Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

HISTORIA NDRÍGÓO XA̱BU̱

“Ninindxu̱ʼ xúgíʼ enii náa xúgínʼ xa̱bu̱”

“Ninindxu̱ʼ xúgíʼ enii náa xúgínʼ xa̱bu̱”

“¡Á mu najnguánʼ iyááʼ, maniʼñáanʼ!”. Xúʼko̱ niʼthúu̱n anu̱ʼ ru̱dúʼ nákha tsiguʼ 1941. Maski ajndu nitháán rúʼko̱, ikhaa niraʼwíí majngúun iyááʼ. Anu̱ʼ niʼnimbánuu rí niʼthí ga̱jma̱a̱ nigájnuu ni̱jkha̱. Ikhúúnʼ káaʼ gúʼdoo migiñuʼ tsiguʼ nákha ikhú.

NÁKHA wapháá, ikhúúnʼ xtáá rajmañuʼ rí gajkhun. Ru̱dúʼ nixnáá tikhu i̱yi̱i̱ʼ ndrígóo Biblia, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ niniguʼ itháan xtiʼkhu rí na̱ʼkha̱ ikhí. Anu̱ʼ tándoo dí ru̱dúʼ maʼthúnʼ rí xtáa rajmañuu. Mú ikhúúnʼ nindoʼ mba̱yo̱o̱ itháan ga̱jma̱a̱ niniu̱u̱n graxe̱, ikha jngó naʼnigajmaa ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ índo̱ anu̱ʼ nda̱wa̱a̱ náa guʼwúxu. Nda̱wa̱á niraʼwíí maxnaxíminaʼ náa Jeobá. Tsiguʼ 1943 nijngúnʼ iyááʼ nákha gúʼdoo gu̱wa̱ʼ tsiguʼ náa Blackpool (Inglaterra).

NAGÍʼDU̱U̱ NANI ÑAJUNʼ JEOBÁ

Asndu nákha ikhú, ikhúúnʼ ga̱jma̱a̱ ru̱dúʼ nitaráʼaxu mbóó mbaʼa ikhoo. Nákha ikhú najmuxu fonógrafos mu mutaráʼaxu. Nindxu̱u̱ ajua̱nʼ mba̱ʼu̱ rí ki̱wu̱n, itháan maʼni witsu kilos. Atatsaʼwáminaʼ rí mbáa ada̱ xóo ikhúúnʼ kayá mbá fonógrafo.

Índo̱ nigúʼdoo 14 tsiguʼ, nindoʼ mani̱ndxu̱ʼ precursor. Ru̱dúʼ niʼthúunʼ rí ndayóoʼ matamíjná ga̱jmu̱ʼ siervo ndrígu̱ún a̱ngiu̱lú, bi̱ xúgi̱ nagumbiʼñún superintendente de circuito. Ikhaa niʼthúunʼ rí ndayóoʼ majmañuʼ mbá ñajunʼ mu mambáyuʼ índo̱ mani̱ndxu̱ʼ precursor. Ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ má rí nini. Nda̱wa̱á rí niñajunʼ a̱jma̱ tsiguʼ, nitamíjná ga̱jmu̱ʼ imba̱a̱ superintente rí nandoʼ mani̱ndxu̱ʼ precursor, ga̱jma̱a̱ ikhaa niʼthí: “¡Atani̱!”.

Gu̱nʼ abril tsiguʼ 1949, Ikhúúnʼ ga̱jmu̱ʼ ru̱dúʼ nánguá niguáʼdááxu muebles ga̱jma̱a̱ ni̱jkuá gakuwa náa Middleton, mijngii Mánchester. Ikhí nigíʼdi̱i̱xu nini̱ndxu̱xu precursor. A̱jkhu̱ igu̱nʼ nda̱wa̱á ndiʼyáaʼ mbáa bi̱ mani̱ndxu̱ʼ ga̱jmu̱ʼ precursor. Ikhú sucursal nindu̱ʼu̱xu muʼguá náa mbá nuxi̱ʼ congregación náa Irlam. Ru̱dúʼ ga̱jma̱a̱ imba̱a̱ ndxájulú ninindxu̱ún precursoras náa i̱mba̱ congregación.

Náa nuxi̱ʼ congregación kuwa nguéjmi̱i̱n a̱ngiu̱lú bi̱ mbu̱ya̱ edxu̱u̱ náa reunión. Ikha jngó nixnuxu muni ñajunʼ rígi̱ ikhúúnʼ ga̱jmu̱ʼ compañero ndrígóʼ maski ajndu ikhúúnʼ gúʼdoo 17 tsiguʼ. Nda̱wa̱á ni̱jkhá gáyambáá náa congregación ndrígóo Buxton, náa kuwa nguéjmi̱i̱n bi̱ nutaraʼa ga̱jma̱a̱ ndiyóoʼ mixtambáñuun. Xúgíʼ rígi̱ niʼniratuun ga̱jma̱a̱ rí gáʼkha̱ nda̱wa̱á.

