Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

HISTORIA NDRÍGÓO XA̱BU̱

Nixkamaaxu rí “gíʼdoo wéñuʼ numuu”

Nixkamaaxu rí “gíʼdoo wéñuʼ numuu”

WINSTON ga̱jma̱a̱ Pamela (Pam) Payne kuwa nuñajunʼ náa sucursal ndrígóo Australasia. Maski ajndu tsímáá nikúwi̱i̱n, mú niguáʼdáá tikhu rí niʼniún mingíjyúuʼ, xóo rí ndiyóoʼ maguʼwún makuwá i̱mba̱ níʼkhá ga̱jma̱a̱ rí nikháñuu mbáa aʼdiún. Maski ajndu niraʼníí rígi̱, na̱nguá niniñaaʼ raʼndúún kuyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ a̱ngiu̱ún, ma̱ngaa túniña̱a̱nʼ rí mutaraʼa. Náa entrevista rígi̱ mbuʼyáá tikhu rí niguáʼníí.

Winston, aratúxuʼ xú káʼnii nitagíʼdi̱i̱ nitayáaʼ Dios.

Ndi̱ju̱u̱n náa Queensland (Australia) náa xa̱bu̱ na̱nguá guáʼdáá nimbá religión. Numuu rí kuwáanʼxu náa najuiʼdu trigo ga̱jma̱a̱ naguanúu tsínguánʼ náa xuajen, ikha jngó tándoo mambaxúʼ májánʼ gajmíʼ eʼwíínʼ xa̱bu̱ bi̱ na̱nguá ka̱ñu̱u̱n. Nákha nigúʼdoo 12 tsiguʼ, nigíʼdu̱u̱ ndiʼyáaʼ Dios. Nitakáñuu mu mambáyuʼ maxkamaa rí gajkhun ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa. Nda̱wa̱á nigajnúʼ náa nixtáá ga̱jma̱a̱ nixkamaa mbá ñajunʼ náa Adelaida (Australia Meridional). Índo̱ nigúʼdoo 21 tsiguʼ, ni̱jkhá pasiá náa Sydney, ikhí niniʼniiʼ Pam. Ikhaa niʼthún ga̱jma̱a̱ numuu israelismo británico, ni̱ndxu̱ún mbá religión bi̱ nuthi rí xa̱bu̱ xuajen británicos naguwáʼ náa mbá tribus ndrígóo Israel. Nuthi rí xa̱bu̱ bugi̱ ni̱ndxu̱ún bi̱ gu̱wa̱ʼ tribus rí kaʼyoo norte ga̱jma̱a̱ nigájnúún náa xuajñún nákha siglo migiñuʼ tsiguʼ ginii. Índo̱ nitangu̱ún náa Adelaida, ni̱thu̱u̱n rígi̱ mbáa bi̱ nañejunʼ ga̱jmu̱ʼ bi̱ nigíʼdu̱u̱ ninigajmaa Biblia gajmíi̱n xa̱bi̱i̱ Jeobá. Tájyúuʼ má mba̱yu̱u̱ʼ rí nitamijná ga̱jmu̱ʼ ikhaa ga̱jma̱a̱ numuu rí nunimbu̱ún xa̱bi̱i̱ Jeobá, ndi̱yo̱o̱ rí xtáa raxtiʼña̱a̱ dí nitajkháan nákha chíʼgiúnʼ. Xtáá rajmañuʼ rí gajkhun ga̱jma̱a̱ numuu Dios ma̱ngaa Reino ndrígóo. ¡Nixkamaa “mbá rí gíʼdoo wéñuʼ numuu”! (Mat. 13:45, 46).

Pam, ikháán mangáán nitagíʼdi̱i̱ nitayáʼ rí gíʼdoo numuu nákha chíʼgínʼ. Xú káʼnii nitaxkamaa rá.

