Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

ARTÍCULO RÍ MUʼNIGAJMAA 7

“Atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n”

“Atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n”

“Atagíʼ edxa̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n” (PROV. 22:17).

AJMÚÚ 123 Guguajún jmbu ga̱jma̱a̱ gu’nimbulú’

RÍ MUʼNIGAJMAA *

1. a) Náá numuu rí mbáa ma̱ndoo maxprígúlú rá. b) Ndíjkha rí gíʼdoo numuu mudxaʼwíín consejo rá.

 XÚGIÁANʼ ndayúlú dí muxprigúlú, mu nguáná ikháanʼ ndayóoʼ munda̱ʼa̱a̱ consejo mbáa bi̱ nduʼyamajkuíí wéñuuʼ. Ma̱ngaa ma̱ndoo maxnúlú consejo mbáa ndxájulú bi̱ naxmiéjuunʼ kaʼyulú ga̱jma̱a̱ maʼni mbuʼyáá dí kuwáánʼ rajkhualú náa mbá ‹kamba̱a̱ dí raʼkhí›. Xóo muʼthá, rí inuu muʼni mbá dí ramájánʼ ga̱jma̱a̱ dí nda̱wa̱á maʼni dí mata̱nga̱a̱ a̱jkiu̱lú (Gál. 6:1). Ma̱ngaa ma̱ndoo mundriʼgúlú consejo nda̱wa̱á dí niʼnilú mbá dí raʼkhí. Asndu xkáʼníí má, mú ndayóoʼ dí mudxa̱ʼwíín consejo numuu dí mambáyulú má ikháánʼ ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ gaʼni kawáánʼlú (Prov. 6:23).

2. Xó má eʼthí náa Proverbios 12:15 náá numuu rí gíʼmaa mudxa̱ʼwíín consejo rá.

2 Texto rí kayá edxu̱u̱ artículo rígi̱ naʼthúlú dí gíʼmaa ‹mudxa̱ʼwíín dí gúthi bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n› (Prov. 22:17). Gajkhun má dí tsekru̱ʼu̱lú xúgíʼ xóo nindxu̱u̱ dí makuwáánʼlú, mu tsiakii má xtáa mbáa bi̱ nakro̱ʼo̱o̱ itháán ki xóo ikháánʼlú (atraxnuu Proverbios 12:15). * Ikha jngóo índo̱ nudxa̱ʼwíín consejo nusngajmá rí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ wabaaʼ, dí tséʼngulú guʼni xúgíʼ ga̱jma̱a̱ rí nduʼyáá dí ndayóoʼ mumbayulú mu muʼni rí nandulú. Jeobá nimbáyúu rey Salomón ga̱jma̱a̱ espiritu santo ndrígóo mu maʼnirámáʼ ajngáa rí na̱ʼkha̱ náa Proverbios 15:22: “Náa kúwá mbaʼin bi̱ nuxna consejo nagájnuu májánʼ rí nuni”.

Ndiéjuunʼ a̱jma̱ consejo rígi̱ naʼña̱a̱ʼ itháán gakhii matrigú rá. (Atayáá kutriga̱ 3 ga̱jma̱a̱ 4).

3. Náá mínaaʼ gándoo gundrígúlú consejo rá.

3 Consejo dí nundrigú mbájmbu, ndiéjuunʼ eyulú gúʼthá rá. Á mu mbáa ndxájulú bi̱ kayá edxu̱u̱ o mbáa ndxájulú bi̱ nambájxu̱u̱ májánʼ ga̱jma̱a̱ Dios ndaʼyoo rí ndayóoʼ muriʼkumijnáaʼlú, ikhiin ma̱ndoo muxnúlú consejo. Á mu najmún Biblia mu muxnúlú consejo nusngajma rí nandún kuyulú. Índo̱ mbáa gáxnulú consejo gusngajmáá rí nduʼyamajkuíí tsiakii rí naʼni, guʼdxawíín rí gaʼthí ga̱jma̱a̱ guʼnimbulú. Consejo dí tséndrígulú mbájmbu. Ndiéjuunʼ eyulú gúʼthá rá. Índo̱ nuraxnuu Biblia ga̱jma̱a̱ náa i̱ʼwáʼ i̱yu̱lú, ikhí nuxkamaa consejo rí naʼni mundxaʼwamíjna̱lú xóo kuwáánʼ ga̱jma̱a̱ naxkajxáánʼ muriʼkumijnáaʼlú (Heb. 4:12).

