Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

ARTÍCULO RÍ MUʼNIGAJMAA 4

Mbá ndxa̱a̱ rí na̱nguá mba̱a̱ nasngájmaa xóo nindxu̱u̱ Rey bi̱ xtáa mekhuíí

Mbá ndxa̱a̱ rí na̱nguá mba̱a̱ nasngájmaa xóo nindxu̱u̱ Rey bi̱ xtáa mekhuíí

Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n xuyuʼ. Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n eʼdiuʼ (MAT. 26:26-28).

AJMÚÚ 16 Guʼnii mba̱a̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu a̱ʼdióo, bi̱ kaxtaʼwíi

RÍ MUʼNIGAJMAA *

1, 2. a) Ndíjkha jngó Jesús niʼsngúlúʼ dí ragíʼmaa maʼni mba̱a̱ rí muʼniku̱ma̱a̱ rí xóo nikháñu xá. b) Ndiéjunʼ cualidad ndrígóo Jesús gúʼyáá xúgi̱ rá.

LÁ MA̱NDOO marata ikháanʼ xú káʼnii eʼni xúgíʼ tsiguʼ rí náa Najmaku̱ma̱a̱ rí xóo nikháñu Cristo ráʼ. Xúʼko̱, reunión rígi̱ na̱nguá nindxu̱u̱ mbá ndxa̱a̱ mba̱a̱ wéñuʼ. Mbáa maxtáa mbáa bi̱ maraximínáʼ: “Ndíjkha jngó rí mbáa reunión rí gíʼdoo wéñuʼ numuu na̱nguá nindxu̱u̱ mba̱a̱ rá.”

2 Índo̱ Jesús nixtáa náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, niʼsngáa má xúʼko̱ rí gajkhun dí gíʼdoo wéñuʼ numuu ga̱jma̱a̱ ra̱mingíjyúuʼ makruaʼaʼ (Mat. 7:28, 29). Xúʼko̱ má kayúʼ niʼsngúlúʼ rí muʼniku̱ma̱a̱ * rí xóo nikháñuu, mu gíʼdoo mbaʼa rí eyoo gáʼthúu̱n. Mbuʼyáá májánʼ rí gíʼdoo numuu reunión rígi̱, rí niʼni Jesús ga̱jma̱a̱ rí niʼthí. Rígi̱ mambáyulúʼ makru̱ʼu̱lú itháan májánʼ rí nindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ rí támiñuu ma̱ngaa rí nigiʼdoo ngajua. Ma̱ngaa mbuʼyáá ndiéjunʼ gúʼni mu makujmáanʼ xóo nindxu̱u̱ ikhaa.

JESÚS NINDXU̱U̱ XA̱BU̱ GUABAAʼ

Pan ga̱jma̱a̱ vino rí najmaa náa najmaku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu Señor naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú rí nixnáximinaʼ ga̱jma̱a̱ numulúʼ ga̱jma̱a̱ rí xúgi̱ nindxu̱u̱ Rey náa mekhuíí. (Atayáá kutriga̱ 3 asndu 5).

3. Índo̱ guraxnuu Mateo 26:26-28, ndíjkha jngó rí nuʼthá, ndxa̱a̱ rí nigíiʼ Jesús na̱nguá nindxu̱u̱ mba̱a̱, ma̱ngaa ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n pan dí ragíʼdoo levadura ga̱jma̱a̱ vino rá.

3 Jesús nigíʼ rí Muʼniku̱ma̱a̱ rí xóo nikháñu náa mbá guʼwíin i̱mba̱ apóstoles bi̱ niguájun jmbu. Náa reunión rígi̱, i̱ndó nijmuu pan dí ragíʼdoo levadura ga̱jma̱a̱ vino rí nipíduunʼ náa ndxa̱a̱ Pascua (atraxnuu Mateo 26:26-28). * Niʼthún apóstoles dí nájma̱ rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n xuyuʼ kaʼwu ga̱jma̱a̱ eʼdiuu, rí inuu maxnáxi̱ ga̱jma̱a̱ numún. Apóstoles taʼyóoʼ maʼniún tsiánguá ga̱jma̱a̱ numuu ganitsuwañuu. Náa numuu rá.

