʼmaa maxmiéjunʼlú rí mbaʼin cristianos naʼphu̱ pan ga̱jma̱a̱ naʼwa̱a̱n vino rá.

12 Mba̱yu̱ʼ tsiguʼ, cristianos bi̱ naʼphu̱ pan ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼwa̱a̱n vino náa Conmemoración niʼni itháan nguéjmi̱i̱n. Mú tsiguʼ rí na̱jkha̱ ranújngoo naʼni itháan mbaʼin mámbá tsiguʼ. Lá gíʼmaa maxmiéjunʼlú ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱ ráʼ. Na̱nguá. Guʼyáá a̱jkhu̱ numuu.

13 “Jeobá naninúnʼ bi̱ kaʼñún náa ikhaa” (2 Tim. 2:19). Dios ndaʼyoo tsáa nindxu̱u̱ bi̱ maʼga̱a̱ mekhuíí ga̱jma̱a̱ bi̱ xáʼga̱a̱. Mú a̱ngiu̱lú bi̱ nuraxnuu náa Conmemoración nguáthi̱i̱n xa̱bu̱ bi̱ naʼphu̱ pan ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼwa̱a̱n vino xándoo mbuyáá. Ikha jngó nagíxniin asndu bi̱ nakumu̱ún rí ni̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin mú na̱nguá ñajúnʼ. Mbá xkri̱da, tikhun ni̱ʼphu̱ pan ga̱jma̱a̱ niʼwa̱a̱n vino mú nda̱wa̱á niniñaʼ runi. Ga̱jma̱a̱ eʼwíínʼ mbáa tseñajunʼ májánʼ edxu̱ún bi̱ nakumu̱ún rí magu̱ún mekhuíí. Numuu xúgíʼ rígi̱ na̱nguá eʼyáá májánʼ nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin naguanún xóó náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ.

14. Ndiéjunʼ eʼthí náa Biblia ga̱jma̱a̱ numuu nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin gaguanún náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ índo̱ gági̱ʼdu̱u̱ majphú mba̱a̱ gaʼkhu rá.

14 Índo̱ Jesús gáʼga ka̱gui̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin náa mekhuíí, ikhiin makuwa náa mbaʼa xuajen dí rígá náa Ku̱ba̱ʼ. Náa Biblia naʼthí rí Jesús “majungüinʼ ángel drigo tsi mundi iʼmbi, muguimbun tsi niraʼhuin naʼ mba ako iko guiña naʼ ndambarigo raun miku, asjndo naʼ ndambarigo imba raun miku” (Mat. 24:31). Náa Biblia naʼsngáa rí índo̱ gáʼni iwáá mbiʼi i̱ndó maguanún mbá nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ (Rev. 12:17). Mú na̱nguá eʼthí nguáthi̱i̱n gaguanún índo̱ gági̱ʼdu̱u̱ marigá majphú mba̱a̱ gaʼkhu.

15, 16. Ndiéjunʼ a̱jma̱ dí gíʼmaa makru̱ʼu̱lú ga̱jma̱a̱ numún bi̱ kaxtaʼwíin rá.

15 Jeobá ndaʼyoo nguáná gáraʼwíin bi̱ magu̱ún mekhuíí (Rom. 8:28-30). Dios nigíʼdu̱u̱ niraʼwíin tikhun xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo nda̱wa̱á rí Jesús nigabi̱i̱. Nakujmaa rí nakha ikhú xúgínʼ cristianos ni̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin. Nda̱wa̱á, mbayuuʼ tsiguʼ mbaʼin nithi rí ni̱ndxu̱ún cristianos mú na̱nguá ni̱ndxu̱ún. Maski asndu xúʼko̱, nakha ikhú Jeobá niraʼwíin ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo mbá nguéjmi̱i̱n bi̱ ni̱ndxu̱ún cristianos gajkhun bi̱ nikuwa ikhú. Ikhiin ni̱ndxu̱ún xóo trigo bi̱ Jesús niʼthí rí mbaja̱a̱ náa majñuʼ iná dí ra̱májánʼ (Mat. 13:24-30). Náa iwáá mbiʼi, Jeobá naraʼwíin xóó xa̱bu̱ mu mani̱ndxu̱ún bi̱ mbá 144,000 [2] (atayáá nota rí na̱ʼkha̱ náa námbá artículo). Á mu Jeobá naʼthí maraʼwíin tikhun bi̱ magúun mekhuíí índo̱ inu ma̱ʼkha̱ fin, nduʼyáá rí xtáa raʼni dí májánʼ [3] (Is. 45:9; Dan. 4:35; atraxnuu Romanos 9:11, 16) * (atayáá nota rí na̱ʼkha̱ náa námbá artículo). Tsíyulú manindxu̱lúʼ xóo ñumbáá bi̱ Jesús niʼthí náa mbá xkri̱da. Ikhiin nitanumáá bi̱ naʼtáñajúnʼ rí xú káʼnii niʼniún bi̱ nitu̱ʼu̱u̱n niñajunʼ nda̱wa̱á kayuʼ (atraxnuu Mateo 20:8-15).