Nataráʼa rí marigá mbá discurso público náa Rochester (Nueva York, 1953).

Tsiguʼ 1951 nikuʼmá mbá solicitud mu maxtáá náa Galaad ndrígóo Watchtower náa nawaʼsngúún ga̱jma̱a̱ numuu Biblia. Mú gu̱nʼ diciembre tsiguʼ 1952 nindxa̱ʼwo̱ʼ mu mani̱ndxu̱ʼ soldado. Ninda̱ʼa̱ rí xáni̱ndxu̱ʼ numuu rí ni̱ndxu̱ʼ ministro religioso. Mú Xa̱bu̱ Ñajunʼ na̱nguá nindúún, ga̱jma̱a̱ nixudu̱nʼ mbá majun igu̱nʼ náa guʼwá e̱jua̱nʼ. Índo̱ xtáá náa guʼwá e̱jua̱nʼ, nigruigú invitación mu maʼgá náa clase 22 ndrígóo Galaad. Nigájnáaʼ náa guʼwá e̱jua̱nʼ gu̱nʼ julio tsiguʼ 1953. Nguáthá mbiʼi nda̱wa̱á, ni̱jkhá náa Nueva York ga̱jma̱a̱ mbá barco rí nagumbiʼyuu Georgic.

Índo̱ ni̱jkhánú Nueva York, ni̱jkhá náa asamblea tsiguʼ 1953, rí nigumbiʼyuu “Sociedad del Nuevo Mundo”. Nda̱wa̱á ni̱jkhá ga̱jma̱a̱ mbá tren náa Galaad náa nawaʼsngáa, dí rígá náa South Lansing (Nueva York). Índo̱ nigajtáa náa tren nigujtúun mbá autobús mu maʼgánú náa nandoʼ. Numuu rí ndiʼkhún nigájnáa náa guʼwá e̱jua̱nʼ, gúʼdoo chíʼgíʼ mbújkha̱a̱. Ikha jngó ndiyóoʼ ma̱ndo̱ʼo̱o̱ mbáa xa̱bu̱ mbá 25 centavos rí numuu pasaje.

NUXUʼMÚN MAʼGÁ NÁA XUAJEN MITSÍNGUÁNʼ

Galaad náa nawaʼsngáa, niʼniratáanʼxu mu mani̱ndxu̱xuʼ “xúgíʼ enii náa xúgínʼ xa̱bu̱” (1 Cor. 9:22). Paul Bruun, Raymond Leach ga̱jmu̱ʼ ikhúúnʼ nixuʼmáanʼxu muʼguá gúyambáá náa Filipinas, mú ndiyóoʼ muʼguáʼthi̱i̱nxu mbaʼa igu̱nʼ mu makánuxu visa. Ikhú ni̱jkuáxu ga̱jma̱a̱ barco asndu Rotterdam. Nda̱wa̱á ninújnguxu náa lamáa Mediterráneo, náa mata ndrígóo Suez ga̱jma̱a̱ océano Índico asndu ni̱jkuáxu náa Malasia nda̱wa̱á náa Hong Kong. ¡Ni̱jkuáxu mbá 47 mbiʼi! Gu̱wa̱ʼ imijnaguwaʼ ñajunʼ gu̱nʼ noviembre tsiguʼ 1954, ni̱jkuánuxu náa Manila, capital ndrígóo Filipinas.

Ikhúúnʼ ga̱jmu̱ʼ Raymond Leach índo̱ ni̱jkuáxu mbá 47 mbiʼi náa barco mu mu̱ʼguánuxu náa Filipinas náa muyambááxu.

Ikhí ndiyóoʼ maguʼunxu xóo kuwa ikhí, mbá nuxi̱ʼ xuajen ga̱jma̱a̱ mbá nuxi̱ʼ ajngáa. Nákha ginii nájtsáanʼxu nikuwa ruñambáá náa mbá congregación náa xuajen Quezón, náa mbaʼin xa̱bu̱ nuthi ajngáa inglés. Nda̱wa̱á rí nikúwáanʼxu mbá majun igu̱nʼ ikhí, i̱ndó nijmañuxu tikhuu ajngáa náa tagalo. Mú rúʼko̱ nacha̱ gaxtiʼkhuu.