4. Ndiéjunʼ xtágabu rí Jesús nixnúu Marta nambáyulúʼ makru̱ʼu̱lú dí ragíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ mbá ndxa̱a̱ mba̱a̱ mu Muʼniku̱ma̱a̱ ganitsuwañu xá.

4 Garmáʼáan a̱jkiu̱lú ndiéjunʼ nirígá nguáthá gu̱nʼ wapháá, rí niʼni má ajtsú tsiguʼ rí niʼtáraʼa Jesús. Índo̱ ni̱jkha̱ gáʼyoo Lázaro, Marta ga̱jma̱a̱ María bi̱ nambáxu̱u̱ gajmíi̱n, nigíʼdu̱u̱ niʼsngúún. Maski ajndu Marta xtáa náa goʼwóo, mú najngarígáa numuu rí xtáa raʼni mújúnʼ ganitsu rí mingíjyúuʼ wéñuʼ mu mikhu mbáa xa̱bu̱ kiejunʼ. Mú Jesús nixprígúu ga̱jma̱a̱ ngajua índo̱ niʼthúu̱n rí tséyóoʼ má maʼni mújúnʼ mbá ganitsu rí mingíjyúuʼ wéñuʼ (Luc. 10:40-42). Nda̱wa̱á, índo̱ inuu maxnáximinaʼ, niʼni ikhaa má kayúʼ xó má niʼthúu̱n Marta. Niʼni mbá ndxa̱a̱ rí na̱nguá mba̱a̱ nindxu̱u̱. Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ rígi̱ ga̱jma̱a̱ numuu Jesús rá.

5. Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ ga̱jma̱a̱ numuu Jesús dí ikhaa na̱nguá niʼni mba̱a̱ ganitsuwañu, ga̱jma̱a̱ xú káʼnii embáyúu náa Filipenses 2:5-8 rá.

5 Xúgíʼ rí niʼni Jesús ga̱jma̱a̱ rí niʼthí nisngájma rí nindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ. Ikha jngó ragíʼmaa maʼniulú tsiánguá rí nisngájma cualidad rígi̱ índo̱ inuu makhañúu (Mat. 11:29). Ndaʼyoo má rí inuu maxnáxi̱ tsigijñaʼ rí itháan gíʼdoo numuu ma̱ngaa rí Jeobá maʼnigabi̱i̱ ga̱jma̱a̱ magíiʼ xóo Rey náa mekhuíí. Maski ajndu xúʼko̱, ikhaa táʼni mbá ndxa̱a̱ mba̱a̱ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ numuu ganitsuwañu. Rí phú niʼni, niʼthún xa̱bi̱i̱ rí muniku̱ma̱a̱ mbóó miʼtsú rí mbá tsiguʼ ga̱jma̱a̱ mbá ndxa̱a̱ rí na̱nguá mba̱a̱ nindxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ xó má kaʼyoo (Juan 13:15; 1 Cor. 11:23-25). Xúʼko̱ nisngájma rí táʼnimbamínáʼ. Ra̱ʼkhá tháán nadxulú dí Rey ndrígúlú nindxu̱u̱ xa̱bu̱ guabaaʼ (atraxnuu Filipenses 2:5-8). *

6. Xú káʼnii gándoo guʼyaridáá rí xóo xa̱bu̱ guabaaʼ nindxu̱u̱ Jesús índo̱ guraʼníí xkujndu gakhi̱i̱ rá.

6 Mbá rí xóo ma̱ndoo mbuʼyaridáá rí xóo xa̱bu̱ guabaaʼ nindxu̱u̱ Jesús rí gíʼmaa mbuʼyáá rí itháan guáʼdáá numún eʼwíínʼ ki xóo ikháanʼ (Filip. 2:3, 4). Gundxaʼwamíjna̱ ndiéjunʼ niʼni Jesús nákha mbruʼun rí inuu makhañúu. Maski ajndu Jesús ndaʼyoo rí inuu mbaʼyamínuʼ wéñuʼ, mú itháan nixmiéjunʼ ga̱jma̱a̱ numún xa̱bi̱i̱ bi̱ wájun jmbuu. Ikha jngó iwáá mbruʼun rúʼko̱ niʼsngúún, nixnúún tsiakii ga̱jma̱a̱ niʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún (Juan 14:25-31). Nisngájma rí itháan nixmiéjunʼ kaʼñún eʼwíínʼ ki xóo ikhaa. Ra̱ʼkhá tháán májánʼ xkri̱da nixnúlú rí manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ guabáanʼ.