16 Ra̱ʼkha̱ xúgínʼ bi̱ kaxtaʼwíin ni̱ndxu̱ún “ñumba tsi jmbi, tsi majan indxaʼhuaminaʼ (Mat. 24:45-47). Xó má nákha mbiʼi rí nikúwi̱i̱n timbíi̱n cristianos, rí mbiʼi xúgi̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús najmiún mbá nguáthi̱i̱n xa̱bu̱ mu musngúún rí gajkhun mbaʼin xa̱bu̱. Nákha mbiʼi rí nikúwi̱i̱n timbíi̱n cristianos, káaʼ mbá nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin niniraʼmáʼ Escrituras Griegas Cristianas. Ga̱jma̱a̱ rí mbiʼi xúgi̱, káaʼ mbá nguáthi̱i̱n bi̱ kaxtaʼwíin guáʼdáá ñajunʼ rí muxnún ‹ganitsu mbiʼi rí kaʼyoo› xuajñu Dios.

17. Ndiéjunʼ nijmañulúʼ náa artículo rígi̱ rá.

17 Ndiéjunʼ nijmañulúʼ náa artículo rígi̱ rá. Rí Jeobá niʼthí rí mbaʼin xa̱bi̱i̱ makuwíin kámuu mbiʼi náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ maʼtáñajunʼ gajmíi̱n Jesús makuwíin mekhuíí. Jeobá naxnún dí májánʼ xúgínʼ xa̱bi̱i̱, xó má bi̱ mbá “gu̱wi̱nʼ xa̱bekha” ga̱jma̱a̱ “judío”. Ga̱jma̱a̱ nagiʼthu̱u̱n rí a̱jma̱ grupo rígi̱ munimbu̱ún ikháá má xtángoo ma̱ngaa rí maguajún jmbu. Nájma̱ grupo gíʼmaa mani̱ndxu̱ún xa̱bu̱ gua̱bi̱nʼ ga̱jma̱a̱ muni mbóó jnduʼ ñajunʼ Jeobá ma̱ngaa rí makuwá mbá kambáxu̱u̱n. Ma̱ngaa nájma̱ grupo rígi̱ gíʼmaa munimi̱jna̱ rí marigá tsímáá náa congregación. Índo̱ kuwaanʼ raguáʼthi̱i̱n fin, gúʼni má xúʼko̱ ñajunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ guʼgua̱ kidxuuʼ Jesús xóo bi̱ kuwa mbá jnduʼ ‹náa mbá gúláa›.

^ [1] (kutriga̱ 3): Xó má eʼthí Salmo 87:5, 6, mbáa nda̱wa̱á Dios masngájma mbiʼñún xúgínʼ bi̱ gakuwa mekhuíí rutañajunʼ gajmiún Jesús (Rom. 8:19).

^ [2] (kutriga̱ 15): Hechos 2:33 nasngájma rí Jesús nañajunʼ mbóó ga̱jma̱a̱ Dios índo̱ ikhaa nda̱yáaʼ mbáa xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu. Maski ajndu xúʼko̱, bi̱ nandxa̱ʼo̱o̱ xa̱bu̱ buʼko̱ nindxu̱u̱ Jeobá.

^ [3] (kutriga̱ 15): Mataxkamaa itháan náa naʼthí “Graxe̱ rí nuni bi̱ nuraxnuu” ndrígóo La Atalaya 1 gu̱nʼ mayo tsiguʼ 2007, ináa 30 ga̱jma̱a̱ 31.