Nixtáa náa mbá guʼwíin bi̱ ni̱ndxu̱ún náa mbá religión náa xuajen Coffs Harbour (Nueva Gales del Sur). Aniu̱ʼ ga̱jma̱a̱ xiʼñúnʼ nindrigú kiʼsngáa ndrígóo israelismo británico. Giʼtioʼ ga̱jma̱a̱ ndxájuʼ, ga̱jma̱a̱ eʼwíínʼ primos ndrígóʼ nisngúxu rí Dios nandoo itháan kaʼñún xa̱bu̱ británicos. Mú, ikhúún tándoo gánimboʼ ga̱jma̱a̱ nikumuʼ rí na̱nguá xtáá mijngii náa Dios. Nákha nigúʼdoo 14 tsiguʼ ni̱jkhá náa mbaʼa guʼwá ndxájkun dí rígá ikhí, xóo anglicanos, bautistas ga̱jma̱a̱ adventistas del séptimo día. Mú, na̱nguá nimbáyuʼ maniʼniiʼ Dios.

Nda̱wa̱á, bi̱ kuwa náa goʼwóoʼ nigún gakuwa náa Sydney, ikhí niniʼniiʼ Winston índo̱ ikhaa ni̱jkha̱ pasiá ikhí. Xó má ikhaa niʼthí, rí nitamijnáxu̱ niʼni rí ikhaa maʼnigajmaa Biblia gajmíi̱n xa̱bi̱i̱ Jeobá. Ikhú, índo̱ nakuʼma cartas náa inuʼ naʼnirámáʼ mbaʼa texto ndrígóo Biblia. Gajkhun má rí ginii nixmiéjunʼ ga̱jma̱a̱ asndu ni̱jkha̱nú nikiʼnún. Mú, mañu mañúú ni̱jkhánú ndi̱yo̱o̱ rí nindxu̱u̱ dí gajkhun.

Nákha 1962 ni̱jkhá gáxtáá náa Adelaida mu maxtáá mijngii náa xtáa Winston. Ikhaa niʼthún xa̱bi̱i̱ Jeobá bi̱ gajmii mu maxtáá gajmíʼ. Ikhiin ninindxu̱ún Thomas ga̱jma̱a̱ Janice Sloman, bi̱ ninindxu̱ún misioneros náa Papúa Nueva Guinea. Ninindxu̱ún míjiinʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ; ikhúún nigúʼdoo 18 tsiguʼ nákha ikhú ga̱jma̱a̱ nimba̱yúʼ maniʼníinʼ itháan Jeobá. Ga̱jma̱a̱ ikhú nigíʼdu̱u̱ ninigajmaa Biblia ikhú ni̱jkhánú ndi̱yo̱o̱ rí nixkamaa dí gajkhun. Nda̱wa̱á rí nidamíjnáxu, Winston ga̱jmu̱ʼ ikhúún nigíʼdi̱i̱ ninixu ñajuunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ gagi. Maski ajndu niʼniuxu mingíjyúuʼ xóo makuwáanʼ, mú nimbáyuxu̱ maʼnduxu ku̱ya̱a̱ itháán rí gíʼdoo numuu rí nijmañuxu.

Winston, aratúxuʼ xú káʼnii nikúwáanʼla índo̱ nigíʼdi̱i̱ runi ñajuunʼ Jeobá.

A. Mapa rí nakujmaa náa ni̱jkuáxu xóo circuito.

B. Sellos ndrígóo islas. Kiribati ga̱jma̱a̱ Tuvalu nákha ginii najmaʼnuuʼ xóo islas Gilbert ga̱jma̱a̱ Ellice.

C. Isla coralina ndrígóo Funafuti, rí kaʼyoo Tuvalu. Nindxu̱u̱ mbá islas náá nijkhuáxu nákha xóó tsenindxuxu misioneros.

Nda̱wa̱á rí nidamíjna̱xu, Jeobá nimbáʼtoo ‹xkrugua mba̱a̱› mu xúʼko̱ ma̱ndoo munixu itháán ñajuunʼ ikhaa (1 Cor. 16:9). Xkrugua rígi̱ nisngájmuxu ndxájulú Jack Porter, bi̱ ninindxu̱u̱ circuito bi̱ na̱jkha̱ raʼyuxu náa congregación. Rí xúgi̱ ndxájulú Jack ga̱jma̱a̱ ikhúún nindxuxu comité ndrígóo sucursal náa Australasia. Nákha mbiʼi rúʼko̱ ikhaa ga̱jma̱a̱ a̱ʼgiu̱u̱ bi̱ mbiʼyuu Roslyn, nimbayúxu mu manindxuxu precursores regulares, ninixu ñajunʼ rígi̱ mbá witsu tsiguʼ. Ikhúún nigúʼdoo 29 tsiguʼ índo̱ nithu̱nʼ mani̱ndxu̱ʼ circuito náa islas ndrígóo Pacífico sur, rí kaʼyoo sucursal dí rígá náa Fiyi. Nijkuáxu náa islas ndrígóo Kiribati, Nauru, Niue, Samoa, Samoa Norteamericana, Tokelau, Tonga, Tuvalu ga̱jma̱a̱ Vanuatu.