Índo̱ nitangáanʼxu rí ni̱jkuá gutaráʼaxu mbá mbiʼi mayo tsiguʼ 1955, ikhúúnʼ ga̱jmu̱ʼ Raymond nindríguxu carta rí naʼthí rí manindxuxu superintendentes de circuito. Ikhúúnʼ i̱ndó gúʼdoo 22 tsiguʼ. Mú ñajunʼ rígi̱ maʼsngóoʼ xú káʼnii mani̱ndxu̱ʼ “xúgíʼ enii xa̱bu̱”.

Naxna mbá discurso náa mbá asamblea de circuito náa ajngáa becol.

Mbá xkri̱da, nixna timbá discurso xóo superintendente de circuito náa inuu mbá tienda dí rígá náa xuajen. Náa xuajen Filipinas, discursos públicos ninindxu̱u̱ discurso rí najuixná náa inún xúgínʼ xa̱bu̱. Índo̱ na̱jkuáxu náa congregación ndrígóo circuito, naxna discurso náa inuu Guʼwá Ñajunʼ, xua, cancha, parque ga̱jma̱a̱ náa mbaʼa esquina. Mbá mbiʼi náa xuajen San Pablo, tándoo gaxna discurso náa xua numuu rí nixnúu wéñuʼ ruʼwa. Ikha jngó nindu̱ʼu̱u̱n a̱ngiu̱lú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa congregación á mu ma̱ndoo majmaa Guʼwá náa nagimbáanʼ. Nda̱wa̱á ikhiin niraxuʼ á mu ma̱ndoo muthi rí nindxu̱u̱ mbá reunión pública maski na̱nguá nirígá náa inún mbaʼin xa̱bu̱.

Índo̱ na̱jkhá náa mámbá congregación naguanúʼ má xúʼko̱ náa guʼwún a̱ngiu̱lú. Maski ajndu migíníi, mikaʼwu guʼwún. Mbaʼa nuthu nagú náa inuu xajpa, náa agú o náa gúxta̱a̱. Mu muwán ndayóoʼ magajnúʼ náa guʼwá. Ikhí xúgínʼ nduyoʼ, ikha jngó ndiyóoʼ majmañuʼ muwan ga̱jma̱a̱ xtíñuuʼ. Na̱jkhá má xúʼko̱ náa autobús. Índo̱ ndayóoʼ maʼgá náa imbo̱o̱ isla na̱jkhá ga̱jma̱a̱ barco. Táguʼdoo carro.

Maski ajndu túsngóʼ tagalo, nijmañuʼ ajngáa. Nijmañuʼ ajngáa índo̱ a̱ngiu̱lú nutaraʼa ga̱jma̱a̱ náa nagimbáanʼ. A̱ngiu̱lú nindúún mumbayúʼ majmañuʼ ajngáa, ga̱jma̱a̱ ni̱xna̱a̱ núma̱aʼ rí niʼngo̱o̱ a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ índo̱ nuthu̱nʼ ga̱jma̱a̱ májánʼ náa najngawu̱u̱n.

Índo̱ ni̱jkha̱ ranújngoo tsiguʼ ndiyóoʼ maguʼwunʼ náa i̱ʼwáʼ ñajunʼ rí nigúʼdoo. Tsiguʼ 1956, ndxájulú Nathan Knorr ni̱jkha̱ náa Filipinas ga̱jma̱a̱ nigumaratáá mbá asamblea nacional. Nithu̱nʼ rí matamíjná ga̱jma̱a̱ prensa. Na̱nguá eyoo ndiéjunʼ rí mani, mu eʼwíínʼ a̱ngiu̱lú nisngóoʼ. Ní xóo tséʼni mbá tsiguʼ, nigumaratáá i̱mba̱ asamblea nacional, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ niyambáá xóo superintendente ndrígóo asamblea. Ni̱ʼkha̱ gáʼyuxu ndxájulú Frederick Franz, bi̱ na̱ʼkha̱ náa Sucursal rí kayá edxu̱u̱ náa xúgíʼ numbaaʼ, ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ mbaʼa rí nijmañuʼ náa ikhaa. Índo̱ ndxájulú Franz nixná mbá discurso público, nigíʼ mbá camisa rí nugíʼ náa filipina, rí nagumbiʼyuu barong tagalog. Rúʼko̱ ninigu̱nʼ a̱ngiu̱lú ga̱jma̱a̱ niʼsngóʼ rí ndayóoʼ mani xóo eni xa̱bu̱.

