Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

“Araʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ atani”

“Araʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ atani”

“Araʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ atani. Xámiñaʼ ga̱jma̱a̱ xaguáʼan, numuu rí Jeobá [...] xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxa̱ʼ” (1 CRÓN. 28:20).

AJMÚÚ 38 GA̱JMA̱A̱ 34

1, 2. a) Ndiéjunʼ ñajunʼ rí nigiʼdoo numuu rí nikána Salomón rá. b) Ndiéjunʼ rí nixmiéjunʼ David rá.

JEOBÁ niraʼwíi Salomón mu maxná ikha xóo maguma templo ndrígóo Jerusalén, mbá ñajunʼ rí itháan nigiʼdoo numuu nákha ikhú. Guʼwá rígi̱ gíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ mitsaan ga̱jma̱a̱ majmaʼnuʼ náa ‹xúgíʼ xuajen mba̱ʼu̱› numuu rí nagui̱i̱ wéñuʼ. Mú magiʼdoo itháan numuu, numuu rí mani̱ndxu̱u̱ “goʼwóo Jeobá Dios bi̱ gajkhun” (1 Crón. 22:1, 5, 9-11).

2 Rey David ndiʼyoo rí Dios gámbáyúu Salomón, mú nixmiéjunʼ numuu rí nindxu̱u̱ mbáa dxámá ga̱jma̱a̱ tséjmañuu wéñuʼ. Lá xámiñuu Salomón rí maʼni mbá templo ráʼ. Lá marikhoo rí ikhaa xóó nindxu̱u̱ dxámá ga̱jma̱a̱ rí tsejmañuu wéñuʼ xáʼ. Á mu Salomón nandoo magajnúu májánʼ rí maʼni, ndiyóoʼ rí xámiñuu ga̱jma̱a̱ magíʼdu̱u̱ mañajunʼ.

3. Xú káʼnii David nisngájmuu Salomón rí támiñuu rá.

3 Salomón nijmañuu wéñuʼ xkri̱da ndrígóo David, bi̱ ninindxu̱u̱ anu̱u̱. Índo̱ ikhaa nindxu̱u̱ mbáa dxámá, nixmínaʼ gajmíi̱n xujkhú xáná bi̱ nindúún muphu̱u̱n mugiu̱u̱ anu̱u̱ (1 Sam. 17:34, 35). Ma̱ngaa támiñuu índo̱ nixmínaʼ ga̱jma̱a̱ Goliat, xa̱bu̱ bi̱ mba̱yi̱ʼ wéñuʼ. Dios nimbáyúu David mu maxíyáa ga̱jma̱a̱ mbá itsí nújndú xa̱bu̱ bugi̱ bi̱ najmañuu naxmínaʼ (1 Sam. 17:45, 49, 50).

4. Náa numuu ndiyóoʼ rí xámiñuu Salomón rá.

4 David ninindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ kaʼyoo maxnúu tsiakii Salomón mu xámiñuu ga̱jma̱a̱ maʼni templo (atraxnuu 1 Crónicas 28:20). * Á mu Salomón nimíñuu, mbáa asndu xági̱ʼdu̱u̱ maʼni ñajunʼ ndrígóo, ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ mani̱ndxu̱u̱ itháan raʼkhí ki xóo maʼni mbá ñajunʼ rí xagájnuu májánʼ.

5. Náa numuu ndayóoʼ rí xámiñulu rá.

5 Xó má Salomón, mangáanʼ ndayúlú rí Jeobá mambáyulúʼ mu xámiñulu mu muʼni mbá ñajunʼ rí gáxnulú. Ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱, guʼyáá xkri̱da ndrígu̱ún tikhun xa̱bu̱ bi̱ támiñuun nákha wajyúúʼ. Índo̱ kuwáanʼ ruʼyáá rígi̱, gundxaʼwamíjna̱ xú káʼnii gándoo muʼni mu xámiñulu ga̱jma̱a̱ muʼgíiʼ muʼni.