Nákha tsiguʼ rúʼko̱, xa̱bu̱ bi̱ kuwa náa islas dí rígá itháán mitsinguánʼ tsénimbu̱ún rí nuthi xa̱bi̱i̱ Jeobá, ikha jngó, ndiyóoʼ munixu tsumáá wéñuʼ (Mat. 10:16). Congregación dí rígá ikhí nindxu̱u̱ majkhaʼ, rí tikhu asndu nda̱a̱ náa maguánuxu. Ikha jngó nuthu̱u̱n xa̱bu̱ á mu ma̱ndoo maguanúxú náa rexún mu munúʼxu. Májánʼ a̱jkiu̱ún xa̱bu̱ ga̱jmá nindxu̱xu̱.

Winston, ikháán naniguaaʼ maratajuíi ajngáa. Xú káʼnii niʼni rí manigua̱a̱ʼ rá.

Náa najuiʼsngúún bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ náa Samoa.

Nákha ikhú, a̱ngiu̱lú bi̱ kuwa náa Tonga guáʼdáá káaʼ nguéjma̱ tratado ga̱jma̱a̱ folleto náa ajngáa polinesio. Najmún libro La verdad que lleva a vida eterna náa ajngáa inglés mu musngúún xa̱bu̱. Náa a̱jkhu̱ xmáná rí ndijyúuʼ náa najuiʼsngúún bi̱ kuya̱ edxu̱u̱, ajtsíin bi̱ najmañún nuthi ajngáa inglés niraʼwi̱i̱ rí mutajuíi libro rígi̱ náa ajngáa tongano. Pam niʼnirámáʼ náa maquina ajngáa rí nijuiʼtájuíi, ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á nixuʼmáxu náa sucursal dí rígá náa Estados Unidos mu magumaa imprimir. Ñajunʼ rúʼko̱ ndijyúuʼ mbá migiñuʼ xmáná. Maski asndu rí nijuiʼtájuíi na̱nguá majan wéñuʼ, mú nimbañúún mbaʼin xa̱bu̱ bi̱ nuthi ajngáa tongano muniʼnuuʼ rí gajkhun. Pam ga̱jma̱a̱ ikhúún na̱nguá nindxuxu bi̱ nutajuíi ajngáa, mú, rí ninixu ñajunʼ rúʼko̱, niʼni rí ninigu̱xu̱ ñajunʼ náa najuiʼtájuíi ajngáa.

Pam, lá ikháá má nindxu̱u̱ rí nákha niraxtaa náa Australia ga̱jma̱a̱ náa islas ráʼ.

Náa niguanuxu índo̱ niñajunʼxu xóo circuito.

Na̱nguá, mixtiʼkhu kayuʼ nindxu̱u̱. Náa islas rakha tháán kuwa exu̱nʼ, naʼni mijkha wéñuʼ, ma̱ngaa kúwi̱i̱n tsijní, nandii gájmaa nguánáa raguáʼdááxu ganitsu. Maski asndu xúʼko̱, índo̱ naʼni wakhííʼ, nduyaxu lamáa asndu náa guʼwáaʼ xkutu rí kuwáanʼxu. Índo̱ nagájnuu gu̱nʼ, nduyaxu ixi̱ coco ga̱jma̱a̱ xóo nakujmaa gu̱nʼ náa lamáa. Mbiʼi rúʼko̱ phú kiejunʼ nindxu̱u̱ numuu rí niʼniuxu mundxaʼwamíjna̱xu náa Jeobá gájmaa mutajkáan, rúʼko̱ nimbáyuxu mu xákuwáanʼxu gíná.