4. Xó má eʼthí náa Eclesiastés 7:9 ndiéjuunʼ dí ragíʼmaa muʼni índo̱ nuxnulu consejo xá.

4 Tséʼñulu gakhii rí mbuʼyáá dí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá, mu dí phú gajkhun nindxu̱u̱ dí nguáná naʼñulú gakhii mundrígúlú consejo dí mbájmbu o asndu nguáná makiʼnáánʼ. Náá numuu rá. Numuu rí índo̱ mbáa naʼthúlú náa nakiéʼkulu naʼni gakhii mundrígúlú consejo (atraxnuu Eclesiastés 7:9). * Mbáa muʼthá rí bi̱ naxnáa consejo tséʼyoo májánʼ o asndu makiʼnáánʼlú ga̱jma̱a̱ numuu xóo niʼthúlu. Nguáná asndu muʼthá: “Tsáá nindxu̱u̱ ikhaa mu maxnúʼ consejo, ¡ikhaa ma̱ngaa nakiéʼkúun!”. Itháán á mu tsénigulú mundrígúlú consejo, mbáa rúʼko̱ gaʼni dí xuʼnimbulú ga̱jma̱a̱ muʼthán i̱mba̱a̱ xa̱bu̱ mu maʼthúlú dí nandulú muʼdxawíín.

5. Ndiéjuunʼ guʼyáá náa artículo rígi̱ rá.

5 Náa artículo rígi̱ mbuʼyáá xkridún xa̱bu̱ bi̱ na̱ʼkha̱ raʼthí náa Biblia bi̱ táʼndún gúndrigú consejo ga̱jma̱a̱ bi̱ nindrigú. Ma̱ngaa mbuʼyáá ndiéjuunʼ gándoo gúʼni índo̱ nundrigú consejo ga̱jma̱a̱ xú káʼnii gámbáyulú índo̱ nundriʼgúlú.

BI̱ TÚNIMBU̱U̱N CONSEJO

6. Ndiéjuunʼ esngúlú xkri̱da ndrígóo Rehoboam rá.

6 Guʼyáá ga̱jma̱a̱ numuu Rehoboam, índo̱ ikhaa ninindxu̱u̱ rey náa Israel. Xa̱bu̱ xuajen ninda̱ʼa̱a̱ dí xáʼni gíníi wéñuuʼ xó má niʼni anu̱u̱ bi̱ mbiʼyuu Salomón. Rehoboam niʼni rí májánʼ índo̱ ni̱jkhá gáʼñún xabuanii bi̱ kúwá náa Israel. Ikhiin nitháán: Á mu natani dí nunda̱ʼa̱a̱ xa̱bu̱ xuajen, ikhiin mumbayáaʼ má xúʼko̱ (1 Rey. 12:3-7). Nakujmaa dí Rehoboam tanigu̱u̱ʼ consejo rí nixnáá xabuanii, ikha jngóo nijkha gáʼñún xa̱bu̱ bi̱ ni̱ʼkha̱ ra̱ja̱a̱ gajmii ikhaa, bi̱ guáʼdáá xóo mbá 40 tsiguúnʼ, ga̱jma̱a̱ xóó má tséyáá wéñuuʼ (2 Crón. 12:13). Ikhiin nixnáá consejo dí ra̱májánʼ, nitháán dí maʼni gíníi xa̱bu̱ xuajen (1 Rey. 12:8-11). Rehoboam nigruigú a̱jma̱ consejo mixtiʼkhu. Ikhaa ma̱ndoo maraxu̱u̱ Jeobá ndiéjuunʼ dí gáʼnimbo̱o̱, mu tháʼni xúʼko̱. Ikhaa ninigu̱u̱ʼ consejo rí nixnáá bi̱ xóó tsékru̱ʼu̱u̱n májánʼ. Ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱ niʼni dí mamínuuʼ ikhaa gajmii xa̱bu̱ xuajen. Xúʼko̱ má ma̱ndoo mugiʼníí mangáanʼ á mu tsénigulú consejo dí nuxnulu. Á mu consejo rúʼko̱ na̱ʼkha̱ náa Biblia gíʼmaa dí muʼnimbulú.