XKRI̱DA NDRÍGU̱ÚN BI̱ TÁMIÑUUN

6. Ndiéjunʼ eʼniaʼ tsiánguá ikháánʼ rí José támiñuu rá.

6 Gundxaʼwamíjna̱ xú káʼnii José támiñuu índo̱ rí a̱ʼgiu̱u̱ Potifar nitsudaa mabóoʼ ga̱jma̱a̱. Mbáa ndiʼyoo rí magiʼdoo xkujndu á mu tséʼni rí naʼthúu̱n. Mú índo̱ niʼni rúʼko̱ tandxa̱ʼóo a̱jma̱ nuthu edxu̱u̱ (Gén. 39:10, 12).

7. Arathá xú káʼnii rí támiñuu Rahab (atayáá timbá xtiʼkhu).

7 Rí xúgi̱ guʼyáá xkri̱da ndrígóo Rahab, bi̱ nixtáa náa Jericó. Índo̱ a̱jmi̱i̱n xa̱bu̱ bi̱ nuyama nigún náa goʼwóo, á mu ikhaa nimiñuu xámbañun. Mú numuu rí nikumu̱u̱ kaʼyoo Jeobá támiñuu rí markaʼwun ga̱jma̱a̱ mambáñun mu makáwíin (Jos. 2:4, 5, 9, 12-16). Ikhaa niʼnimbo̱o̱ rí Jeobá nindxu̱u̱ Dios gajkhun ga̱jma̱a̱ rí ikhaa marigá rí maʼni mu maxnún ku̱ba̱ʼ rúʼko̱ israelitas. Ikha jngó, tániñaminaʼ rí mamiñúu gúni eʼwíínʼ xa̱bu̱, xóo rey ndrígóo Jericó gajmíi̱n xa̱bi̱i̱. Ga̱jma̱a̱ numuu rí ikhaa támiñuu, ikhaa gajmíi̱n bi̱ kuwa náa goʼwóo nikáwíin (Jos. 6:22, 23).

8. Xú káʼnii nimbáñun apóstoles xkri̱da ndrígóo Jesús rá.

8 Apóstoles ndrígóo Jesús bi̱ nikuwa jmbu nisngajma rí támiñuun. Ndiyáá rí Jesús támiñuu, ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ nixkaxi̱i̱n mbuyaridáá (Mat. 8:28-32; Juan 2:13-17; 18:3-5). Índo̱ tikhun xa̱bu̱ ede̱ bi̱ nijmaʼnuʼ xóo saduceos nithún rí muniñaʼ ruthi ga̱jma̱a̱ numuu Jesús, mú apóstoles táʼnduun (Hech. 5:17, 18, 27-29).

9. Xó má eʼthí náa 2 Timoteo 1:7, náa phú e̱ʼkha̱ rí xámiñulu rá.

9 José, Rahab, Jesús mangiin apóstoles nindúún muni rí jmbu. Támiñun numuu rí nikumu̱ún kuyáá Jeobá, raʼkháa ga̱jma̱a̱ numún ikhiin. Índo̱ guraʼníí xkujndu rí mbaʼyóoʼ rí xámiñulú, gakumulú kuʼyáá Jeobá, raʼkháa náa ikháanʼ (atraxuu 2 Timoteo 1:7). * Guʼyáá a̱jma̱ enii náa ndayóoʼ rí xámiñulu: Náa mbá guʼwáanʼ ga̱jma̱a̱ náa congregación.

XKUJNDU NÁA NDAYÓOʼ RÍ XÁMIÑULU

10. Náa numuu ndayóoʼ rí xámiñuun jiáma bi̱ ni̱ndxu̱ún cristianos rá.

10 Cristianos bi̱ ni̱ndxu̱ún jiáma nuraʼníí mbaʼa xkujndu náa ndayóoʼ rí xámiñuun mu muguajún jmbu náa Jeobá. Xkri̱da ndrígóo Salomón ma̱ndoo mambáñun wéñuʼ. Ikhaa támiñuu índo̱ niraʼwíí rí májánʼ maʼni ga̱jma̱a̱ mambóo maʼni templo. Gajkhun má rí xa̱bu̱ buanii ma̱ndoo ga̱jma̱a̱ gíʼmaa muxnún ikha e̱jñún. Mú rígá rí itháan gíʼdoo numuu rí jiáma gíʼmiin muraʼwíí rí muni (Prov. 27:11). Mbaʼyóoʼ muraʼwíí tsíin mumbaxún gajmiún, xú káʼnii guni gagimijná, ndiéjunʼ gúni mu mundxa̱ʼwa̱a̱ májánʼ edxu̱ún ga̱jma̱a̱ nguáná gájngún iyááʼ. Ndayóoʼ rí xámiñun mu muraʼwíí májánʼ rí muni, numuu rí tseni rí nandoo Satanás bi̱ natsíjmaa Dios ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóo.