Nanigu̱u̱nʼ kuyuxu e̱ji̱n. Ra̱ʼkhá tháán xnduʼwíin gájmaa raʼkháa tháán eñún mbuñún xa̱bu̱ miʼxíin. Índo̱ ni̱jkuáxu náa isla Niue, mbáa ada̱ nigíʼdu̱u̱ nigugua ñawúunʼ Winston ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Naniguʼ xniaaʼ”. Numuu rí e̱ji̱n nditháan tséyáá ñawun mbáa xa̱bu̱ bi̱ gíʼdoo wéñuʼ xtátsúun ga̱jma̱a̱ tséʼyoo á mu xtátsúun nindxu̱u̱.

Nagáwiinʼ a̱jkiu̱xuʼ xóo kúwi̱i̱n xa̱bu̱ numuu rí migíníi wéñuʼ. Maski ajndu xúgíʼ nindxu̱u̱ mitsaan, mu nda̱a̱ guʼwá thana ga̱jma̱a̱ nda̱a̱ mba̱ji̱nʼ iyaʼ. Mú, maski ajndu xúʼko̱ a̱ngiu̱lú na̱nguá ekujmaa rí naxmiéjúnʼ ga̱jma̱a̱ kuwa májánʼ. Kuwa gagi numuu rí kuwa mbá jnduʼ gajmiún xúgínʼ bi̱ kuñún ma̱ngaa rí guáʼdáá náa mbuyamajkuíí Jeobá ga̱jma̱a̱ muni mba̱a̱. Xkri̱da ndrígu̱ún nimbáyuxu mu munixu má xúʼko̱ rí itháán gíʼdoo numuu ga̱jma̱a̱ xáguáʼdááxu wéñuʼ.

Pam, mbaʼa nuthu ndiyóoʼ mi̱dxu̱ʼ gídá iyaʼ ga̱jma̱a̱ mixtiʼkhu xóo matani májáánʼ ganitsu. Xú káʼnii nitani̱ rá.

Pam naʼjñáa xtiin índo̱ ni̱jkuáxu náa Tonga.

Númaa má anu̱ʼ numuu rí ikhaa mbaʼa rí niʼsngóʼ. Ikhaa nisngóʼ xóo maʼgíʼ aguʼ ga̱jma̱a̱ xóo mani mújuunʼ rí miʼkhu ikhí ga̱jma̱a̱ rí ma̱ndoo maxtáá maski má nda̱a̱ wéñuʼ. Índo̱ ni̱jkhá náa Kiribati, niguanúxuʼ náa mbá guʼwá rí kiʼni ga̱jma̱a̱ inúu ixi̱ coco ma̱ngaa kuguraʼa ga̱jma̱a̱ ni̱ʼi̱. Mu ma̱ni̱ mújúunʼ rí miʼkhu, nini mbá iñáʼ náa mbayííʼ mu magíwáʼ aguʼ ga̱jma̱a̱ natsikha xtóo coco. Ga̱jma̱a̱ iyaʼ na̱jkhá gágú asndu náa pozo ga̱jma̱a̱ naguáju̱n fila gajmíʼ gu̱ʼu̱ bi̱ nagún gúdá iyaʼ. Mu muriyaʼ iyaʼ, najmún mbá ixi̱ rí naʼni a̱jma̱ metro rí mbaʼ ga̱jma̱a̱ kaxtoʼóo ga̱jma̱a̱ ñuñuu mbá cubeta náa ixi̱. Índo̱ nanújngoo mambáa a̱ʼgu̱ mu maríyáʼ iyaʼ, nudamaʼa gákhíi̱ cubeta mu ma̱ndoo majngúun mi̱jnu̱ʼ mu xúʼko̱ magajnúu iyaʼ. Nakujmaa rí na̱nguá nindxu̱u̱ mingíjyúuʼ, mú, índo̱ ni̱jkha̱nú maríyáʼ ikhúún. Mbaʼa nuthu nikuʼmáánʼ “ixi̱” mu tájmúún gáríyáʼ iyaʼ. Xúgínʼ nigíʼdi̱i̱ nindu̱ʼwa̱, mú mbáa rí ikhiin niʼsngóʼ xóo mani. Xa̱bu̱ bi̱ kuwa náa islas nimbayúxu má xúʼko̱.

Najmáanʼ niniguala wéñuʼ ñajunʼ rí muñambáá náa islas. Ma̱ndoo mutala ndiéjunʼ rí itháán tsémbumala rí níguáʼníí ikhí ráʼ.