^ 1 Corintios 11:27-29: “Ikha jngó, asndu tsáa bi̱ gíkhu̱ pan ga̱jma̱a̱ gága̱a̱n rí ga̱jnu̱ʼ náa copa ndrígóo Señor rí asndu nda̱a̱ gamajkuu, magiʼdoo aʼkhúun ga̱jma̱a̱ numuu xuyuʼ ma̱ngaa náa eʼdiuu Señor. Ginii gayejmaminaʼ xa̱bu̱ rí xú káʼnii nindxu̱u̱, nda̱wa̱á gikhu pan ga̱jma̱a̱ maga̱a̱n rí ga̱jnu̱ʼ náa copa. Numuu rí bi̱ na̱ʼkhu̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼga̱a̱n, mu tseʼyoo tsáa xuyuʼ ikhaa má eyááʼ rí magíʼnuu”.

^ Filipenses 2:2, 3: “Guni rí maʼdxuʼ numuu rí ikháanʼ nundxa̱ʼwa̱míjna̱ ikháá ga̱jma̱a̱ mbríguu gaʼndala kuyamíjna̱, gakuwáanʼ mbóó jnduʼ, ga̱jma̱a̱ mbóó rí gundxaʼwa̱a̱ edxa̱la, xúni̱ nimbá rí maʼni mugiʼdala o rí nuni mbaʼumíjna̱la, gani̱ndxa̱la xa̱bu̱ gua̱ba̱ʼ gu̱ya̱a̱ rí eʼwíínʼ itháan guáʼdáá numún ki xóo ikháanʼla”.

^ 1 Corintios 4:6-8: “Rí xúgi̱, a̱ngui̱nʼ, natala ga̱jma̱a̱ numuu Apolos ma̱ngaa numuʼ ikhúúnʼ mu mambáyala makruaʼala xtángoo: “Xárata itháan rí na̱ʼkha̱ náa kiʼniraʼmáʼ”, mu xúʼko̱ xúni̱ mbaʼumi̱jna̱ ga̱jma̱a̱ numuu mbáa ga̱jma̱a̱ rí xáʼndala ku̱ya̱a̱ imba̱a̱. Mú, ndiéjunʼ eʼni mixtiʼkuíín náa imba̱a̱ rá. Rí gajkhun, ndiéjunʼ xtaʼdáá ikháánʼ rí na̱nguá nikhánaʼ rá. Á mu rí gajkhun nikhánaʼ, náa numuu rí natanimbamínaʼ rí asndu xóo takhánaʼ rá. Lá nándáa rí eyála ráʼ. Lá kuaʼdáá má wéñuʼ ráʼ. Lá nigíʼdi̱i̱ má nitañájunʼ xóo reyes rí asndu ndawáanʼxu ikháanʼ ráʼ. Phú nandoʼ mba̱yo̱o̱ rí nigíʼdi̱i̱ má nitañájunʼla xóo reyes, mu ikháanʼxu ma̱ngaa ma̱ndoo mutañájunʼxu ga̱jma̱á nindxa̱laʼ xóo reyes”.

^ Romanos 16:17, 18: “A̱ngui̱nʼ rí xúgi̱ natala, rí guñewumíjna̱la náa xa̱bu̱ bi̱ nuni rí muxmijnala ga̱jma̱a̱ bi̱ nuni majngrádáanʼla ga̱jma̱a̱ rí ikháanʼ nijmañalaʼ, xambáxalaʼ gajmiála ikhiin. Numuu rí xa̱bu̱ bi̱ xúʼko̱ kaʼniún na̱nguá ni̱ndxu̱ún ñumbáá ndrígóo Señor Cristo, i̱ndó nuni rí nandún, najmún ajngáa gua̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ nagui̱i̱ mu muni nduwiinʼ xa̱bu̱ bi̱ májánʼ a̱jkiu̱ún”.

^ Romanos 9:11, 16: “Mú índo̱ xóó tsígumiin, ga̱jma̱a̱ xóó tseni dí májánʼ ga̱jma̱a̱ dí ra̱májánʼ, mu rí nandoo Dios náa bi̱ naraʼwíí, raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu ñajunʼ rí naʼni, numuu rí Ikhaa nandxa̱ʼóo. Ikha jngó, raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu mbáa bi̱ nandoo o bi̱ gagáyúu, Dios kaʼyoo, bi̱ nagáwiinʼ a̱jkiu̱u̱n”.