JESÚS TÁMIÑUU

7. Xú káʼnii nisngájma Jesús rí támiñuu nda̱wa̱á rí nigíʼ Ganitsuwañu xá.

7 Nda̱wa̱á rí nigíʼ Ganitsuwañu Señor, Jesús nisngájma rí támiñuu. Xú káʼnii rá. Nindoo maʼni rí nandoo Dios maski ajndu ndaʼyoo rí mani̱ndxu̱u̱ ma̱jti̱ʼ dí mamínuʼ ga̱jma̱a̱ rí muni tsu̱di̱i̱ ma̱ngaa rí muxiyáa (Mat. 26:65, 66; Lucas 22:41, 42). Ninindxu̱u̱ xa̱bu̱ jmbii ga̱jma̱a̱ niʼni mba̱a̱ mbiʼyuu Dios, nimbáyúu dí ikhaa kaʼyoo maʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ niʼniminaʼ mu makuwa kámuu mbiʼi xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ gatanga̱a̱ a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhá ndrígu̱ún. Ma̱ngaa niʼniratiin xa̱bi̱i̱ mu muraʼníí xkujndu rí inuu ma̱ʼkha̱.

8. a) Ndiéjunʼ niʼthún xa̱bi̱i̱ Jesús bi̱ niguájun jmbu rá. b) Nda̱wa̱á rí nikháñuu Jesús, xú káʼnii nisngájma xa̱bi̱i̱ rí ndiyaridáá xkridoo rí támiñuun xá.

8 Jesús ma̱ngaa nisngájma tsiakii índo̱ ikhaa niniñuʼ rí naʼni maxmiéjunʼ ga̱jma̱a̱ rí mbaʼyoo ndiéjunʼ eñúnʼ apóstoles bi̱ jmbiin. Nda̱wa̱á rí niʼtángawuu Judas maʼga̱a̱, niʼni mbá ndxa̱a̱ dí na̱nguá mba̱a̱ nindxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ numuu rí marmáʼáan a̱jkiu̱ún kuyáá bi̱ mani̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱ bi̱ kaxtaʼwíin ga̱jma̱a̱ niʼnimbánuu gajmíi̱n mbá pacto nuxi̱ʼ (1 Cor. 10:16, 17). Mu mambáñun mani̱ndxu̱ún jmbiin ga̱jma̱a̱ rí maxtáa gajmíi̱n mekhuíí, ga̱jma̱a̱ niʼthúún rí gíʼthu̱u̱n ikhaa muni ga̱jma̱a̱ Anu̱u̱ (Juan 15:12-15). Ma̱ngaa niʼthún tsáʼkhá rí gúraʼní. Nda̱wa̱á niʼthúún rí xámiñuun xó má ikhaa (Juan 16:1-4a, 33). Mba̱yu̱ʼ tsiguʼ nda̱wa̱á, xa̱bi̱i̱ ndiyaridáá má xúʼko̱ xkridoo rí xámiñuun ma̱ngaa rí muni gínámíjná ga̱jma̱á numún eʼwíínʼ (Heb. 10:33, 34).

9. Xú káʼnii gándoo guʼyaridáá Jesús rí támiñuu rá.

9 Rí mbiʼi xúgi̱, mangáanʼ nduʼyaridáá xkridoo Jesús rí támiñuu. Xú káʼnii eʼni rá. Mbá xkri̱da, índo̱ numbáñuun a̱ngiu̱lú bi̱ najuixkúún ga̱jma̱a̱ numuu rí nunimbu̱u̱n kuyáá Jeobá. Nguáná, tikhun nuxudiinʼ guʼwá e̱jua̱nʼ rí nda̱a̱ mbá numuu. Índo̱ narígá xúʼko̱, gíʼmaa muʼni xúgíʼ rí gándoo mu mumbáñuun náa xkujndu rí nuraʼníí (Filip. 1:14; Heb. 13:19). Imbo̱o̱ rí xóo musngajmá rí tsímiñuluʼ índo̱ rí tsiniʼñáʼ ruʼtáraʼa ‹má xúʼko̱› (Hech. 14:3). Xó má niʼni Jesús, nandulú muʼtáraʼa ga̱jma̱a̱ numuu Reino maski ajndu nuxkulú. Mú, ndiéjunʼ gándoo muʼni á mu nguáná nakumulú rí ndayúlú tsiakii rá.