Winston: Mba̱yu̱u̱ʼ mbiʼi ndiyóoʼ mu makru̱ʼu̱xu̱ májánʼ xóo kúwi̱i̱n xa̱bu̱ ikhí. Xóo muʼthá, índo̱ a̱ngiu̱lú nuxnuxu ganitsu, nuxnuxu xúgíʼ dí guáʼdáá. Mú ikháanʼ naphúxu xúgíʼ rí nuxnuxu. Nákha ginii na̱nguá e̱ya̱a̱ á mu ndayóoʼ muniʼñáánʼ mu̱phu̱ mangiin. Mú, índo̱ ndiya̱xu̱ rígi̱ ikhú nuniʼñáanʼxu ganitsu mu̱phu̱ mangiin. Maski ajndu raʼkhí ninixu mú a̱ngiu̱lú nikru̱ʼu̱u̱n kuyuxu. Nadxún wéñuʼ índo̱ najkuá ruñuxu̱ mambá majun igu̱nʼ. Ma̱ngaa nákha ikhú a̱ngiu̱lú bi̱ kuwa ikhí tséniʼniún eʼwíin a̱ngiu̱lú bi̱ kuwa náa i̱ʼwáʼ xuajen i̱ndó ikháanʼxu.

Mbá guejmiin a̱ngiu̱lú náa Niue kuwa xawii mu magún gutaraʼa.

Ma̱ngaa rí najkuáxu ninindxu̱u̱ mbá rí májánʼ náa xa̱bu̱ bi̱ kuwa náa xuajen rí najkuáxu. Mbaʼin xa̱bu̱ nikumu̱ún rí a̱ngiu̱lú nini marigá religión ndrígu̱ún. Mú, índo̱ nduyáá mbáa xa̱bu̱ bi̱ na̱ʼkha̱ mitsinguánʼ gaʼñúún, ikhú naguánu nduyáá dí religión rígáa náa xúgíʼ numbaaʼ ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ naʼniún tsiánguá.

Pam: Mbá rí tsémbumuʼ nindxu̱u̱ dí nirígá náa Kiribati, náa rígá mbá congregación chíʼgíiʼ. Ndxájulú Itinikai Matera, mbáwii ikhaa nindxu̱u̱ bi̱ kayá edxu̱u̱ ikhí, naʼni xúgíʼ xó má eʼngo̱o̱ mu makuwáanʼxu májánʼ. Mbá miʼtsu ni̱ʼkha̱ kayóo mbá xtuʼ, ikhí gíwanʼ káaʼ mbóó xndúu xtílá. Ga̱jma̱a̱ niʼthúxu̱ “naʼkhá kaʼyoʼ xndúu xtílá muphula”. Mbiʼi rúʼko̱ ndu̱ya̱a̱xu rí xndúu xtílá nindxu̱u̱ rí itháán mitsí rí naphúxu̱. Rí xóo niʼni ndxájulú, ni̱jkha̱nú asndu náa a̱jkiu̱xuʼ.

Pam, nguáthá tsiguʼ nda̱wa̱á nigrájkháa a̱ʼdiáaʼ. Ndiéjunʼ nimbáyáaʼ mu xáraxtaa gíná wéñuʼ rá.

Nákha 1973 índo̱ kuwáanʼxu ruñambáá náa Pacífico sur, nithu̱nʼ rí kagu̱ ewáan ada̱. Ikha jngó nitangáanʼxu náa Australia, ga̱jma̱a̱ a̱jkhu̱ igu̱nʼ nda̱wa̱á nigrájkháa a̱ʼdióʼ. Rígi̱ niʼni makuwáanʼxu gíná wéñuʼ. Mú, índo̱ ni̱jkha̱ ranújngoo mbiʼi niguámbáa ga̱jmá rúʼko̱, mú itháán niʼni̱i̱ a̱jkiu̱xuʼ índo̱ niráxnuxu La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ abril tsiguʼ 2009. Náa sección “Graxe̱ rí nuni bi̱ nuraxnuu” naʼthí: ‹Á mu mbáa ada̱ nakháñuu náa awúnʼ ru̱dúu̱, lá mata̱nga̱a̱ maxtáa mbu̱júu̱ xáʼ.› Náa artículo naʼthí dí rúʼko̱ naguanúu náa ñawun Jeobá. Ikhaa maʼni májaanʼ xúgíʼ rí numbaaʼ xkawiʼ rígi̱ naʼni mu mumíniiʼlú, ñajunʼ rígi̱ nixnúu maʼni A̱ʼdióo rí “maʼni gámbáa ñajunʼ rí naʼni Gixa̱a̱” (1 Juan 3:8). Artículo ma̱ngaa nimbáyuxu mandu ku̱ya̱a̱ itháán xúgíʼ dí guáʼdáá ikháanʼ xóo xa̱bi̱i̱ Jeobá. Phú gíná ganindxu̱u̱ á mu nda̱a̱ rí kuáʼti̱i̱n marigá nda̱wa̱á.