7. Ndiéjuunʼ ejmañulú dí nigíʼnuu Uzías rá.

7 Rey Uzías tánimbo̱o̱ consejo. Ikhaa nindoo maxnájxi̱ incienso rí i̱ndó ndxajkuun kaʼñún, ikha jngóo nito̱ʼo̱o̱ náa templo. Ikhiin nitháán: ‹Uzías, ikháán rakáʼyaaʼ matatsika incienso náa Jeobá, i̱ndó ndxajkuun kaʼñún muni rúʼko̱›, ndiéjuunʼ niʼni Uzías rá. Náa Biblia naʼthí dí ikhaa ‹nikiʼnáa wéñuuʼ›. Náá numuu rí tándoo gagruigú consejo xá. Mbáa nikumu̱u̱ rí ga̱jma̱a̱ numuu dí nindxu̱u̱ rey ma̱ndoo maʼni asndu ndiéjúúnʼ má nandoo ikhaa, mú Jeobá tánigu̱u̱ʼ rí niʼni. Á mu Uzías ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ niʼnimbo̱o̱ consejo ga̱jma̱a̱ mbá nacha̱ nigájnáa náa templo, mbáa Jeobá niʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo. Ga̱jma̱a̱ numuu rí táʼnimbo̱o̱ Jeobá niʼni dí magiʼdoo lepra ‹asndu índo̱ nikháñuu› (2 Crón. 26:16-21). Ndiéjuunʼ ejmañulú dí nigíʼnuu rey Uzías rá. Á mu nuʼni gáʼdu̱u̱n mundriʼgú consejo dí na̱ʼkha̱ náa Biblia, rúʼko̱ gáʼni rí xambáxulú itháán gajmiúlú Jeobá, tséʼñuu asndu tsáá má ni̱ndxu̱lú.

BI̱ NINIMBU̱U̱N CONSEJO

8. Xú káʼnii niʼni Job índo̱ nigruigú consejo rá.

8 Náa Biblia nuxkamaa xkridún xa̱bu̱ bi̱ ninimbu̱ún consejo ga̱jma̱a̱ Dios má niʼni tsajkurámiinʼ. Guʼyáá ga̱jma̱a̱ numuu Job. Maski ajndu ikhaa nindoo kaʼyoo wéñuuʼ Dios, mú ga̱jma̱a̱ numuu dí nindxu̱u̱ xa̱bu̱ aʼkhá niʼthí mbá dí rakáʼyoo índo̱ ikhaa xtáa raraʼnuu mbaʼa gamiéjunʼ, ikha jngóo mbájmbu nigruigú consejo náa Elihú ga̱jma̱a̱ náa Jeobá. Ndiéjuunʼ niʼni Job rá. Ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ nigruigú consejo. Ikhaa niʼthí: “Tándxa̱ʼwa̱mínáʼ májánʼ rí nitha̱” ma̱ngaa ‹nagáwíin a̱jkiu̱nʼ ga̱jma̱a̱ natanga̱a̱ a̱jkiu̱nʼ náa yujndaʼ ga̱jma̱a̱ idiʼ›. Jeobá niʼni tsajkurámaaʼ Job ga̱jma̱a̱ numuu rí ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ (Job 42:3-6, 12-17).

9. a) Xú kaʼnii niʼni Moisés índo̱ nixprígúu Jeobá rá. b) Náá numuu rí nindxu̱u̱ mbá májánʼ xkri̱da náa ikháanʼlú rá.