11, 12. a) Xú káʼnii nisngájma rí támiñuu Moisés rá. b) Xú káʼnii gándoo jiáma mbuyaridáá xkri̱da ndrígóo Moisés rá.

11 Mbá rí gíʼdoo numuu rí jiáma gíʼmaa muraʼwíí muni nda̱wa̱á. Náa tikhuu xuajen, nutsudíín jiáma mu mugíʼ meta mu munigajmaa náa universidad ga̱jma̱a̱ muxkamaa mbá ñajunʼ náa muni numún májánʼ. Náa eʼwíínʼ, nda̱a̱ mbújkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ jiáma nakumu̱ún rí gíʼmaa muñajunʼ mu mumbañún bi̱ kuwa náa guʼwún. Á mu mangáán natagíʼnii xúʼko̱ kaʼnii, ma̱ndoo matayaridáá xkridoo Moisés. Numuu rí ndija̱a̱ náa goʼwóo a̱ʼdióo faraón, mbáa ma̱ndoo magiʼdoo meta rí maʼga̱nú mani̱ndxu̱u̱ mbáa bi̱ magiʼdoo numuu ga̱jma̱a̱ mani̱ndxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ magiʼdoo wéñuʼ. Mbáa bi̱ kuwa náa goʼwóo, bi̱ nusngáá ga̱jma̱a̱ bi̱ nixnáá xtágabu nitsudaa wéñuʼ. Mú ikhaa táʼnimbo̱o̱, ikhaa támiñuu ga̱jma̱a̱ niraʼwíí maʼni ñajunʼ Dios. Nda̱wa̱á rí Moisés nigájnuu náa Egipto ga̱jma̱a̱ táʼndoo rí magiʼdoo wéñuʼ, nimbáyuminaʼ náa Jeobá (Heb. 11:24-26). Jeobá niʼni tsajkurámaaʼ ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱, ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á maʼni tsajkurámaaʼ má xúʼko̱.

12 Índo̱ jiáma ga̱jma̱a̱ wa̱ʼxa̱ʼ nduyaridáá xkridoo Moisés ga̱jma̱a̱ nugíʼ nuni ñajunʼ Dios ga̱jma̱a̱ Reino, naguma tsajkurámiinʼ wéñuʼ. Jeobá má gambáñun muguaʼdáá rí gáʼñúnʼ bi̱ kuwa náa guʼwún. Nákha siglo timbá, dxámá Timoteo nixnáximinaʼ maʼni ñajunʼ Dios, ga̱jma̱a̱ ikháánʼ ma̱ndoo matani xúʼko̱ kaʼnii * (atraxnuu Filipenses 2:19-22). *

Lá kuwáanʼ xawii rí xámiñulu náa xúgíʼ vida ndrígúlú rá. (Atayáá kutriga̱ 13 asndu 17).

13. Xú káʼnii nimbáyúu rí xámiñuu mbáa wáxá bi̱ nindxu̱u̱ cristiana rá.

13 Guʼyáá rí nigíʼnuu mbá dxáʼgú bi̱ xtáa náa Alabama (Estados Unidos). Ikhaa ndiyóoʼ rí xámiñuu mu magíʼ metas rí maʼni ñajunʼ Dios. Ikhaa naʼthí: “Ikhúúnʼ ninindxu̱ʼ mbáa dxáʼgú bi̱ namiñuu maʼthí. Niʼniuʼ mingíjyúuʼ wéñuʼ matamíjná gajmíi̱nʼ xa̱bu̱ náa Guʼwá nagimbáanʼ. Ga̱jma̱a̱ índo̱ na̱jkhá gataraʼa niʼni itháan gakhi̱i̱, numuu rí tsíyoo madu̱u̱ xkrugua ndrígu̱ún xa̱bu̱ bi̱ tsiniʼnúnʼ”. Numuu rí anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ru̱dúu̱ nimbayíí mangiin eʼwíínʼ a̱ngiu̱lú, nindoo ninindxu̱u̱ precursora regular. Ikhaa naʼthí xóó: “Numbaaʼ ndrígóo Satanás naʼtháanʼ rí itháan májánʼ rí matani rí mi̱dxu̱ʼ náa universidad, rí majmaʼnínʼ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ maraʼdáá mbújkha̱a̱. Mú raʼkháa xúgínʼ naʼngu̱u̱n naguáʼdáá xúgíʼ rúʼko̱. Mbaʼin xa̱bu̱ i̱ndó nuxkamaa rí maxmiéjunʼ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ mumíniiʼ. Mú ikhúúnʼ xtáá tsímáá numuu rí nani ñajunʼ Jeobá”.