Índo̱ nigiúnʼ xóo superintendente de distrito, ndiyóoʼ maguʼwunʼ xóó itháan. Nákha ikhú nuxnaxíxu película La felicidad de la Sociedad del Nuevo Mundo. Nusngájmaxu náa inún mbaʼin xa̱bu̱, náa paʼtatiga. Nguáná ñu̱ju̱n nunixkajkiuxu. Aguʼ ndrígóo proyector naxúmiin ga̱jma̱a̱ naguanún ikhí. Ga̱jma̱a̱ nguáná nda̱wa̱a̱ tsáa maʼni kaʼwi̱i̱. Mingíjyúuʼ nindxu̱u̱ mu maguma reunión rígi̱, mú tsiakii rí nunixu tsénindxu̱u̱ ndíí índo̱ naguwáʼ mbaʼin xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ najmañún rí organización ndrígóo Jeobá rígá náa xúgíʼ numbaaʼ.

Ndxajkun católicos bi̱ kuwa náa tikhu xuajen nutsudíín Xa̱bu̱ Ñajunʼ mu xuxnuxu permiso mu munixu asambleas. Ma̱ngaa, índo̱ nuxnaxí mbá discurso náa mijngii guʼwá ndxajkun nuni mawáán campanas mu nimbáa xaʼdxuun. Maski ajndu xúʼko̱, xa̱bu̱ nindoo niniʼnuʼ rí gajkhun ga̱jma̱a̱ mbaʼin xa̱bu̱ nuni ñajunʼ Jeobá rí mbiʼi xúgi̱.

NUXI̱ʼ ÑAJUNʼ GA̱JMA̱A̱ I̱ʼWÁʼ RÍ NAXTIʼKHUU

Nákha 1959 nithu̱nʼ maʼgá gáyambáá náa sucursal ndrígu̱ún bi̱ nutaraʼa numuu Jeobá náa xuajen Filipinas. Mbaʼa rí nijmañuʼ ikhí. Nda̱wa̱á nindo̱ʼo̱ʼ rí maʼgá náa i̱ʼwáʼ xuajen xóo superintendente de zona. Ikhú niniʼnííʼ ndxájulú Janet Dumond, ikhaa xtáa xóo misionera náa Tailandia. Niniraʼmáʼxu cartas ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á nidamíjnaxu. Mbá 51 tsiguʼ ninixu ñajunʼ Jeobá.

Ni̱jkhá ga̱jmu̱ʼ Janet náa mbaʼa islas ndrígóo Filipinas.

Ni̱jkhá gáñu̱u̱n a̱ngiu̱lú náa 33 xuajen mba̱ʼu̱. Náa niyambáá ginii nimbayúʼ mu mani xóo eni xa̱bu̱, bi̱ mixtiʼkhu xóo kuwa, ga̱jma̱a̱ naxna̱a̱ wéñuʼ núma̱aʼ numuu rúʼko̱. Índo̱ ni̱jkhá náa xúgíʼ xuajen rígi̱, nijmañuʼ májánʼ rí Jeobá nandoo kaʼñún xúgínʼ xa̱bu̱ (Hech. 10:34, 35).

Nadxuxu wéñuʼ rí mámbá mbiʼi nakuwa itháan xa̱bi̱i̱ Jeobá náa Filipinas.

NAGUʼWUNXU MÁ XÚʼKO̱ NÁA NAXTIʼKHÚN

Ikhúúnʼ ga̱jmu̱ʼ Janet kuwaxu náa sucursal, dí rígá náa xuajen Quezón. Naniguxu wéñuʼ muyambááxu náa Filipinas. Índo̱ ni̱ʼkhá xuajen rígi̱ nákha 60 tsiguʼ kidíiʼ, nikuwa mbá 20,000 publicadores. ¡Ga̱jma̱a̱ xúgi̱ kuwa mbá 200,000! Maski ajndu ninújngoo mba̱yu̱ʼ tsiguʼ, xóó ndayóoʼ maguʼwunʼ náa rí Jeobá nando̱ʼo̱ʼ. Mbá xkri̱da, ndiyóoʼ maguʼwunʼxu rí na̱jkha̱ raxtiʼkhuu náa organización.

Nagájnuxu gutaráʼa má xúʼko̱.

Ninixu xúgíʼ rí nindoo mu munixu ikha rí naxná Jeobá, rúʼko̱ naʼni rí makuwáanʼxu gagi ga̱jma̱a̱ naʼni rí makuwáanʼ májánʼ. Ma̱ngaa nunixu mbá tsiakii mu munixu rí ndayóoʼ mu mumbáñunxu itháan májánʼ a̱ngiu̱lú. Á mu Jeobá nandoo, nanduxu mani̱ndxu̱xuʼ “xúgíʼ enii náa xúgínʼ xa̱bu̱”.

Xóó kúwáanʼxu ruñambáá náa sucursal dí rígá náa xuajen Quezón.