9 Moisés ninindxu̱u̱ mbá májánʼ xkri̱da índo̱ nigruigú consejo dí nixnúu Jeobá ndáwa̱á rí nikiéʼkúun mbiiʼ wéñuuʼ. Ga̱jma̱a̱ numuu rí nikiʼnáa niʼni dí xáʼyamajkuu Jeobá, ikha jngóo nindáti̱go̱o̱ Ku̱ba̱ʼ rí Jeobá niʼthí Maxnúu (Núm. 20:1-13). Índo̱ nitanga̱a̱ niʼthúu̱n Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu Ku̱ba̱ʼ rí niʼthí maxnúún israelitas, Jeobá niʼthúu̱n: ‹Nditháan xátangaán marathu̱nʼ ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱› (Deut. 3:23-27). Moisés tákiʼnáa ga̱jma̱a̱ numuu dí niraʼwíí maʼni Jeobá, ikhaa niʼnimbo̱o̱. Ga̱jma̱a̱ Jeobá nijmiuu má xúʼko̱ mu mayéʼga edxu̱u̱ náa xuajen Israel (Deut. 4:1). Job ga̱jma̱a̱ Moisés ninindxu̱ún mbá májánʼ xkri̱da náa ikháanʼlú. Job niriʼkhuu xóo nindxa̱ʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ ndiʼyoo rí gíʼdoo aʼkhúun. Moisés nisngájma rí niʼnimbo̱o̱ índo̱ nixprígúu Jeobá. Niʼni ñajuunʼ má xúʼko̱ maski ajndu nindáti̱go̱o̱ rí gíʼdoo wéñuuʼ numuu.

10. a) Xó má eʼthí náa Proverbios 4:10-13 xú káʼnii embáyulú dí mundrígúlú consejo rá. b) Ndiéjuunʼ nimbañúún a̱ngiu̱lú dí nindrigú consejo rá.

10 Á mu nduʼyaridáá xkri̱da ndrígu̱ún xa̱bu̱ bi̱ niguájun jmbu, xó má Job ga̱jma̱a̱ Moisés maʼni rí makuwáanʼ májánʼ (atraxnuu Proverbios 4:10-13). * Mbaʼin a̱ngiu̱lú nini xúʼko̱. Guʼyáá rí naʼthí mbáa ndxájulú bi̱ mbiʼyuu Emmanuel, * bi̱ xtáa náa República Democrática del Congo índo̱ nigruigú consejo rí nixnáá tikhuun a̱ngiu̱lú. Ikhaa naʼthí: “Tikhuun a̱ngiu̱lú bi̱ kúwá náa congregación bi̱ nambájxu̱u̱n májánʼ gajmiún Jeobá niguánu ndiyáá rí na̱jkha̱ raxprígúún náa mbá tsáʼkhá, ikhiin mbá nacha̱ niguwáʼ mu mumbayúʼ. Ninimboʼ consejo rí nixnuʼ, núma̱a̱ má ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱ na̱nguá nikudaminaʼ xkujndu”. Mbáa precursora bi̱ xtáa náa Canadá bi̱ mbiʼyuu Megan naʼthí: “Mbaʼa consejo rí nigruigú ninindxu̱u̱ dí tániguʼ madxun, mu ikhaa rúʼko̱ rí phú ndiyóʼ”. Imba̱a̱ ndxájulú bi̱ xtáa náa Croacia bi̱ mbiʼyuu Marko naʼthí: “Ninimbáti̱ga̱ ñajunʼ dí gúʼdoo náa congregación, mu ni̱jkha̱nú ndi̱yo̱o̱ dí consejo rí nigruigú nimbáyuʼ mu matanga̱án mambájxuʼ ga̱jmu̱ʼ Jeobá”.