10. Ndiéjunʼ gíʼmaa muʼni nákha xóó tsígi̱ʼdu̱u̱ Ganitsuwañu Señor, ga̱jma̱a̱ náa numuu rá.

10 Mbá rí mambáyulúʼ mu xámiñulu rí mundxaʼwamíjna̱ dí kuaʼti̱i̱n ga̱jma̱a̱ numuu tsigijñaʼ ndrígóo Jesús (Juan 3:16; Efes. 1:7). Mbáa xmáná guapháá nákha xóo tsegíʼduu rí Majmaku̱ma̱a̱, májánʼ gáʼnii rí muxnáa núma̱aʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ rí muraxnuu Biblia. Náa xúgi̱ mbiʼi rúʼko̱, guraxnuu rí kaʼyoo ga̱jma̱a̱ gundxaʼwamíjna̱ má xúʼko̱ ndiéjunʼ nirígá índo̱ nikháñuu Cristo. Mbiʼi rí gágimbáanʼ náa Ganitsuwañu Señor, mbuʼyáá ndiéjunʼ phú eyoo gáʼthúu̱n pan ga̱jma̱a̱ vino, ma̱ngaa tsigijñaʼ rí nimbá tsimbánii ga̱jma̱a̱. Índo̱ nakru̱ʼu̱lú rí Jesús ga̱jma̱a̱ Jeobá nini ga̱jma̱á numulúʼ, rígi̱ nambáyulúʼ ikháanʼ ma̱ngaa náa bi̱ kuʼñúún, rí kuaʼti̱i̱n naʼni rí mbuʼyáá rí gajkhun marigá ga̱jma̱a̱ naxnúlú itháan tsiakii mu maʼngulú índo̱ gáʼkha̱ fin (Heb. 12:3).

11, 12. Ndiéjunʼ ndiʼyáá asndu xúgi̱ rá.

11 Rí asndu xúgi̱ ndiʼyáá rí Ganitsuwañu Señor raʼkháa i̱ndó naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú rí gíʼdoo numuu rí maʼtsiwáanʼ, ma̱ngaa rí manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ guabáanʼ ga̱jma̱a̱ rí mbuʼyaridáá rí támiñuu Jesús. Nuxnáa wéñuʼ núma̱aʼ rí xúgi̱ xóó nasngájma cualidad rí mitsaan wéñuʼ, ikhaa nindxu̱u̱ mbáa Ndxajkun bi̱ nayéjkhá edxu̱u̱ náa mekhuíí (Heb. 7:24, 25). Mu musngájma rí nuxnáa núma̱aʼ, gíʼmaa muʼnimbulúʼ má xúʼko̱ rí niʼtáñajunʼlu rí muʼniku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu (Luc. 22:19, 20). Nuʼni xúgíʼ tsiguʼ náa mbiʼi rí kaʼyoo 14 ñajunʼ gu̱nʼ nisán, mbiʼi kiejunʼ rí itháan gíʼdoo numuu náa tsiguʼ rúʼko̱.

12 Índo̱ nundxa̱ʼwa̱míjna̱ rí na̱nguá nindxu̱u̱ mbá ndxa̱a̱ mba̱a̱ mu majmaku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu Señor, nduʼyáá mbá cualidad ndrígóo Jesús rí nixkaxi̱i̱ makhañúu ga̱jma̱a̱ numulúʼ. Ga̱jma̱a̱ cualidad rígi̱ nijmaʼniiʼ índo̱ nixtáa náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ. Mbuʼyáá ndiéjunʼ nindxu̱u̱.