14. Náa eyóoʼ rí xámiñuun cristianos bi̱ guáʼdiin e̱ji̱n rá.

14 Xa̱bu̱ bi̱ guáʼdiin e̱ji̱n bi̱ ni̱ndxu̱ún cristianos ndayóoʼ rí xámiñun. Mbá xkri̱da, mbáa jefe ndrígu̱ún nandu̱ʼu̱u̱n muñajunʼ itháan, hora rí ikhiin guáʼdáá munigajmaa mbá guʼwíin, magún gutaraʼa o magún reunión. Ndayóoʼ rí xámiñuun mu muthi rí na̱nguá, nángi eʼni. Xúʼko̱, nuxnún mbá májánʼ xkri̱da e̱jñún. Ma̱ngaa, mbáa maxtáa mbáa ndxájulú náa congregación bi̱ xániñuʼ rí e̱ji̱i̱n muni nimbá rí imba̱a̱ ndxájulú maniñúnʼ rí e̱ji̱i̱n muni. Ndiéjunʼ gáʼni xa̱bu̱ á mu a̱ngiu̱lú nuraxi̱i̱ náa numuu niraʼwíí maʼni rúʼko̱ xá. Mbaʼyóoʼ rí xámiñuu mu maʼthí náa numuu, mú gíʼdoo maʼni ga̱jma̱a̱ gamajkhu.

15. Xú káʼnii gándoo gambáñun xa̱bu̱ buanii Salmo 37:25 ga̱jma̱a̱ Hebreos 13:5 rá.

15 Xa̱bu̱ buanuu nusngajma rí tsímiñun índo̱ numbañún e̱jñún mu mugíʼ metas rí muni ñajunʼ Dios. Mbáa tikhun xa̱bu̱ buanuu tsimbañún e̱jñún mu mani̱ndxu̱ún precursor, o maʼgún náa ndayóoʼ miʼtáraʼa itháan, magún guñajunʼ náa Betel o muñajunʼ náa naguma Guʼwá náa nagimbáanʼ ga̱jma̱a̱ náa narígá Asambleas. Mbáa namiñun rí e̱jñún xándoo guñewu̱u̱n índo̱ ikhiin gáganuu. Mú á mu xa̱bu̱ guanii nakru̱ʼu̱u̱n, musngajma rí tsímiñun ga̱jma̱a̱ muguaʼdáá fe rí Jeobá maʼnimbánuu rí nikudaminaʼ (atraxnuu Salmo 37:25; * Hebreos 13:5). * Índo̱ xa̱bu̱ buanuu nusngájma májánʼ xkri̱da, numbañún e̱jñún rí xámiñuun ga̱jma̱a̱ makumún kuyáá Jeobá (1 Sam. 1:27, 28; 2 Tim. 3:14, 15).

16. a) Ndiéjunʼ eni tikhun xa̱bu̱ guanii mu mumbañún e̱jñún mu mugíʼ metas rí muni ñajunʼ Dios rá. b) Xú káʼnii embáñun rígi̱ e̱jñún xá.