11. Ndiéjuunʼ ni̱jkha̱nú ndiʼyoo ndxájulú Karl Klein rá.

11 Imba̱a̱ ndxájulú bi̱ nimbáyúu consejo rí nigruigú, ikhaa nindxu̱u̱ Karl Klein bi̱ ninindxu̱u̱ Cuerpo Gobernante. Náa historia ndrígóo niʼthí dí mbá miʼtsú ndxájulú Joseph Rutherford nixnúu mbá consejo, mu ikhaa nákha wapháá táriʼñuu májánʼ. Karl niʼthí: “Imbo̱o̱ʼ mbiʼi rí ndi̱yo̱o̱ [ndxájulú Rutherford] niʼthúnʼ ga̱jma̱a̱ gagi: ‹¡Xkáʼni xtaa rá Karl!›. Mu ikhúún táriʼñu̱u̱ májánʼ numuu rí kaʼníí egawunʼ. Ikhú ikhaa niʼthúnʼ: ‹¡Tsumáálá Karl!, ¡Gixa̱a̱ nandoo gáʼga kañáán!›. Niti̱yu̱ʼ ku̱mu̱ʼ índo̱ niʼthúnʼ, ikhú ni̱thu̱u̱n: ‹Ndaa má dí rígá ndxájuʼ Rutherford›. Mu ikhaa ndiʼyoo dí ragájkhun nindxu̱u̱. Ikha jngóo, ikhaa nitanga̱a̱ niʼthúnʼ mbujuáaʼ: ‹Májánʼ, mu atiewumínáʼ, Gixa̱a̱ nandoo gáʼga kañáán›. ¡Gajkhun nindxu̱u̱ dí niʼthí ndxájulú Rutherford!, á mu nuyejxíi sia̱nʼ náa mbáa ndxájulú, itháán á mu ikhaa kaʼyoo má dí maʼthúlú ga̱jma̱a̱ tséʼnimbulú […], gamíi majngutíguáánʼ náa tsáʼkhá ndrígóo Gixa̱a̱” * (Efes. 4:25-27). Ndxájulú Karl nigruigú consejo rí nixnúu ndxájulú Rutherford ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ nimbáñún mu mambajxúun má xúʼko̱.

DÍ MAMBÁYÚLÚ MU MUNDRIʼGÚ CONSEJO

12. Xú kaʼnii embáyulú dí manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ mu mundrígúlú consejo rá. (Salmo 141:5.)

12 Dí manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ nambáyulú mu mundriʼgú consejo. Ma̱ngaa nambáyulú mbuʼyáá dí nindxulú xa̱bu̱ aʼkhá ga̱jma̱a̱ nakiéʼkulu. Xó má ndiʼyáá rí Job mixtiʼkhu kayuuʼ xóo nikumu̱u̱ nákha ginii, mú ndáwa̱á niriʼkhuu dí nindxa̱ʼwáminaʼ. Ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ nigruigú consejo rí nixnúu Elihú bi̱ kaʼnííʼ dxáma̱á ki xóo ikhaa (Job 32:6, 7). Jeobá niʼni tsajkurámaaʼ Job numuu dí ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ. Dí manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ nambáyulú muʼnimbulú consejo, maski asndu nakumulú dí na̱nguá má eyulú, mu itháán índo̱ naxnúlú mbáa ndxájulú bi̱ itháán chíʼgíiʼ ki xóo ikháánʼ. Mbáa ndxájulú bi̱ kayá edxu̱u̱ bi̱ na̱ʼkha̱ náa Canadá naʼthí: “Ikháanʼ tséʼyamijnálú xó má eyulú eʼwíinʼ, ikha jngóo xándoo mambájxulu gajmiúlú Jeobá á mu nimbáa tséxprigulu”. Xúgiáánʼ ndayóoʼ dí muʼnimíjna muguaʼdáá cualidad dí na̱ʼkha̱ náa espíritu santo ga̱jma̱a̱ muʼsngáa májánʼ (atraxnuu Salmo 141:5). *

13. Náá numuu rí naxnúlú consejo Jeobá rá.

13 Dios naxnúlú consejo numuu rí nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ naʼni rígi̱ numuu rí nandoo dí makuwáanʼlu májánʼ (Prov. 4:20-22). Najmuu Biblia mu maxnúlú consejo ga̱jma̱a̱ náa i̱ʼwáʼ i̱yi̱ʼ dí naxnúlú xuajñuu ma̱ngaa najmiuu a̱ngiu̱lú bi̱ nambájxu̱u̱ májánʼ gajmíi mu muxnulú consejo, xúʼko̱ nasngájma rí nandoo kaʼyulú. Xó má eʼthí náa Hebreos 12:9, 10, dí “naʼni mu mambáyulú má ikháanʼ”.