NGAJUA RÍ NIGIʼDOO JESÚS

13. Xú káʼnii ethi náa Juan 15:9 ga̱jma̱a̱ 1 Juan 4:8-10 ngajua ndrígóo Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús, ma̱ngaa tsíin embáñun rá.

13 Náa xúgíʼ rí niʼni Jesús, nisngájma kaʼwu xú káʼnii eyoo kaʼyulú Jeobá (atraxnuu Juan 15:9; * 1 Juan 4:8-10). * Ngajua rí nigiʼdoo nixkaxi̱i̱ maxnáximinaʼ ga̱jma̱a̱ numulúʼ. Tséʼniuu á mu ni̱ndxu̱lú bi̱ kaxtaʼwíin o ‹eʼwíínʼ mugu̱›, nambáyulúʼ ngajua ndrígóo Jeobá ga̱jma̱a̱ rí Jesús nisngájma náa tsigijñaʼ rúʼko̱ (Juan 10:16; 1 Juan 2:2). Guʼyáá ma̱ngaa xú káʼnii kujmaa ngajua ga̱jma̱a̱ xóo nixmiéjunʼ kaʼñún xa̱bi̱i̱ índo̱ ikhaa nigíʼ Ganitsuwañu.

Jesús nisngájma ngajua ndrígóo índo̱ ikhaa nigíʼ mbá ndxa̱a̱ dí na̱nguá nindxu̱u̱ mba̱a̱ rí ma̱ndoo majmaku̱ma̱a̱ mba̱yu̱ʼ tsiguʼ ga̱jma̱a̱ rí mixtiʼkhu náa kuwáanʼ. (Atayáá kutriga̱ 14 asndu 16). *

14. Xú káʼnii nisngájma Jesús rí nindoo kaʼñún xa̱bi̱i̱ xá.

14 Xó má ndiʼyáá, Jesús táʼtañajúúnʼ xa̱bi̱i̱ rí muni mbá ndxa̱a̱ mba̱a̱. Náa xúgíʼ tsiguʼ rí ninújngoo, ndiyóoʼ muniku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu maski asndu mixtiʼkhu náa kuwa, nguáná náa guʼwá e̱jua̱nʼ (Rev. 2:10). Lá naʼngu̱u̱n nunimbu̱ún rí niʼtáñajúúnʼ Jesús xáʼ. Xúʼko̱ kaʼnii.

15, 16. Xú káʼnii eʼngu̱u̱n eniriyaʼ Ganitsuwañu ndrígóo Señor tikhun a̱ngiu̱lú maski ajndu mingíjyúuʼ náa kuwa xá.

15 Cristianos bi̱ gajkhun nunimíjna̱ má xúʼko̱ mu muniku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu Jesús. Nugíʼ nunimbánii ikha ndrígóo Cristo asndu xó má eʼngu̱u̱n, nguáná náa mbiʼi mingíjyúuʼ. Guʼyáá ga̱jma̱a̱ numuu ndxájulú Harold King. Ikhaa na̱nguá xóo maʼtámijna gajmíi̱n eʼwíínʼ numuu rí gídaʼ náa guʼwá e̱jua̱nʼ dí rígá náa China, ndiyóoʼ mandxaʼwáminaʼ xú káʼnii gáʼniriyaaʼ Ganitsuwañu Señor. Niʼni mújúnʼ nguʼwáá rí majmuu asndu xó má nindoo. Ma̱ngaa, nigíʼ mbaʼyoo náa mbi̱ʼi̱i̱ gáʼni rígi̱. Índo̱ na̱jkha̱nú mbiʼi, náa kraʼaa mbáwíi naʼni ajmúú, naʼtájkáan ga̱jma̱a̱ naxná mbá discurso.