16 Guʼyáá xkri̱da ndrígu̱ún xa̱bu̱ gajmii bi̱ kuwa náa Estados Unidos rí nimbañúún e̱jñún mu mugíʼ metas rí muni ñajunʼ Dios. Tátá naʼthí: “Índo̱ e̱jñu̱nxu xóó tséjmiin guthi ga̱jma̱a̱ xóó tséjmiin gágun, nuthu̱u̱nxu má rí ra̱ʼkhá tháán gagi rí manindxa̱ʼ precursor ga̱jma̱a̱ rí muruguambáá náa congregación. Rí xúgi̱ guáʼdáá meta rígi̱. Rí muni mbá tsiakii mu muni rígi̱ nambáñun mu muraʼníí xúgíʼ tsáʼkhá dí rígá náa numbaaʼ ndrígóo Satanás ga̱jma̱a̱ mugíʼ muni rí gíʼdoo itháan numuu: Ñajunʼ Jeobá”. Imba̱a̱ ndxájulú bi̱ gíʼdiin a̱jmi̱i̱n e̱ji̱i̱n niʼnirámáʼ: “Mbaʼin xa̱bu̱ nakiéʼkhun mbújkha̱a̱, mbiʼi ga̱jma̱a̱ tsiakii mu e̱jñún munigajmaa itháan, muni deportes o i̱ʼwáʼ. Mú itháan májánʼ mumbañún e̱jñún rí muni mbá rí maʼni mambáxu̱u̱n májánʼ gajmiún Jeobá. Naxnúxu tsiakii índo̱ nduʼyáá rí e̱jñu̱xu nugíʼ muni ñajunʼ Dios ga̱jma̱a̱ muxkamaa”. Nduʼyáá gajkhun rí Dios maʼni tsajkurámiinʼ bi̱ numbañún e̱jñún mu mugíʼ metas ga̱jma̱a̱ muni ñajunʼ Dios.

GUSNGÁJMA RÍ TSÍMIÑULUʼ NÁA CONGREGACIÓN

17. Arathá tikhuu náa ndayóoʼ rí xámiñulu náa congregación.

17 Ma̱ngaa ndayóoʼ musngájma rí xámiñulu náa congregación. Mbá xkri̱da, bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ gíʼmaa munimbánii xkujndu ndrígu̱ún a̱ngiu̱lú bi̱ nixudami̱jna̱ aʼkhá rí mitsáʼkhúun wéñuʼ o mumbañún bi̱ nagún náa guʼwá thana numuu rí nandoo káñun wéñuʼ. Tikhun nagún gúsngúún bi̱ kuwa náa guʼwá e̱jua̱nʼ o naguáʼdáá reunión gajmiún. Mangiin a̱ngiu̱lú gu̱ʼu̱ bi̱ xóó tsediin xa̱bu̱ rí xúgi̱ nandoo nuni itháan ñajunʼ Jeobá. Ma̱ndoo mani̱ndxu̱ún precursor, magún guñajunʼ náa ndayóoʼ miʼtáraʼa itháan, muruguambáá náa Departamento Local ndrígóo Diseño ga̱jma̱a̱ Construcción, ga̱jma̱a̱ muni majtíí solicitud mu magún Náa Najuiʼsngúún bi̱ Nutaraʼa numuu Reino. Tikhun asndu ma̱ndoo magún náa Escuela ndrígóo Galaad.

18. Xú káʼnii gándoo musngajma tsiakii a̱ngiu̱lú guanii rá.

18 Xúgiáanʼ nandulúʼ kuʼñúún wéñuʼ a̱ngiu̱lú guanii náa congregación ga̱jma̱a̱ nadxulú rí kuaʼdiin ikhí. Gajkhun má rí tikhun xándoo muni wéñuʼ ñajunʼ Dios xóo nákha ginii, mú xóó ma̱ndoo musngajma rí tsímiñun ga̱jma̱a̱ muruguambá náa congregación (atraxnuu Tito 2:3-5). * Mbá xkri̱da, á mu bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nuthúún rí mutamijná gajmiún mbáa ndxájulú dxáʼgú rí gíʼdoo wéñuʼ numuu magúwunʼ májánʼ xtíñuu, ikhiin nda̱ñúnʼ tsiakii mu muni rígi̱. Gajkhun má rí xúriyíí ndxájulú dxáʼgú, rí muni, mumbayíí mandxa̱ʼóo edxu̱u̱ rí xú káʼnii xtíñuu ma̱ndoo maʼni gawúunʼ eʼwíínʼ (1 Tim. 2:9, 10). Ngajua ga̱jma̱a̱ rí naxmiéjunʼ a̱ngiu̱lú guanii nayambáá náa congregación.