14. Ndiéjuunʼ gíʼmaa muʼni índo̱ nuxnulú consejo xá.

14 Gundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, raʼkháa náa ajngáa dí najmún mu muthulú. Mbáa nguáná makumulú rí bi̱ naxnúlú consejo na̱nguá exnulú xó má kaʼyoo. Gajkhun má dí mbáa bi̱ naxná consejo gíʼmaa mandxaʼwóo májánʼ edxu̱u̱ xú káʼnii gáʼthulú, mu xúʼko̱ xáʼñulú gakhii mundrígúlú consejo (Gál. 6:1). * Á mu ikháanʼ nindxulú bi̱ nagruigú consejo, gíʼmaa mundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, itháán á mu nakumulú dí na̱nguá nixnulu xó má kaʼyoo. “Maski ajndu tánigulú xóo nixnúlú consejo, ma̱ndoo muraximíjna̱lú. Lá gajkhun nindxu̱u̱ dí niʼthúnʼ xáʼ. Lá ma̱ndoo dí xáyejxuu xóo niʼthúnʼ ga̱jma̱a̱ mbaʼyaʼ xóo ma̱ndoo mambáyuʼ consejo rúʼko̱ ráʼ”. Májánʼ gáʼni índo̱ gúxnulú consejo mbuʼyáʼ xóo ma̱ndoo mambáyulú (Prov. 15:31).

DÍ MUNDA̱ʼA̱LÚ CONSEJO NAMBÁYULÚ

15. Náá numuu rí májánʼ munda̱ʼa̱lú consejo rá.

15 Náa Biblia naʼthúlú dí gíʼmaa munda̱ʼa̱ consejo. Náa Proverbios 13:10 naʼthí: “Bi̱ na̱nda̱ʼa̱ consejo nagiʼdoo ku̱ma̱”. ¡Phú gajkhun nindxu̱u̱ ajngáa rúʼko̱! Bi̱ nunda̱ʼa̱ consejo tséjyúu ejmañún ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá. Ikha jngóo guguáʼdii gunda̱ʼa̱lú consejo.

Náá numuu rí ndxájulú xtáa rando̱ʼo̱o̱ consejo mbáa ndxájulú a̱ʼgú nikhii rá. (Atayáá kutriga̱ 16).

16. Nguáná gándoo gúnda̱ʼa̱lú consejo rá.

16 Nguáná gándoo gúndu̱ʼu̱u̱nlú consejo a̱ngiu̱lú bi̱ kúwá náa Guʼwá nagimbáanʼ rá. Guʼyáá tikhuu náa ma̱ndoo muʼni. 1) Índo̱ mbáa ndxájulú a̱ʼgu̱ na̱ndo̱ʼo̱o̱ mbáa publicador dí maʼga̱ gáxná ga̱jma̱a̱ estudio, nda̱wa̱á ma̱ndoo marajxu̱u̱ ndiéjuunʼ rí ndayóoʼ maʼni itháán májánʼ. 2) Índo̱ mbáa ndxájulú a̱ʼgu̱ bi̱ xóó tséyáa xa̱bu̱ nandoo ma̱ʼtsi̱ tikhuu pantalón, ikhaa ma̱ndoo ma̱ndo̱ʼo̱o̱ consejo mbáa ndxájulú bi̱ nambájxu̱u̱ májánʼ ga̱jma̱a̱ Jeobá, mu maʼthúu̱n xú káʼnii eʼyoo pantalón dí ikhaa naraʼwíí ma̱ʼtsi̱. 3) Índo̱ mbáa ndxájulú bi̱ ndiʼkhu̱ún maxná timbá aʼphu̱ discurso náa Guʼwá nagimbáanʼ, ma̱ndoo ma̱ndo̱ʼo̱o̱ mbáa ndxájulú bi̱ mbayuuʼ má tsiguʼ e̱ʼkha̱ raxná discurso mu maʼdxawuun ga̱jma̱a̱ maʼthúu̱n ndiéjuunʼ rí xóó tígo̱o̱ maʼni. Májánʼ má nindxu̱u̱ índo̱ a̱ngiu̱lú bi̱ mbayuuʼ má eguwáʼ ruxna discurso nunda̱ʼa̱a̱ consejo mbáa ga̱jma̱a̱ nugíʼ nunimbaníí.