16 Guʼyáá i̱mba̱ xkri̱da. Mbiʼi rí nirígá Raga̱jma̱ Guerra náa xúgíʼ Numbaaʼ, mbá nguéjmi̱i̱n gu̱ʼu̱ bi̱ nigún kudiin náa mbá campo de concentración asndu migamíi makhañún mu muniriyaaʼ Ganitsuwañu Señor. Ga̱jma̱a̱ numuu rí ndxa̱a̱ rúʼko̱ na̱nguá nindxu̱u̱ mba̱a̱ ikha jngó nindoo nini nguʼwáá. Ikhiin nuthi: “Niguájunxu mbájndi náa mbá banco ga̱jma̱a̱ mbá xtíin miʼxá, náa nitrámaʼ rí nijmuxu. Numuu rí migamíi mbuyuxu ikha jngó nijmuxu mbá ndélá. [...] Xúʼko̱ nigíʼ ninixu mbu̱júu̱ rí nitha̱a̱nxu Jeobá muni ga̱jma̱a̱ muni kaʼwi̱i̱xu mbiʼyuu”. ¡Ra̱ʼkhá tháán mba̱a̱ fe rí niguáʼdáá! Índo̱ nuʼniku̱ma̱a̱ rí xóo nikháñuu Jesús asndu náa má kuwáanʼ tséʼniuu á mu mingíjyúuʼ nindxu̱u̱, rúʼko̱ esngájma rí Jesús nandoo kaʼyulú.

17. Ndiéjunʼ rí májánʼ muraximíjna̱lú rá.

17 Índo̱ inuu magumariyaʼ Ganitsuwañu, májánʼ gáʼni rí muraximíjna̱: “Xú káʼnii gándoo gáyaridoo itháan májánʼ ngajua ndrígóo Jesús rá. Lá nandxa̱ʼwa̱mínáʼ itháan rí nda̱ñúnʼ a̱ngui̱nʼ ki xóo rí ndayóoʼ ikhúúnʼ ráʼ. Lá gúʼthu̱u̱n rí muni itháan ikhiin o nda̱yo̱o̱ nguáthá eʼngu̱u̱n muni xáʼ.” Guʼyaridáá má xúʼko̱ xkridoo Jesús ga̱jma̱a̱ gusngájma rí nakru̱ʼu̱lú xóo nakumu̱ún ikhiin (1 Ped. 3:8).

XÁMBUMULÚ XKRIDOO JESÚS

18, 19. a) Náa numuu nduʼyáá rí nánguá gúʼniriyaaʼ Ganitsuwañu Señor rá. b) Ndiéjunʼ gátani ikháánʼ rá.

18 Inuu má rí ní xáʼyóoʼ muʼniku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu Cristo. Índo̱ Jesús ‹gáʼkha̱› marigá majphú mba̱a̱ gaʼkhu, maʼga̱ kagui̱i̱n mekhuíí ‹bi̱ kaxtaʼwíin› bi̱ xóó naguanún náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ. Asndu mbiʼi rúʼko̱, ní xágumariyaaʼ itháan rí xóo nikháñuu Jesús (1 Cor. 11:26; Mat. 24:31).

19 Índo̱ nánguá gúʼniriyaaʼ Ganitsuwañu Señor, marmáʼáan a̱jkiu̱lú rí ndxa̱a̱ rígi̱ nánguá ninindxu̱u̱ mba̱a̱ i̱ndó nindxu̱u̱ mbá xkri̱da rí manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ guabáanʼ, rí xámiñulu ga̱jma̱a̱ rí muguaʼdáá ngajua rí nimbáa xa̱bu̱ numbaaʼ tasngájma. Bi̱ niniriyaaʼ ma̱ndoo muthún eʼwíínʼ bi̱ gákuwá ikhú. Ra̱ʼkhá tháán mba̱a̱ gambáñun índo̱ gudxawíín rígi̱. Mu mambáyulúʼ xúgi̱ rí muʼniku̱ma̱a̱ Ganitsuwañu Jesús, mbaʼyóoʼ muʼnimíjna̱ mbuʼyaridáá rí xóo xa̱bu̱ guabaaʼ ninindxu̱u̱ rí tsímiñuu ga̱jma̱a̱ ngajua rí nigiʼdoo. Á mu nuʼni xúʼko̱ Jeobá má gáʼni tsajkurámáánʼ (2 Ped. 1:10, 11).