19. a) Xú káʼnii gándoo muni a̱ngiu̱lú xa̱bekha bi̱ nijngún má iyááʼ mu xámiñuun rá. b) Xú káʼnii mbañúúnʼ Filipenses 2:13 ga̱jma̱a̱ 4:13 a̱ngiu̱lú xa̱bekha bi̱ nijngún má iyááʼ rá.

19 Xa̱bekha bi̱ nijngún má iyááʼ gíʼmaa rí xámiñuun ga̱jma̱a̱ mugíʼ muni. Congregación nambáyúu wéñuʼ índo̱ ikhiin kuwa xawii mu mundrigú ñajunʼ (1 Tim. 3:1). Mú mbáa tikhun nakumu̱ún rí na̱nguá kaʼñún mundrigú ñajunʼ rígi̱. Náa numuu rá. Mbáa numuu rí nikiéʼkhun nákha ginii rúʼko̱ naʼni makumún rí rakáʼñún mani̱ndxu̱ún siervos ministeriales o bi̱ kuya̱ edxu̱u̱. O mbáa nakumu̱ún rí xajmañún muni májánʼ ñajunʼ rígi̱. Á mu xúʼko̱ ku̱ma̱ʼ, Jeobá ma̱ndoo mambáyaʼ (atraxnuu Filipenses 2:13; * 4:13). * Garmáʼáan a̱jkia̱nʼ ga̱jma̱a̱ numuu xkri̱da ndrígóo Moisés. Ikhaa nikumu̱u̱ rí xájmañuu maʼni ñajunʼ rí Dios nixnúu maʼni (Éx. 3:11). Mú Jeobá nimbáyúu mu xámiñuu ga̱jma̱a̱ maʼnimbánuu ñajunʼ rí nikhánúu. Ikha jngó, á mu ikháánʼ nda̱yáaʼ tsiakii, arathá káñii Jeobá rí mambáyaʼ ga̱jma̱a̱ araxnuu xúgíʼ mbiʼi Biblia. Ma̱ngaa mambáyaʼ rí matatsaʼwamínáʼ ga̱jma̱a̱ numuu xkri̱da ndrígu̱ún a̱ngiu̱lú bi̱ nikuwa nákha wajyúúʼ bi̱ támiñuun. Ma̱ngaa ma̱ndoo matandu̱ʼu̱u̱n a̱ngiu̱lú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ mu musngááʼ ga̱jma̱a̱ maraxnaxíminaʼ mu matiambáá náa ndayóoʼ. Nuʼthúún xúgínʼ a̱ngiu̱lú bi̱ nijngún iyááʼ rí xámiñuun ga̱jma̱a̱ muñajunʼ gakhi̱i̱ náa congregación.

“JEOBÁ [...] XTÁA GA̱JMA̱Á NI̱NDXA̱ʼ”

20, 21. a) Ndiéjunʼ niʼthúu̱n David Salomón rá. b) Tsáa gándoo gakumulú kuʼyáá rá.

20 Rey David niʼni marmáʼáan a̱jkiu̱u̱n Salomón rí Jeobá má gámbáyúu índo̱ gáxu̱u̱ templo (1 Crón. 28:20). Mbáa Salomón nindxa̱ʼwáminaʼ rí anu̱u̱ niʼthúu̱n ga̱jma̱a̱ tániñuʼ rí mani̱ndxu̱u̱ mbá xkujndu rí kaʼnííʼ nindxu̱u̱ mbáa dxámá ga̱jma̱a̱ rí xóó tsejmañuu. Támiñuu nditháan ga̱jma̱a̱ niʼnimbánuu, ma̱ngaa Jeobá nimbáyúu mu maʼni gáxu̱u̱ templo mbá juwan tsiguʼ tikhu.

21 Xó má nimbáyúu Salomón, Jeobá ma̱ndoo mambáyulúʼ mu xámiñulu ga̱jma̱a̱ muʼnimbánii rí kaʼyulú muʼni náa guʼwúlú ga̱jma̱a̱ náa congregación (Is. 41:10, 13). Á mu tsímiñulú muʼni ñajunʼ Jeobá, nduʼyáá rí ikhaa maʼni tsajkurámáánʼ xúgi̱ ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á. Ikha jngó, guʼni xó má niʼthí David: “Araʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ atani”.