17. Ndiéjuunʼ gándoo muʼni mu mambáyulú consejo rá.

17 Mbáa ikháán matrigú consejo dí imbo̱o̱ʼ xmáná o i̱mba̱ gu̱nʼ, tséʼñuu á mu mbájmbu o náa mbá i̱yu̱lú. Índo̱ gátrigú consejo garmáʼáan a̱jkia̱a̱nʼ rí ndiʼyáá náa artículo rígi̱, dí gíʼmaa manindxu̱lú xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ guʼyáá náá numuu rí nuxnulu consejo, raʼkháa xóo káʼnii nithulú ga̱jma̱a̱ guʼgíʼ guʼnimbaníí. Nimbáa táxtáa najmañuu má, ikha jngóo á mu nuʼdxawíín consejo ga̱jma̱a̱ nuʼnimbulú, náa Biblia naʼthí dí manindxu̱lú mbáa xa̱bu̱ bi̱ majmañuu (Prov. 19:20).

AJMÚÚ 124 Ganindxu̱lú mbáa xa̱bu̱ jmbii

^ párr. 5 Xúgiáánʼ bi̱ ni̱ndxu̱lú xa̱bi̱i̱ Jeobá nduʼyáá rí májánʼ nindxu̱u̱ rí muʼdxawíín consejo dí naʼthí náa Biblia, mú nguáná naʼñulú gakhii dí nuxprigúlú. Náá numuu rá. Ndiéjuunʼ gámbáyulú mu xáʼñulú gakhii mundrígúlú consejo rá. Xú kaʼnii embáyulú índo̱ nundrígúlú rá.

^ párr. 2 Proverbios 12:15: “Bi̱ skágunʼ naku̱mu̱u̱ rí xúgíʼ rí naʼni nindxu̱u̱ májánʼ, mu bi̱ najmañuu nagruigú consejos dí nuxnáá”.

^ párr. 4 Eclesiastés 7:9: “Xáʼchaaʼ rí makiʼnán, numuu rí bi̱ nakiʼnáa nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ skágunʼ”.

^ párr. 10 Proverbios 4:10-13: “Atadxawíín a̱ʼdióʼ ga̱jma̱a̱ atanimbaaʼ rí natha̱a̱nʼ, mu xúʼko̱ maraxtaa mbayuuʼ mbiʼi. Ikhúún maʼgá ka̱ña̱a̱n náa kamba̱a̱ dí rígá ku̱ma̱ ga̱jma̱a̱ maxna ikhaaʼ náa kamba̱a̱ rí nindxu̱u̱ májánʼ. Índo̱ gídxúʼ kruíga̱a̱ʼ nimbá xánjgradáánʼ ga̱jma̱a̱ índo̱ gatagayáaʼ xáxpátri̱ga̱a̱n. Garmáʼáan a̱jkia̱a̱nʼ xúgíʼ rí nixpriguáaʼ; xátatsiʼñánʼ. Ga̱jma̱a̱ atagíʼ matani numuu dí rúʼko̱ gámbáyáaʼ maraxtaa”.

^ párr. 10 Nixtiʼkhuu mbiʼñún tikhun.

^ párr. 11 Atayáá náa i̱yi̱ʼ Bi̱ Nayejngoo dí nigájnuu 1 ñajunʼ gu̱nʼ marzo tsiguʼ 1985, ináa 24 asndu 31.

^ párr. 12 Salmo 141:5: “Á mu xa̱bu̱ májáanʼ gáxnúʼ, xtáa nasngájmuʼ rí gíʼdoo ngajua rí tsétumuu; á mu naxprígúʼ mani̱ndxu̱u̱ xóo maxtrámuuʼ aceite náa edxu̱ʼ ga̱jma̱a̱ edxu̱ʼ xáʼni gaʼduunʼ. Ikhúún matajkáan má xúʼko̱ maski asndu ikhaa nagíʼnuu mbá dí ra̱májánʼ”.

^ párr. 14 Náa imbo̱o̱ʼ artículo muʼthá xú káʼnii gándoo guxnalú consejo rí ma̱ndoo mambáñún eʼwíinʼ.