AJMÚÚ 13 Cristo nindxu̱u̱ xkri̱da ndrígúlú

^ párr. 5 Nánguá má mba̱yu̱ʼ rí makuwáanʼ náa Ganitsuwañu Señor mu majmaku̱ma̱a̱ rí nikháñu Jesucristo. Reunión rígi̱ naʼsngúlú wéñuʼ rí manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ guabáanʼ, rí xámiñulu ga̱jma̱a̱ ngajua ndrígóo Jesús. Náa artículo rígi̱ mbuʼyáá xóo gándoo guʼyaridáá cualidad kiejunʼ rúʼko̱.

^ párr. 2 KU̱MA̱ RÍ GÍʼDOO NUMUU: Muʼniku̱ma̱a̱ nandoo gáʼthúu̱n rí marmáʼáan a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ mbuʼyamajkuíí mbá o mbáa náa reunión kiejunʼ.

^ párr. 3 Mateo 26:26-28: “Xóó kuwa ruphiʼtsu, índo̱ Jesús ndiyáá mbá pan ga̱jma̱a̱, nda̱wa̱á niʼni tsajkurámuʼ, ikhú nixpiʼta ga̱jma̱a̱, nixnúún xa̱bi̱i̱, ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Gurajtuun, guphu̱la. Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n xuyuʼ.” Ma̱ngaa, nigujtuun mbá copa, ga̱jma̱a̱ nixnáa núma̱aʼ, ikhú nixnúún ikhiin, ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Guwa̱a̱n xúgiáanʼ rígi̱; numuu dí rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n eʼdiuʼ rí mambanúu, rí magadirámuuʼ ga̱jma̱a̱ numún mbaʼin xa̱bu̱ mu miʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱ún kuñún ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhún”.

^ párr. 5 Filipenses 2:5-8: “Gundxaʼwa̱a̱ e̱dxa̱laʼ mangáanʼ xó má nindxa̱ʼóo edxu̱u̱ Cristo Jesús bi̱ nixtáa xó má Dios, na̱nguá nindxa̱ʼwáminaʼ rí manindxu̱u̱ xó má Dios. Na̱nguá, ikhaa niniñuʼ xúgíʼ rí gíʼdoo ga̱jma̱a̱ ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ xóo mbáa esclavo ma̱ngaa ninindxu̱u̱ xóo xa̱bu̱. Índo̱ nixtáa xóo mbáa xa̱bu̱, ninindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ guabaʼ niʼnimbo̱o̱ má xúʼko̱ asndu índo̱ nikháñu, xúʼko̱, nikháñu náa ixi̱”.

^ párr. 13 Juan 15:9: “Xó má nindoo kaʼyoʼ Anu̱ʼ ga̱jma̱a̱ ikhúúnʼ nindoʼ ka̱ya̱la, gakuwáanʼ má xúʼko̱ náa ngajua ndrígóʼ”.

^ párr. 13 1 Juan 4:8-10: “Bi̱ na̱nguá eyoo kaʼyoo ndxájuu na̱nguá eʼninuwinʼ Dios numuu rí Dios nandoo kaʼñúún xúgínʼ. Ikha jngó rí nandoo kaʼyulúʼ Dios nikujmaa náa ikháanʼ, numuu rí Dios nikuʼmaa bi̱ mbáwíi A̱ʼdióo náa numbaaʼ mu ikháanʼ ma̱ndoo makuwáanʼ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa. Rí nandoo kaʼyulúʼ nandoo gáʼthúu̱n raʼkháa rí ikháanʼ nindulúʼ kuʼyáá Dios, rí ikhaa nindoo kaʼyulúʼ ga̱jma̱a̱ nikuʼmaa A̱ʼdióo xóo mbá tsigijñaʼ ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhálú”.

^ párr. 60 NAʼTHÍ NUMUU XTIʼKHU: Xa̱bi̱i̱ Dios kuwa runiriyaʼ Ganitsuwañu Señor náa mixtiʼkhu tsiguʼ ga̱jma̱a̱ xóo náa kuwa: Nákha siglo timbá, índo̱ na̱jkha̱ mambáa siglo gu̱wa̱ʼ míjna gu̱wa̱ʼ, náa mbá campo de concentración nazi náa mbá Guʼwá nagimbáanʼ náa paʼta tíga̱ ga̱jma̱a̱ mijkha wéñuʼ náa Sudamérica.