^ párr. 4 1 Crónicas 28:20: “Ikhú David niʼthúu̱n Salomón bi̱ nindxu̱u̱ a̱ʼdióo: “Araʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ atani. Xámiñaʼ ga̱jma̱a̱ xaguáʼan, numuu rí Jeobá Dios, Dios ndrígóʼ, xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxa̱ʼ. Xániñaaʼ asndu índo̱ gáxi̱ goʼwóo Jeobá”.

^ párr. 9 2 Timoteo 1:7: “Numuu rí Dios táxnúlú mbá espíritu rí mamiñúlú, rí phú nixnúlú, espíritu mu muguaʼdáá tsiakii ga̱jma̱a̱ ngajua ma̱ngaa rí mundxaʼwamíjna̱ májánʼ”.

^ párr. 12 Mataxkamaa tikhuu ikha rí xú káʼnii gándoo mataʼgíʼ metas mu matani ñajunʼ Jeobá náa artículo “Fijémonos metas espirituales para glorificar al Creador”, rí nigájnuu náa La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ julio tsiguʼ 2004.

^ párr. 12 Filipenses 2:19-22: “Ikhúúnʼ, nagúʼthu̱u̱n náa Señor Jesús rí imbá chíʼgíʼ tígo̱o̱ rí makuʼmáa Timoteo, mu maʼdxuu a̱jkiu̱nʼ índo̱ gádxuun ga̱jma̱á numala. Numuu rí na̱nguá gúʼdaa imba̱a̱ xóo ikhaa, bi̱ gajkhun naxmiéjunʼ kaʼyala. Numuu rí eʼwíínʼ i̱ndó nduyááʼ rí nandún ikhiin, raʼkháa rí nandoo Cristo Jesús. Mú ikháanʼla ndu̱ya̱a̱ má rí ikhaa nixnáximinaʼ, xó má mbáa ada̱ ga̱jma̱a̱ anu̱u̱ niñajunʼ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ mu maʼga̱ rajoo ajngáa rí májánʼ”.

^ párr. 15 Salmo 37:25: “Mbáa dxámá ninindxu̱ʼ ikhúúnʼ, rí xúgi̱ nikiu̱u̱n má, mú xóó tséyóo nimbáa xa̱bu̱ jmbii bi̱ niniñaaʼ mbá kayuʼ, ní má e̱ji̱i̱n rí nduyaaʼ pan”.

^ párr. 15 Hebreos 13:5: “Rí xóo kuwáanʼ gasngájma rí tsiniguala wéñuʼ mbújkha̱a̱, ma̱ngaa gaʼdxalá ga̱jma̱a̱ rí kuaʼdáá xúgi̱. Numuu rí ikhaa niʼthí: “Nimbá miʼtsú xániʼñáʼ ga̱jma̱a̱ xániʼñátiga̱a̱n””.

^ párr. 18 Tito 2:3-5: “Xúʼko̱ má gu̱ʼu̱ bi̱ guanuu, gaguaʼdáá gamajkualá náa xúgíʼ rí nunila, xúni̱ tsudún eʼwíínʼ, ni xúwáanla wéñuʼ vino, gusngáa rí májánʼ; mu munila rí mundxa̱ʼwa̱a̱ májánʼ edxu̱ún gu̱ʼu̱ bi̱ tikhu xa̱bu̱ mu maʼndún kuñún ajmbiu̱ún, maʼndún kuñún e̱jñún, mundxa̱ʼwa̱a̱ májánʼ edxu̱ún, mani̱ndxu̱ún mikaʼwiin, muñajunʼ náa guʼwún, mani̱ndxu̱ún májánʼ a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ munimbu̱ún kuñún ajmbiu̱ún, mu xuti dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ numuu ajngá rawunʼ Dios”.

^ párr. 19 Filipenses 2:13: “Numuu rí Dios nindxu̱u̱ bi̱ naxnáʼ tsiakii, naʼni rí maʼnda̱ʼ matani ga̱jma̱a̱ naxnáʼ tsiakii mu matani”.

^ párr. 19 Filipenses 4:13: “Náa xúgíʼ rí nandoʼ mani gúʼdoo tsiakii rí na̱ʼkha̱ náa Dios”.