Nda̱wa̱á rí nikháñuu aʼdiúxuʼ, nitangáanʼxu nini káxi̱ ñajuunʼ Jeobá. Nguáthá igu̱nʼ niñambááxu náa Betel ndrígóo Australia, nda̱wa̱á nitángáanʼxu xóo circuito. Nákha tsiguʼ 1981, niñajunʼxu a̱jkhu̱ tsiguʼ náa Nueva Gales del Sur ga̱jma̱a̱ Sydney, ikhú nituxu muʼguá náa sucursal ndrígóo Australia, xúʼko̱ mbiʼyuu nákha ikhú, ga̱jma̱a̱ ikhí kúwáanʼxu xúgi̱ ruñajunʼ.

Winston, lá nakumaaʼ rí nijmañaaʼ náa islas ndrígóo Pacífico sur nambáyaaʼ náa natiejunʼ xúgi̱ xóo comité ndrígóo sucursal náa Australasia ráʼ.

Xúʼko̱, nambáyuʼ wéñuʼ. Nákha ginii, Australia ndaʼyoo xú káʼnii ñajunʼ rí erígá náa Samoa ga̱jma̱a̱ Samoa Norteamericana. Nda̱wa̱á, sucursal dí rígá náa Nueva Zelanda ndi̱wa̱a̱ ga̱jma̱a̱ Australia. Ga̱jma̱a̱ rí xúgi̱, sucursal dí rígá náa Australasia ndaʼyoo xú káʼnii ñajunʼ erígá náa Australia, náa islas Cook, Niue, Nueva Zelanda, Samoa, Samoa Norteamericana, Timor Oriental, Tokelau ga̱jma̱a̱ Tonga. Nigúʼdoʼ ñajunʼ mitsaan rí maʼgá náa mbaʼa xuajen rígi̱ xóo representante ndrígóo sucursal. Rí niñajunʼ mbóó gajmíʼ a̱ngiu̱lú náa islas rígi̱, nambáyuʼ wéñuʼ xúgi̱ rí xtáá nañajunʼ gajmíʼ ikhiin asndu náa Betel.

Winston ga̱jma̱a̱ Pam náa sucursal ndrígóo Australasia

Mu mambóʼ, nandoʼ matala rí nigíʼnuu ikhúúnʼ gájmuʼ Pam, ikháanʼxu ndi̱ya̱a̱ dí raʼkháa i̱ndó xa̱bu̱ guanii nduyáaʼ Dios. Jiáma ga̱jma̱a̱ wa̱ʼxa̱ʼ mangiin nandún muxkamaa rí “gíʼdoo wéñuʼ numuu”, maski ajndu bi̱ kuñún tseni ikháá (2 Rey. 5:2, 3; 2 Crón. 34:1-3). Gajkhun rí Jeobá nindxu̱u̱ mbáa Dios bi̱ nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ nandoo rí xúgínʼ jiámá, wa̱ʼxa̱ʼ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ guanii makáwíin.

Índo̱ Pam ga̱jma̱a̱ ikhúún nigíʼdi̱i̱ ndiʼyáaʼxu Dios naʼni má mbá cincuenta tsiguʼ, na̱nguá nindxaʼwamínaxu asndu náá gatumuxu ga̱jma̱a̱ rí nijmañuxu. Nakujmaa kaʼwu rí ajngáa ndrígóo Reino gíʼdoo wéñuʼ numuu. Ikháanʼ muyexingajuxu ajngáa rígi̱ asndu kámuu mbiʼi.